nommer 1 Gedragskode vir ouers 3 2 Gedragskode en dissiplinêre prosedures 10 3 Dissipline Beleid 18 4 Dissiplinêre prosedure en gedragskode 24 5

Transcription

1 1

2 Beleid Bladsy nommer 1 Gedragskode vir ouers 3 2 Gedragskode en dissiplinêre prosedures 10 3 Dissipline Beleid 18 4 Dissiplinêre prosedure en gedragskode 24 5 Skoolreëls - Algemene dissipline 30 6 Klerebeleid 36 7 Kleurebeleid 46 8 Admission / Toelatingsbeleid 62 9 Taalbeleid Godsdiensbeleid / Religion Veiligheidsbeleid Boelie beleid Dwelmbeleid Debutante beleid Toer- en reisbeleid Finansiële beleid Grondwet en Beheerliggaam beleid Leerderbywoningsbeleid 122 2

3 GEDRAGSKODE VIR OUERS: 1. Inleiding: Laerskool Jan van Riebeeck se Gedragskode is uitsluitlik gerig op die skepping van n harmoniese gedissiplineerde skool omgewing, waarin die leerder deur middel van die opvoeder en ouers sy volle potensiaal kan bereik. Verder skep dit n maatstaf waardeur die gedrag van leerders, ouers, opvoeders en bestuur gemeet kan word. Die ouer bly die primêre opvoeder van die kind en is primêr verantwoordelik vir die opvoeding van die kind. Hierdie primêre verantwoordelikheid mag nie sonder meer in die hande van die skool gelaat word nie. Die skool daarenteen, behartig veral die deel van die opvoedingstaak, wat weens die gespesialiseerde aard daarvan, nie geredelik deur die ouers uitgevoer kan word nie. Die skool en die gesin het dus elkeen sy eie taak om te vervul en die een kan sonder meer die taak van die ander een suksesvol oorneem nie. Tog is hulle ten nouste by mekaar betrokke en word hulle onvervreembare bondgenote in die opvoeding van die kinders. Ouerbetrokkenheid by die skool word bepaal deur die kwaliteit van die ouer se betrokkenheid by sy eie kind. Ouerbetrokkenheid begin in die gesin en die ouer wat nie by sy kind betrokke is nie, sal moeilik tot betrokkenheid by die skool gemotiveer word. Volwasse ouerbetrokkenheid veronderstel verstandige besluite en duidelike riglyn aan die kinders oor wat mag en nie mag nie, oor werkhouding, getrouheid, entoesiasme, pligsbesef, verantwoordelikheid, vryetydsbesteding, optrede teenoor opvoeders en maats, vestiging van Christelike lewenswaardes, aanleer van maniere en etiket, behoorlikheid en die opneem van n eie lewenshouding. Dit is belangrik dat n gunstige lewensruimte by die huis en skool moet bestaan vir die kinders. Dit berus daarop dat daar n gees van vrymoedigheid en toeganklikheid vir kinders en ouers sal bestaan by die skool. Dit word gedra deur n gees dat mense vir mekaar omgee en medeverantwoordelikheid vir n probleem wil neem. Om doelgerig te werk om n gelukkige skoolgemeenskap tot stand te bring sal die ouers en opvoeders moet voorloop en sorg dat al die leerders innerlike geborgenheid ervaar om so hulle beste te kan lewer. Die skool en ouerhuis moet hande vat om die ideale atmosfeer daar te stel vir die kinders. Die kinders moet ook geleer word dat die gunstige klimaat by die huis en skool nie misbruik mag word vir onaanvaarbare gedragspraktyke nie. Wanneer n kind of ouer op onaanvaarbare wyse optree behoort die skool die vrymoedigheid te neem om met die kind en of ouers in verbinding te tree om die probleem op te los. 2. Ouers moet aan die onderstaande gedragskodes voldoen: 2.1 Akademie: Ouers behoort oueraande gereeld by te woon om te verneem oor die vordering van hul kinders. Ouers behoort met die opvoeder in gesprek te tree as daar n probleem met die leerder se vordering op skool bestaan. Ouers behoort inisiatief te neem om die opvoeders te ondersteun met huiswerkopdragte / assesseringsopdragte wat die leerders moet voltooi. Ouers behoort positief te reageer as daar n versoek van die opvoeder kom in projekte wat in die klas aangepak en tuis voltooi moet word. 3

4 Ouers moet bereid wees om die waarheid oor hulle kinders te aanvaar tydens ouersaande / gesprekke wanneer daar op n eerlike wyse oor die kind se vordering en gedrag gepraat word. Ouers moet toesien dat hulle kinders leer vir toetse / eksamens en ander assesseringsaangeleenthede. Ouers behoort gereeld na hulle kinders se skrifte en werksboeke te kyk en handtekeninge aan te bring as daar so n versoek gerig word. Ouers behoort hul kinders se toetse te teken as die skool so versoek. Ouers moet hulle kinders altyd positief ondersteun om op skool te vorder. Ouers behoort saam met die skool te werk as die skool sekere aanbevelings doen in verband met die kind se skolastiese vordering. Ouers behoort hulle kinders moreel en finansieel te ondersteun as die kinders sekere projekte moet lewer soos take of enige vak opdrag / klaspoging en wanneer goed versamel en saamgeneem moet word skool toe. Ouers moet altyd waak om in kinders se teenwoordigheid iets neerhalend of negatief te sê oor n opvoeder, ander kind of hul ouers. 2.2 Buitemuurs - Algemeen: Moedig u kind aan om deel te neem. Bevorder goeie sportmanskap en lei deur voorbeeld. Positiewe ondersteuning word op prys gestel. Wees bedagsaam in u kommunikasie met afrigters en beamptes. Ouers/ondersteuners word versoek om hulle te weerhou van enige negatiewe opmerkings of onbehoorlike taalgebruik teenoor skeidsregters, ander beamptes, spelers of ondersteuners van die opposisie. Moenie inmeng met afrigting en verwante sake nie. Ouers en ondersteuners word versoek om die nodige afstand vanaf kantlyne te handhaaf en nie binne die speelveld of afgemerkte areas te gaan nie. Tydens krieketwedstryde moet toeskouers nie agter die Bouler se rug sit / loop of onnodige steurnisse maak nie. Tydens hokkiewedstryde moet toeskouers nie op die doelhok sit of agter die doellyn beweeg nie. Ouers en ondersteuners word versoek om nie op en langs die veld te stap terwyl n wedstryd aan die gang is nie. Ouers en ondersteuners word versoek om nie binne die tegniese area te kom waar dit wel van toepassing is nie. Ouers en ondersteuners word versoek om hulle te hou by die reëls wat vir elke wedstryd of toernooi van toepassing is. Ouers en ondersteuners moet die nodige verdraagsaamheid en respek betoon teenoor medetoeskouers en opposisie. Ouers en ondersteuners moet so optree dat hulle altyd die skool se beeld sal uitdra en niks doen wat dit kan skade aandoen nie. Moedig eerlike deelname, goeie vaardighede en spanlojaliteit aan. Ondersteun u kind ongeag vir watter span hy/sy mag speel. Wees altyd daar vir hom/haar, ook as hulle verloor. Moet nie die wenmotief oorbeklemtoon nie dit lei tot die vrees vir mislukking. Moet nie u eie sportloopbaan (of die gebrek daaraan) deur u kind voortleef nie. Laat nuwe ouers altyd welkom voel en wees altyd behulpsaam. Ondersteun n rook-, dwelm- en alkoholvrye sportomgewing vir spelers. Die lapa is die enigste rookgebied in die skool. Die pawiljoene is rookvrye gebied. 4

5 Stel hoë standaarde vir hom/haar, maar gee altyd die nodigste erkenning. Prys toegewydheid meer as resultate. Moet nie langs die veld staan en skreeu nie dit is n verleentheid vir u kind. Moet nie inmeng by spanpraatjies voor of tydens wedstryde nie. Los die afrigters alleen met hul spanne / spelers / atlete. Hanteer almal in u omgewing soos wat u graag gehanteer sou wil wees. Weerhou u van enige diskriminasie van enige aard teenoor enige besoeker by ons skool. Ouers behoort entoesiasties te wees oor die skool se buitemuurse program. Ouers behoort hulp aan te bied waar nodig. Ouers moet hulle kinders altyd betyds afhaal by die skool wanneer na-ure aktiwiteite plaasvind soos uitstappies of sportgeleenthede. Ouers moet poog om hul kind/ers te motiveer om aan ten minste een sportsoort en een kultuur aktiwiteit per jaar deel te neem. Ouers moet indien daar ongelukkigheid is oor enige iets t.o.v. enige aktiwiteit, n afspraak maak met die skool om die aangeleentheid uit te sorteer. Ouers moet verstaan dat daar sekere kanale is wat gevolg moet word t.o.v. probleme en die uitsorteer daarvan. Ouers is die beeld van ons skool tydens sportbyeenkomste. Stel asseblief ten alle tye n voorbeeld vir ons, asook die ander skool se leerders deur geen kru-taal, gebare taal of selfs handgemeen te raak met skeidsregters, afrigters, mede-ouers, of enige besoeker van ons skool nie. Ouers moet bereid wees om n vrywaringsvorm te onderteken by die inskryf van die kind/ers by ons skool, of voordat die kind/ers aan enige skoolaktiwiteit mag deelneem. Ouers behoort altyd baie versigtig op te tree wanneer ander kind/ers in hul teenwoordigheid vervoer of opgepas word. Ouers behoort dit vir hulle kind/ers moontlik te maak om aan die skool se buitemuurse program deel te neem. Dit bly die ouers se verantwoordelikheid om sy/haar kind by die skool af te haal na skoolsluiting, omdat die skool nie verantwoordelikheid kan neem vir leerders na-ure nie. Ouers behoort ook toe te sien dat leerders betyds by skool sal wees vir skoolure of enige aktiwiteit wat bygewoon moet word. Ouers moet sover moontlik alle Dokters- en Tandartsafsprake na skool-ure reël. Ouers behoort opvoeders / afrigters altyd betyds te verwittig wanneer leerders nie by die skool sal wees om aan enige oefeninge, wedstryde of aktiwiteite deel te neem nie. Ouers behoort toe te sien dat leerders altyd korrek geklee sal wees volgens skoolreëls of soos gereël deur opvoeder / afrigter. 2.3 Vennootskap van die ouer ten opsigte van die skool. Ouers moet onderneem om n prominente rol te speel as deel van die opvoedingspan van die skool. Ouers moet die etos van die skool ondersteun en so optree dat hulle die waardes van die skool reflekteer. Ouers behoort bereidwillig te wees om op ondersteuningsgroepe / komitees te dien wat diens lewer by die skool. Ouers behoort die openbare beeld van die skool te bevorder en n positiewe boodskap uit te dra na potensiële kliente / ouers van die skool. Ouers behoort hartlik saam te werk met die opvoeder / afrigter tot voordeel van die leerder. 5

6 Ouers behoort die opvoeder / afrigter te erken as plaasvervangende ouers / voogde en alles in hulle vermoë doen om die opvoeder / afrigter se gesag te ondersteun en om die kind se vertroue in die opvoeder / afrigter te verstewig en die verhouding tussen die skool en die ouerhuis te bevestig. Die ouers en die opvoeders / afrigters tree in vennootskap op en onderneem om die waardes van die ouershuise en skool te bevestig. Ouers behoort die skool te ondersteun in die skool se poging om opvoedingsgeleenthede vir die leerders te skep. Ouers behoort die skool so te konsidereer in hulle besluite en beplanning dat daar nie by die kind die persepsie ontstaan dat die skool maar n baie lae aansien by die ouerhuis geniet nie. 2.4 Dissipline: Ouers behoort hulle neer te lê by die skool se dissiplinêre kode en toe te sien dat hulle kinders die skoolreëls nakom. Ouers behoort ook toe te sien dat hulle kinders die regte skooldrag aantrek. Ouers behoort hulle self te vergewis van die skool se dissiplinêre kode t.o.v. algemene netheid, haarstyl, juwele, ens. 2.5 Finansieel: Ouers is aanspreeklik om die voorgeskrewe skoolgelde betyds te betaal. Ouers is aanspreeklik daarvoor om die Hoof / skool betyds in te lig as daar finansiële probleme binne die gesin ontstaan en die ouers nie die voorgeskrewe skoolgeld kan betaal nie. Ouers moet ook bereid wees om enige kampfooie, toergelde, busgelde of uitstappies vooruit te betaal aan die skool, indien hulle kinders sou deelneem aan sodanige aktiwiteite. Ouers behoort ook vroegtydig aansoek te doen vir subsidie indien dit nodig sou wees, en vroegtydige enige reëlings met die Finansiële Beampte te tref waar nodig vir uitstel van enige betalings. 2.6 Skoolbywoning: Ouers moet sorg dra dat hulle kind/ers gereeld skool bywoon. Ouers behoort vooraf toestemming te kry as hulle kind/ers afwesig gaan wees van skool. Ouers moet ook n afwesigheidsbrief / doktersnota aanbied as n leerder weens siekte afwesig is of was. Ouers moet verseker dat kinders betyds by die skool opdaag voordat die skooldag amptelik n aanvang neem. Gereelde laatkommers mag gestraf word. Ouers moet nie leerders in klaskamers gaan afhaal of steur tydens skoolure nie. Ouers moet in skoolure by die administratiewe gebou gaan aanmeld om leerders uit te teken of om iets vir leerders te gee. Geen ouers word toegelaat op die stoepe of voor die klasse tydens skoolure nie. 2.7 Mediese reëlings: Ouers moet hulle kind/ers medies laat behandel as die skool dit versoek soos in die geval van kopluise. Ouers moet bereid wees om hulle kinders te kom afhaal by die skool wanneer die kind/ers by die skool seergekry het en mediese behandeling benodig. Ouers behoort nie hul kind/ers skool toe te stuur as hul siek is nie. Ouers moet nodige medikasie aan die skool voorsien indien hulle kinders allergies is vir sekere dinge wat die kinders mag aantas by die skool soos bv. bysteke ens. Ouers onderneem om n openbare amptenaar van die skool aan te stel as die gemagtigde verteenwoordiger van die skool wat in bevel mag wees tydens enige voorval waarin bogemelde kind beseer mag word, om 6

7 namens en in die ouers se plek en tot enige van die ondergemelde toe te stem, indien die ouer nie beskikbaar is nie. a. Chirurgiese of mediese prosedure en/of toediening van narkose wat nodig mag wees a.g.v. enige besering aan die persoon van gemelde kind. b. Die aangaan van mediese koste in verband met bogemelde. Ouers onderneem om enige mediese koste op aanvraag te betaal en onderneem om enige van die skool se openbare amptenare en/of van sy verteenwoordigers te vergoed vir enige koste wat in verband met mediese uitgawes aangegaan mag word. Ouers bevestig dat mediese rekening direk aan hulle gestuur moet word vir vereffening deur die ouer. Ouers behoort mediese besonderhede volledig aan skool te gee by inskryf van die leerder by ons skool. Tydens uitstappies of sportbyeenkomste word opvoeder/s in beheer, of afrigters vrymoedigheid gegee te word om op te tree wanneer nodig na die beste van hul vermoë om kinders met n besering by te staan indien ouer/s nie beskikbaar is nie 2.8 Kommunikasie: Ouers moet bereid wees om inligtingsvraelyste volledig in te vul vir die skool se amptelike rekords. Ouers behoort alle omsendbriewe, kommunikasie d.m.v. ons kommunikeerder of per sms-sisteem te lees en daarop te reageer as daar terugvoering gevra word. Ouers moet indien moontlik gebruik maak van die kommunikeerder om inligting te kry. Ouers kan ook inligting op Facebook kry. Indien ouers op Facebook kommentaar wil lewer, moet dit ASSEBLIEF in n positiewe lig geskied. Ouers moet besef dat Facebook nie die platvorm is om skoolaangeleenthede te bespreek nie. Ouers behoort eers die Skoolhoof of die Adjunkhoof te gaan spreek as hulle ongelukkig is oor iets by die skool en behoort nie by die eerste geleentheid na die media (gedruk / elektronies) te hardloop nie. Berigte in die media kan die skool se openbare beeld onnodig skaad, terwyl die probleem maklik in die kantoor opgelos kon word. Ouers moet besef dat naamlose briewe of oproepe nie altyd beantwoord sal word nie. Ons almal dra die skool op die hart en daarom sal die skool altyd probeer om enige probleme professioneel te hanteer. 2.9 Skoolbesoekbeleid vir ouers: Ouerbesoeke aan die skool word aangemoedig en vestig 'n gesonde verhouding tussen ouer en skool. Prosedures moet egter ingestel word om 'n veilige, maar vriendelike skoolomgewing te skep. Hierdie prosedures sal ook help om die vloei van mense na die skool op ongereelde tye te beheer en die ontwrigting van gereelde skoolaktiwiteite te voorkom. Die samewerking van alle ouers is nodig sodat hierdie besoeke doeltreffend bestuur kan word. Skole moet op 'n geskikte tyd vir hierdie besoeke besluit en ouers dienooreenkomstig inlig. Voorgestelde prosedures vir skoolbesoeke: Alle ouers moet die hoof-/aangewese ingang na die gebou gebruik. Ouers moet by die sekretaris of die hoofkantoor aanmeld onmiddellik na betreding van die skoolterrein. Alle ouers wat die skoolgebou betree, moet inteken en voorsien word van 'n besoekerskaart of kenteken, wat teruggegee moet word wanneer hulle uitteken. Enigiets wat aan 'n leerder besorg moet word, moet na die kantoor gebring word waar iemand sal reël dat die leerder dit kom afhaal. Oueronderhoude met onderwysers moet vooraf vir 'n geskikte tyd gereël word. Gesinsnoodgevalle moet aan die kantoor gerapporteer word, waar die kwessie toepaslike aandag sal geniet Projekte / Funksies / OOV: 7

8 Ouers behoort hul volle ondersteuning te gee aan enige van bogenoemde. Ouers behoort die skool te ondersteun tydens fondsinsamelingsprojekte omdat die skool sulke geleenthede reël om fondse in te samel tot voordeel van elke kind van die skool. Ouers behoort bereid te wees om die OOV en skool tydens funksies te kom help om sodoende daarvan n sukses te maak. Ouers behoort enige voorstelle / kritiek op die regte manier te hanteer sodat geen persoon of die skool skade sal lei nie. Gebruik die kanale wat daar gestel is om probleme op te los. Ouers behoort te weet dat enige probleem vinnig uitgesorteer kan word indien dit reg hanteer word. Moenie onderlangs praat of onnodige skinderpraatjies ondersteun nie. Die OOV word saamgestel deur belangstellende ouers om te help met fondsinsamelings en verkope wat by die skool plaasvind. Die OOV is die hande van die personeel tydens Graad / Klasverkope. Ouers word versoek om betrokke te raak om sodoende n positiewe bydrae te maak tot die opvoeding van u kind Skooleiendom: Ouers behoort hulle kind/ers van stewige tasse te voorsien, sodat skool handboeke nie onnodig beskadig word nie. Ouers behoort hulle kind/ers van korrekte materiaal soos voorgeskryf deur die skool te voorsien om alle skrifte en handboeke oor te trek. Ouers behoort toe te sien dat leerders altyd nodige en korrekte skryfbehoeftes saam neem skool toe. Ouers behoort te besef dat met enige skade aan handboeke, of verlore handboeke dit die ouer se plig sal wees om dit te vervang teen die bedrag wat sodanige handboek aangekoop is. Enige skade aan die gebou en ander toerusting deur n leerder sal deur die ouers vervang of herstel moet word. In enige wederregtelike optrede sal die bestaande landswet geld. Ouers behoort te weet dat met enige diefstal van skooleiendom of die eiendom van enige persoon / persone betrokke by die skool deur die regte kanale gehanteer sal word en met die skuldigbevinding van sodanige optrede dit die verantwoordelikheid van die ouers sal wees om dit te vervang Kleedkamers: Ouers behoort gereeld met u kind/ers aangaande die toilette by die skool te gesels en hul te versoek om dit ten alle tye netjies te hou en korrek te gebruik. Enige skade deur u kind/ers aangerig sal dadelik onder die aandag van die ouer gebring word. Enige leerder wat ons kleedkamers misbruik sal dienooreenkomstig en in die teenwoordigheid van die ouer aangespreek of moontlik gestraf word Veiligheid van leerders: Ouers behoort die skool te ondersteun as die skool sekere veiligheidsmaatreëls instel om die kind/ers se veiligheid te verseker. (Sien skool se veiligheidsplan). Ouers moet bereid wees om die skool te help beveiling in die geval van natuurrampe of noodsituasies. Ouers moet toesien dat hulle kind/ers geen gevaarlike items soos vuurwapens, messe, ens. in hul besit mag hê of na die skool mag bring nie. 8

9 Ouers behoort ook te weet dat items soos horlosies, selfone, radio s, Ipod s, skootrekenaars, speletjies of enige ander item wat nie te doen het met die Kurrikulum nie, op eie verantwoordelikheid aangehou word. Die skool sal geen verantwoordelikheid neem vir die wegraak of beskadiging van sulke items nie Menswaardigheid: Die menswaardigheid van ander leerders, ouers, opvoeders, afrigters sal altyd in ag geneem word en nie aangetas word nie. Ouers behoort te weet dat hulle nie op skool terrein of waar skool verteenwoordig word enige leerder, opvoeder of betrokkene mag te na kom nie. Enige valse aantygings, beskuldigings, intimidasie, afknouing, viktimisasie en seksuele teistering sal in n ernstige lig beskou word en dienooreenkomstig hanteer word. Geen ouer mag gedurende skoolure enige leerder konfronteer of slegsê nie. Geen ouer mag n ander leerder fisies aanrand of n pak slae gee nie. Die wys van vulgêre tekens en skryf van dreigbriewe of sms e word in n ernstige lig beskou en sal aangespreek word. Ouers behoort te weet dat ons altyd verdraagsaam / hoflik en konsidererend teenoor mekaar, opvoeders en besoekers optree. Fisiese aanranding van leerders, opvoeders, of enige betrokkene by die skool sal summier aan die SAPD oorhandig word Bestuursake: Ouers behoort te weet dat die skoolhoof of die adjunkhoof altyd beskikbaar sal wees wanneer nodig. Ouers moet besef dat die skool altyd eers ingelig moet word van n probleem wat met die skool te doen het. Die Beheerliggaam as verteenwoordiger van die ouers moet sorg dat goeie kommunikasie tussen die skool en die ouerhuis bestaan, sodat die ouers insette in die bestuur van die skool kan lewer. Ouers behoort hulle beskikbaar te stel vir verkiesing op rade of komitees van die skool. Ouers moet beskikbaar wees om op die skool se Beheerliggaam en op Beheerliggaamskomitees gekoopteer te word. Ouers moet bereid wees om hulle neer te lê by vergaderingsbesluite waar die meerderheidsbesluit geld. Ouers behoort die Hoof te ondersteun in sy besluite en bestuur van die skool. Ouers behoort die skool se vergaderings wat opgelê word, by te woon. Ouers onderneem om nie onnodig met die skool se sake in te meng nie. Ouers moet verstaan dat die kanale en sisteme in plek is om ongelukkighede aan te spreek op die regte wyse. Ten slotte: Enige ouer wat versuim om hom of haar by ons skool se gedragskode vir ouers te hou, kan deur die Beheerliggaam dissiplinêr aangespreek word. Enige ouer wat hom of haar skuldig maak aan enige wangedrag kan te doen kry met die reg soos in die Grondwet vervat. Die Beheerliggaam behou hom die reg toe om sodanig op te tree teen n ouer wat oortree om die skool te beskerm. n Ouer wat hom/haar aan wangedrag skuldig maak kan deur die Hoof, sy afgevaardigde of die Beheerliggaam die terrein belet word of gevra word om die terrein te verlaat. 9

10 GEDRAGSKODE EN DISSIPLINÊRE PROSEDURES VIR LEERDERS: 1. Inleiding: Laerskool Jan van Riebeeck is gerig op die vestiging van n gedissiplineerde en doelgerigte skoolomgewing om doeltreffende onderwys en studie van leerders te bevorder, die leerproses in stand te hou en morele waardes te vestig. Hierdie Gedragskode en dissiplinêre prosedure vir leerders stel die riglyne en prosedure wat gevolg sal word om te verseker dat daar te alle tye orde en dissipline in Laerskool Jan van Riebeeck sal wees. Die Gedragskode en dissiplinêre prosedure is onderhewig aan die bepalings van die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika (Wet no. 108 van 1996) die Suid Afrikaanse Skolewet (Wet no. 84 van 1996) en enige toepaslike provinsiale wetgewing, en sal die grondwetlike demokrasie, menseregte en deursigtige kommunikasie weerspieël in die aanvaarding en toepassing daarvan. Die Gedragskode en dissiplinêre prosedure sal jaarliks voorgelê word vir aanvaarding daarvan deur die Beheerliggaam, leerders en opvoeders van die skool. Elke belanghebbende moet n afskrif daarvan ontvang en is daartoe verbind om die Gedragskode nougeset na te kom om die doelstelling daarin uiteengesit te verwesenlik. 2. Toepassing van die gedragskode vir leerders: Die Gedragskode en dissiplinêre prosedure is van toepassing op enige persoon wat ten tye van die wangedrag wat teen hom of haar beweer word, aan die dissipline van Laerskool Jan van Riebeeck onderhewig was. n Persoon is onderhewig aan die dissipline van Laerskool Jan van Riebeeck indien hy of sy as leerling van die skool geregistreer is of deur die skool aanvaar is met die oog daarop dat hy/sy n geregistreerde leerling word. 3. Verhouding tussen leerder en die skool: n Leerder onderwerp hom/haar aan die Grondwet, skoolreëls en skoolprogram van die skool en doen alles in sy/haar vermoë om aan alle skoolaktiwiteite deel te neem volgens sy/haar talente en vermoëns. n Leerder respekteer te alle tye die eiendom van die skool deur n kultuur van bewaring en versorging na te volg en oor te dra op ander persone. n Leerder sal te alle tye die hoogste mate van lojaliteit teenoor Laerskool Jan van Riebeeck handhaaf en uitbou om te verseker dat die goeie naamvan die skool altyd beskerm sal word. Leerders sal betrokke wees by alle skoolaktiwiteite sodat verseker kan word dat elke leerder tot sy/haar volle potensiaal kan ontwikkel. 4. Verhouding tussen leerders en opvoeders: Elke leerder aanvaar die gesag van die opvoeders en onderwerp hom/haar daaraan om te verseker dat die opvoeding en onderrig tot voordeel van alle leerders sal strek. Leerders sal te alle tye opvoeders as volwassenes erken en onderneem om: alle redelike opdragte wat hulle van die opvoeders mag ontvang nougeset uit te voer; hul heelhartige samewerking aan opvoeders te verleen sodat elke leerder die geleentheid het om hom/haar tot sy/haar volle potensiaal te kan ontwikkel. Leerders moet die goeie naam en eer van opvoeders beskerm en daarteen waak dat kwaadwillige gerugte versprei word. Leerders sal opvoeders se eiendom en reg tot privaatheid beskerm en respekteer. Leerders sal daarna streef om wedersydse vertroue te ontwikkel deur openhartige kommunikasie met opvoeders. 10

11 Enige konflikte of probleme wat ervaar word sal deur erkende gesagskanale hanteer word. 5. Verhouding tussen leerder en medeleerders: Leerders sal te alle tye medeleerders met respek behandel en hulle regte soos uiteengesit in die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika erken en beskerm. Leerders sal gesonde en gebalanseerde verhoudings met medeleerders na- streef tot voordeel van die skool en ander leerders. Leerders sal hulle van enige optrede weerhou wat inbreek maak op die reg van mede-leerders om behoorlike onderrig te ontvang. Die eiendom en die persoon van mede-leerders sal respekteer en beskerm word. Leerders sal die gesag van mede-leerders in leierposisies aanvaar en hul samewerking verleen aan sodanige leiers. 6. Dissipline: Dissipline sal in die skool en die klaskamer gehandhaaf word om te verseker dat die onderrig van leerders sonder ontwrigtende gedrag en oortredings verloop. Die doel daarvan is om leerders selfdissipline te leer. Die dissiplinêre proses sal vlot, billik, regverdig, korrektief, konsekwent en opvoedkundig wees. Waar moontlik sal die ouer ingelig en betrek word by die verbetering van die leerders se gedrag. Leerders sal teen mishandeling deur volwassenes of ander leerders beskerm word. Beperking is die handeling om die optredes van leerders te beheer wanneer sodanige optredes van leerders, andere of leerder self skade kan berokken, of die regte van ander leerders of opvoeders kan skend. Opvoeders mag, waar nodig, redelike maatreëls toepas om n leerder te verhoed om homself/haarself of andere skade te berokken. Die Suid-Afrikaanse Skolewet, 1996, bemagtig skoolowerhede om leerders te dissiplineer. Hierdie bevoegdheid mag nie aan mede-leerders gedelegeer word nie. Elke opvoeder is te alle tye verantwoordelik vir dissipline by die skool en by skoolverwante aktiwiteite. Opvoeders het volle bevoegdheid en verantwoordelikheid om die gedrag van leerders te korrigeer wanneer sodanige korreksie by die skool nodig is. Ernstige wangedrag moet egter dadelik verder verwys word na die Beheerliggaamslede (Portefeulje Leerlingsake en skoolsake), Bestuurspan en ouers. Enige korrektiewe maatreëls of dissiplinêre optrede sal strook met die misstap/oortreding. Korrektiewe maatreëls mag strenger word met verdere herhaaldelike oortredings. Skorsing of uiteensetting uit die skool mag selfs volg. 7. Oortredings en/of wangedrag: Soos reeds in par 6 afgelei kan word, kan daar n duidelike onderskeid gemaak word tussen sekere oortredings en wangedrag, omdat sekere oortredings meer ernstig as andere kan wees. Gevolglik sal sekere oortredings of wangedrag dus meer strafbaar kan wees as andere. Van die alledaagse oortredings en wangedragte wat daagliks in die skoolsituasie kan voorkom is die volgende: 1. Huiswerk nie gedoen nie Huiswerk ontbreek/onvolledig Onvoorbereid vir mondelinge opdrag Toetse nie geteken nie 2. Vergeet Handboeke/skrifte 3. Voorkoms - skooldrag nie reg nie Hare nie volgens skoolreëls nie (veral kleur) Oormatige juwele 4. Eet/drink in klas - 11

12 Geen etery van toebroodjies, kougom, lekkers, skyfies ens. en drink van vloeistowwe indien nie toestemming verleen is deur onderwyser 5. Ontwrigting van klasprosedures - laat in klasse kom gesels tydens onderrig ongeskikte en onvanpaste opmerkings onbehoorlike optrede in die klas, in so n mate dat onderrigtyd daaronder lei afwesig van klas sonder toestemming speelgoed en selfone 6. Take/portefeulje opdragte - nie gedoen of ingehandig op datum nie. 7. Liefkosing op terrein 8. Ontwrigting van saalbyeenkomste - Gesels Opmerkings Laat kom 9. Diskriminasie Taal Gestremdes Ander bevolkinsgroepe 10. Peuter met ander se eiendom - wegsteek/weggooi van skooltasse/sake 11. Spoeg 12. Oneerbiedige gedrag teenoor meerderes 13. Vloekery verbale gevloek kwetsende opmerkings vloek n personeellid 14. Grafitti Algemeen Onwelvoeglike taalgebruik Onvanpaste woorde/opmerkings wat ander kan verkleineer/seermaak Beskadiging van skooleiendom/terrein Enige ander vorm van oortreding wat skadelik is vir naam van die skoool, personeel, en of mede leerlinge. Wanneer n personeellid n probleem met n leerling of leerlinge ervaar rakende bogenoemde oortredings wat vir die personeellid onaanvaarbaar is moet dit deur die betrokke personeellid in sy/haar Voorvalleboek volledig aangeteken word en by die volgende graadvergadering met mede-kollegas bespreek word. Nodige vormpie moet dadelik voltooi word en na die adjunkhoof se kantoor geneem word. Adjunkhoof of gedelegeerde sal so gou moontlik na die oortreding ouers laat weet per sms of e-pos. Oortredings sal opgeteken word in oortredingsboek met aanheg van nodige bewyse. Indien mede kollegas ook probleme met die spesifieke leerder/s ervaar het, sal die graadhoof met kennisname van die Departementshoof Opvoedkundige Leiding (Mnr Strydom) n vergadering met die ouers belê waarby alle betrokkenes teenwoordig sal wees om die situasie te bespreek. Alle telefoniese gesprekke, onderhoude ens moet skriftelik deur die personeellid of graadhoof aangeteken word. 12

13 Die volgende oortredings wat ernstiger van aard is sal met punte (sien beleid) dmv die aanmeldingsvorms aan Me Strydom oorgedra word vir rekenarisering en verdere optredes soos in beleid saamgevat. ERNSTIGER OORTREDINGS 1. Voorwerpe gooi veral klippe 15 punte 2. Onreëlmatighede in kleedkamers 15 punte 3. Oneerlikheid 15 punte Vervalste briewe Vaslê van vraestelle Afskryf in eksamenlokaal 4. Rook - 15 punteself meeloper toeskouer rookgoed in besit hê 5. Skoolterrein verlaat sonder toestemming - 15 punte 6. Onwelvoeglike briewe en sketse - 15 punte 7. Afwesigheid van skool sonder toestemming/rede - 15 punte 8. Bakleiery (aanranding) - 15 punte doelbewuste besering veroorsaak enige vorm van fisiese aanranding bv. byt ens. teenoorgestelde geslag slaan dreigemente en intimidasie aanranding met die doel om ernstig te beseer 9. Vandalisme (Beskadiging van eiendom) - 15 punte terrein bv. tuine, pawiljoene, spuitsproeiers ens. banke/mure bekrap (Grafitti) spuitverf op geboue klipgooi met doel om te beskadig verniel van toilette 10. Pornografiese materiale - 15 punte films en boeke voorbehoedmiddels ens pornografie op selfoon 11. Alkohol - 15 punte besit van alkohol onder invloed van alkohol - skedule 2 toeskouer waar alkohol gebruik word 12. Gevaarlike voorwerpe en vuurwapens - 15 punte Skool toe bring van skerp voorwerpe bv. messe ens. Ook BB guns 13. Dwelms - 15 punte - skedule 2 saambring van enige vorm van dwelms inname van enige vorm van dwelms bv. pille, gom, snuif ens. toeskouer van gebruik van dwelms 14. Seksuele wangedrag - 15 punte ontbloting 13

14 betasting onwelvoeglike voorstelle 15. Diefstal - 15 punte enige items van personeel, skool of medeleerling 16. Bomdreigemente punt Self bel Medepligtige met bellery 17. Godslastering - 15 punte enige vorm van Godslastering dmv okkulte, tekens en slagspreuke. Enige vorme van okkulte aan mede leerlinge verkondig Algemeen Ander vorms van oortreding soos per oortredingsvormpie deur personeel kry maksimum van 5 punte per geval. PROSEDURE VAN FUNKSIONERING VIR DISSIPLINêRE BELEID Verantwoordelik vir die aantekening van ongeruimdhede (oortredings) in Voorvalleboek = ALLE PERSONEEL Invul van Aanmeldingsvorm = BETROKKE PERSONEELLID WAT OORTREDING WAARGENEEM HET OF BY WIE OORTREDING AANGEMELD IS Rekenarisering van strafpunte = Personeel aangestel vir hierdie pligte Kennisgewing van oortreding na ouers = Voorstitter Dissipline/Adjunkhoof Onderhoudvoering I = BETROKKE LEERDER, BESTUURSPAN EN ALLE BETROKKE PERSONEEL WAT LEERDER AANGEMELD HET Onderhoudvoering II = BETROKKE LEERDER, OUERS VAN LEERDER, BEHEERLIGGAAMSLEDE, Hoof (Voorsitter) BESTUURSPAN EN ALLE PERSONEEL SOOS GENOEM BY ONDERHOUDVOERING I 9. Beskikbare dokumentasie vir die funksionering van die beleid. Vir ten volle funksionering van die beleid is dit noodsaaklik dat elke onderwyser betrokke op die eerste skooldag van die jaar die volgende dokumentasie tot sy/haar beskikking sal hê, nl. n Voorvalleboek Lys van alle moontlike oortredings met strafpunte Aanmeldingsvorms wat na adjunkhoof gestuur word 10. Prosedures wat gevolg moet word by die bevinding van n oortreding deur n leerder. Soos reeds vermeld in die organogram is alle personeel betrokke by die dissiplinêre stelsel, aangesien alle personeel met alle leerders van die skool in aanraking kom. Dit kan in klasverband, saalbyeenkomste, pouses, naskool met buitemuurse aktiwiteite, en selfs op toergeleenthede geskied. 14

15 Aangesien alle leerders nog gelei moet word na volwassewording moet elke personeellid met elke kind wat oortree n pad stap en begelei en op sy/haar foute wys en hulp verleen om die oortreding in die toekoms te kan voorkom. Aangesien elke personeellid egter sy/haar eie wyses van dissipline veral in klasverband of by buitemuurse aktiwiteite het, moet elke personeellid sy/haar eie diskresie gebruik of die leerder wat oortree aangemeld moet word al dan nie. Sommige opvoeders sal dus meer toegeeflik teenoor leerders wees as ander. Hierdie toegeeflikheid van opvoeders teenoor die leerders se oortredings is uit die aard van die saak slegs van toepassing op akademie. Indien n personeellid voel dat n leerder se oortreding van so n aard is dat die leerder wel strafpunte moet ontvang sal daar as volg deur die personeellid opgetree word:- a) n Volledige verslag rakende die oortreding sal deur die betrokke personeellid in sy/haar Voorvalleboek aangeteken word (die Voorvalleboek sal n gewone skrif wees wat aan die begin van elke jaar aan die personeel verskaf word) b) In die verslag moet die volgende gegewens beskikbaar wees: naam van leerder wat oortree het aard van oortreding datum van oortreding strafpunte wat toeken word handtekening van leerder wat bewys is van kennisname van aanmelding Soos reeds vermeld moet hierdie aanmelding so volledig as moontlik wees aangesien die betrokke personeellid by latere onderhoud voering sy/haar saak volledig moet kan stel. c) n Aanmeldingsvorm (sien voorbeeld van genoemde vorm bylaag 1) moet op die dag van oortreding ingevul en na Mnr Vosloo gestuur word vir sms/e-pos doeleindes d) Me Strydom/Mnr Liebenberg sal die nodige inligting in die Rekenaar invoer. e) Rapportering van leerder Wanneer n leerder 15 strafpunte teen hom/haar geakkumuleer het, sal die betrokke leerder by die Voorsitter rapporteer vir Onderhoudvoering Die rapporteringsvorm wat voltooi sal word sal die volgende inligting bevat: Naam van leerder Aantal strafpunte geakkumuleer Name van alle personeel wat leerder aangemeld het f) Vasstelling van datum van sitting Die adjunkhoof sal n datum bepaal waarop die onderhoudvoering met die betrokke leerder sal geskied. Al die rolspelers soos genoem in Onderhoud I sal in kennis gestel word van die voorgenome sitting en sal die sitting moet bywoon. Die betrokke leerder sal n skriftelike skrywe ontvang rakende die sitting. Oues sal ook ingelig word. g) Prosedure tydens sitting Tydens die sitting sal elke personeellid die geleentheid kry om sy/haar klagstaat voor te lê. Die leerder sal ook die geleentheid verskaf word om op elke klag homself/haarself te verweer. Die Bestuurspan sal elke klag op meriete hanteer en daar ooreenkomstig die betrokke leerder se straf bepaal. Soos reeds vroeër vermeld is die opvoeder in n opvoedingsproses tot die leerder. Dus moet die leerder begelei word om oortredings te voorkom. Die korrektiewe maatreëls wat toegepas mag word sluit in:- 15

16 mondelinge waarskuwing of geskrewe berisping deur die Bestuurspan Die uitvoer van take wat die persoon teen wie die misstap begaan is, sal ondersteun bv mondeling verskoning. Ontneming van voorregte soos bywoning van sokkies, vertonings, gewone klere ens. Betaling van bekostigbare skadevergoeding Vervanging van beskadigde eiendom Skorsing uit sekere skoolaktiwiteite bv sport en kultuur aktiwiteite. Detensieklasse Indien die oortreder n leerlingraadslid is, sal sy foto onmiddellik van die Leiergallery verwyder word. Die betrokke leerder en sy/haar ouers sal n skriftelike skrywe ontvang rakende die uitkoms van die sitting. In die geval waar detensieklasse noodsaaklik is sal die volgende inligting ook op die ouers se skrywe wees:- Die detensieklasse sal op Vrydae vanaf 14:00 tot 16:00 plaasvind waartydens skoolwerk deur die leerder gedoen sal word. h) Die skrywe sal die volgende bevat: redes vir bywoning van die detensieklasse; datum van tyd van detensieklasse (die skrywe sal n minimum van 5 skooldae voor die klasse aan die leerder en ouers deurgegee word personeel verantwoordelik vir toesig by die klasse ouers is self verantwoordelik vir die afhaal en vervoer van hul kind om 15:00. Slegs n skriftelike skrywe deur die ouers met n grondige rede sal aanvaar word vir uitstel van die bywoning van die detensieklasse tot n volgende keer. n Leerder wat detensieklasse bygewoon het se punte sal ook na goeddunke deur die Bestuurspan aangepas word. Indien n leerder soveel oortredings begaan dat hy/sy baie vinnig 25 punte geakkumuleer het (minder ernstiger oortredings) sal die prosedure van Onderhoudvoering II inwerking tree. Ernstiger oortredings Dit kan gebeur dat leerders ook n oortreding begaan wat so ernstig van aard is dat onderhoude met die Bestuurspan onmiddellik genoodsaak is (15 punt oortredings). Die onderhoud sal deur die Bestuurspan en personeellid wat die klag teen die betrokke leerder gelê het gehou word. Die uitkoms van hierdie sitting word op dieselfde wyse gehanteer as by Onderhoude I. Verder kan dit gebeur dat leerders ook n oortreding begaan wat so ernstig van aard is dat onderhoude met die ouers onmiddellik genoodsaak is. Hierdie sitting sal deur al die rolspelers soos genoem in Onderhoudvoering II (sien organigram) bygewoon word. Die betrokke leerder en sy/haar ouers sal n skriftelike skrywe rakende hierdie sitting ontvang. Tydens die onderhoud sal die volgende duidelik en breedvoerig met die ouers bespreek word: redes vir onderhoud probleme voortspruitend uit die oortreding vir medeleerders en samelewing; leerder sal geleentheid gegee word om sy/haar saak te stel; moontlike hulp en ondersteuning van ouer kant rakende die saak; moontlike optredes en strawwe deur Bestuurspan en Bestuursliggaamslede toegepas Verwysing na Bestuursliggaam 16

17 Indien bogenoemde optrede nie die nodige verandering in die gedrag van die leerder meebring nie, kan die skoolhoof die aangeleentheid na die Bestuursliggaam van die skool verwys wat n besluit kan neem in die beste belang van die leerder en ander leerders van die skool. 11. Strafmaatreëls Strafmaatreëls moet gesien word as n korrektiewe maatreël om die wangedrag van n leerder te voorkom om sodoende die ordelike gemeenskap van die skool te handhaaf. LYFSTRAF IS NIE N KORREKTIEWE MAATREëL NIE EN MAG NIE TOEGEDIEN WORD NIE. 12. Leerlingraad Indien n leerlingraadslid enige van bogenoemde oortredings begaan of Laerskool Jan van Riebeeck se naam skaad, sal sy/haar voorregte as leerlingraadslid ontneem word. Die tydperk waarin sodanige leerlingraadslid gestraf sal word, sal afhang van die graad van oortreding. Die oortredings word ook deur die senior personeel toegepas. Die foto van die leerlingraadsid sa onmmidellik van die leerlingraadgallery verwyder word. Die fotot sal weer teruggeplaas word, sodra sodanige leerlingraadslid se straf opgehoef is. Ouers sal onmiddellik in kennis gestel word, alvorens fotot afgehaal sal word. Alle omstandighede word inaggeneem. Die omvang van die oortreding kan bepaal wat die straf sal wees. Met die eerste oortreding sal die amp wat die leerling beklee slegs vir n paar dae ontneem word, indien daar wel n tweede oortreding is kan die amp permanent van die leerling ontneem word. Bylaag I OORTREDINGS AANMANING Aanmeldingsvorm Naam : Klas : Datum : Oortreding/s : Laat vir klas/skool Huiswerk/Take/Toetse Diskriminasie Gevaarlike voorwerpe Swak taalgebruik Bakleiery / Klipgooiery Selfoon aan in die klas Oneerlikheid Diefstal Geen skryfbehoeftes / Handig nie take in nie. Verlaat klas / Buite klas / werksboeke skool (sonder toestemming) Klasdissipline Speel in kleedkamers / Beskadig eiendom / Rook / dwelms / drank (Ontwrig) Kleedkamermisbruik Vandalisme Oneerbiedige Stoepdissipline / Pornografie Ander : 17

18 DISSIPLINêRE BELEID 1. INLEIDING: Laerskool Jan van Riebeeck onderneem om `n regverdige, billike dissiplinêre proses, ongeag ras, afkoms, geslag of werkskategorie in plek te stel en te onderhou. Die skool is verbind om die ouers, leerders en onderwysers ten volle te betrek by die skep van `n gedissiplineerde skoolomgewing waar die regte van alle partye in ag geneem word. Die doel van die beleid is om prosedures in plek te stel wat opvoeders, leerders en werknemers se onaanvaarbare gedrag kan korrigeer, om sodoende positiewe dissipline te bevorder, asook om `n vennootskap van gesamentlike vertroue tussen die ouer, kind, onderwyser en werknemer te kweek. Die skool erken met die beleid dat alle partye regte het, soos vervat in die Grondwet, die Wet op Indiensneming, die SA Skolewet, asook die Arbeidsverhoudinge wet. Daar moet ook `n duidelike lyn wees tussen die beheerliggaam en die beheerliggaamposte. Die beheerliggaamposte is direk verantwoordelik aan die beheerliggaam, maar ook onderworpe aan alle departementele regulasies. Die departementele poste is direk verantwoordelik aan die WKOD met al hul regulasies. 2. DIE REGTE VAN PARTYE 2.1 Leerders Om ongehinderd te leer en geleer te word. Om opvoeding te ontvang binne die gegewe kurrikulum en standaarde soos voorgelê deur die Onderwysdepartement. Om gereeld terugvoering te ontvang van hulle vordering in akademiese- en ander ontwikkelingsprosesse. Om deel te neem aan aktiwiteite, maar ook die reg te hê om verskoon te word van aktiwiteite a.g.v. geloofsof Godsdiensoorwegings of persoonlike oortuigings. Om insae te hê in die reëls en kodes van die skool sodat die gedrag dienooreenkomstig aangepas kan word. 2.2 Opvoeders Om gerespekteer te word deur die leerders. Om in `n veilige omgewing te werk. Om in `n netjiese, goedversorgde omgewing te werk. Om die samewerking van leerders in die klas te hê. Om ondersteun te word deur die Beheerliggaam in die instandhouding van dissipline in die skool. Om binne die dissiplinêre kode leerders of ander wat die klas ontwrig, toegang te weier; sien gedragskode Om met billike werkslading belas te word. 2.3 Ouers Om toe te sien dat die standaard van onderwys korrek en in lyn is met die Skolewet. Om deel te neem aan besluitnemingsprosesse in die skool soos van tyd tot tyd verlang. Om gereeld op hoogte gehou te word ten opsigte van die vordering van die leerder by die skool. Om in kennis gestel te word indien die leerder enige gedrag of akademiese probleme by die skool toon. Om enige probleme met die opvoeder of hoof te bespreek, maar dit op so `n manier te doen dat die opvoeder of hoof se integriteit nie afgekraak word of sy/haar regte aangetas word nie. 18

19 Tesame met enige regte kom verantwoordelikhede, daarom is daar skoolreëls in plek. Alle partye tot die beleid het dus sekere verantwoordelikhede. 3. VERANTWOORDELIKHEDE Elke leerder onderneem om: Klas by te woon Take en werkopdragte te voltooi Respek teenoor skooleiendom en ander se persoonlike eiendom te hê. Verantwoordelik te wees vir sy eie werk. Hom/haarself op `n verantwoordelike wyse te gedra sodat andere se veiligheid nie in die gedrang kom nie. Die skoolreëls, die gedragskode, die prosedures en standaarde van die skool te gehoorsaam. Respek te hê vir alle opvoeders en volwassenes. Hulle volle samewerking te gee aan alle werkers en opvoeders en altyd hoflik teenoor hulle op te tree. Elke opvoeder onderneem om: Elke dag klas te gee. Betyds op te daag vir werk. Elke dag voor te berei sodat die program interessant en aanpasbaar is by die belangstelling en vermoëns van die leerders. Goeie interpersoonlike verhoudings met die leerders te ontwikkel. Op `n verantwoordelike en professionele wyse op te tree sodat die leerders hulle voorbeeld kan navolg. Effektiewe onderwystegnieke toe te pas, wat die leerders sal help om hulle tekortkominge te bowe te kom. `n Atmosfeer in die klaskamer te skep wat respek, dissipline en goeie gedrag stimuleer, sodat onderrig kan plaasvind. Hulle te weerhou van afbrekende taal of -gedrag ten opsigte van die leerder, ouer of `n mede-kollega. 4. Die beginsels 4.1 Die skool sal poog om altyd: billike en regverdige dissipline te handhaaf. alle soortgelyke oortredings konsekwent te hanteer. alle partye ingelig te hou van die aanvaarbare standaard van gedrag in die skool. 4.2 Die leerders, opvoeders en werknemers sal altyd poog om: Die gedragskode en toepaslike reëls en regulasies in die skool te gehoorsaam. Alle redelike opdragte uit te voer. Wettig en ordelik op te tree Skooleiendom met sorg en respek te hanteer en dit nie vir enige ongemagtigde voordeel aan te wend nie. Alle skooleiendom en die terrein netjies en in `n goedversorgde toestand te laat. Alle partye se eiendom te respekteer. Nie enige partye te intimideer of te viktimiseer nie. Hulle pligte volgens skoolstandaarde uit te voer. 5. Toepassing van beginsels Die beheerliggaam het die taak om toe te sien dat die bogenoemde 19

20 regte van alle partye beskerm word, daarom het die skool `n dissiplinêre beleid en prosedure wat op alle partye van toepassing is. Die prosedure is gekoppel aan die missie van die skool, die skoolreëls en die gedragskode wat deur die leerders en opvoeders van die skool opgestel word en van tyd tot tyd hersien word. Sien interne dissiplinêre prosedures soos verskaf deur GDE asook die gedragskode van die skool en die detensieprosedure. STRAFKATEGORIEë KATEGORIE 1 KATEGORIE 2 KATEGORIE 3 Algemene oortredings Ernstige oortredings 10 punte Baie ernstige oortredings 15 punte OORTREDINGS OORTREDINGS OORTREDINGS Huiswerk nie gedoen (1) Vergeet van handboek/skrif (1) Voorkoms: Skooldrag/hare/ juwele (1) Eet/drink in die klas (1) Huiswerk afskryf (1) Laatkom voorskool (2) Laatkom klas (2) Klasontwrigting (3) Saalbyeenkoms ontwrigting (3) Ongehoorsaam (3) Ongemanierd (3) Ondermyn gesag (3) Oneerlik (3) Afwesigheid van ouerhandtekening waar verlang (3) Versuim om skeur-strokies en briewe terug te bring (3) Oneerbiedige gedrag teenoor meerderes. Spoeg. Wegsteek van tasse. Uittarting en koggelary. Diskriminasie. Liefkosing op terrein. Bank klas. Afwesig van buitemuurse aktiwiteite. Besit van sigarette/drank. Gebruik van selfoon tydens onderrigtyd. Vervalsing / oneerlikheid in eksamen / toetse. Onsedelikheid, pornografie, dwelm-gebruik, alkoholgebruik. Vandalisme (beskadiging van eiendom) Bakleiery / boelie / vloekery. Onwelvoeglik briewe en sketse. Rook Diefstal Godslastering / rasisme / seksuele wangedrag. Gevaarlike voorwerpe / vuurwapens/ voorwerpe gooi. STRAFMAATREëLS STRAFMAATREëLS STRAFMAATREëLS Skoolverlaat / afwesig sonder toestemming 1. Oortreding(s) moet aangeteken wees in strafboek (voorvalle boek) deur registeronderwyser. 2. Detensie word toegeken na 3 oortredings. (Sien detensie waarskuwing- en kennisgewingbrief.) 3. Ouer(s) / voog word in kennis gestel / ingeroep. 4. Verwys na Adjunkhoof / Skoolhoof. 1. Registeronderwyser en graadhoof bespreek die situasie met die leerder(s). 2. Ouer(s) / voog word in kennis gestel. 3. Detensie word bepaal. 4. Skoolhoof word betrek. 1. Word onmiddellik verwys na Skoolhoof en Beheerliggaam. 2. Besluit of die saak aan die Polisie oorhandig gaan word. 3. Tydelike / Permanent 20

21 5. Verwys na Beheerliggaam. skorsing uit die skool. 6. Afhangend van aard van die saak. Tydelike skorsing uit die skool. Hoogste straf: Die hoogste straf wat opgelê kan word, is uitsetting uit die skool en dit moet dus as n laaste uitweg gesien word. Voordat daardie stadium bereik word, moet n leerder dus alle ander kanse gegun word om hom- / haarself te rehabiliteer. Slegs in uitsonderlike gevalle sal die hoogste straf as eerste opsie toegepas word. Uitsetting kan slegs deur die onderwyshoof geskied. DETENSIEKENNISGEWING Geagte Ouer Datum: Detensie moet in n ernstige lig beskou word. Detensie vind plaas na herhaaldelike oortredings van dieselfde reël. Dit vind elke tweede Vrydag op Sivviedag plaas. Detensieleerders mag nie op daardie dag sivvies dra nie. Detensie vind plaas na skool van 13:15 tot 14:15. Geen verskonings sal aanvaar word vir die wegbly van n detensie nie. Herhaalde detensie kan lei tot die verbeuring van n diploma aan die einde van die jaar. U kind...het hom/haar herhaaldelik skuldig gemaak aan: Oortreding:. Opvoeder/Onderwyser Skoolhoof Erkenning van ontvangs: Ouer/Voog Kommentaar van Ouer/Voog:... 21

22 Grondslagfase (Gr. R - 3) Dissipline-lys Kwartaal: Naam: Graad: Onderwyseres: Akademie: Punt Datum Datum Datum Datum Datum Datum Datum 1 Boeke en skryfbehoeftes by die huis Laat in die klas na Pouse Steurend in die klas Werk nie voltooi in klas Huiswerk nie gedoen nie -1 6 Skeurstrokies nie betyds ingehandig Dissiplinelys nie geteken. -2 Dissipline Punt Datum Datum Datum Datum Datum Datum Datum 1 Swak gedrag in rye/saal -5 2 Swak gedrag op speelgrond Swak gedrag in klas Kou kougom, eet en drink in die klas Rommelstrooi in die skool en klas Luister nie na die leier nie Minagting van onderwysers Gebruik van selfoon in klastyd. -2 Sosiaal: Punt Datum Datum Datum Datum Datum Datum Datum 1 Aanranding, baklei, steel In besit van rookgoed, messe en wapens Seksuele teistering of pornografiese materiaal -5 4 Gooi van klippe Swak gedrag in kleedkamers Diskriminasie teenoor mede-leerlinge -5 7 Vuil taal en ongehoorde tekens. -5 Lelike briefies/skryf/teken vir medeleerders. 8-5 Onderwyseres Ouer 22

23 DETENSIEKENNISGEWING Datum: Detensie moet in 'n ernstige lig beskou word. Detensie vind plaas na herhaaldelike oortredings van dieselfde reël. Dit vind elke tweede Vrydag plaas. Detensie vind plaas na skool vanaf 14:00-16:00. Geen verskonings sal aanvaar word vir die wegbly van 'n detensie nie. Herhaalde detensie kan lei tot die verbeuring van sekere voorregte en bywoning van Prestasie-aand. U kind het hom/haar herhaaldelik skuldig gemaak van: Oortreding: GRAADHOOF SKOOLHOOF Erkenning van ontvangs: Ouer/Voog Kommentaar van Ouer/Voog: 23

24 DISSIPLINÊRE PROSEDURE EN GEDRAGSKODE 1. Doelstellings van die dissiplinêre stelsel en gedragskode Elke leerder het die reg om in 'n geborge, veilige, rustige en gedissiplineerde atmosfeer onderrig te word. Elke leerder het die reg tot 'n regverdige en onpartydige verhoor, waartydens die leerder 'n billike geleentheid gegun word om sy/haar saak te stel. Leerders het die reg om: 'n persoon namens hom/haar aan te wys, wat die saak/aanklag kan verdedig; asook gebruik te maak van getuies. Leerders het die reg om te appelleer teen die SBST se uitslag by die: Hoof van Departement HOD. Alle leerders sal op 'n konsekwente, billike/ menswaardige en regverdige wyse hanteer word. Alle optredes en besluite deur die dissiplinêre komitee sal tot die voordeel van 'n leerder en die skoolgemeenskap geskied. Die menswaardigheid en regte van die leerders sal ten alle tye gerespekteer word. Om leerders te lei tot groter verantwoordelikheid en selfdissipline en om uiteindelik gebalanseerde volwaardige en volwasse Suid-Afrikaanse landsburgers te wees. Die gedragskode poog om 'n wedersydse respek tussen leerders en opvoeders, asook 'n kultuur van verdraagsaamheid, vrede en geborgenheid te bewerk. Die leerders en hulle ouers/ voogde moet hierdie gedragskode en skoolreëls deeglik bespreek, sodat elke ouer/voog en leerder die totale gedragskode, dissiplinêre stelsel en skoolreëls verstaan en toepas. Die dissiplinêre prosedure en gedragskode is in werking gestel as gedragsriglyn vir die leerders. Om die leerders en hulle ouers betrokke te maak by die dissiplinering van leerders. 2. UIT WIE BESTAAN DIE DISSIPLINêRE KOMITEE? Voorsitter van Beheerliggaam(BL) Adjunkhoof DPO Verteenwoordiger van BL Ouerlid, gewoonlik n prokureur Graadhoof 3. PROSEDURE TEEN LEERDERS WAT SKOOLREëLS OORTREE: 3.1 ALGEMENE OORTREDINGS laat opdaag by skool onvoltooide huiswerk opdragte gesels in rye, op stoepe, in klas, in saal punte is nie volgens vermoë nie - klaswerk en gedrag nie na wense nie. rommelstrooier oorredings t.o.v. algemene voorkoms bv. skooldrag, haarstyl, netheid ens. soortgelyke minder ernstige oortredings word op meriete en op 'n billike, menslike 24

25 en regverdige wyse hanteer. 4. PROSEDURE TEEN LEERDERS WAT ALGEMENE OORTREDINGS BEGAAN opvoeders tree in gesprek met leerder op 'n billike, menswaardige en regverdige wyse Indien leerder weer oortredings begaan, word 'n inskrywing in die dissiplinêre verslag gemaak. na 3 oortredings of by verwerwing van 15 punte word die leerder se verslag huis toe gestuur vir kennisname deur ouers. indien ander opvoeders ook soortgelyke oortredings teen die leerder ondervind, word besluit of die leerder na die skool se dissiplinêre komitee, leerlingondersteuningsprogram, kinder- en gesinsorgvereniging, onderwyshulpdienste of sielkundige dienste verwys moet word. die leerder en die ouers word deur die Voorsifter van die personeelvergadering skriftelik verwittig van die besluit wat geneem is. 5. ERNSTIGE OORTREDINGS kru en vulgêre taalgebruik diefstal aanranding dros van skool (stokkiesdraai) intimidasie van ander leerlinge en opvoeders gebruik van dwelms en alkohol vandalisme ernstige ontwrigting van die skoolprogram ernstige valse aantygings teen ander leerlinge en opvoeders in besit van ongewenste leesstof, pornografie en voorwerpe in besit van wapens bv. messe, elektriese of gastoerusting en vuurwapens oneerlikheid in toetse en eksamens. 6. PROSEDURE TEEN LEERDERS WAT ERNSTIGE OORTREDINGS BEGAAN sonder enige voorafgaande waarskuwings word die leerder aan die SBST gerapporteer. tydens hierdie personeelvergadering word besluit of die leerder na die dissiplinêre komitee, leerlingondersteuningsprogram, kinder- en gesinsorgvereniging, onderwyshulpdienste of sielkundige dienste, verwys word. die voorsitter van die personeelvergadering stel die leerder en ouers skriftelik in kennis van die besluit wat geneem is. indien die aangeleentheid na die dissiplinêre komitee verwys word, word die dissiplinêre aanmeldingsvorm voltooi en ingedien by die voorsitter van die dissiplinêre komitee. die voorsiter van die dissiplinêre komitee stel die leerder en ouers skriftelik in kennis van die oortreding, die datum wanneer die leerder voor die komitee Moet verskyn en die datum wanneer die komitee met die ouers in gesprek wil tree. die leerder en sy/haar verteenwoordiger (indien van toepassing) moet voor die komitee verskyn om sodoende sy/haar kant van die saak te verduidelik. nadat die aangeleentheid deur die dissiplinêre komitee deeglik ondersoek is en met betrokkenes se verwere aangehoor is en voldoende en bevredigende bewyse gelewer is, sal die komitee 'n uitspraak lewer. Hierdie uitspraak sal skriftelik aan die leerder en ouers oorhandig word. 25

26 die totale verloop van die gebeure sal in die komitee se verslag verskyn en in die leerder se kumulatiewe verslagkaart geliasseer word. hierdie verslag en uitspraak van die komitee word ingedien by die Departement van Onderwys, Distrik kantoor. Verdere optrede en handeling met die betrokke leerder sal deur die Distrik kantoor hanteer word. die Onderwysdepartement gee die finale goedkeuring vir die handeling met die leerder, veral in die geval van skorsing. 7. AANBEVELINGS WAT DEUR DIE DISSIPLINêRE KOMITEE GEMAAK KAN WORD MET BETREKKING TOT KORREKTE OPTREDE: terreindiens (bv. papiere optel, bossies uittrek, vensters was, ens) geldelike vergoeding van persoon teen wie oortreding begaan is (bv. in geval van diefstal, vandalisme, ens) vervanging van beskadigde eiendom skriftelike apologie aanteken ontsegging van deelname aan sport-, kultuuraktiwiteite, opvoedkundige toere rapportering aan buite instansies bv. SAPD, KBE, GESINSORGVERENIGING SIELKUNDIGE DIENSTE, ens. tydelike skorsing (1 dag tot 5 dae) permanente skorsing uit die skool 'n finale waarskuwing mag gegee word, wat volgens die meriete van die saak bepaal word. aanmelding by die skool se leerderondersteuningsprogram vir die nodige leerder- en ouerleiding. 8. ALGEMENE SKOOLREëLS EN GEDRAGSKODES: SKOLASTIES Tuis werkopdragte moet gereeld, stiptelik en netjies voltooi word. Geen ontwrigting van enige aard in 'n klaslokaal is aanvaarbaar nie. Handboeke en skrifte is die eiendom van die skool en moet met die nodige respek hanteer word. Leerders moet volgens sy/haar vermoëns op akademiese gebied presteer. Leerders moet die opvoeder en mede leerders met die nodige respek hanteer. Leerders moet hulself onderwerp aan die algemene orde, dissipline en klasreëls wat neergelê word deur die opvoeders. Tydens ruiling tussen periodes moet die leerder stil en ordelik in rye na die volgende klaslokaal beweeg. Tydens saalopening kom die leerders stil en ordelik die saal binne, sit in hulle rye by hul klasmaats en verlaat die saal weer ordelik en in rye, na afloop van die saalopening. 9. SPORT EN KULTUUR Leerders moet hulself aan die gedragskodes van die betrokke aktiwiteit onderwerp. Leerders moet die bepaalde kleredrag aanskaf wat deur die betrokke aktiwiteit vereis word. Leerders moet die nodige respek toon teenoor afrigters, aanbieders, skeidsregters en mede leerders / deelnemers. 10. TAALGEBRUIK Die sedelike, morele en etiese waardes van alle leerders moet van 'n uitstaande hoë standaard getuig. Kru of vulgêre taalgebruik is onaanvaarbaar. 26

27 Opmerkings en aantygings wat 'n ander persoon se menswaardigheid aantas, is onaanvaarbaar. Verbale teistering is onaanvaarbaar. 11. KLEREDRAG Leerders moet geklee wees in die eenvormige skooldrag, soos deur die skoolbeleid bepaal word. Skooldrag sal ten alle tye van netheid getuig. Wanneer 'n vergunning gemaak word dat leerders in "gewone klere" skool toe mag kom, sal die kleredrag van hoe estetiese en sedelike waardes getuig, bv. 'n dogter mag nie "gewaagde" kortbroeke of midrif hempies dra nie. 12. EIENDOM Die skool eiendom, asook die eiendom van fasiliteerders, afrigters en leerders sal met die nodige respek deur alle partye hanteer word. Vandalisme is onaanvaarbaar. Diefstal is onaanvaarbaar. 13. MENSWAARDIGHEID Die menswaardigheid van ander leerders en opvoeders sal altyd in ag geneem word en nie aangetas word nie. Valse aantygings, beskuldigings, intimidasie, afknouing, viktimisasie en seksuele teistering van ander leerders en opvoeders word in 'n uiters ernstige lig beskou. Die wys van vulgêre tekens en skryf van vulgêre briewe word in dieselfde ernstige lig beskou. Leerders sal verdraagsaam/ hoflik en konsidererend teenoor mekaar, opvoeders en besoekers optree. 14. EISE Die fisiese aanranding van leerders en opvoeders sal summier aan die SAPD oorhandig word. 15. STIPTELIKHEID Leerders moet daagliks betyds by die skool opdaag. Stokkiesdraaiery of dros vanaf die skool/periode(s) word as 'n ernstige oortreding beskou. Leerders mag nie die skoolterrein verlaat sonder die nodige toestemming van die hoof of sy volgemagtigde nie. Leerders mag slegs die terrein verlaat wanneer ouer/voog hom/haar uitgeteken het by admin kantoor. Leerders moet betyds by elke periode opdaag. 16. ALGEMENE VOORKOMS Leerders se haarstyl moet voldoen aan die vereistes soos neergelê aan die leerders. Stelringe en oorringetjie / oorballetjies word slegs deur dogters gedra. Seuns sal nie oorkrabbe, seëlringe, armbande, hangertjies en ander versierings dra nie. Seuns mag slegs 'n polshorlosie dra. Geen grimering word toegelaat nie. 27

28 Die algemene voorkoms van ons leerders moet ten alle tye van 'n uiters hoë estetiese, sedelike en etiese waarde getuig. Geen kleursel in hare is toelaatbaar nie. 17. MEDIKASIE, DWELMS EN ALKOHOL Die hoof/opvoeders moet ingelig word van enige medikasie wat 'n leerder moet gebruik. Geen dwelms, alkohol of tabak (in welke vorm ookal) word op die skoolterrein toegelaat nie. Indien leerling langtermyn medikasie of geskeduleerde medikasie moet gebruik moet 'n brief van 'n geneesheer en voorskrifte die brief vergesel. 18. SPEELGOED Geen speelgoed word toegelaat by die skool nie. 19. SELFONE/ELEKRONIESE APPARAAT: Geen leerling mag gedurende skoolure bogenoemde gebruik nie. Slegs voorskool en naskool. Die neem van selfone - ouers sal geskakel word om dit te kom afhaal. 20. VERKOPE/DEBUTANTE/KLASVERKOPE Leerders moet toestemming verkry by die hoof indien hulle items by die skool aan ander wil verkoop. Voornemende entrepreneurs moet skriftelik aansoek doen om produkte ens. by die skool te verkoop. Debutante verkope - verwys na Debutante-beleid. Skool word gevrywaar by ongemagtigde transaksies. Debutante/klasverkope - verwys na Debutante-beleid. 21. TERREIN Geen rommelstrooiing word toegelaat nie. Leerders moet hulself beperk tot die neergelegde indeling van die terrein vir die spesifieke ouderdomsgroep/ graadindeling, tydens pouses. Geen leerder word sonder toesig of toestemming van die hoof op die terrein toegelaat na die amptelike skoolure nie. Leerders moet die algemene terrein reëls wat gehoorsaam bv. mag nie fiets ry op terrein, spesifieke speelplekke op terrein, beperkte toegang tot motorafdakke en fietsloods, geen toegang tot lokale/store. Leerders mag nie sonder toesig/toestemming die sportfasiliteite sport apparaat gebruik nie soos bv. tennisbane, krieketblad, spiese, werpskywe, gewigstootballe ens. Leerders moet behoorlike gedrag toon in die badkamers, bv. nie speel, toiletpapier of water mors nie, ens. 22. LEERLINGRAAD Leerders moet die leerlingsraadslede respekteer en hulle gesag aanvaar. Die gehoorsaamheid aan die leerlingraad is 'n vereiste. 23. BUITE SKOOLVERBAND 28

29 Leerders moet die hoe morele waardes van die samelewing respekteer. Leerders bly ten alle tye toonvensters en ambassadeurs van ons skool te wees. 24. ALGEMEEN Van tyd tot tyd word algemene rëelings met die leerders getref. Leerders moet hulself onderwerp aan hierdie reëls en rëelings wat getref word. 'n Afskrif van die skoolreëls word hierby aangeheg en sal al die relevante bepalings hier van toepassing wees. Leerders tree ten alle tye op 'n verantwoordelike, sedelike en eties korrekte wyse op, sodat daar ten alle tye 'n positiewe beeld van die skool na buite gestraal word. Alle leerders moet alle skoolreëls nakom. Geen uitsondering of vrystelling van skoolreëls sal gemaak word nie. 29

30 SKOOLREëLS ALGEMENE DISSIPLINE Inleiding Voorskrifte en reëls lei tot n geordende en positiewe lewe. By Laerskool Jan van Riebeeck streef ons daarna. Skooltye Daagliks 07:30 13:10 (Gr 1 en 2) 07:30 13:30 (Gr 3) 07:30 13:40 (Gr 4 7) Sodra die klok lui om 07:30, moet die leerders by hul klasse gaan aantree. Naskoolsentrumtye: 13:20 17:00 Geen leerder mag die skool verlaat voor sluitingstyd of sonder toestemming van die hoof nie. Sou daar tydelike wysigings kom bv einde van die jaar eksamentye, sal die ouers vroegtydig deur die skool in kennis gestel word. SKOOLDRAG (Sien klerebeleid) PERSOONLIKE VOORKOMS HARE Indien hare nie aan die vereistes voldoen nie kry die leerling een (1) week kans om dit reg te kry,daarna sal die ouers ingeroep word om voor die Beheerliggaam te verskyn. Indien daar geen verbetering in voorkoms is nie, sal leerling met strafpunte op strafkaart gestraf word. Voogde moet na hare kyk en aanspreek. Die seuns se kuif netjies BO wenkbrou, mag ook nie in die lug staan nie. Die seuns se hare mag nie oor ore hang of aan die kraag raak nie. Dit wil sê oral oor kort en netjies en skoon. Geen "wet look nie hetsy nat jel, haarsproei, suikerwater, wax ens. Die dogters se hare moet netjies geblaas en natuurlik vertoon. Geen sonstrepies, bleikmiddels of haarkleursel nie. Geen "wet look nie hetsy nat jel, haarsproei, suikerwater, wax ens. Indien hare oor kraag hang, maak vas, geen slierte langs ore af. Kuif bo wenkbrou, mag nie oor die oë hang nie, anders vasgesteek Hare wat gedurende die vakansie gekleur word, moet herstel word voor skool heropen. Knippies: geen sierknippies nie, slegs skoolkleure (blou, wit of deurskynend). Geen grimering word toegelaat nie. Kopband moet op kop wees nie op voorkop nie Kopbande mag nie groot blomme, steentjies ens op hê nie NAELS Seuns Kort en skoon. Hande, naels en hare moet ten alle tyenetjies en skoon wees. Geen naelpolitoer word toegelaat nie. Dogters Mag nie oor vingerpunte steek nie. Geen vals naels nie.geen kleur naellak behalwe kleurloses. Geen French manicure word toegelaat nie. 30

31 Juwele Dogters en seuns Die dra van gewone kettings, ringe, armbande, hangertjies en tongringe word nie toegelaat nie. Slegs `n gewone seëlring is toelaatbaar. Slegs horlosies en mediese armbande mag gedra word. Net skool- en skoolvereniging lapelwapens mag gedra word. Slegs EEN stel oorversierings mag op n slag gedra word. ringetjies 10c stuk grootte (silwer of goud) knoppie geen kleur steentjies of diamante nie mediese hangertjie/armband (medic-alert) Geen armbande, hangertjies ens nie. Geen tweede oorbel in ore Geen tongringe of ander stud in gesig Geen neusringe Geen hangertjies Gewone horlosies sonder charms Geen silwer of goue armbandjies (met of sonder charms) Geen rubberbandjies mag gedra word nie, ook die Lief vir Jesus-bandjies nie. As leerlinge se juwele ingeneem word moet dit in `n koevert verseël word. Leerlinge teken agterop verseëlde koevert en word by die kantoor ingehandig. Leerlinge teken vir ontvangserkenning van juwele. "SIVVIESDAG Sekere dae mag leerlinge gewone klere aantrek. Die volgende reëls gels: Geen kortbroeke dws korter as knieë mag deur dogters gedra word nie Toppies/hempies moet die magie bedek geen lae halse nie Geen los hare nie Geen grimering nie Geen gel Skoolreëls Voor skool Tasse moet netjies in `n ry voor die klasse gesit word. Nadat tasse neergesit is, moet leerlinge die stoepe verlaat. Geen leerlinge mag op stoepe wees nie, behalwe die wat diens doen. Pouse Tasse moet binne-in die klasse geplaas word van die volgende periode. Tasse wat op die stoepe rondlê word geskut. Alle leerlinge moet op die regte speelterrein wees. Geen leerlinge mag op stoepe tydens pouse wees nie. Stiptelikheid Geen leerling mag sonder `n geldige rede laat wees vir skool in die oggend nie. As `n leerling laat is, moet die leerling na sy/haar registeronderwyser gaan om aanwesig gemerk te word. Aantrede by die aantreeblad om 07:30 (Slegs Grondslagfase) Wanneer klok lui moet alle leerlinge stil aantree. Ouers by die Grondslagfase moet asb tydens die geleentheid die skoolterrein verlaat. Geen leerling mag tydens opening stokkiesdraai nie. Alle leerlinge moet luister na afkondigings. Leerlinge moet stil verdaag. Leerlingraadslid aan diens open met skriflesing en gebed. 31

32 Saalopeninge Leerders mag nie in die saal praat of lawaai nie. Geen leerling mag aan die foto s raak nie. Leerders moet die saal stil verdaag. Afsluiting Aan die einde van die dag sal daar twee (2) klokke lui. Nadat die eerste klok gelui het, mag die skolierpatrollie die klasse verlaat om diens te gaan doen, die ander leerders sluit af met gebed. Met die tweede klok mag die leerders die klasse verlaat. Besering `n Besering in skooltyd moet dadelik by die diensdoenende onderwyser of by die kantoor gerapporteer word. Balspele Geen balspele mag tussen geboue of naby geboue plaasvind nie. Slegs handjietennis naby geboue. Ander balle sal gekonfiskeer word. As vensters of voertuie beskadig word, sal leerling skade betaal. Eet gedurende lesure Geen leerling mag in klasse eet nie. Ook nie tydens eksamen nie. Geen kougom mag gekou word nie. Die snoepie mag nie tydens lesure vir die leerders oop wees nie. Geen drink- en eetgoed word in die saal toegelaat nie. Leerlinge mag nie tydens skoolure na die Delhi/restaurant gaan nie, tensy hul gaan aansit om te eet tydens pouses. Selfone Geen leerling mag gedurende skoolure met selfone of enige elektroniese apparaat praat of speel nie. Selfone moet afgeskakel wees. Die onderwyser sal alle selfone en elektroniese apparaat konfiskeer. Die selfone word dan in `n register aangeteken en toegesluit in die kantoor. Dit kan aan die einde van die dag afgehaal word en moet `n ontvangserkenning geteken word. Veiligheid Rapporteer enige oop elektriese koppelings. Enige foutiewe voorwerp ens. Meld aan vir dadelike herstel om beserings te voorkom. Elektriese krag mag nie deur `n leerling afgeskakel word nie. Geen leerling mag tydens skoolure by die fietsloods wees nie. Geen leerling mag met `n fiets op die skoolterrein, stoepe of sportveld ry nie stoot vanaf hekke. Gedrag in die klaskamer Handhaaf orde. Wanneer die hoof of enige ander vakonderwyser of volwassene of die klasonderwyser in die klaskamer kom, word daar van alle leerlinge verwag om stil te wees en op te staan langs sy/haar sitplek. Alle gemors moet in die snippermandjie gegooi word. Geen geskryf op tafels, stoele, deure ens. word toegelaat nie dis vandalisme. Geen leerling mag op die stoep sonder `n geldige rede wees nie. Gedrag op die terrein Geen papiere mag rondgestrooi word nie. Leerlinge moet onderwysers of besoekers hoflik groet wanneer hulle verby loop. Geen bakleiery nie. Leerlinge moet op die regte terrein wees. Gedrag van leerlinge teenoor mede-leerlinge Moedig mekaar op alle terreine aan sport, kultuur en akademie. Leerlinge moet nie op hulle laat wag nie doen met oorgawe mee aan alle skoolbedryfwighede. Behandel gaste met gasvryheid en vriendelikheid onthou julle is die skool se advertensie. 32

33 Boeke en handboeke Hou ten alle tye netjies. Boeke wat wegraak of beskadig word, sal deur die leerling betaal word. Indien `n leerling die skool verlaat, moet alle handboeke ingegee word. Skrifte moet oorgetrek wees soos deur die vakonderwyser versoek. Handboeke wat verlore raak sal vervang word teen R150,00. Lêers sal vervang word teen R50,00 per lêer wat verlore raak. Skrifte moet self vervang word. Huiswerk Geen huiswerk mag afgeskryf word nie. Huiswerk moet getrou deur leerlinge gedoen word. `n Dagboek is nodig om huiswerk in neer te skryf. Ouers moet asseblief gereeld na leerders se skrifte kyk om opmerkings te lees en leerders aan te spreek waar huiswerk nie gedoen is nie. Klaswisseling Moet stil, ordelik en vinnig plaasvind. Leerlinge moet in rye loop. Leerlinge moet links op die stoepe beweeg (om ordelike wisseling te vergemaklik) slegs binne die vierkant. AlgemeenWees ten alle tye netjies en hoflik. Moenie mede-leerlinge afknou nie. Geen leerling mag die skoolterrein verlaat sonder die hoof of adjunkhoof se toestemming nie. Indien die hoof of adjunkhoof nie beskikbaar is nie, moet die hoof sy plig delegeer na n verantwoordelike persoon. Indien `n leerling siek voel by die skool, rapporteer by die kantoor ouers sal gebel word. Geen leerling wat siek voel mag hul ouers self bel nie. Leerlinge moet tot 09:00 by die skool wees om aanwesig gemerk te word. Leerlinge wat baie siek is, moet asseblief by die huis bly. Afwesigheid Waar n leerling afwesig is, word n mediese sertifikaat of n brief van die ouer verlang vir amptelike doeleindes. Hierdie dokument word geliasseer by die registerpersoneel. `n Leerling het 2 skooldae tyd om so `n dokument in te gee by sy/haar registerpersoneellid. Waar `n leerling `n toets of kontroletoets agv `n afwesigheid misloop, en n stawende dokument (doktersnota) of brief van sy ouer/voog ingegee word, word die leerling nie benadeel nie. Indien nota nie ontvang is en geen verskoning word aangebied nie, word `n 0 gegee tot benadeling. Tydens amptelike eksamentye moet die leerling `n doktersbrief of brief van die kliniek bring die leerling word nie benadeel nie en ontvang hy/sy `n afwesigheid met rede. Dit is die ouer se verantwoordelikheid om die skool in kennis te stel van `n afwesigheid en die leerling se verantwoordelikheid om die notas in te gee. Kindermishandeling In terme van die Kinderwet word die skool verplig om kindermishandeling / misbruik aan te meld. Die skool onderneem om, waar sulke vermoedens bestaan, hierdie inligting oor te dra aan die betrokke instansies wat daarmee gemoeid is. Afsprake gedurende skoolure Leerlinge mag slegs by die hoogste uitsondering toestemming kry om afgsprake gedurende skoolure na te kom. Ouers dra die verantwoordelikheid van skoolwerk wat deur die leerders gemis word. Getroue skoolbywoning is van die grootste belang vir die goeie vordering van elke leerder. Stokkiesdraai word in `n baie ernstige lig beskou aangesien dit onder andere ook kan dui op emosionele en/of persoonlikheidsprobleme by die kind. Wanneer `n leerder siek word, en dit blyk dat hy/sy twee dae of langer in die bed sal moet bly, moet die ouers die skool telefonies in kennis stel. Wanneer `n kind afwesig was, al het die ouers die skool telefonies in kennis gestel, moet die leerder die eerste dag wanneer hy/sy by die skool terug is, `n brief van sy/haar ouers of `n mediese sertifikaat indien. Wanneer `n leerder tydens eksamen afwesig is, of daar op daardie dag `n vraestel geskryf word of nie, MOET `n mediese sertifikaat ingedien word. SELFS NET VIR EEN DAG SE AFWESIGHEID. Wanneer `n leerder by die skool siek word, sal die personeel sy/haar ouers skakel en die nodige reëlings tref, geen leerling sal toegelaat word om self 33

34 sy/haar ouers te skakel nie. Toestemming aan leerders om gedurende skoolure die skool te verlaat, sal slegs in hoogs uitsonderike gevalle toegestaan word. Versoek om `n dokter/tandarts te besoek, SAL NIE TOEGELAAT WORD NIE. Toestemming sal ook slegs toegestaan word indien die volgende voorwaardes nagekom word:- Ouers moet skriftelik (per brief) versoek dat die leerder die skool teen `n bepaalde tyd mag verlaat. In die brief moet `n volle opgaaf van redes wees waarom die betrokke leerder(s) die skool vroeër moet verlaat. Leerders sal alleenlik toegelaat word om die skoolterrein te verlaat indien hulle deur die ouer(s) of `n verantwoordelike persoon self by die kantoor afgehaal word. Die persoon sal die uittekenregister by die administratiewe kantoor moet teken. `n Dringende, dog vriendelike beroep, word op alle ouers gedoen om tog enige afsprake vir `n leerder in die middae na skool te reël. Kleedkamers Leerlinge mag nie gedurende periodes die kleedkamers besoek nie, slegs uitsonderike gevalle. Geen kos mag in die toilet geneem word nie. Speelterrein Graad 1-leerlinge speel in die speelpark agter die graad 1-klasse. `n Diensdoenende personeellid moet te alle tye op diens wees op die terrein. Graad 2 en 3 leerlinge speel by Tweedie Park aan die voorkant van die skool. Geen leerling mag sonder toesig by die swaaie speel nie. Diensdoenende personeellid moet te alle tye op diens wees op die terrein. Die Graad 4 7 leerlinge speel op die rugbyveld, waar daar ook `n personeellid op diens sal wees. Pornografiese en erotiese materiaal Mag onder geen omstandighede op skoolterrein gebring word nie. Hierdie reël sal uiters streng toegepas word. Tasse Tasse moet van `n versterking voorsien wees seilsakke word nie toegelaat nie. Niks behalwe die leerling se naam mag op die tas geskryf, geverf of geplak wees nie. Diefstal Elke leerling moet alles in sy vermoë doen om behulpsaam te wees met die uitroei van hierdie euwel. Die skool kan ongelukkig nie aanspreeklik gehou word vir enige verliese nie. Alle items en klerasie moet duidelik gemerk word. Drankmisbruik Enige leerling wat hom/haar skuldig maak aan die in bring en/of gebruik van alkoholiese drank op die skoolterrein, of wat alkoholiese drank gebruik het en daarna die skoolgronde betree, sal summier gevra word om die skool te verlaat. Vandalisme Geen krappery op banke, mure of ander plekke word toegelaat nie. Alle gebreke moet deur die betrokke leerder betaal word. Maksimum strafpunte sal toegeken word. Oortredings Swak taalgebruik, bakleiery, lelike gesprekke, swak gedrag, stokkiesdraai, skinder oor mede-leerlinge, afskryf van huiswerk, swak houding, diefstal, spoeg, ongemanierde optrede, vandalisme van geboue en toilette, rommelstrooiing, sit op kettings, wegsteek van tasse, drankmisbruik (Sien strafstelselbeleid) 34

35 Skolierpatrollie Leerlinge wat van die skolierpatrollie gebruik maak om by die skool te kom moet by die skolierpatrollie self die straat oorkruis en hul bevele gehoorsaam. Leerlinge wat nie gebruik maak van die skolierpatrollie nie, stel hul eie lewens ingevaar. Asseblief ouers sien toe dat u kind wel van die skolierpatrollie gebruik maak. Bogenoemde skoolreëls geld vir elke leerder( wat `n skolier) van Laerskool Jan van Riebeeck is. Indien enige van bogenoemde reëls deur `n leerder verbreek word sal dit lei tot strafpunte op die strafstelsel, detensie, onderhoude met Beheerliggaam en selfs skorsing. 35

36 KLEREBELEID Inleiding Die skool is trots op sy pragtige, tradisieryke skooldrag en daarom word dit as n absolute vereiste gestel dat leerders ten alle tye netjies en korrek geklee moet wees. Aangesien elke leerder, ouerhuis en verskaffers deur ons kleredrag geraak word, is dit dus van kardinale belang dat die bestuur in samewerking met die klerekomitee van die skool n duidelike strategie en visie met skooldrag sal hê en dat hierdie visie na elke ouerhuis, leerder, onderwyser en na die betrokke verskaffers gekommunikeer word. Kleredragreëls sal streng toegepas word. Vir enige afwykings is daar riglyne wat streng nagevolg moet word. Alle skool- en sportklere moet gemerk word, verlore goedere word vir n week eenkant gehou en dan na die klerebank geplaas. Die korrekte skooldrag moet in die skool en by alle skoolaangeleenthede gedra word. Doel van skooldrag Die doel kan as volg saamgevat word: Dit kweek n gevoel van samehorigheid Leerders en die gemeenskap kry die gevoel van identiteit Netheid word aangemoedig Dit veroorsaak dat alle leerders (ryk of arm) oor dieselfde kam geskeer word wat kleredrag betref. Die ouerhuis spaar geld, Alle betrokkenes by ons kleredrag word as volg saamgevat: Leerders Borge Klerekomitee Dagbestuur Beheerliggaam Personeel Verskaffer Kleredrag Somersdrag: Leerders dra in die somer somersdrag, vanaf die dag wat die skole heropen elke jaar in Januarie tot en met die eerste Mei. Dan weer na die winter vanaf 1 September tot dat die skole in Desember sluit. Leierdrag mag wel op dae slegs deur die leiers van daardie jaar gedra word in die plek van somersdrag. Daar sal ook van tyd tot tyd n dag uitgesit word wat skeepsdrag gedra mag word in die plek van somersdrag. Let 36

37 egter dat dit net die goedgekeurde leiershempie of skeepshempies mag wees, saam met n denim ¾- of langbroek. Geen ander drag word toegelaat nie en moet leerders wat nie oor bogenoemde hempies beskik nie, hul somersdrag dra. Somersdrag: Eerste en Vierdie Kwartaal Skole begin Januarie 30 April 1 September - skole sluit Dogters: Skoolrok Gr 1 5 (5 cm vanaf knie as op knieë gestaan word) Hot pants wat nie by die rok uitsteek nie Wit sokkies Pull over met skoolwapen (opsioneel) Swart skoolskoene (geen mode skoene nie) of kaalvoetlanghare word netjies weggebind met navy blou of wit linte, rekkies en haarbandjies. Gr 6 7 (seniordrag) Navyblou romp (5 cm vanaf knie as op knieë gestaan word), wit skoolhemp met skoolwapen, Pull Over met skoolwapen (verpligtend) swart skoolskoene met witkouse; Hot pants wat nie by die rok uitsteek nie Senior dogters mag nie kaalvoet wees nie. Seuns: Kort Grysbroek Wit oopslaannek kortmou hemp met skoolwapen Pull over met skoolwapen (opsioneel) Swart Skoolkouse (met skoolkleurstrepies) Swart skoene of kaalvoet Leerlingraad: Poeierblou oopknoophemp (katoen) met skoolwapen op die sak. Sportdae: - leerlingraadhempie met blou denim (kuit of lang denim - geen kort denim nie) Slegs Vrydae Baadjie - blou/silwer of geelkoord om die baadjie NIE moue nie. Gewone skoolwapen Slegs Hoofleiers dra die koord om die moue Skooldrag: Dogters - blou rompie met poeierblou hempie (Somer) Seuns - kort of lang grysboek met poeierblou hemp Baadjies dra tydens saalopening (Winter) Soos ander leerlinge maar slegs n poeierblou hempie word gedra. Leerlingraadslede kan ligblou leierbaadjie dra (Dri Mac) Wintersdrag: Tweede en Derde Kwartaal (1 Mei tot 31 Augustus) Gr

38 Seuns en Dogters Sweetpak Gholfhemp (Soos sporthempies hemelsblou) Tekkies sport tipe tekkies (wit en blou ) GEEN FUNKY TEKKIES NIE!! Gr 1-7 Dogters: Navy langbroek Wit langmouhemp Dogtersdas (gewone skooldas Opsioneel en nie verpligtend Pullover met skoolwapen Skoolbaadjie met skoolwapen (standaard Navy) Skooltrui Skoolsweetpakbaadjie of JvR Windbreakers Beskikbaar by klerewinkel Wit sokkies Swart skoolskoen Navy blou serp GEEN SWART SYKOUSE SAAM MET ROK NIE ASB. Gr 1-7 Seuns: Grys langbroek Wit langmouhemp Seunsdas (Opsioneel en nie verpligtend) Skoolbaadjie met skoolwapen (standaard Navy Pullover met skoolwapen Skooltrui Skoolsweetpakbaadjie of JvR Windbreakers Beskikbaar by Klerewinkel Swart seunskouse (met skoolkleurstrepies) Swart skoolskoene Leerlingraad: Langmou poeierblou hemp, das met baadjie Seuns: Grys langbroeke, swartskoene met swart skoolkouse (met skoolkleurstrepies) Dogters: Navyblou langbroek, swartskoene met witkouse LET WEL: * GEEN SKOOLROK MET SWART SYKOUSE NIE!! * GEEN DRIMACS S MAG GEDRA WORD NIE!!! 38

39 * SLEGS SKOOLSWEETPAKKE MAG GEDRA WORD, INDIEN LEERLING AAN N SPORTSOORT DEELNEEM As n langmouhemp gedra word, kan leerling n skooldas dra. Skoolbaadjie is opsioneel. Kortmouhemp kan met sweetpakbaadjie of trui gedra word. Indien leerder nie baadjie of trui dra nie, moet die hemp n skoolwapen op hê Sportdrag: Goedgekeurde sportdrag vir die afsonderlike sportsoorte. Slegs skoolsweetpak mag met alle sportsoorte gedra word. Sportbaadjies soos goedgekeur deur die klerekomitee. Voorbeelde en inligting is beskikbaar by die klerekomitee. Name van leerder en n klein embleem van die betrokke borg kan aangebring word op die sportbaadjies. Leerlinge trek sportdrag aan die dag waarop die spesifieke sport beoefen word (slegs wedstryddae) Slegs erkende/goedgekeurde skool sporthempie mag as sportdrag gedra word. (Beskikbaar by klerewinkel) Wanneer word wat gedra? Aktiwiteit Drag Kommentaar Gewone skooldrag Somersdrag (Januarie tot 1 Mei) Wintersdrag (1 Mei tot 31 Augustus) Pull-over / trui slegs op koue dae Skoene nie verpligtend Elke Vrydag Leierdrag Leierhempie Jean (3/4 of lang denim) Tekkies (Wit/blou) Elke Maandag Provinsiale drag Slegs erkende provinsiale drag JvR Sporthempie - indien nie n provinsiale hempie gedra word nie Provinsiale sweetpak Provinsiale kleurbaadjie Skeepsdrag Skoolsweetpak Skeepshempie Blou rugbybroekie Atletiekbroekie vir deelname Geen ander hempies/baadjies ¾ of lang denimbroek Tekkies opsioneel, verpligtend in winter Kort broekie slegs vir deelnemers (sport) 39

40 Weeksdag sportdae Ander buitemuurse aktiwiteite Skoolsweetpak Sportbaadjie JvR-sporthempie Soos gereël deur skool/afrigter Kan n sweetpak of met sportbaadjie skooltoe kom Tekkies (wit/blou) Organiseerder lê vereistes voor week voor tyd Uiteensetting van verskillende sportsoorte Atletiek: Slegs amptelike atletiekdrag soos in klerewinkel verkoop. Sweetpak, JvR-pette (opsioneel) Rugby: Rugbytruie soos voorsien deur die skool. Donkerblou rugbybroek (geen ander kleur broeke word toegelaat nie) Skool sweetpak / sportbaadjie (Indien moontlik n nuwe rugbybroek met n nuwe seisoen) 1ste span klere moet bestaan uit die volgende kleure oorwegend hemelsblou met koningsblou en wit Geen truie mag bestel word alvorens goedgekeur deur die klerekomitee nie. Netbal: Navy romp, navy hotpants, (mag nie onder rompie uitsteek nie) navy en hemelsblou top, met n kragie, skoolsweetpak, wit sokkies, 1ste span klere moet bestaan uit die volgende kleure oorwegend hemelsblou met koningsblou en wit speler mag nie met enige ander kleure klere speel as voorgestelde kleure nie ( selfs ook nie op toere nie) Geen klere mag bestel word alvorens goedgekeur deur die klerekomitee nie. Krieket Wit langbroek, skoolsweetpakbroek afhangende van watter span, JvR sporthempie, skool pullover soos gereël deur komitee, skoolkouse, tekkies Slegs Jannie pette 1ste Spanne Navy langbroek, Donkerblou met ligblouhempie, skool pullover en tekkies. Hempie soos deur komitee goedgekeur Geen klere mag bestel word alvorens goedgekeur deur die klerekomitee nie. Tennis: Dogters - Dieselfde klere as by Hokkie/Netbal. Seuns dieselfde kleur maar die hempie het n moutjie en n donkerblou broekie met n sakkie Hokkie: Dieselfde klere as by Netbal 1ste span klere moet bestaan uit die volgende kleure oorwegend hemelsbou met koningsblou en wit (soos 1ste Netbalspan) Geen klere mag bestel word alvorens goedkeuring deur die klerekomitee verleen is nie. 40

41 Kultuurdrag Koordrag: Juniorkoor: Dogters:- Skoolrok, skoolbaadjie, wit sokkies, skoolskoene Seuns:- Grys langbroek, wit langmouhemp en das, skoolbaadjie, skoolskoene Seniorkoor: (Indien daar enige veranderinge is moet daar n voorlegging gedoen word voor die Klerekomitee) Dogters: Navyblou romp, wit hemp met skoolwapen,/ wit langmouhemp (soos gereël deur afrigster) en das, wit kort kousies, skoolskoene. Hare agtertoe in n ponie/vlegsels en wit rekkie Seuns: Grys langbroek, langmou wit hemp en das, skoolskoene. Redenaars: Dogters en seuns dra skooldrag en skoolbaadjie Kunswedstryde: Soos by redenaars Bykomstighede Juwele: Slegs klein goue of silwer 10c-stuk grootte ringetjies vir oorbelle of klein ronde knoppies vir dogters (geen gekleurde steentjies of diamante nie) Geen tweede oorbel in ore Geen tongringe nie Geen toonringe nie Geen neusringe Geen hangertjies nie Slegs 1 seëlring mag gedra word. Mediese armbande mag gedra word (Geen ander armbande nie) Gewone horlosies sonder charms mag gedra word Geen silwer of goue armbandjies (met of sonder charms ) Geen rubberbandjies mag gedra word nie, ook nie Lief vir Jesus -bandjie/s nie Hare: Dogters hare op krae moet vasgemaak word. Geen uitspattige haarstyle nie. Slegs rekkies en linte van blou, wit en swart mag gedra word. Kopbande moet op kop wees nie op voorkop nie. Kopbande mag nie groot blomme, steentjies ens op hê nie. Dogters wat lang kuiwe het moet vasgesteek word. Kuiwe mag nie aan wenkbroue raak nie. Geen stukke hare voor-of agter ore nie (slierte) 41

42 Hare moet skoon en netjies wees. Geen hare mag gekleur word of sonstrepies in hare gesit word nie. Dit geld vir seuns sowel as dogters. Geen Gel, suikerwater, wax ens in die hare nie. (Seuns sowel as dogters) Die seuns se hare moet netjies kort wees, geen nuwerwetse haarmodes nie (bv mow hawk, pottie-cut, graphical-cuts ens). Algemeen: Geen tatoeërmerke nie (tydelike of permanent) Geen kougom Naels moet kort, skoon en netjies versorg word. Geen naelgel mag gedra word nie Selfone moet tydens skoolure afgeskakel wees. Geen grimering mag gedra word nie. (bv mascara/ oogpotlood / onderlaag) Sivviesdag So n dag word slegs goedgekeur deur die skoolbestuurspan. Om so n dag te reël, moet daar n volle week (5 werksdae) voorag gereël word met die SMT. Netjies en van pas. Geen nousluitende of deurskynende drag nie. Geen hoë hakskoene nie. Alle reëls soos uiteengesit onder punt 6 moet steeds nagekom word Besluitneming Enige idees, voorstelle, navrae of kritiek rakende die skooldrag moet die volgende roete van komuunikasie gevolg word. Die klerekomitee lê besluite aan die beheerliggaam voor wanneer nodig vir finale besluitneming en goedkeuring. Leerder behoefte Leiervoog Sportorganiseerder/s Klerekomitee Sporthoof Personeel Borge Eienaar van klerewinkel Sportspanne Beheerliggaamslid Kultuurgroepe Ouers Beheerliggaam Ondersteuners 42

43 Vir enige versoeke is die volgende riglyne van belang: Versoeke word gerig soos op organogram uiteengesit Alle versoeke moet op skrif gestel word Klerekomitee erken ontvangs binne 2 dae raamwerk Voorbeelde moet ingekleur en volledig, volgens snit voorgelê word Klerekomitee moet binne 7 dae of uitslag bekend maak, of voorlegging aan Beheerliggaam (Dagbestuur) voorlê. Uitkoms moet skriftelik uiteengesit en teruggestuur word na persoon/persone wat versoek gerrig het. Verskafferslys: Vele ondersoeke het getoon dat dit beter is om skoolklere te privatiseer. Die skool is dus nie die eienaar van die klerewinkel van die skool nie. Die keuse van n verskaffer word deur die beheerliggaam hanteer. Dit is dan ook die taak van die Beheerliggaam, saam met die klerekomitee om klagtes wat deur die jaar opduik, sowel as prysvastelling en kwaliteit met die verskaffer te bespreek. Die Beheerliggaam stel n kontrak op met die verskaffer en sien toe dat die kontrak wedersyds nagekom word. Die klerekomitee is geensins verantwoordelik vir die kwaliteit van enige skoolklere of sportdrag nie. Die klerekomitee kan slegs n klagte deurgee na die verskaffers, wat dit in samewerking met die Beheerliggaam moet ondersoek. Die verskaffers moet ten alle tye alles moontlik doen om genoegsame voorraad aan te hou. Die werkswyse van die Beheerliggaam om nuwe verskaffers te oorweeg wanneer kontrak opgesê word is as volg: Daar moet drie kwotasies verkry en oorweeg word. Motiverings moet minstens 4 maande hanteer en op besluit word, sodat daar genoegsame tyd vir n nuwe verskaffer kan wees om klerewinkel in proses te kry. Borge Indien daar n verandering in skooldrag gaan plaasvind, sal die besluit geneem word, waarop die omskakeling in n 2 jaar periode gedoen sal word. Dit sal die verskaffer genoegsame tyd gee om van voorraad ontslae te raak. Alle borgskappe vir klerasie moet deur die sportorganiseerder/sporthoof gekoördineer word. Indien n borg verkry word deur n afrigter/onderwyser moet dit deur die sportorganiseerder/sporthoof hanteer word, sodat hy/sy met die borg kan kommunikeer en seker te maak dat die borg tevrede is met die klere, logo s en beleidsvereistes. Alle klerasie wat geborg word moet eers goedgekeur word deur die klerekomitee deur gebruik te maak van die goedkeuringsvorm (beskikbaar by die sportorganiseerder/sporthoof). Dit geld vir alle ouderdomspanne in sport, kultuur of komitee (bv OOV, Ondersteuners ens). Indien die afrigter/onderwyser versuim om die goedkeuringsvorm te voltooi tesame met die borg, mag hy/sy verantwoordelik gehou word vir die onkostes van die klerasie indien dit nie korrek is nie. Borge mag slegs op wedstryddrag, sportbaadjies en die blou opwarmingshempie verskyn. Die maksimum grootte van die borg is A5 (315 cm²). Die borg mag nie die kleure van die skooldrag oorheers nie. Wedstryddrag kan opgeneem word na n seisoen om dit te kan gebruik. Borg moet egter hieroor geraadpleeg word. Riglyne van hoe die sportdrag lyk is beskikbaar by die klerekomitee. Aandag word gegee aan die skoolklere van die verskillende ouderdomsgroepe. Eenvormige drag vir die Eerste spanne is neergelê en moet 43

44 nagekom word. Om die snit te verander, moet voorbeelde voorgelê word. Eenvormige drag vir onderouderdom spanne is ook neergelê en moet streng nagekom word Dit staan enige borg vry om hempies aan n sportspan te borg (bv Nedbank). Hierdie drag mag slegs op toere of by oefeninge gebruik word en kan nie as amptelike Jannies-drag erken word nie. Indien n span op toer gaan, is die drag wat by funksies en optredes gebruik word amptelike skooldrag. Indien ander klerasie geborg word, kan dit wel gedra word vir sosiale geleenthede op die toer, maar dit vorm nie deel van skooldrag nie. Ondersteunersdrag Die klerekomitee in samewerking met die Beheerliggaam sal besluit op n eenvormige ondersteunershempie en/of baadjie wat duer ouers gedra kan word. Geen span of groep mag hul eie ondersteunersdrag ontwerp en dra sonder die goedkeuring van die klerekomitee nie. Ondersteunersdrag sal by die klerewinkel beskikbaar wees, of kan in n geheel bestel word deur die klerewinkel. n Borg se naam kan wel op hierdie bestelling geplaas word volgens spesifikasies. LAERSKOOL JAN VAN RIEBEECK GOEDKEURINGSVORM VIR GEBORGDE KLERE Sportspan: Afrigter/s: Borg/borge: Kontaknommer: Voorbeeld ingehandig met die logo: Ja Nee Voorstelle: Goedgekeur deur: Skoolhoof (Voorsitter) Sporthoof (Adjunkhoof) Sportorganiseerder Koördineerder Klerewinkel eiernaar/bl-lid Indien nodig: Beheerliggaam Voorsitter 44

45 Riglyne vir kleredrag van opvoeders Dames: Ons woon in n demokratiese land met baie vryhede. Hierdie vryheid moet egter gepaard gaan met verantwoordelikheid en as opvoeders is dit ons verantwoordelikheid om sekere norme en standaarde vir die leerders voor te hou en aan te leer. Die gemeenskap stel dan ook aan ons die eis om die leerders lewensvaardighede aan te leer. Die dra van die korrekte klere vir n bepaalde geleentheid is so n lewensvaardigheid. Daar kan met oortuiging gesê word dat elke kind wat al ooit op skool was, in een of ander stadium n opvoeder as hul rolmodel gehad het. Een van ons Onderwysunies se leuse is: Let us Teach by Example. Albert Schweitzer het gesê: Example is not only the best way of teaching children, it is the only way. As opvoeders verwag ons dat leerders n uniform moet dra. Ons verwag ook dat hulle netjies en vir elke geleentheid paslik geklee moet wees. Dit is daarom nodig dat ons ook sekere riglyne, wat ons kleredrag betref, sal volg. Die ideaal is dat ons te alle tye professioneel, netjies, maar ook gemaklik moet lyk en voel. Roklengtes moenie n verleentheid vir ander personeel en leerlinge wees nie. Halslyne onthou dat jy soms oor n leerder se boek buk. Die midrif mag ook nie uitsteek nie. Sandale in die somer is gepas. Bandjies van onderklere wat wys, is onaanvaarbaar. Dra lief n kamisoon en /of onderrok as materiaal dun en deurskynend is. T-hemde met slagspreuke daarop is nie aanvaarbaar nie. Kuitbroeke mag gedra word, geen kortbroeke word vir klasdrag aanbeveel nie. n Langbroek van denimmateriaal is in orde. Nie skinnies en gebleikte denims nie Klere wat te styf pas is onprofessioneel dit kan nie gedra word nie. Mans: Netjiese broek, hemp en skoene Das is nie verpligtend nie. Dasse word slegs tydens saalopeninge gedra. Gholfhemde word nie toegelaat nie. Sportdae: - Jan van Riebeeck Gholfhemp. Geen kniebroeke of kortbroeke tydens kontaktyd nie. Geen denimbroeke mag gedra word nie. n Goue reël: As jy in die spieël kyk en jy twyfel trek liewers iets anders aan! 45

46 KLEUREBELEID: Riglyne vir toekennings tydens bekroningsplegtigheid: Indien enige ongerymdhede ondervind word, sal die leerder onmiddellik gediskwalifiseer word. Omskrywing van balkies en sakstukke Erekleure sakstuk met lourierkrans en Lurex balkie(3 dubbele draad) met goue koord op baadjie Buitengewone erekleure Kleurebeleid: Erekleure sakstuk met lourierkrans en Lurex balkie (3 dubbele draad) Erekleure Goue balkie (gewone) Silwer balkie Balkie met silwerdraad Leerlinge wat trofeewenners was ontvang goue balkie Leerlingraad ontvang NIE n ander stukstuk nie, slegs gewone. Slegs balkie en blou/silwer koord. Koord nie om die moue nie. Hoofleiers kry sakstuk waar Hoofleier opgeborduur is. Koord van hoofleiers om die moue. SLEGS EEN SAKSTUK MAG OP BAADJIE VOORKOM. Hoofleiers wat nie goue koord verwerf het, kry nie goue koord nie. Indien die leerder alreeds Erekleure van watter aard ook al het, ontvang die leerder n Lurex balkie. Waar leerling deur die jaar presteer bv. atletiek ontvang leerling sy toekenning so gou as moontlik, met die Prestige aand sal hy/sy wel erkenning kry. Leerlinge moet 3 weke voor die Prestasie-aand hul kultuur of Buite skoolaktiwiteit bewyse indien, sodat hul in aanmerking kan kom vir erkenning vir hul prestasies. Afdeling A: Algemene beginsels: Aan wenners van n Nasionale Kompetisie asook aan atlete wat n eerste plek op die SA-/SASCOCkampioenskappe behaal, word n buitegewone toekenning waarvan die waarde hoër is as erekleure, toegeken. n Kleurekomitee (wat kundiges op die terrein sal wees) wat besin oor die toekenning van alle kleure word jaarliks benoem. Die reg om enige toekenning weg te neem of nie toe te ken nie, word voorbehou. Uitkomsgebasseerde Onderrig erken elke kind met sy potensiaal en sy unieke eienskappe. Elke kind presteer dus in eie reg! Die fokus is dus wat die kind kan doen en nie wat die kind nie kan doen nie. Geen addisionele toekennings bv. sakke, blomme, geskenke word tydens n bekroningsplegtigheid oorhandig nie. Dit sal tydens n saalopening geskied. Sport erekleure sal toegeken word wanneer n leerder aan n amptelike toernooi vir sy Provinsie deelgeneem het. Toekenning by Gr.R - By hul eie Gradeplegtigheid 46

47 Elke leerder ontvang n toekenning in die vorm van n blou seël. Kies die bewoording uit die volgende: Hulpvaardigheid Mededeelsaamheid Selfstandigheid Gehoorsaamheid Kreatiwiteit Goeie vordering Grondslagfase Junior Prestasie-aand Toekennings by Gr.1 - Gr. 3: Die leerders ontvang almal op een geleentheid hul toekennings: Die toekennings kan in twee groepe verdeel word, nl Akademiese, Sport en kultuur toekennings Die seëls word op sertifikaat gedruk en oorhandig. A. Akademiese toekennings: 1. Akademies Gr. 1 - Gr. 3: Rekord of jaarpunte word in berekening gebring. (Dws 1ste, 2de en 3de kwartaal se punte) GOUD Leerling het alles 7 op verslag en 6 vir 2de Taal SILWER Leerling het n kombinasies van 7 en 6 op verslag a) Baie goeie vordering per klas (maksimum 3 leerders) blou seël hierdie leerder het baie goeie vordering deur die jaar getoon. Waar n leerder se punte 1 of 2 simbole sterker is. Die grootste simboolverandering in die klas, van al die leerders. Bewoording: Akademies Buitengewone vordering Departementshoof en klasonderwyser bepaal saam. Gedrag en beskaafdheid deel van vordering. b) Beste leser in klas Medalje + Goue seël Graad 1 baie bekwame, vlot leser met n wye sig woordeskat. Lees voorbereide en onvoorbereide lees suksesvol / met begrip. Graad 2 lees met uitstekende leesvaardighede en het reeds leestegnieke bemeester. Bekwame, vlot leser met n wye sigwoordeskat. Uitstekende uitspraak, intonasie en frasering. Graad 3 bekwame, vlot leser wat met begrip en insig kan lees. Lees enige leesstof spontaan. Pas leesvaardighede en tegnieke spontaan toe in alle leessituasies. Leesbegrip goed al is die leesmateriaal moeilik. Uitstekende uitspraak, intonasie en frasering. Lees met baie vertroue. Indien leerder 3 jaar agtereenvolgens as beste leser aangewys is, ontvang hy/sy n wisseltrofee met n goue seël c) Algehele Afrikaans - Taal - Medalje + Goue seël Hoogste persentasie van leerling in klas : Sinsbou, Woordbou, Leestekens en Mondeling. 47

48 Indien twyfel vra onafhanklike mening. d) Algehele Engels - Taal - Medalje + Goue seël Hoogste persentasie van leerling in klas : Sinsbou, Woordbou, Leestekens en Mondeling. Indien twyfel vra onafhanklike toets by onafhanklike onderwyseres. e) Algehele Wiskunde Medalje + Goue seel Hoogste persentasie van leerling in klas Indien twyfel vra onafhanklike toets by onafhanklike onderwyseres. f) English First Additional Language Slegs Gr 2, 3 Reading Medalje + Goue seël Bekwame, vlot leser wat met begrip en insig kan lees. Lees enige leesstof spontaan. Pas leesvaardighede en tegnieke spontaan toe in alle leessituasies. Leesbegrip goed al is die leesmateriaal moeilik. Uitstekende uitspraak, intonasie en frasering. Lees met baie vertroue. B. Sport- en kultuurprestasies sal bepaal word volgens die algemene riglyne wat in die res van die reglement voorkom. 2. Toekennings Gr. 4 - Gr. 7: A. Akademies Alle akademiese toekennings word gebaseer op die jaarpunt aan die einde van die derde kwartaal Leerlinge wat tussen 80% en 84% behaal goue seël en goue balkie By die tweede verwerwing van n goue balkie vir akademie, dws 85% - 89% word erekleure (sakwapen) verwerf. By die tweede verwerwing van 90% en hoër word n buitengewone toekenning verwerf, erekleure met koord Rekord of jaarpunte word in berekening gebring. (Dws 1ste, 2de en 3de kwartaal se punte) GRAAD SILWER BALKIE GOUE BALKIE EREKLEURE BUITENGEWONE EREKLEURE % - 79% 80% - 100% % - 79% 80% - 100% Tweede verwerwing 85% en hoër Tweede verwerwing 90% en hoër Graad 4 leerlinge wat 80% - 100% gemiddeld op rapport het, ontvang slegs n goue balkie. Indien die leerling 85% en hoër as eerste verwerwing bereik bv gr 4, en in Gr 5 weer 85% en hoër ontvang die leerlinge aan die einde van Gr 5 Akademiese erekleure. Die leerling behou sy eerste verwerwing maw indien die leerling in Gr 4 Akademiese Balkie ontvang en nie in Gr 5 nie, behou die leerling sy eerste verwerwing. Aan die einde van Gr 6, indien die leerling wel Akademiese toekenning (goue balkie weereens ontvang) word dit in aanmerking geneem vir sy Erekleure. Ander akademiese toekennings: 48

49 Beste Akademiese Prestasie per graad, dws die DUX-leerder (Graad 4 7). Bereken op dieselfde wyse as in 2. A die derde punt Beste tweetalige leerling in elke graad. n Medalje en n goue seël word toegeken (word bereken op die gemiddeld van die twee tale). Beste Wiskunde in Gr 4 6. Wisseltrofee en Goue seël Kriteria waarvolgens bogenoemde leerder bepaal word: Beide die tale se persentasies word bymekaar getel en deur 2 gedeel. Waar daar n gelykop uitslag is, word toekenning gedeel. Beste Wiskunde in Gr 4 6 Trofee + Goue seël Beste Tweetalige leerling in Gr 4 6 Medalje + Goue seël. Dux leerling in Graad 4-6 Hoogste gemiddeld in graad (Wisseltrofee + medalje + goue Seël) Kriteria waarvolgens bogenoemde leerder bepaal word: Omskryf soos beleid 2A b) Beste akademiese vakprestasie graad 7 - Leerder ontvang Wisseltrofee en medalje en goue seël Afrikaans Engels Beste Tweetalige leerder Wiskunde Natuurwetenskappe Sosiale Wetenskappe Ekonomiese Bestuurswetenskappe Lewensoriëntering Kuns en Kultuur Tegnologie Kriteria waarvolgens bogenoemde bepaal word Hoogste gemiddeld in vak kyk na jaarpunt Wanneer twee leerders gelyk is, word die vakprys gedeel c) Getroue skoolbesoek Leerlinge word nie afwesig gemerk indien hulle met amptelike skoolsake nie teenwoordig is by die skool nie. 5 jaar - Blou seël 6 jaar - Silwer seël 7 jaar - Goue seël d) Jannieskrediete Kriteria: Meer as punte Erekleure vir dienslewering B. Sport (BINNE KURRIKULêRE SPORT SASCOC SPORT) Alle sportsoorte MOET by SASCOC geaffilieer wees, om erkenning te ontvang. Indien n sportsoort nie geaffilieer is nie, word dit na die Buite skoolverband afdeling verskuif! 49

50 Indien n speler hom/haar onttrek van enige sport, behalwe mediese redes, sal die speler GEEN toekenning ontvang nie. Hokkie: Erekleure: n Speler wat gekies word vir n Oos Gauteng A-span en amptelik deelgeneem het aan die Nasionale toernooi Erekleure met koord. (Buitengewone kleure) Enige speler wat gekies word vir n Oos Gauteng B- C- of ontwikkelingspan (Streek) Erekleure UJ Reeks wenners Erekleure Oos Gauteng wenners Erekleure Best of the Best Noordwestelike toernooi wenners Erekleure met goue medalje +goue seël Goue balkie + Goue seël A-spanne wat liga wen UJ Reeks naaswenners Silwerbalkie + Goue seël Speler wat 2 jaar 1ste span gespeel het Silwerbalkie + Silwer seël Oos Gautengspan Goue seël Speler wat Oos Gauteng oefengroep behaal Silwer seël Liga naaswenners 1e Rondte poelproewe Blou seël Deelname aan Hokkie Medaljes (Slegs toegeken aan Eerste Span) Kriteria Beste Agterspeler Beste Middelveldspeler Beste Voorlynspeler (Striker) Afrigters kyk na die beste prestasie van die speler dws die primêre taak van die speler Speler wat die verste gevorder het Speler wat op toernooie aangewys was as die beste speler Wisseltrofee + Goue balkie en Goue seël Hokkiespeler van die jaar 50

51 Kriteria waarvolgens bogenoemde bepaal word Rugby: Erekleure: Die speler wat die hoogste prestasie (hetsy Provinsiale A- B- of C-span gehaal het) behaal het. Provinsiale kapteins speel ook n rol Indien daar geen provinsiale speler in n sekere kategorie is nie, word daar gekyk na die speler wat die verste in die proewe gevorder het. Die trofee kan gedeel word. Waar n speler op toernooie aangewys word as beste speelster Organiseerder en afrigters besluit oor bogenoemde en lê voor aan komitee. Speler moet deur skoolvlak (SASCOC) provinsiale kleure verwerf Deelname aan Cravenweek Erekleure met koord n Speler wat gekies word vir n Provinsiale XV-tal en Sasol week en amptelik deelgeneem Erekleure Provinsiale 0/12-span - Erekleure UJ Reeks wenners Erekleure Valke wenner Erekleure met goue medalje +goue seël GOUE BALKIE + Goue seël UJ Reeks Naaswenners Valke naaswenners SILWERBALKIE + Goue seël A-span liga Deelname semi-finale Valke 2 Jaar 1ste span gespeel Valke Noord A span Silwer balkie + silwer seël Valke Noord Proewe B-span Goue seël Valke uitspeel wedstryde SILWER SeëL Springsspan BLOU SEëL Deelname aan rugby Medaljes (Slegs toegeken aan Eerste Span) Kriteria Beste voorspeler Beste agterspeler Beste vordering 51

52 Afrigters kyk na die beste prestasie van die speler dws die primêre taak van die speler Speler wat die verste gevorder het in sy posisie. Speler wat op toernooie aangewys was as die beste speler. Nie noodwendig die speler wat die meeste drieë druk of punte behaal het nie. WISSELTROFEE + Goue balkie en Goue seël Rugbyspeler van die Jaar Kriteria waarvolgens bogenoemde bepaal word Punte skaal: Die speler wat die hoogste prestasie (hetsy Provinsiale A- B- of C-span) behaal het Sien punte skaal Die speler wat die hoogste punt behaal het by punte tabel. Speler moet deur skoolvlak (SASCOC) Provinisiale kleure verwerf het. Geen buite skoolverband rugby word in oorweging gebring vir toekenning nie. Bokkieweek word nie erken nie. Speler moet fisies deelneem aan Provinsiale toernooi om in aanmerking te kom. Toekenning kan gedeel word mits speler dieselfde hoeveelheid punte behaal het. Voorkeer word gegee vir n 0/13 speler teenoor n 0/12 speler wat fisies deelgeneem het aan die onderskeie toernooie. Deelname 2 2 Jaar eerste span 3 Springsspan 4 Valke Oosspan A 6 Valke Oosspan B 5 Valke C-span 7 Valke XV-tal 8 Crawenweek 10 Provinsiale Kapteine 2 Speler van die wedstryd (Provinsiale weke) 1 Netbal: Erekleure: n Speler wat gekies word vir Gauteng-kleure - Prov A en amptelik deelgeneem het aan die toernooi Erekleure met koord (Buitengewone erekleure) SA deelname Buitengewone erekleure Enige speler wat gekies word vir provinsiale B/C of ontwikkelingspan Erekleure UJ Reeks wenners Erekleure SA School Championship wenners Erekleure met goue medalje +goue seël GOUE BALKIE + Goue seël 52

53 SA School Championship naaswenners UJ Reeks naaswenners Gauteng deelname Gautengspan (0/12 en 0/13) SILWERBALKIE + Goue seël Ekurhuleni wenners (A-span) Speelster wat gekies is vir die Gauteng squad SILWERBALKIE + Silwer seël A+B-span D5 wenners A+B-span deelname Ekurhuleni GOUE SEëL SILWER SEëL Speelster wat gekies is vir die Ekurhuleni span A-span D5 naaswenners B-span D5 wenners Speelster wat gekies is vir die D5-span (0/12 en 0/13) A-span poelwenners B-span poelwenners BLOU SeëL Deelname aan Netbal (A,B en C-spanne) Springsspan Medaljes (Slegs toegeken aan Eerste span) Beste aanvallende speler Beste verdedigende speler Beste vordering Kriteria Afrigters kyk na die beste prestasie van die speler dws die primêre taak van die speler Speler wat die verste gevorder het Speler wat op toernooie aangewys was as die beste speler WISSELTROFEE + Goue balkie en Goue seël Netbalspeelster van die jaar 53

54 Kriteria waarvolgens hierdie dogters aangedui word: Die speelster wat die hoogste prestasie (hetsy Provinsiale A- B- of C-span gehaal het) behaal het. Provinsiale kapteins speel ook n rol Indien daar geen provinsiale speler in n sekere kategorie is nie, word daar gekyk na die speler wat die verste in die proewe gevorder het. Die trofee kan gedeel word. Organiseerdster en afrigters besluit oor bogenoemde toekenning Speelster moet deur skoolvlak (SASCOC) provinsiale kleure verwerf. Krieket: Erekleure: n -/13 Speler wat gekies word vir n Provinsiale A-span en amptelik deelgeneem het aan Nasionale week - Buitengewone erekleure Enige 0/13 speler wat gekies word vir n Provinsiale B-, C- of ontwikkelingspan Erekleure UJ Reeks wenners Erekleure Easterns liga wen Erekleure Easterns 0/12 en 0/11 span Erekleure Easterns 0/11 Indien volledige proewe gehou is Easterns - ligawenners - Erekleure GOUE BALKIE + Goue seël A-spanne wat Blesbokspruit ligawenners is UJ Reeks naaswenners SILWERBALKIE + Goue seël Blesbokspruit Naaswenners (span verband) 2 Jaar 1ste span gespeel SILWERBALKIE + Silwer seël Blesbokspruitspan GOUE SEëL Die ligagroep waain JvR speel - wenner SILWER SEëL Die ligagroep waarin JvR speel - naaswenner BLOU SEëL Deelname aan Krieket slegs Ligawedstryde Medalje (Slegs Eerste Span) Beste kolwer 54

55 Kriteria Beste bouler (Volgens kolf- en boulgemiddeldes) Beste vordering Afrigters kyk na die beste prestasie van die speler dws die primêre taak van die speler die gemiddelde word in berekening geneem. Speler wat die verste gevorder het Speler wat op toernooie aangewys was as die beste speler WISSELTROFEE + Goue balkie en Goue seël Krieketspeler van die jaar Kriteria waarvolgens bogenoemde bepaal word: Punte skaal: Die speler wat die hoogste prestasie (hetsy Provinsiale A- B- of C-span) behaal het (0/13 voorkeur bo 0/12 voorkeur bo 0/11) Sien punte skaal Die speler wat die hoogste punt behaal het by punte tabel. Speler moet deur skoolvlak (SASCOC) Provinisiale kleure verwerf het. Indien daar geen provinsiale speler in n sekere kategorie is nie, word daar gekyk na die speler wat die verste in die proewe gevorder het. Die punteskaal bepaal die wenner. Geen buite skoolverband krieket word in oorweging gebring vir toekenning nie. Bokkieweek word nie erken nie. Speler moet fisies deelneem aan Provinsiale toernooi om in aanmerking te kom. Slegs erkende proewe word in aanmerking geneem waar n speler kans kry om verteenwoordigende spanne te behaal. 0/13 Provinsiaal, altyd beter toekenning as n laer ouderdom agv die nasionale deelnemers teenoor streekdeelnemers Deelname 2 2 Jaar eerste span 3 Blesbokspruitspan 4 Provinsiaal C span 5 Provinsiaal B span 6 Provinsiaal A span 8 Provinsiale Kapteine 2 Tennis: Erekleure: UJ Reeks wenners Erekleure 55

56 Suikerbosrand Kampioenskappe Enkelspel en dubbelspelkampioen ( Best of best ) dws die wenner GOUE BALKIE + Goue seël Suikerbosrand ligawenners UJ Reeks naaswenners SILWERBALKIE + Goue seël Suikerbosrand naaswenners 2 jaar 1ste span gespeel SILWER SEëL BLOU SEëL B-span liga wenners Deelname aan tennisliga WISSELTROFEE MET GOUE BALKIE en Goue seël Enkel Tennisspeler van die jaar. Dubbel Tennisspelers van die jaar. Kriteria waarvolgens bogenoemde bepaal word Die speler wat die hoogste prestasie (hetsy Provinsiale A-B- of C-span gehaal) behaal het. Provinsiale kapteine speel ook n rol Indien daar geen provinsiale speler in n sekere kategorie is nie, word daar gekyk na die speler wat die verste in die proewe gevorder het. Die trofee kan ook gedeel word Organiseerder en afrigters besluit oor bogenoemde toekenning. Indien geen speler proewe gespeel het nie, sal toekenning gegee word aan die nommer 1 speler wat die beste prestasie behaal het in liga (soos in die liga-uitslae wat bygehou is) Atletiek: (binne skoolverband) Erekleure: n Atleet wat provinsiale kleure verwerf het om aan SA s te gaan deelneem, dws Prov A-span behaal buitengewone erekleure met goue koord n Atleet wat n wenner en naaswenner op die Gauteng Kampioenskappe was (dws hy/sy kwalifiseer vir SA s maar daar is nie n spesifieke item of ouderdomsgroep by SA s nie)- EREKLEURE GOUE BALKIE + Goue seël n Atleet wat aan Gauteng gaan deelneem het SILWERBALKIE + Goue seël Deelname aan die D5 span 56

57 GOUE SEëL Greater Springs deelname SILWER SEëL Interlaer deelname BLOU SEëL Deelname aan die atletiekspan WISSELTROFEE + goue seël + goue balkie Beste Junior Naelloper Beste Senior Naelloper Beste Hekkiesatleet Beste Verspringatleet Beste Gewigstootatleet Beste Middelafstandatleet Beste Hoogspringatleet Beste Spiesgooier Beste Diskusgooier Kriteria waarvolgens bogenoemde bepaal word: Atleet wat die verste gevorder het na Interlaer Indien gelyk, word daar gekyk na prestasies tydens dieselfde byeenkoms. Atleet moet deur skoolvlak aan SASCOC gaan deelneem JUNIOR EN SENIOR VICTRIX LUDORUM WISSELTROFEE en Goue Balkie + goue seël Beste Junior Dogter/seun atleet Beste Senior Dogter/seun atleet Kriteria waarvolgens bogenoemde bepaal word. Beste posisies op byeenkomste, dws atleet wat die meeste punte versamel het (alle items ingesluit) gedurende die seisoen. Voltooide byeenkomste tot en met Interlaer. Indien gelyk met punte - atleet wat die verste gevorder het, bv SA s Indien twee atlete dieselfde gevaar het tot by SA s kyk na posisie op SA s ATLEET VAN DIE JAAR WISSELTROFEE GOUE BALKIE + GOUE SEEL Kriteria: Die atleet wat die hoogste prestasie behaal het. Indien gelykop atleet wat in die meeste items op die hoogste vlak deelgeneem het of die beste posisies met genoemde items behaal het. Indien nog gelykop word trofee gedeel. 57

58 Landloop: (Binne skoolververband) Erekleure: Deelname aan SA Kampioenskappe Erekleure met koord n Atleet wat gekies word vir Provinsiale B-span en amptelik deelgeneem het - Erekleure UJ Reeks wenners Erekleure (Individueel) Noord van die Vaal wenners/naaswenners - Erekleure GOUE BALKIE + goue seël UJ Reeks naaswenner, Individueel en in spanverband Gauteng deelname (1 10 plekke) Noord van die Vaal Plekke 3 tot 5 SILWER BALKIE + goue seël Oos Gauteng deelname SILWER BALKIE + silwer seël GOUE Seël BLOU SEëL D5 deelname Greater Springs deelname Alle landloop-deelnemers WISSELTROFEE met goue balkie + goue seël Beste Dogter Landloper Beste Seun Landloper Kriteria waarvolgens bogenoemde bepaal word Skaak: Erekleure: Slegs landloop binne skoolverband word in aanmerking geneem, dws geen klubvlak deelname nie. Slegs byeenkomste waar alle landloopatlete die geleentheid het om te gaan deelneem, dws vriendskaplike byeenkomste, liga byeenkomste geen super 12 kompetisies ens waar spanverband betrokke is nie. Atleet wat die verste gevorder het by tot by SA s en die beste posisie behaal het Deelname aan UJ byeenkomste word ook in aanmerking geneem. Spelers wat Gautengspan verteenwoordig vir deelname aan die SA kampioenskappe en wat fisies deelgeneem het. Buitengewone erekleure Spelers wat gekies vir die Gautengspan. A-span Gauteng wenners - Erekleure UJ Reeks wenners erekleure (individueel) GOUE BALKIE + goue seël UJ Reeks naaswenners Spelers wat verteenwoordig is van Oos-Gauteng vir deelname teen spelers van Suid-Gauteng en Noord-Gauteng 58

59 SILWER BALKIE + GOUE SEëL GOUE SEëL SILWER SEëL 2 jaar 1ste span speel D5 deelname Liga wenners. Spelers wat die D5-span gehaal het en aan verdere uitdunne deelgeneem het om die Oos-Gautengspan te verteenwoordig. Liga naaswenners Spelers wat aan die UJ Reeks deelgeneem het. BLOU SEëL Leerlinge wat aan die liga deelgeneem het Spelers wat deelneem aan die D5 uitdunne. WISSELTROFEE met goue balkie + goue seël Beste Senior Skaakspeler (seun/dogter) Beste Junior Skaakspeler (seun/dogter) Kriteria waarvolgens bepaal word: Gholf: Erekleure: Beste posisies op byeenkomste Speler wat die verste gevorder het bv. tot by SA s Beste posisie behaal op hoogste vlak van deelname bv. SA s Speler moet deur skoolvlak aan die USSASSA kampioenskappe gaan deelneem. Provinsiale kleure deelname aan SA kampioenskappe Buitengewone erekleure met goue seël UJ Reeks wenners Erekleure met goue seël GOUE BALKIE + GOUE SeëL UJ Reeks naaswenners SILWER SeëL Interhuis wenners BLOU SeëL Deelname interhuis WISSELTROFEE met goue balkie + goue seël Beste Gholfspeler Kriteria waarvolgens bepaal word: Beste posisies op byeenkomste 59

60 Swem: Speler wat die verste gevorder het bv. tot by SA s Beste posisie behaal op hoogste vlak van deelname bv. SA s Goue balkie + Goue seël Een of meer 1ste plekke op Interlaer Silwer balkie + Goue seël 2de plekke op Interlaer Silwer seël Blou seël Interlaer deelname Aan al die leerlinge wat deelneem Interhuis Wisseltrofee met Goue balkie en goue seël Bester Seunswemmer Beste Dogterswemmer Kriteria DEBUTANTE: Die seun/dogter wat die meeste punte vir die skool behaal het Beste posisies op byeenkomste Speler wat die verste gevorder het tot by die SA s Beste posisie behaal op hoogste vlak van deelname bv SA s Speler moet deur skoolvlak aan die SASCOC kampioenskappe gaan deelneem Debutante wat 'n minimum bedrag van R1000 ingesamel het nie, ontvang hy/sy n blou seël. Debutante wat R3000 ingesamel het, ontvang n silwer balkie + silwer seël. Debutante wat vir die 2de jaar R3000 ingesamel het ontvang n silwer balkie + goue seël. Debutante wat vir die 3de jaar R3000 ingesamel het, ontvang n goue balkie + goue seël. Debutante wat vir die 4de jaar R3000 ingesamel het, ontvang erekleure + goue seël. Debutant van die Jaar: Wisseltrofee + balkie + goue seel Junior Debutante Senior Debutante Kriteria: TROFEE - SPORT Die Junior en Senior leerling wat die meeste geld ingesamel het WISSELTROFEE met Goue balkie en goue seël Sportman van die Jaar (Binne Kurrikulêr) 60

61 Sportvrou van die Jaar (Binne Kurrikulêr) Kriteria om bogenoemde te bepaal Beste prestasie gelewer deur die seisoen bv SA span Provinsiale kleure A-B-of C-span Kapteinskap van provinsiale span Vordering met proewe Slegs sportsoort wat deur die skool aangebied word, word in aanmerking geneem. Geen klub of buiteskoolsport sal hiervoor in aanmerking geneem word nie. SPORTMAN BUITE KURRIKULêR VAN DIE JAAR Wisseltrofee met Buitengewone Erekleure + goue seel Hoogste buitemuurs waar leerder SA kleure verwerf het vir enige buite skole sport B. BUITE SKOOLAKTIWITEITE (Sportsoorte wat nie by skool afgerig word nie) EREKLEURE Verwerf SA kleure (Internasionale deelname teen enige Buiteland fisiese deelname) erekleure met koord (Buitengewone erekleure) Leerling wat by SA s gaan deelneem het en goud verower het (dws het gewen) maar geen SA span word gekies nie Erekleure Erkenningsertifikaat van SASCOC waarin sportsoort geaffilieer is, moet ingehandig word. 61

62 ADMISSION POLICY / TOELATINGSBELEID: Contents 1. Purpose of Admission Policy 3 2. Application and Scope of Policy 3 3. Registration and Admission of Learners 4 4. Duties and Responsibilities 4 5. School Zoning 5 6. Documents required for Admission of Learners 5 7. Admission of Learners with Special Education Needs 6 8. Admission of Non-Citizens 6 9. Appeals Roles and Responsibilities of SGB, SMT and Principal Conclusion 7 62

63 1. Purpose of the Admission Policy The main purpose of the policy is to ensure that learner admission to the public school takes place according to the legislation and State policy. The policy will also ensure that: learners are not prevented from entering public schools for any reason that violates their constitutional rights; parents, educators, learners and the community are fully aware of the procedures for admission to the school; administrative procedures for admission are clearly defined; and a school makes the right decisions when it is processing admission of learners. Further, this policy: recognises our diversity, and therefore promotes respect for all who choose to apply for admission to the school; protects /enhances the dignity and status of all the learners. Definitions 2. Application and Scope of the Policy This policy applies to the entire school management, educator and non-educator staff and the learners. The SGB of Laerskool Jan van Riebeeck will decide the Admission Policy of the school in terms of Section 5(5) of the SASA and in accordance with the guidelines stipulated in Section 5(1) of the Education Policy Act (Act 12 of 1998) as well as the Gauteng Schools Education Act (Act No. 6 of 1995) as amended in The SGB of Laerskool Jan van Riebeeck will make a copy of the Admission Policy available to the Head of Department for formal approval. Learners will be admitted and will not be discriminated against on the basis of race, ethnic or social origin, colour, gender, sex, HIV/Aids status, any other illness, disability, sexual orientation, religion, conscience, belief, culture or language. The Governing Body may not administer a written test to assist with the admission of any learner to the school. A test may be administered once a learner has been admitted to the school, to determine the placement of that learner in the appropriate programme or in a specific course and where it would be in the educational interest of the child. No learner may be refused admission to a school or discriminated against in any way on the grounds that his or her parent: - is unable to pay or has not paid school fees, registration fee or deposit determined by the SGB; - does not subscribe to (support) the mission statement of the school and code of conduct of the school, or - has refused to enter into a contract in terms of which the parent waives (give up) any claim for damages arising from education of the learner. 3. Registration and Admission of Learners 63

64 3.1. Application forms (Annexure A) will not be issued, received or processed before the announced admissions period. Any application form issued, received or processed before the aforementioned period will not be considered Registration forms shall be made available on the first day of the application period and will be delivered at feeder schools by the principal or any member of staff assigned by her/him The school will assist parents to complete the form, if such assistance is required A parent of a learner currently enrolled at the school shall confirm in writing within the application period of the current year, if she/he intends for the learner to remain at the school (Annexure B). The school will ensure that all current learners are re-registered during the stipulated timeframe. No learner will be coerced (forced) to deregister on the basis of age and/or performance The school will receive all completed admission application forms from parents and ensure that all relevant documents are completed and attached. The school will give, in writing, a waiting list number. The school must retain a copy, signed by the applicant acknowledging receipt of such letter. All applications must be placed on either waiting lists A or B Available places will be filled according to the order on waiting list A, then waiting list B The school will respond in writing to all successful and unsuccessful parents/applicants 14 days after the closing of the application period Inform in writing to unsuccessful applicants the right to object and appeal the decision in terms of Section 16 of the GSEA, (Annexure D & E) 3.9. The school will maintain written and computerised copies of waiting lists A and B The Principal will submit all waiting lists of both successfully placed and unsuccessful learners to the District Director to facilitate the placement of such learners within the fore mentioned 14 day period If a learner did not apply within the application period, he/she has no right to preferential placement because he/she is within the feeder zone The administrative staff at school will promote and adhere to the Batho Pele Principles. 4. Duties and Responsibilities of School Governing Bodies and Principals on Admissions The Principal will notify a parent of the following: 4.1. The amount of the annual school fee, which is an all-inclusive fee, including registration / administration fee, or other fee namely: purchase of: textbooks and stationery, payment of educational excursions, educational tours and sport tours organised by the school, to be paid and procedures for applying for exemption (SASA Section 39 (5)) The Resolution to charge school fees (Section 39) adopted at the AGM as contemplated in Section 38 of the South African School Act, 84 of 1996, as amended The parent is liable for the payment of school fees unless he/she has been exempted from the payment thereof The checklist form must be completed by the parent, indicating that the parent has been informed about the provisions of paragraph (4.1) and (4.2). 64

65 5. School Zoning The feeder zone for this school is the nearest school to the parents home address or work address for parents who live in the domicile of the employer. On waiting list A, preference will be given to: Learners whose parents home address or work address that is within a 5km radius of the school. Learners from the feeder pre-primary schools or in the same geographical area Learners whose siblings are already in the school On waiting list B should be: For parents who live and work outside the area. A parent of a learner who lives outside the feeder zone is not prevented from seeking admission at whichever school he/she chooses, but will be placed on waiting list B and immediately provided with a written response and referred to a school closest to place of residence for application. 6. Documents Required for Admission of a Learner Application form for admission: The parent must complete the school s application form for admission. This is available from the principal together with the admission policy and the code of conduct for learners of the school. Parents will be given whatever assistance they may require to complete the form. Birth certificate: The parent must present an official birth certificate of the learner or a certified copy thereof to the principal. Please note that it is an offence to make a false statement about the age of your child. Immunisation Card: A parent must show proof that the learner has been immunised against the following communicable diseases: polio, measles, tuberculosis, diphtheria, tetanus and hepatitis B. The following documents are required: Proof of residence of the parent and child or proof of the parent s work address Certified copy of parent/guardian s identity document Proof of legal relationship if guardian is not natural parent Death certificate of parent (if applicable) Proof of relation to siblings (GSEA Regulation 7) for preferential placement Original Transfer Card (Annexure C) Latest original Progress Report 65

66 If documentation is not provided with the application, a 14 day grace period will be granted to submit. The principal must advise the parent, if necessary, where to obtain the outstanding documentation. Proof of application must then be submitted to the principal within 2 weeks. 7. Admission of Learners with Special Education Needs The rights and wishes of learners with special education needs are taken into account in the policy. This policy will adhere to the National Policy on inclusion but shall be guided by availability of resources and expertise. (White Paper 6) 8. Admission of Non-Citizens The South African Schools Act, 1996 applies equally to learners who are not citizens of the Republic of South Africa. The parent must produce a permit for temporary or permanent residence issued by the Department of Home Affairs. A learner who entered the country on a study permit must present the study permit on admission to the school. Persons classified as illegal aliens must, when they apply for admission for their children or for themselves, show evidence that they have applied to the Department of Home Affairs to legalise their stay in the country in terms of the Aliens Control Act, 1991 (No. 96 of 1991). 9. Appeals A parent, of a learner, who is dissatisfied with the decision of the school principal, and the HOD, not to admit the learner to the school, will be given reasons, in writing, and a copy of the District Appeal Form. S/he can lodge an objection according to the Appeals Process outlined in GDE Admission Circular of that year. (Annexure D & E) 10. Roles and Responsibilities of the SGB The School Governing Body: The SGB is authorised to develop the Admissions Policy of the school in accordance with legislative processes. The SGB approves and adopts the policy and ensures the implementation of the policy in school. The SGB also sees to it that it meets all its obligations regarding admissions as outlined in the SASA and provincial legislation. School Management Team (SMT): The SMT sees to the actual implementation of the policy. The SMT will ensure that this policy is implemented in accordance with the SASA, provincial legislation and the SGB. The SMT reports to the SGB regarding implementation and on any challenges and contingencies relating thereto. The Principal: The principal of the school represents the Head of Department. The principal ensures that the administration of admissions is carried out and that timeframes are adhered to. The principal remains accountable for the administration of admissions and will not delegate this authority to a member of staff. School secretarial staff will not make a decision on whether to admit learners or not. The principal will also process the registration of learners who were delayed for one reason or another, and these late registrations will be reported to the District. It is the discretion of the District Director to declare a school full. 66

67 Parents and Learners: Parents and learners will abide by the policy and do their best to uphold it so that the admissions process continues without difficulty and delay. Parents and learners will celebrate diversity, promote tolerance and, thereby honour our school and the country s Constitution. In this way, they will not bring the school into disrepute and create unnecessary negative publicity. No learner is refused admission to a school on the grounds that: His/her parent/guardian is required or expected to pay an Admission/ Registration Fee before admission to the school has been confirmed, because this is unlawful in terms of the South African Schools Act as amended. School fees were not paid by his/her parent(s). The learner was involved in a previous case of misconduct. If any person wishes to lodge an appeal against the school for the decision taken, this may be done with the District Director. 11. Conclusion The school will at all times endeavour to ensure that the admission process is carried out according to this policy. The school will at all times endeavour to ensure that the application for admission of every individual is treated with respect, confidentiality and in a professional manner. 67

68 TAALBELEID: 1. Doel van Taalbeleid Die beleid het ten doel om te verseker dat leerders nie benadeel word deur gedwonge taalonderrig in n taal wat nie deur die meerderheid leerders geskryf of verstaan word nie. Die beleid sal die skool lei tot die regte taalkeuses om die bes moontlike onwikkeling vir die leerders van die skool. Verder het die beleid die volgende ten doel: Erkening word verleen aan ons taal en kultuurverskeidenheid wat veeltaligheid bevorder; Bevorder nie-rassewaan en skep geleenthede vir kommunikasie oor gemeentsakppe, nieteenstaande hul kleur, taal of godsdienstige oortuigings; Bevorder respek vir verskillende kulturele agtergronde en tale anders as eie; Verhef die waardigheid en status van n minderheidstaal; Verminder die gaping tussen die Taal van Onderrig en Leer (LoLT) van die skool en die Eerste AddisionaleTaal (Engels). Die veronderstelling word dus gemaak dat die beleid die aanleer van meer as een taal bevorder as n basiese beginsel in ons gemeenskap. Veeltaligheid moet n belangrike karaktereienskap wees van ons Suid-Afrikaanse bestaan. 1. Toepassing van die Beleid Die beleid is van toepassing op die hele skool insluitend die BL, skoolbestuur, onderwysers en die leerders. 2. Beginsels van die Taalbeleid Geen vorm van rasse-diskriminasie mag toegepas word tydens die implementering van die Taalbeleid soos aanvaar in ooreenstemming met alle regsvoorskrifte. n Gebare Taal is nie n erkende taal wat by Laerskool Jan van Riebeeck aangebeid word nie. Leerders in Laerskool Jan van Riebeeck het die reg om onderrig te ontvang in die keuse van hul taal waar dit redelikerwys uitvoerbaar is. Geen taalvaardigheidstoets sal afgelê as deel van die skool se toelatingsvereistes nie. Geen leerder mag gestraf word indien hy/sy hom-/haarself uitdruk in n ander taal as die amptelike taal van die skool nie. n Leerder het die reg tot onderrig in die taal van sy/haar keuse, binne die praktiese uitvoerbaarheid daarvan. 3. Apmtelike tale van Laerskool Jan van Riebeeck. Die besluit aangaande die amptelike taal en ander tale wat by die skool onderrig word, is gemaak deur die Beheerliggaam binne die regsvoorskrifte daargestel asook die praktiese uitvoerbaarheid daarvan. Praktiese uitvoerbaarheid neem die volgende aspekte in ag: die demografiese samestelling van die skool; die leerderprofiel en hul taalbehoeftes; 68

69 die taalkeuses soos deur die Beheerliggaam in die taalbeleid vervat die aantal leerders wat in n verkose taal onderrig wil word; en die hulpmiddels wat die skool beskikbaar het vir die aanbieding van die verkose tale. Die Beheerliggaame en ouers besluit as volg: Die Taal van Onderrig en Leer (TvOL) in ons skool sal Afrikaans wees. Die Taal van Onderrig en Leer in alle leerareas sal Afrikaans wees, behalwe Engels as Eerste Addisionele Taal. Afrikaans as Huistaal en Engels as Eerste Addisionele Taal sal aangebied word vir alle leerders in die Grondslag-, Intermediêre- asook Senior-fases. 4. Uiteensetting van Laerskool Jan van Riebeeck se Taalbeleid 4.1 Gesproke kommunikasie Alle vergaderings in die skool sal in die TvOL (LoLT) plaasvind. Indien nodig, kan van die dienste van n vertaler gebruikgemaak word. Alle verbale terugvoering aan ouers / voogde aangaande leerders se vordering sal in TvOL plaasvind. 4.2 Geskrewe kommunikasie Alle korrespondensie (omsendskrywes, inligting op die kommunikeerder, pamflette, nuusbriewe, roosters en dies meer) sal in Afrikaans wees, behalwe tydens die onderrig van die ander amptelike taal. 4.3 Toekomsbeplanning: Indien ten minste 40 leerders aansoek doen om in n ander amptelike huistaal onderrig te word, moet dit prakties uitvoerbaar wees alvorens aansoek gedoen kan word by die Hoof van die Onderwysdepartement vir addisionele onderwysers. 5. Rolle en verantwoordelikhede 5.1 Die Beheerliggaam Die Beheerliggaam het die mandaat ontvang om die Taalbeleid te ontwikkel onderhewig aan die regsvoorskrifte. Die Beheerliggaam aanvaar en keur die beleid goed en monitor die implementering van die beleid in die skool. 5.2 Skoolbestuurspan (SBS) Die SBS sien toe dat die beleid toegepas word en implementering sal plaasvind. Die SBS doen verslag aan die Beheerliggaam aangaande die implementering en enige uitdagings of onvoorsiene voorvalle aangaande bogenoemde. 5.3 Onderwysers Onderwysers aanvaar die rol as fasiliteerders bied leiding, laat die leerders toe om die wêreld van taal en kommunikase vir hulself te ontdek. Onderwyser moet daartoe streef om n ge-integreerde kommunikatiewe benadering toe te pas. Dit sluit onder andere die gebruik van diverse onderrig / fassilliteringmetodes in om die denkvermoë van die leerders te 69

70 inspireer, die aanbieding van oorspronklike bronne-materiaal om die relevansie van die taal te bevestig en betekenisvol te maak, asook om die leerders te help om hul kommunikasievaardighede te ontwikkel. Onderwysers sal die TvOL in die klas gebruik, behalwe tydens die onderrig van Engels. Leerders moet kommunkeer in die TvOL om hul vaardigheid daarin te bevorder. 5.4 Leerders Leerders sal hul ten doel stel om ons land se multi-talige kultuur te aanvaar en daartoe streef om hul ten beste te bekwaam in die tale wat in die skool aangebied word. Leerders moet elke geleentheid gebruik om hul taalvaardigheid in die TvOL te bevorder. 6. Slot Die skool sal ten alle tye poog dat maatreëls in plek sal wees om die implementering van die Taalbeleid moontlik te maak. LTSM (Leerder- en onderwyserondersteuningsmateriaal) sal voordurend voor begroot en aangekoop word om na die behoeftes van die skool om te sien asook met die implementering van die taalbeleid. Die skool sal ten alle tye poog om gekwalifiseerde onderwysers aan te stel om die Taalbeleid te implementeer. 70

71 RELIGION POLICY Policy on Religion in Laerskool Jan van Riebeeck. 2. Effective Date March Revision History As amended on: (Specify date/s) a) b) Date of Next Review: (Specify Date) c) d) 4. Preamble The Constitution and the South African Schools Act, sets the tone for people of goodwill to work out their own approaches and express them in the religious policy. The Constitution of the Republic of South Africa emphasizes that there should be balance between freedom for religious belief and expression and freedom from religious coercion and discrimination. It guarantees that "Everyone has the right to freedom of conscience, religion, thought, belief, opinion, religious conviction, expression, and association. The Constitution also explicitly prohibits unfair discrimination on grounds that include religion, belief, and conscience. The South African School Act, upholds the constitutional rights of all citizens to freedom of conscience, religion, thought, belief and opinion, and freedom from unfair discrimination on any grounds whatsoever, it allows religious observances to be conducted at a public school under rules issued by the governing body if such observances are conducted on an equitable basis and attendance by learners and members is free and voluntary. The Gauteng Schools Education Act, states that the religious policy of public schools shall be made by the Governing Body of the school after consultation with the Department and subject to the approval of the members of the Executive Council. The National Policy on Religion and Education, highlights the following underpinning principles in a religious policy, it should: a. recognise the rich and diverse religious heritage of our country b. adopt a co-operative model that accepts our rich heritage and c. explore the possibility of creative inter-action between schools and faith whilst, protecting our young people from religious discrimination or coercion. 71

72 5. Purpose of the Policy The primary purpose of this religious policy is to: Ensure that there are no discriminatory practices amongst learners and staff in based on religious beliefs and orientation to a particular faith or religion. Promote tolerance and unity among learners and staff through diversity of religious practices and beliefs existing in the school community. Ensure that minority religions in a school are protected and respected and afforded the dignity and status equivalent to the majority religion in the school. Describe the nature and content of the following aspects of religion accommodated in the school: religious observances; freedom of conscience; freedom of religion; religion education; religious instruction; religious holidays; and religious festivals. Closure of the school Religion and admissions 6. Definitions and Acronyms Definitions Term Religion Religious observance Freedom of conscience Freedom of religion Religion Education Religious instruction Religious holiday Definition Is used to describe the comprehensive and fundamental orientation in the world belief system with regard to ideas of divinity, spiritual and non-secular beliefs, the organisation thereof which are established in order to promote and protect these beliefs Activities, behaviours and practices that recognise and express the views, beliefs and commitments of a particular religion Refers to the freedom of an individual to consider a fact, point of view or thought independent of others. Free from religious expression, coercion and prediduce Describes a set of curriculum outcomes which define what a learner should know about that religion Refers to a programme of instruction which is aimed at providing information regarding a particular set of religious beliefs with a view to promoting the inculcation and adherence thereto. Any recognised day of festivities celebrated by cultural or religious communities. 72

73 Religious festival School day a day or period of celebration of any cultural or religious activity that is recognised as a feature of a particular cultural or religious community Refers to that portion of each day in which it is compulsory for teachers and learners to be at school. It entails the 7 hours contact time that is expected of educators and learners, including breaks, compulsory activities, assembly and extramural activities Acronyms Acronyms SGB HoD MEC Explanation School Governing Body Head of Department Member of the Executive Council 7. Application and Scope of the Policy This policy applies to the learners, educators, support staff, the school management and parents of learners at the school. 8. Legislative Framework The Constitution of the Republic of South Africa, 1996 (Act 108 of 1996), as amended. National Education Policy Act, 1996 (Act No. 27 of 1996), as amended. The South African Schools Act, 1996 (Act No. 84 of 1996), as amended. Employment of Educators Act, 1998 (Act No. 76 of 1998). Gauteng Education Policy Act, 1998 (Act No. 12 of 1998), as amended. Gauteng Schools Education Act, 1995 (Act No. 6 of 1995), as amended. National Policy on Religion and Education (General Notice No of 2003) Admission of Learners to Public Schools (General Notice No of 2001). 9. Relevant Policies and Provincial Circular Circular 19 of 2004 National Policy on Religion and Education (General Notice No of 2003) 10. Policy statements 10.1 Freedom of conscience a) No person employed at (Name of School) shall attempt to indoctrinate learners into any particular belief or religion nor denigrate any religion. 73

74 b) In this regard, the Department shall respect the right and duties of the parents to provide direction to their children in the exercise of their rights as learners, in a manner consistent with the evolving capacity of children concerned. c) The School Governing Body recognises the right of educators and non-educators to freedom of conscience and will not impose duties or responsibilities on staff without their consent Religious observances At (Name of School) learners are predominantly of the Christian faith. The following religious groups are also represented at the school Hindus, Muslims and Jews. Few learners regard themselves as traditionalists or do not have any specific religious affiliation. a) In recognition of the diverse religions and denominations found among the school community and based on the fact that the majority of learners, parents and staff members at the school are from different religious faiths and beliefs, the school s religious observances in the main must be conducted to accommodate the diversity of religious faiths and beliefs on an equitable basis. b) Religious observances may include: i. occasions which make use of school facilities, for a religious service on a day of worship or rest. ii. occasions when the school community gather during a school break. iii. occasions that entail other dimensions such as a specific attire, symbols, prayer times and diet in the manner agreed upon by the school and the relevant faith authorities. c) The school may avail its facilities for religious observances in the context of free and voluntary association and provided that facilities are made available on an equitable basis Learner participation in religious observances a) Learner participation in these activities is free and voluntary. Learners cannot be forced to attend or to violate the rights of other learners and educators to attend these observances. b) Learners who choose not to attend will be involved in other activities approved by the school under supervision and may not interfere with or disrupt school activities. c) Parents may seek permission from the school in writing for their children to participate in religious festivities, religious holidays, commemoration days, initiation, mourning rituals and prayer times Educator participation in religious observances a) Educator participation in these activities is free and voluntary. b) Educators have to be objective about religion while carrying out their duties as educators. They must treat all different religious and cultural traditions with fairness and respect. c) Educators should not engage in or lead religious activities of learners during contact time. d) Educators may neither reward nor punish learners because they agree or disagree with their religious views Freedom of religion Observance of religious holidays and festivals by learners a) Learners are allowed to participate in religious holidays/festivals. 74

75 b) Arrangements should be made to make sure that the affected learners are able to catch- up with their academic work/schedule. c) Parents of learners should notify the principal in writing well in advance of the learners intentions to take certain school days off for the purpose of observing religious holidays/festival. d) Records of these requests will be kept for reference purposes Observance of religious holidays and festivals by educator and non-educator staff a) Educators and non-educator staff who wish to observe a religious holiday/festival must complete the leave form, and indicate that the leave applied for is special leave for religious observance. b) Religious observances may not exceed three (3) working days per year for educators. c) Planning for absenteeism of educator and non-educator staff due to a religious holiday/festival must be completed by the end of the previous academic year and submitted to the District Director School Calendar The school will ensure that religious holidays of all religions mentioned in will be included on the annual school calendar to ensure that during the setting of examinations and tests, pupils are not prejudiced by their attendance at religious observances Dietary Requirements a) The school tuckshop will endeavour to provide food suitable for all religious groups. b) During the hosting of school functions the school will encourage its members (learners, staff and parents) to provide suitable food for their respective communities Religious instruction Religious instruction will not form part of the official syllabus but opportunity will be created for religious observances in the form of official openings, invited speakers and discussion groups Preachers from different denominations could be invited to address the learners on religious issues. Learners would then be free to ask questions on the issues addressed by these invited guest speakers Attendance of such events will be free and voluntary The practice of religion could also include: a) The singing of devotional songs b) The opening and closing of the school activities with scripture reading and prayer. c) Inviting guest speakers to speak on religious matters d) Showing religious movies and plays of different religions e) Wearing of recognised religious attire and symbols of faith may be allowed as determined in this policy Religion Education a) Religion education is a programme for studying about religion in all its many forms without promoting any particular religion or faith. b) The Life Orientation programme should purposefully pursue the moral and ethical development of learners whilst learning about the various religions and beliefs that exists. c) A learner in a public school shall have the right to religion education as envisaged by the (revised National) Curriculum. 75

76 d) Every learner at the school shall have the right not to attend religious education classes and religious practices at the school Assembly a) Public schools may not violate the religious freedom of learners and educators by imposing religious uniformity on a religiously diverse school community in school assemblies. b) Learners and staff who are not comfortable with the religious part of the assembly are free to decide whether they wish to attend that part of the assembly or not. c) Learners will be excused after a written request is received from parents. d) Learners who are excused from religious practices will be accommodated as follows: i. They can attend religious practices according to their own religion if their parents request it and if someone is provided to conduct or present them. ii. If they cannot attend religious practices presented by someone from their religion or faith, then they are allowed to sit in an allocated classroom. e) The school assembly will consist of reading of universal prayers, songs of praise or a short prayer. This will take place on an equitable basis. f) Assemblies should be used as forums for celebrating religious and cultural diversity, in keeping with the values of the Constitution. g) If religious materials are used at assembly, they should preferably be presented in the framework outlined for Religion Education, that is, as an educational experience rather than a religious ceremony Closure of School a) No learner or educator may be absent from school during the school day without permission. b) Early closure of the school to attend a religious service may be permitted, provided it is within regulated contact time and is approved by the District Director. c) Where a religious holiday/festival will result in large numbers of learners and educators being absent from school on a particular day, the school may consider closing for that specific day. d) The school must apply through the District Director to get permission to close the school for that specific day. e) Application for closure should reflect wide and representative consultation with the parent community. The request should include the details of how the school will make-up for the lost time resulting from the celebration of a religious holiday/festival.. f) If consultation does not result in consensus regarding the closure of the school, then the procedures in respect of withdrawal of individual learners from the school by their parents will apply. g) The school must obtain written approval from the Head of Department of the Gauteng Department of Education well in advance. h) Granting of permission for school closure will only be considered if the total number of school days for the year is not reduced Religious attire and symbols a) The use of religious symbols is acceptable, provided they are used as examples of religious or cultural heritage and/or used as teaching aids in the classroom. 76

77 b) The school should not single out an attire of a particular religion, for prohibition or regulation, provided the attire does not symbolise practices that are in conflict with the Constitution. This includes crosses or crucifixes, hats/topees and head scarves, yarmulkes, dreadlocks, nose rings etc. c) Learners may wear religious attire or symbols, provided they apply to the school and provide evidence to the principal regarding the religious significance of the attire and/or symbols School activities during religious holidays/festivals Consideration should be given to the scheduling of the following activities during religious holidays/festivals to allow for maximum participation at these events and assessments: a) sporting activities/competitions; b) cycle tests/examination; and c) educational excursions Religion and admissions Criteria for admission of learners to public schools should not unfairly discriminate against learners on the basis of their religion, thought, belief and opinion. 11. Short title This policy shall be called Religious Policy of (Name of School) 12. Approval Recommended by: (Principal) (print name) Date: Approved by: (SGB Chairperson) (Print name) Date: Verification by GDE: (District Director) (Print Name) Date of Verification Certified by :(Print Name) Signature: Signature: Signature: Signature: Date 77

78 VEILIGHEIDSBELEID: Inhoudsopgawe 1. Doel 2. Veiligheidspan 3. Noodnommer 4. Organogram 5. Geweldvoorkomingsplan Inleiding Tekens en simptome van geweldadige gedrag Simptome wat toon dat n kind geweldadig kan word Omstandighede wat geweldadige situasies kan verhoog Die skool se ongeluksbestuursplan 6. Boelie/Afnkouery Inleiding Skep geleentheid vir gesprekvoering Hoe hanteer jy n boelieinsident by die skool? Hoe weet jy as boelies in die skool uitgedryf is? Hoe om anti-boelie omgewing te handhaaf? Berading as n vorm van intervensie vir die slagoffer 7. Dwelms op die skoolterrein Hoe vind dwelmondersoeke plaas op die skoolterrein? Dwelmbewusmakingsprogramme 8. Trauma Inleiding Sielkundige effek van Trauma 3 Fases van Trauma 9. Trauma-berading Wat is trauma-berading en hoe werk dit? Ontledingssessie Die ontledings-model 10. Woede-beheer in skole Redes wat woede veroorsaak Hoe kan ons help om woede te hanteer? Hoe hanteer jy n woede uitbarsting in die klas? 78

79 1. Doel van die Veiligheidsbeleid: Die doel van die beleidstuk is om die veiligheid van alle persone op die skoolterrein te verseker. Die Veiligheidskomitee sal bestaan uit n beheerraadslid, die skoolhoof, die adjunkhoof, n dominee asook n lid van die SAPD, indien moontlik. Die lede van die Veiligheidskomitee word skriftelik deur die hoof benoem. Die Veiligheidskomitee vergader so dikwels as wat nodig is, maar minstens een keer elke kwartaal. Vergaderingprosedures word gevolg en die komitee hou notule van alle besluite. Om n vielige en gesonde omgewing vir al ons leerders en personeel te bevorder deur: Die eiendom van ons leerders en personeel te beveilig. Die leerders en personeel te beskerm teen skadelike invloede van watter aard ookal. 2. Veiligheidspan: Die Skoolhoof: Mnr. H.C. Flemming Die Adjunkhoof: Mnr. N. Vosloo Personeellid: Mnr. J. Strydom Personeellid: Mnr. P. Liebenberg Beheerraadslid: Mnr. J. Van der Merwe Dominee: Ds. L. Nichols SAPD: Noodnommers: 1. Brandweer: Monica Rudolph Blitspatrollie: SAP Noodnommer: SAP Sektor 5 Voertuig: SAP Sektor 4 Voertuig: CPF: Jaco van der Merwe CPF Kontrole Kamer: Patsy Safrane: Piet Brummer Sarfane: Beheerkamer Dr. Brenda van Zyl Beraders: Past. Ben Laubscher Ds. Liezel Nichols Dr. Dirkie de Villiers Dr. Karin Smit Dr. Marencia Odendaal Kinderbeskermingsdienste Anti-dwelm Eenheid /8 14. Anti-korrupsie Eenheid Volkswelsyn Ambulans Netcare Hoof: Mnr. H. Flemming Adjunkhoof: N. Vosloo

80 4. Organogram: Skoolveiligheidspan Mnr. H. Flemming Hoof Mnr. N. Vosloo Adjunkhoof Mnr. J. Van der Merwe Beheerraadslid Lede Mnr. J. Strydom Personeellid Mnr. P. Liebenberg Personeellid Ds. L. Nichols Dominee - SAPD Me. A. Nel Ouerlid Noodhulpspan Mnr. W. Joubert Me. L. Snyman Brandspan Mnr. J. Strydom Mnr. P. Liebenberg Mnr. K. Smit Mnr. P. Ueckerman 5. Geweldvoorkomingsplan: A. Inleiding: Geweld het n herkenbare sosiale probleem geword en benodig dringende aandag. Gedurende die laaste paar jare het geweld teen kinders en volwassenes baie aandag van die media gekry. Geweld kom in baie vorme voor, van die algemeenste is fisiese aanranding. Geweld kan ook seksueel wees. Geweld is nie altyd maklik herkenbaar nie, dit kan ook sagter wees. Emosionele en verbalemishandeling sluit dreigemente en intimidasie in wat baie angs veroorsaak. Die tipe mishandeling kan kleinlik lyk, maar kan groei na fisiese mishandeling. Die geweld-voorkomingsplan moet aan alle personeellede bekend gestel word. Die personeel moet dit dan aan die leerders bekend stel. Personeellede moet verskeie konsepte verstaan soos die noodsaaklikheid vir die ontwikkeling van waardes in kinders asook verskeie vorme van geweld. Goeie waardes kan geweld verminder. Hul moet ook leer om konflik tussen leerders, personeel en leerders en tussen personeelede te hanteer. Die personeel moet weet wanneer om hulp te vra, van binne die skool, asook van buite die skool soos bv. Die SAPD of selfs ouers. Die primêreopvoeder, wat die oeurs is, is verantwoordelik vir die leerders se waardes en houdings wat n ondersteunende rol speel. Ouerbetrokkenheid in geweldvoorkomingsaktiwiteite maak hul positiewe rolmodelle en versterk wat leerkragte vir leerders in skole leer. Ouervergaderings, deelname in klaskameraktiwiteite asook werkswinkels beklemtoon dat ouers die geweldvoorkomingsplan ondersteun en ook meer bewus raak van sensitiewe onderwerpe soos seksuele mishandeling, afknouery, ens. Om die regte besluite te neem ten opsigte van geweldadige situasie moet mens die kinders verstaan en op die uitkyk wees om geweldadige situasies te voorkom. B. Tekens en simptome van geweldadige gedrag: Kinders toon hul ongemak, vrese en ongeluk op verskeie maniere. Hier is n paar algemene riglyne van moontlike reaksies van kinders, op verskillende ontwikkelingsfases, oor traumatiese situasies. Voorskool Kinders van hierdie ouderdom kan meer sosiale interaksie hê buite die familie. Hul taal, spel, sosiale- en fisiese vaardighede is baie gevorderd. Wanneer hierdie leerder met n traumatiese insident gekonfronteer word kan die leerder die volgende simptome toon: Slaapprobleme 80

81 Swak eetlus Gereelde tantrums Bednatmaak Geirriteerdheid en frustrasie Drink konstant aan die trauma-insident Sukkel om te skei van ouers skeidingsangs Skoolkinders Kinders van hierdie ouderdom is meer onafhanklik, en praat beter oor hul gedagtes en gevoelens. Hulle het ook al vriendskappe gevorm en neem deel aan groepaktiwiteite. Hierdie ouderdom kind hanteer uitdagings en moeilike situasies beter. Wanneer hulgekonfronteer word met n traumatiese insident kan skoolkinders die volgende simptome toon: Slaapprobleme Swak eetlus Neem moeilik afskeid van ouers Dink konstant aan die besonderhede van die traumatiese insident Angstig en agressief Ondervind moeilikheid by die skool Is hipperaktief en aandagafleibaar Adolosente Gedurende hierdie tyd kan adolosent dalk buite beheer voel omdat hul liggaam deur so baie fisiese veranderinge gaan. Hulle ervaar moeilikheid terwyl hul minder afhanklik van familie raak en is dus baie afhanklik van vriende en opvoeders. Tieners voel soms asof hul nie sigbaar is nie. Wanneer hulle gekonfronteer word met n traumatiese insident kan kinders die volgende simptome toon: Slaapprobleme Dink konstant aan die besonderhede van n traumatiese insident Hopeloosheid Angstigheid en agressiwiteit Verhoudingsprobleme Skolastiese / Akademiese probleme C. Simptome wat toon dat n kind geweldadig kan word Alhoewel die meeste moorde beskryf word as verrassings, is daar meestal in skole of werksplekke tekens dat sekere kinders n misdaad kan of gaan pleeg. Hierdie tekens word meestal geignoreer. Hierdie tekens is die volgende: Die kind ontrek hom/haar uit alle sosiale geleenthede. Die kind voel konstant geissoleer. Die kind voel uitgesluit uit alle situasies. Die kind was n slagoffer van geweld in die skool of by die huis. Die kind voel asof daar op hom/haar gepik word en hul voel uitgesonder. Die kind het min belangstelling in skool en handhaaf swak akademiese prestasies. Die kind druk hom/haar uit deur geweldadige prente te teken en geweldadige stories te skryf. Die kind het onbeheerde agressie. Die kind toon patrone van impulsiewe afknouery en slanery. Die kind het n geskiedenis van agressiewe gedrag. Die kind is baie ongeduldig. Die kind gebruik dwelms en alkohol. Die kind is betrokke by bendes. Die kind maak gevaarlike dreigemente. 81

82 Dit is belangrik om na die vroeë tekens van geweldadige gedrag te kyk. D. Omstandighede wat geweldadige situasies kan verhoog: Dink aan en gesels baie oor geweld. Jeug sien geweld as n teken van manlikheid. Jeug kan nie sien dat geweld mense seer maak nie. Jeug maak wapens bymekaar. Jeug spandeer ure om geweldadige video s te kyk, luister na geweldadige musiek, speel geweldadige speletjies, lees oor geweld en skryf ook oor geweld. Bedoeling is om n misdaad te pleeg: Jeug het toegang tot wapens. Jeug het n geskiedenis en belangstelling in wapens. Patrone om te boelie en om geboelie te word. Jeug het n geskiedenis om geboelie te word en hul hanteer dit nie goed nie. Dit voel asof daar op hul gepik word. Jeug het n geskiedenis om ander te boelie. Fisiologiese vatbaarheid: Jeug voel swak en magteloos en fantaseer daaroor om ander mense seer te maak. Jeug wil ander geweldadiges trots maak en verloor dus hul waardes. Deel van n groep wat behep is met geweld. Die groep het geweldadige inisiasies. Geweld wys dat jy sterk en deel van die groep is. Geskiedenis van geweld in familie. Die geweld sluit in vrouemishandeling, seksuele- en emosionele mishandeling. Kinders sien hoe dit plaasvind. E. Die skool se ongeluksbestuursplan: Hierdie plan is noodsaaklik in elke skool. Geweld is nie net n individuele probleem nie. Alle insidente wat by die skool plaasvind moet dadelik aangespreek en aangeteken word. 1. Stappe wat geneem moet word deur die opvoeder as n leerder verskeie simptome van geweldadige gedrag toon asook n groep leerders gedreig het: Moenie enige dreigement as te ligtelik beskou nie. Praat onmiddellik met die leerder. Indien die leerder weier om te praat en eerder agressiewe gedagtes of planne weergee moet die opvoeder dadelik n evaluering skeduleer deur n gekwalifiseerde berader. Moet nooit die leerder alleen laat nie. Kontak onmiddellik die veiligheidsspan en die ouers van die leerders. 2. Stappe wat geneem word indien n leerder met n wapen skool toe kom: Hanteer dit as n noodgeval. Om hierdie situasie op te los kontak dadelik die SAPD (10111), Kontak ook die veiligheidsspan, Kontak die ouers van die leerder Hou jou afstand, probeer om n hindernis tussen jou en die leerder te skep. Verwyder ander leerders na n veilige omgewing. Voorkom agressiewe liggaamshouding. Vra oop-vrae sodat die leerder die heeltyd praat. Dit is belangrik om te onthou dat jy nie in beheer van die situasie is nie. Moet nooit voorkom asof jy in beheer van die situasie is nie. 82

83 Moenie met die leerder onderhandel nie, jy het niks om mee te onderhandel nie. Moenie jok en sê jy kan help as jy nie kan nie. Tyd is jou vriend. Probeer om die situasie op te los voor die polisie opdaag. 6. Boelie / Afknouery: A. Inleiding Dit is belangrik dat daar n gemaklike atmosfeer heers sodat leerders gemaklik voel om te sê as daar boelies is. Dit kan slegs gebeur wanneer volwassenes verstaan wat afknouery regtig beteken. Wanneer leerders besef gesonde gesprekvoering sal n regverdige oplossing gee om boelies te stop sal die leerders die volwassenes vertrou met meer inligting oor die boeliegedrag. n Gemaklike atmosfeer vir gesprekvoering is wanneer leerders verstaan dat hulle n verantwoordelikheid het teenoor ander om mense te vertel dat hul weet van boelies. B. Skep geleenthede vir gesprekvoering: Sorg dat daar bokse in die klas is waar leerders vrae kan ingooi en gee dan geleenthede vir die leerders om oor die vrae te gesels. Sorg dat daar gereelde sessies vir leerders is om te gesels. Sorg dat alle lede van die skool en gemeenskap die boodskap uitstuur dat Laerskool Jan van Riebeeck bekend staan as n GEEN BOELIE AREA/GEBIED. C. Hoe hanteer jy n boelie insedent by die skool? Daar moet vinnig opgetree word in alle boelie situasies. Dit sluit in dat ouers ingelig word oor wat die skool se uitkyk en hantering van boelie saak is. Sodra die boelie-insedent bekend is, moet die situasie dadelik hanteer word. Die veiligheidsspan moet uitvind hoekom boelie/afknouery plaas gevind het. Die slagoffer soek selde hulp en sal eerder onttrek. Hy/sy sal n vriendelike gesig voorsit al voel hy/sy aaklig. Baie slagoffers sal probeer om die probleem self op te los en baie sal dan misluk. Slagoffers het n lae selfbeld en sal hulself blameer vir die probleem. Die doel van invervensie sal wees om enige vorm van mishandeling dadelik te stop. Die mees doeltreffende manier hoe dit gaan plaasvind is om die gdrag van die boelie te verander. Dit is hulle wat die skade aanrig so enige onveilige gedrag moet daedlik stop gesit word. Die boelie moet verstaan sy/haar gedrag die slagoffer benadeel asook die mense rondom hulle. Die kernpunt van die bespreking moet wees dat die boelie se gedrag skadelik en onpopulêr is. Hanteer enige boelie situasie op die volgende manier: Isoleer die boelie gedrag. Verwyder die boelie van die omgewing wat wys dat hy uitgesluit word. Daar moet n geleentheid geskep word waar die boelie oor sy dade kan reflekteer. Verskaf hulp aan die slagoffer. Verseker dat die slagoffer in n boelie vry omgewing is en dat daar beraders beskikbaar is om hom/haar te help. Onttrek en isoleer slagoffer(s). Hierdie slagoffer vind dit meestal moeilik om met hul ouderdom kind(ers) te integreer. Hulle moet weet dat die omgewing waar hul nou is vielig en vry van enige boelies is. Hierdie slagoffer(s) moet programme bywoon wat n positiewe uitkyk op die wêreld en die lewe sal gee. Verander die gedrag van die boelie. Jy moet n geen blaam benadering volg. Die intervensie werk in n groep. Die boelie word bewus gemaak van die inpak wat hy/sy gehad het op ander kinders se lewens. Dit moet baie versigtig plaasvind, geen skuld mag vir enige een gegee word nie. Terwyl die boelie uit die klas onttrek word, die res van die klas gevra om kortliks iets te skryf oor hoe hul dink die slagoffer voel. Daarna moet hul aan moontlikhede dink oor hoe hul die boelie weer deel van die klas kan laat voel. Werk met gereelde oortreders. Daar is sekere oortreders wat dit meoilik sal vind om hul gevaarlike gedrag te laat staan. Hul moet n program volg waar hul sosiale vaardighede ontwikkel word. 83

84 Leerdergebaseerde-programme. Hierdie programme moedig jong kinders aan om hulp te gaan soek as hul in n konflik situasie is. Hierdie opgeleide leerder-fasiliteerders kan groot ondersteuning bied vir boelie slagoffers. Opgeleide fasiliteerders is baie meer simpatiek teenoor n kind wat geboelie word en sal nie passief bystaan as iemand geboelie word nie. Die fasiliteerders kan belagnrike rolmodelle wees wat ook kontruktiewe leiers in die klas en skool sa word. Watter benadering ook agebruik word om boelies te stop, moet die fassiliteerders die dinamiek van die boelie verstaan. Kinders boelie om status te kry binne n groep. Boelies het meestal n hoë selfbeeld en glo dat hul portuurgroep dit aantreklik en opwindend vind. Boelies weier om ander kinders se gevoelens in ag te neem. Boelies dink deur hulle gedrag kan hul die slagoffers oorreed om niks te sê nie en behou hulle mag en invloed op ander. Boelies kan onderwysers wat wil optree as fasilliteerders sien en as iemand wat hul status direk van hulle wil wegneem. Hulle kan dalk hul frustrasie uithaal op hul slagoffers. Die slagoffer is baie deurmekaar oor die intensies van die boelie. Die slagoffer handhaaf n lae profiel en hoop dat hy later nie meer geboelie sal word nie. Tekort aan ondersteuning van sy/haar klasmaats kan ook as agressief beskou word. Die onvermoë van die slagoffer om op te staan vir hom/haarself laat hulle magteloos voel. Wanneer n slagoffer vir n langtermyn geboelie word, kan hul hulself later heeltemal onttrek van alle situasie. Slagoffers het meestal n lae status in n groep en word later gesien as iemand wat hulself nie kan help nie. D. Hoe weet jy as boelies in die skool uitgedryf is? Meer kinders sal vir personeel vertel as daar geboelie word. Kinders sal meer selfvertroue hê om met volwassenes te gesels oor boelies, want hulle weet dat hulle dit sal kan help stop. n Waarnemende afname in agressiewe gedrag in klaskamers en speelgronde. Leerkragte is meer bewus van insidente waar daar geboelie word en hulle hanteer dit dadelik. Afname in agressiewe gedrag soos bv. Diefstal en wanneer leerders geterg word. E. Hoe om n anti-boelie omgewing te handhaaf? Dit is belangrik dat die handhawing van n vielige omgewing reg deur die jaar beheer word. Hierdie aspek moet elke jaar bespreek en hersien word. Hierdie beleid moet jaarliks met alle leerkragte bespreek word. Gereelde besprekings maak dit moontlik om nuwe gevaarlike areas in die skool te identifiseer. F. Berading as n vorm van intervensie vir die slagoffer. Onderhoud met die slagoffer Konsentreer daarop om die slagoffer te ondersteun en geluk te wens dat hy/sy jou vertrou om met jou te gesels. Lê ook klem daarop dat die eerste stap die belangrikste stap is en dat hy/sy niks verkeerd gedoen het nie en dat die boelie verkeerd was. Noem ook aan die slagoffer dat jy met die boelie en die klas gaan gesels oor watter slegte effek dit op mense, en die rondom hulle, het as hulle geboelie word. Noem ook dat as daar nie ondersteuning aan die slagoffer gegee word nie, dit die situasie net sal vererger. Die slagoffer moet iemand kies wie hulle as n rolmodel beskou en hom/haar insluit by die volgende bespreking. Vra ook die slagoffer (s) om sy/haar gevoelens op papier neer te skryf. Verduidelik die slagoffer se gevoelens aan die res van die kla en hoekom dit belangrik is om boelies te stop. Gesels met leerkragte wat die portuurgroep kinders goed ken Maak seker dat jy n gebalanseerde groep mense het wat n ogie hou oor die groep kinders. Daar moet ook twee ondersteuners wees vir die boelie om hom te help stop en twee ondersteuners vir die slagoffer om hom/haar te ondersteun. Hou n vergader met die groep (sonder die slagoffer) vir omtrent 30 minute. 84

85 Verduidelik dat daar n probleem in die klas/groep is Noem dat die slagoffer baie ongelukkig is en noem hoe sy/hy voel. Deel die emosie deur die geskrewe brief of lirieke van die slagoffer aan die klas voor te lees. Moenie alle besonderhede bespreek nie, en moenie iemand blameer vir iets nie. Verduidelik die konsep van groep verantwoordelikheid Noem hoe belangrik dit is dat die groep verstaan hoe die slagoffer voel en praat oor hoekom hulle so voel. Noem aan die groep dat almal oor n week weer bymekaar sal kom. Ondersteun die slagoffer Hou gereeld n informele vergadering met die slagoffer om te kyk hoe hy/sy vorder (sien boeliebeleid). 7. Dwelms: A. Hoe vind n dwelmondersoek plaas op die skoolterrein? Die dwelmondersoek word gelei deur die SAPD. Die beheerliggaam en die skoolhoof moet in kennis gestel word van die ondersoek. Die ondersoek kan individueel of per klas deursoek word soos bv. Die tasse ens. Dit sal deur die sektebestuurder van die SAPD in die omgewing gedoen word. Slegs een klas word op n slag deursoek (duur min of meer 20 minute). Alle kinders gaan staan voor of agter in die klas, as gevolg van die hond wat die SAPD gebruik vir die ondersoek (Klasondersoek). Kinders mag aan niks raak nie. Mans sal seuns deursoek en vroue sal meisies deursoek. Leerders kan vra dat iemand anders teenwoordig is by hulle tydens die ondersoek (individueel). Indien die SAPD dwelms vind en dit die leerder se eerste oortreding is, sal die dwelms deur hulle verwyder word en die beheerliggaam sal die straf vir die leerder bepaal. 8. Trauma: A. Inleiding: n Traumatiese gebeurtenis is wanneer iemand iets gesien het of betrokke was by n voorval waar hul gedreig is met die dood of waar daar n ernstige besering plaasgevind het. Die persoon ervaar baie angs, hulpeloosheid en vrees. Voorbeelde van voorvalle wat trauma kan veroorsaak: Natuurrampe bv. Aardbewings en oorstromings. Konsentrasiekampe, iemand wat gevangene gehou word. Seksuele aanranding. Iemand wat sien hoe iemand vermoor, verkrag of geslaan word. Oorlog Agressiewe misdaad. Trauma is anders as n krisis. n Krisis is deel van die lewe al word dit partykeer as trauma ervaar. n Krisis gee geleentheid vir emosionele groei. Trauma, al kan die persoon daarvan leer en sterker word, sluit angs in en kan nadelig wees vir die persoon se verstandelike gesondheid. B. Sielkundige effek van Trauma: Die ervaring van trauma breek op in drie basiese, gesonde, aannames oor die wêreld en hulself. Om te glo dat hulle hulself as positief sien. Om te glo die wêreld het betekenis en dat dinge met n rede gebeur. Om te glo dat slegte dinge nie weer met hulle sal gebeur nie. Die 3 aannames help mense om effektief in die wêreld te funksioneer en om hulself met ander te vergelyk. Sekere mense hanteer trauma beter as ander. Dit kan wees as gevolg van vorige kulturele, sodiale en sielkundige agtergronde. C. 3 Fases van Trauma: Dit is belangrik om te onthou dat hierdie 3 fases nie streng tydpatrone volg nie. 85

86 1. Die Impak Fase: Hierdie fase kan n paar sekondes duur of self 2 tot 3 dae. In hierdie fse kom die persoon voor asof hy glad nie verstaan wat rondom hom/haar aangaan nie. Hulle kom ook deurmekaar voor, irrasioneel en ongeorganiseerd. Die persoon is in skok en is nie bewus van realiteit nie. Die persoon is tydelik hulpeloos. In hierdie fase funksioneer die slagoffer op n lae vlak, soos die van n klein kind. HOE HELP JY? Die persoon wat die intervensie lei moet die persoon wat trauma ervaar kalm hou en verseker dat hy/sy veilig is. Die persoon moet in n veilige omgewing wees, saam met n ondersteunings-netwerk. Die persoon kan hulp benodig soos bv. Om met die polisie te gesels, familie te kontak en ook met eenvoudige take bv. Kosvoorbereiding of om sy/haar huis skoon te maak. Laat die persoon toe om sy/haar storie te vertel. Dit is belangrik om hom/haar nie te forseer om dit te doen nie. Hulle sal dit doen wanneer hul gereed is. 2. Die Realiteit Fase: Hierdie fase besef die persoon deur watter traumatiese ervaring hy/sy was en begin emosie toon bv. woede, hartseer, en skuldgevoel. Hierdie fase is geskik vir berading. 3. Die Integrasie Fase: In hierdie fase besef die persoon hy/sy kan saam met die trauma leef. Al verander die trauma, los dit nog steeds emosionele letsels. Die persoon leef saam met die gebeurtenis en fuksioneer normaal. Sekere mense word emosioneel sterker nadat daar deur n traumatiese gebeurtenis gewerk het. HOE HELP JY? In hierdie fases begin die persoon om mense te vertrou asook om emosionele verbintenis met ander te maak. Hy/sy moet ondersteun en aangemoedig word. 9. TRAUMA-BERADING: A. Wat is dit en hoe werk dit? Die volgende model van trauma-berading is korttermyn berading-intervensie. Dit word gebruik vir oorlewendes van geweld. Korttermyn intervensie is baie effektief met trauma slagoffers. Sessies kan wissel van twee tot maksimum vyftien. In ernstige trauma situasies is langer trauma berading nodig. Die model wat ons gaan noem se berading wissel tussen vier en ses sessies. Daar is 5 stappe in hierdie model. 1. Vertel die storie 2. Normaliseer die simptome 3. Oorlewing skuldgeveoel aan te spreek 4. Aanmoediging 5. Fassiliteer die ontstaan van betekenis. Tydens die eerste ontmoeting sal daar aan die slagoffer genoem word dat die berading tussen vier en ses sessies, sal wees. Hulle sal kyk na wat gebeur het. Dan sal hulle deur die trauma werk en leer hoe om dit te hanteer. Slagoffers sal dalk huiswerig wees om aan die begin te gesels oor wat gebeur het en daarom is dit belangrik om eerste te gesels oor wat die berading behels en wat die doel daarvan is. 1. Vertel die storie: In hierdie fasie moet die berader die slagoffer kans gee om te vertel wat alles gebeur het. Besonderhede is baie belangrik. Verskeie tegnieke kan gebruik word om informasie te kry. Dit sluit tekeninge, die skryf van n storie asook n berading-sessie in. Ontspanningstegnieke is baie belangrik aangesien baie van die slagoffers op hul senuwees kan wees, angs kan ervaar en nog nie gereed is om te gesels nie. Die tegnieke sal hulle kans gee om te ontspan en veilig te voel. Sekere trauma soos verkragting kan die slagoffer langer neem op hul gemak te voel. Die berader moet geduldig wees en wag voordat hy/sy die hele storie hoor. Vra vrae soos: Wat was die slegste oomblik vir jou? Doel van die fase: Verminder isolasie deur saam met die persoon deur sy storie te gaan. 86

87 Die slagoffer is emosioneel baie onstabiel. Die berader hoor die besonderhede van die storie en laat hom/haar vielig voel omdat hy/sy na die hele ervaring kon luister. Die berader verminder die slagoffer se angs en vrees omdat hy/sy na die ervaring kon luister. Die berader laat die slagoffer toe om oor sy/haar emosies, angs en hulpeloosheid te gesels. Die berader laat die slagoffer voel dat iemand anders sy/haar storie glo. Die berader laat die slagoffer toe om die hele storie te vertel en enige onsekerhede oor die ervaring duideliker te maak. 2. Normaliseer die simptome: In hierdie fase verseker die berader die salgoffer dat die emosies wat hy ervaar normaal is. Die doel van die fase is: Om die slagoffer te verseker dat sy/haar optrede normaal in n abnormale situasie si. Om aan die slagoffer te verduidelik watter simptome om te verwag en om dti te verstaan. Om die slagoffer te versker dat die simptome beter word. Om die slagoffer te verseker dat hy/sy nie mal sal word nie. 3. Oorleweing-skuldgevoel, asook om die situasie anders te sien: In hierdie fase gesels die berader en die slagoffer oor skuldgevoel, omdat hy/sy die ervaring oorleef het. Die berader kan die volgende vrae vra om hierdie gevoel aan te spreek. Dink jy, jy kon enige iets doen om die situasie te verander? Hoe voel jy het jy die situasie hanteer? As jy terugkyk, dink jy, jy sou enige iets ander gedoen het? Voel jy verantwoordelik vir wat gebeur het? Die doel van die fase is: Om die slagoffer te verskeer dat hy/sy die beste gedoen het wat hy/sy kon doen in die situasie. Om die slagoffer se selfbeeld te verbeter deur skuldgevoel te verminder. Om die slagoffer te verseker dat sy/haar optrede hul oorlewing verseker. 4. Aanmoediging: In hierdie fase moedig die berader die slagoffer aan om voort te gaan my sy/haar normale dagroetine. Dit sal die slagoffer weer selfvertroue gee om voort te gaan met sy/haar lewe. Die doel van die fase is: Om die slagoffer te leer om alledaagse probleme te hanteer. Om die slagoffer se selfbeeld te versterk en hom/haar te versker dat hy/sy n plek in die wêreld het. Om n ondersteuningsnetwerk vir die slagofer te vestig. Om die slagoffer te help om planne te implimenteer en te beplan sodat toekomstige situasies hanteer kan word. Om angs te verminder. 10. Fasilliteer die ontstaan van betekenis: Die finale fase is opsioneel. Dit gebeur slegs as die slagoffer voel hy/sy het nie n beteknis nie Dit kan n langtermynproses wees om die slagoffer te verseker dat hy/sy wel betekenis het. Die doel van die fase is. Om betekenis en begrip by die slagoffer te vestig. Om die slagoffer se selfbeeld op te bou. B. Ontledingsessie Ontledingsessie is n vorm van krisisintervensie. Dit vind plaas wanneer n groep mense deur n traumatiese gebeurtenis is. Dit is n gestruktureerde groepvergadering wat elkeen die geleentheid gee om oor hul gevoelens te praat. Die doel van hierdie vergadering is: Om almal die geleentheid te gee om oor die gebeurtenis en hul gevoelens te gesels. Om slegs die feite van die gebeurtenis te noem. Om te verstaan wat gebeur het tydens die insident. 87

88 Om groepspanning te verminder. Om die situasie te normaliseer en isolasie van indvidue uit te sluit. Om die groep voor te berei op emosionele reaksies en simptome wat mag voorkom. Om die groepsamehorigheid te versterk. n Ontledingsessie vind plaas 24 uur na die voorval of selfs 72 uur na die traumatiese gebeurtenis. Dit is nie altyd moontlik nie kan nog plaasvind dae of weke na die voorval. Dit duur ongeveer 2-3 ure. Daar is, maksimum 15 mense betrokke by hierdie sessies. Ontledingsessies moet aan al die betrokke persone genoem word. Dit is belangrik dat almal wat teenwoordig by die voorval was, by die sessie is. Die plek en tyd waar die sessie gaan plaasvind moet bekend gemaak word. Indien moontlik moet daar vervversings wees aan die einde van die sessie. Voor die ontledingsessie moet die span wat die sessie gaan lei ingelig wees oor die voorval en moet hul al die nodige besonderhede van die voorval verstaan. Die ontledingspan bestaan uit twee fassiliteerders, een lei die sessie en die ander skryf al die hoofpunte wat opgebring word tydens die sessie neer. C. Die ontledingsmodel: 1. Bekendstelling-fase: Daar word aan almal by die sessie genoem dat hul nie iets hoef te sê as hul nie wil nie. Hul moet net hul naam sê e hoe hul betrokke is by die voorval. Daar word ook genoem dat almal by die sessie na mekaar moet luister. Daar word ook aan almal genoem dat alles waaroor hul gesles privaat is. Daar word ook genoem dat die sessie slegs daar is om al die feite agter mekaar te kry sodat daar nie onsekerhede is nie. Groeplede word gevra om oor hul eie emosies en ervaring te gesels en nie oor die van ander nie. Die fassiliteerders noem dat hul slegter kan voel na die sessie en dat dit normaal is. Die sessie is daar om hierdie gevoelens direk te konfronteer. Die sessie het geen breuk nie. Almal moet bewus daarvan wees. Indien een van die groeplede moet gaan, moet hul gou terukom omdat dit spanning kan veroorsaak. Daar word aan die groeplede verduidelik hoe die sessie gaan werk en wat hulle kan verwag. Daarna word geleentheid gegee vir vrae. 2. Die feite fase: Tydens hierdie fase gesels elke groeplid oor wat met hulle gebeur het tydens die traumatiese voorval. Hul gesels oor spesifieke besonderhede bv. Die verloop van die voorval. Die leier van die sessie mag vinnige, kort vrae vra. Daar moet n duidelike prentjie wees oor wat gebeur het tydens die voorval. Dit verminder spanning en angstigheid. 3. Die denke fase: Tydens hierdie fase gesels hul oor besluite en denkprosesse. Begin die sessie met n oop vraag vc. Wat was jou eerste gedagte toe dit plaasgevind het nadat jy by die voorval gekom het? Verdere vrae kan gevra word bv. Wat het jy gedoen gedurende die voorval? En waarom het jy die keuse gemaak in die voorval? Aan die iende van die fase moet die groeplede die gedagtes van voorval konfronteer. 4. Die reaksie fase: Vrae oor gedagtes, aksies en indrukke lei tot antwoorde oor gevoelend in hierdie fase. In hierdie fase moet die groeplede hul gevoelens deel met mekaar. Dit maak nie sak hoe seer dit maak nie. OM hul te stop as hul gesels, kan komplikasies veroorsaak. Kyuk wie is stil en wie toon ekstreme reaksies. 5. Die simptome fase: Tydens hierdie fase word sekere reaksies op die voorval meer in diepte bespreek. Groeplede word gevra om hul simptome, emosioneel, kognitief en fisies (wat hul ervaar het tydens die voorval) na die voorval, toe hul huis toe gegaan het en dae daarna te noem. 6. Die onderrigfase: 88

89 Dit is nodig dat die groeplede ingelis is oor toekomstige reaksies of emosies wat hul kan ervaar. Al die feite is nodig sodat die onverwagte situasies emosies beter hanteer kan word. 7. Intree Fase: In hierdie fase word toekomstige beplanning en hantering van verskeie situasies oor gesels. Die leiers leer die groepslede verskeie ontspanningsoefeninge soos bv. Diep asmenhalingsoefeninge. 8. Opvolg- en ontledingsessie: Daar moet vir groepslede gevra word of hulle n opvolgsessie soek. Die sessie sal minder gestruktureerd wees. Daar sal gesels word oor di egroeplede se vordering en hoe hulle dit hanteer. 9. Woede-beheer in skole: A. Redes wat woede veroorsaak: Konflik oor eiendom Fisiese aanranding Verbale konflik Verwerping Konflik oor leiding B. Hoe kan onderwysers help om woede te verminder? Skep n vielige emosionele atmosfeer. Kommunikeer gereeld met die leerders seoeurs. Gebruik boeke en stories oor woede wat leerders help om woede te hanteer. Moedig leerders aan om uitdrukking te gee aan hul emosies. Help en leer leerders om selfbeheersing te toon. C. Hoe hanteer jy n worde uitbarsting in die klas? Verwyder die leerder uit die klas. Reël n sessie met die berader. Gesels met die klas oor die voorval. Kontak die oortreder se ouers en reël n vergadering met die ouers. Indien dit n ernstige oortreding is waar ander leerders beseer is, kontak onmiddellik die polisie 89

90 BOELIE BELEID: 1. Wat is n Boelie? Dit is n vorm van misbruik/mishandeling. n Boelie onderdruk ander met fisiese krag en/of verbale dreigemente m.a.w. beheer hulle met vrees. In die meeste gevalle is dit iemand wat selfbeeld probleme ervaar. Daar word baie keer geboelie a.g.v. jalousie en woede. Daardie persoon wil so graag aanvaar word in n groep en daardeur knou die persoon af deur die aandag op hom/haar te prober vestig. Dit kan aanhou tot in die volwasse stadium (natuurlik op n meer manipulerende manier) mits dit nie gestop word nie. n Boelie is n persoon wat ander verbaal (emosioneel) en/of fisies afknou. Boelies is gewoonlik ouer, groter of sterker as die res van hul portuurgroep. Dit kom in verskillende vorms voor: Iemand wat graag rusie maak of soek, wat ander treiter, afknou, seermaak, beledig, beskinder, baasspelerig is, baldadig optree, wat geniepsig is, terg, spot en/of lag vir ander. 2. Op watter maniere word daar geboelie? Daar kan definitief n duidelike onderskeid getref word tussen emosionele (verbale) en fisiese afknouery. Daar word nie altyd gedurende klastyd geboelie nie, maar wel tydens pouses of voor en na skool. Boelies gaan baie subtiel te werk sodat hulle nie sommer uitgevang kan word nie. 2.1 Emosioneel: Leerders wat geboelie word het di emeeste van die tyd n lae selfbeeld en dit neem dus nie veel om hulle verder boelie nie. Kinders spot of lag vir ander oor hul klere, foute, families ens. Noem mekaar name en maak lelike aanmerkings. Skinder onder mekaar. Onderwysers maak aanmekrings oor swak punte of swak werk word voor ander bespreek. Die boelie maak dan daarvan gebruik om pouses of na skool die leerder aft e knou. Onder mekaar vorm hulle maklik groupies en gang dan op teen mekaar om te doen wat nodig is om: Ander te verkleineer. Goed weg te steek in n leerder se tas sodat die leerder in n swak lig gestel word. Groepsdruk toe te pas. 2.2 Fisies: Speelgoed bv. Balle word deur ouer leerders afgevat. Gooi persoon se besittings rond. Slaan, skop, knyp, stamp en trek hare. Gewoonlik is daar dan n groot bakleiery en/of trane. 3. Ons skool se benadering t.o.v. boelies: Afknouery wat op verbale (emosionele) of fisiese maniere gedoen word, nie te aanvaar nie. Dit is almal se verantwoordelikheid om teo te sien dat dit nie gebeur nie. Ons streef daarna om n skool te wees waar leerders veilig sal voel om alles, in n betroubare en gerespekteerde atmosfeer, te deel wat hulle pla. Ons wil leerders ondersteun wat geboelie word. Ons wil boelies help om hul gedrag te verander. Ons moet bewus wees daarvan dat daar soms geboelie word oppad skool te en terug huis toe. Wanneer daar geboelie word, moet die klasonderwyser dit op n konstante basis aanteken. Hou klasgesprekke met leerders om bewustheid te kweek oor boelies. Dit kan plaasvind in die vorm van: stories lees of vertel, gebruik van handpoppe om n spesifieke boodskap oor te dra en rolspel waar daar n spesfieke situasie geskep word. Ons neem afknouery baie ernstig op en verwag dat die feite van n voorval ondersoek sal word, deur: 90

91 Besprekings te hou met die mense wat belange het hierby. Kinders te help om positiewe strategieë te ontwikkel om die situasie te hanteer. Ouers te betrek en in te lig as dit nodig is. Maak gebruik van Ondersteuningsgroepe en Opvoedkundige Sielkundiges as dit nodig is. Ons moet kinders leer en aanmoedig om so ver moontlik die situasie op n gesonde wyse self te prober hatneer totdat die problem teg root raak vir hulle. Op hierdie manier bou ons aan hulle selfbeeld en leer hulle belangrike vaardighede vir die toekoms. Hulle moet so ver moontlik die boelie prober vermy en ignoreer. 3.1 Stappe wat gevolg sal word om die situasie te hanteer. Ons besef dat baie kinders op een of ander manier betrokke kan wees met boelie situasies. Sommige kinders is glad nie bewus van die effek wat hul gedrag op ander leerders het nie. Dis waarom dit so belangrik is dat almal bewus sal wees van die problem. Die volgende stappe sal geneem word soos wat dit van toepassing is. a) Wees te alle tye konsekwent in jou optrede. b) Praat met die leerder wat geboelie word en vind uit wat die situasie behels. c) Onderwyser maak aantekeninge van die gesprek sodat daar later terug verwys kan word na die situasie. d) Wanneer die onderwyser dit nodig voel mag hy/sy met die boelies gesels en uitvind wat die probleem is. Dit sal goed wees as daar nog n personeellid en die leerder wat geboelie is, teenwoordig is tydens die vergadering. Tydens die vergadering word die hulp gevra van alle partye sodat die leerder wat geboelie word minder spanning en angstigheid hoef te ervaar. Almal wat die veradering bywoon word gevra vir idees. Vra aan die skuldige wat hy/sy beplan om daaraan te doen. Alles word baie deeglik neergeskryf en opgesom. Maak seker dat almal saam stem. Bedank almal wat n bydrae gelewer het en besluit op n datum sodat daar gekyk kan word of daar enigevordering is t.o.v. die situasie. Dit moet verkieslik binne 1 2 weke geskied. Dit is baie belangrik dat die leerder of groep wat boelie weet dat ander mense van hulle afknouery weet en dat dit glad nie geduld word nie. e) Wanneer daar nie vordering tetoon word tydens die volgende vergadering nie moet die ouers van albei partye in kennis gestel word. Indien hulle nie alreeds weet nie. Die Skoolhoof ka nook betrokke wees tydens die gesprekke. Hou altyd die notas byderhand wat gemaak is tydens vergaderings. By Laerskool Jan van Riebeeck sal daar streng opgetree word waar boelies geidentifiseer is. Ons doel is om ons skoolbeleid t.o.v. boelies te alle tye toe te pas. Daar is n paar riglyne beskikbaar vir die personeel om te gebruik soos wat dit nodig geag word: Besprekings en gesprekke met ouers dit moet verkieslik saam met nog n personeellid, departementshoof of skoolhoof gehou word. Leerder(s) moet uitgesluit word van pouse en ander opwindende aktiwiteite totdat gedrag verander. Leerder(s) mag uitgesluit word van skool vir n tydperk totdat die Beheerliggaam verdere besluite geneem het. Belangrik: Skuldige party (boelie) moet voel hy/sy pas nie in by die groep nie omdat sy gedrag onaanvaarbaar is. ONTHOU: Kinders wat geboelie word, mag nie stilbly nie! 3.2 Inligitng en advise vir leerders, voogde en ouers: As jy n leerder is wat geboelie word: Vertel n volwasse persoon dadelik wat gebeur het en prober so duidelik moontlik die situasie verduidelik. Jy kan jou eie onderwyser of enige iemand anders vertel met wie jy graag gesels en vir wie jy vertrou. Moenie stilbly nie. 91

92 As jy skaam, ongemaklik of bang voel vertel vir n goeie vriend en vra of hy/sy nie dit vir n volwasse persoon by die skool wil vertel nie. Moenie jouself blameer vir wat gebeur het nie. Inligting aan voogde en ouers: Ons glo dat voogde en ouers (familie) n baie belangrike rol speel om afknouery te verhoed. Ons hoop dat die volgende raad baie sal help met hierdie probleem deurdat u dit met u kinders tuis moet bespreek. 1) Moedig die kind aan om nie boelie gedrag by die skool, huis of enige ander plek te gebruik nie. Help hulle om meoilike situasies reg te hanteer sonder om aggressie, geweld of manipulasie te gebruik. 2) Wees asb. op die uitkyk vir tekens dat u kind dalk geboelie kan word of selfs die boelie kan wees. 3) Wees so betrokke as moontlik by alle aspekte van u kind se skooldag en stel belang in wat hy/sy doen. 4) Help u kind om situasies te bespreek en te praat oor n ervaring wat sleg of selfs aangenaam was. Daardeur word daar n goeie vertrouensband geskep. 5) Reageer met empatie en begrip. PRaat daaroor. Spreek die probleem op n subtiele manier aan. Vra u kind om te praat as hy/sy gereed voel. 6) Wees bedag op u kind se bekommernisse en gee aandag daaraan al dink u dis so eenvoudig. Monitor die situasie en tree in verbinding met die skool indien u bekommerd voel. Gaan sien die klasonderwyser en bespreek die probleem rustig. 7) Probeer om altyd kalm te bly wanneer u die probleem bespreek, want dit kan dalk wees dat die onderwyser geen idée het dat u kind geboelie word nie. Daar word nie altyd op so duidelike manier geboelie nie. 8) Lig die onderwyser in oor die presiese gebeure wat met die kind plaasgevind het. 9) Maak n aantekening van wat daar beslit word die onderwyser sal doe nom u kind by die skool te help en te ondersteun. 10) Hou aan om die situasie die heeltyd te monitor. Bly in kontak met die skool en spesifiek die onderwyser as die probleem vererger of as dit verbeter. 11) Werk aan die slagoffer se selfbeeld. Wat as u kind ander kinders boelie? Baie kinders is besig om ander te boelie op een of ander stadium. Hierdie gedrag mag nie voorkom omdat: Die kind nie weet dis verkeerd nie. Die kind ander mense in die familie na-aap na wie hulle opkyk of wie hul rolmodel is. Die kind nog nie geleer het hoe om op verskillende maniere met sy/haar klasmaats te sosialiseer nie. Die kind se vriende hom/haar aanmoedig om te boelie. Ook n manier om aanvaar te word in n groep. Die kind n moeilike tydperk beleef en daarom tree hy/sy baie aggressief op. Hy/sy weet nog nie hoe om daardie spesifieke emosies te hanteer nie. Help u kind te stop as hy/sy ander boelie: Praat met u kind en verduidelik dat wat hy/sy doen onaanvaarbaar is en dat dit ander kinders ongelukkig maak. Probeer ander lede in die familie motiveer sodat daar nie hoef gebruik gemaak te word van boelie gedrag of aggressie nie. Wys vir die kind hoe om met ander kinders te sosialiseer sonder om te boelie. Praat met die klasonderwyser oor die manier waarop daar geboelie word. Probeer om tto n vergelyking te kom oor hoe die probleem opgelos kan word. Hef u kind vreeslik op en moedig hom/haar aan wanneer hy/sy gaaf teenoor ander maats opgetree het. Werk aan die kind se selfbeeld. 92

93 DWELMBELEID 1. Voorwoord en Inleiding Laerskool Jan van Riebeeck streef na uitmuntendheid en ons doel is: om alles wat ons doen tot die leerders se voordeel te doen. Ons besef dat ons aktueel moet bly en aanpas by die veranderde tye en omstandighede. Ons verstaan dat: ons deel uitmaak van n groter gemeenskap; ons vennote is met die ouers/voogde om die beste vir ons kinders te verseker; daar n groot verskeidenheid verslawende middels, wettig en onwettig, in ons gemeenskap beskikbaar is; leerders word daaraan blootgestel op verskeie maniere. Dwelmmisbruik is gevaarlik en afbrekend vir mense op verskeie vlakke (sosiaal, psigologies, fisies, emosioneel, ens.) Dit kan ernstige gevolge hê op die skool se veiligheid. Die Departement van Opvoeding streef na n veilige en gedissiplineerde omgewing as n kritiese deel van suksesvolle en kwalitatiewe opleiding. Ons jeug is kosbaar en daar moet verseker word dat hulle in n veilige omgewing kan leer en tot hul volle potensiaal kan ontwikkel. Vandag is die uitdaging soveel groter en word die jeug deur geweld, dwelmmisbruik en selfs die gevaar en impak van HIV/VIGS geaffekteer. Kinders moet bewapen word met kennis, houdings, waardes en vaardighede om hierdie uitdagings te bowe te kom en sodoende die regte keuses te maak vir hul toekoms. Ongelukkig is dit n feit dat hul opvoeding ernstig benadeel en bedreig word a.g.v. die teenwoordigheid van dwelms in skole. Dit het die potensiaal om gesinne te verbrokkel, akademiese vordering te strem en fisiese en sosiale ontwikkeling te benadeel, veral tydens hul tienerjare. Die Departement is daarop ingestel om die leerders met dwelmafhanklikheid te ondersteun en hulp aan hulle te verleen deur te verseker dat hul professionele ondersteuning en behandeling kry om hul afhanklikheid te bowe te kom. Die riglyne teen Dwelmmisbruik ondersteun die beleid van onthouding van dwelms en die strewe na n gesonde leefwyse. Ons moet almal in die belang van ons kinders optree en die uitdaging om die euwel te beveg, aanvaar. Die riglyne se hoofdoel is om die toename in dwelmgebruik en eksperimentering daarmee te voorkom. Hoewel dit op die stadium eerder in Sekondêre skole voorkom is daar n kommerwekkende toename van dwelmmisbruik in Primêre instansies. Die stigma wat daarmee saamgaan veroorsaak dat skole ontken dat dit die waarheid is. Dit veroorsaak n struikelblok in die hantering van die dwelmmisbruik. Die het egter nodig geword om n praktiese beleid voor te lê om dwelmgebruik en misbruik in ons skool te beheer en voorkom. Die volgende moet in ag geneem word: Opleiding en ondersteuning aan leerders wat nie by dwelmmisbruik betrokke wil raak nie; Voorkoming en ondersteuning aan die wat regtig hulp nodig het; Bepaling/prosedures vir die leerders wat nie verantwoordelikheid wil aanvaar vir hul probleem nie; 93

94 Om die gemeenskap, dokters, Polisie (SAPD) en die Departement van Gesondheid betrokke te kry in die bevegting van dwelms. Die beleid moet voorkoming, ondersteuning en beheer van spesifieke insidente onderskraag. Hierdie beleid moet in konteks gesien word met die huidige strewe van die Nasionale Onderwysdepartement van veilige en dwelmvrye skole te midde van die toenemende misbruik van dwelms deur skoolgaande jeug. Die uiteindelike oogmerk van hierdie beleid is die effektiewe voorkoming en bestryding van dwelmverspreiding, maar ook die doeltreffende hantering en behandeling van leerders wat dwelms misbruik. Laerskool Jan van Riebeeck glo dat n veilige en gedissiplineerde leeromgewing die hoeksteen vorm vir die lewering van kwaliteit-onderwys en die skool is deeglik bewus watter negatiewe rol dwelms speel om te verhoed dat hierdie oogmerk bereik word. Dwelmgebruik en misbruik strek oor die gemeenskap tot nadeel, verhoed dat die gebruiker sy volle potensiaal in die toekoms kan verwesenlik en het n negatiewe impak op positiewe waardevorming. Enige leerder wat verhoed dat bogenoemde ideale deur die skool of GOD nagestreef kan word a.g.v. sy moontlike dwelmpraktyke sal hom dus skuldig maak aan n ernstige oortreding. Laerskool Jan van Riebeeck aanvaar die uitdaging en neem die standpunt in dat dwelms gevaarlik en n onaanvaarbare praktyk is. n Dwelmvrye lewe sal te alle gepromoveer word en selfs afgedwing word indien omstandighede dit vereis. Ons sal nie leerders wat hulp nodig het en hul skoolloopbaan in gevaar stel verdoem nie, maar bystaan. 2. Dwelmbeleid, riglyne en gedragskode 1.) Die gebruik en besit van dwelms of enige gewoonte-vormende middels word ten sterkste verbied: Op die skoolterein; Terwyl leerders in skooldrag geklee is; Tydens buite-muurse aktiwiteite, sportbyeenkomste, skoolfunksies of enige ander skoolaangeleentheid soos kampe, toere, ens. Die skool aanvaar geen verantwoordelikheid vir n leerder se dwelmmisbruik op plekke en tydens aangeleenthede waar die instansie nie betrokke is nie. Hulle behou steeds die reg om in belang van die leerder op te tree en stappe te volg om die leerder tot hulp sal wees as sy verslawing sy akademiese prestasie, gedrag of skoolbywoning benadeel. 2.) Die verskaffing van dwelms word ten strengste verbied: op die skoolterrein; terwyl leerder in skooldrag geklee is; tydens buite-muurse aktiwiteite, sportbyeenkomste, skoolfunksies of enige ander skoolaangeleentheid soos kampe, toere, vergaderings, ens. Die verskaffing en gebruik van dwelms is n kriminele oortreding en strafbaar. As n leerder verdink word of gevang word dat hy/sy dwelms verskaf, sal die skool ondersoek instel daarna en indien nodig die saak by die polisie aanhangig maak, waarna die normale prosedures van so n klag sal volg. 3.) Elke saak sal op eie meriete behandel word 4.) Dit sal vertroulik behandel word maar die ouers/voog sal in kennis gestel word en betrek word na oorleg met die betrokke leerder. 94

95 5.) Enkele gerugte sal nie as bepalend beskou word nie, maar indien dit n patroon aandui en verandering t.o.v. skoolvordering, gedragverandering of ongereelde skoolbesoek tot gevolg het, sal daar ondersoek ingestel word. 6.) Gerugte met voldoende bewyse sal opgevolg word deur die aangewese persone. Dit moet nie as n proses beskou word waar n leerder geviktimiseer word nie, maar om n leerder vroeg genoeg te identifiseer en by te staan. 3. Belangrike terminologie Dwelmmiddel: Enige natuurlike, kunsmatige of chemiese produk wat kan lei tot n liggaamlike, emosionele, gedragof sosiale verandering in n persoon en wat n nadelige uitwerking op sy fisiese en geestesgesondheid het. Die sluit alkohol en tabak in. Eksperimentering/gebruik/misbruik: Die skool beskou al drie hierdie vorme van dwelmgebruik as n ewe ernstige oortreding. Eksperimentering verwys na selfs die eenmalige of eerste gebruik van n dwelmmiddel. Dwelmgebruiker: n Leerder wat dwelms gebruik, sal al die moontlike ondersteuning en begeleiding van die skool kry om van sy afhanklikheid ontslae te raak. Dwelmverskaffer/verkoper/verspreider: n Leerder wat as verskaffer van dwelms opereer, sal hom onmiddellik aan die skool se strafmaatreëls moet onderwerp. 4. Algemene beginsels Die skool aanvaar dat die gebruik van dwelms alle leerders raak, ongeag inkomste, klas, ras, geslag, geloof of taal. Die dwelmbeleid is nie net van toepassing op diegene wat direk by dwelms betrokke is nie, maar veral om die groot meerderheid leerders wat nie direk daarby betrokke is nie, maar tog daardeur geraak word, te beskerm teen die negatiewe gevolge daarvan. Die hantering van die skool van leerders wat betrokke by dwelms is, moet in n breër konteks gesien word. Die skool kan n leerders nie alleen of in isolasie hanteer nie. Die samewerking van die ouers en ander ondersteunende dienste is van kardinale belang. Wanneer ouers nie hul samewerking ten volle gee nie, sal die skool geen ander opsie hê as om die ouers te versoek om alternatiewe skoolplasing te oorweeg nie. As n leerder nie meer skoolpligte het nie, kan die leerder van skoolbywoning ontsê word. Leerders betrokke by dwelms, moet op emosionele, mediese, sielkundige en sosiale vlakke behandel en ondersteun word. Ouers moet saam met die skool toesien dat dienste wel geberuik en volgehou word. Die besit, gebruik of verspreiding van enige wettige of onwettige dwelms word in alle S.A. skole verbied en hierdie boodskap moet gereeld en duidelik aan leerders oorgedra word. Die skool onderneem om op gereelde basis die leerders bewus te maak van die gevare en gevolge van dwelmmisbruik, maar veral om leerders aan te moedig tot positiewe tydsbesteding deur aan sport- en kultuuurprogramme deel te neem. Opvoeders sal ook voortdurend attend gemaak word van die tekens van dwelmgebruik onder leerders. 95

96 Dieselfde beginsels van hierdie dokument is ook op opvoeders en ander personeel van toepassing 5. Die dwelm omgewing Die plek waar jy jou dwelms gebruik, hou gevare in: a. Verlate geboue, of naby spoorlyne is gewoonlik gevaarlik en kan ernstige gevolge inhou. As jy wel jou kop in hierdie plekke verloor sal daar waarskynlik niemand naby wees om jou te help nie. b. Dwelmgebruik terwyl jy in n stampvol klub dans, kan tot oorverhitting lei. Mense het al van dehidrasie en hitte-uitputting gesterf. c. Die bestuur van n motor onder die invloed van dwelms, verhoog jou kanse om n ongeluk te maak. d. Om seks te hê terwyl jy onder die invloed van dwelms is, kan gevaarlik wees want jy kan vergeet om n kondoom te gebruik. 6. Die risiko s aan dwelmgebruik As jy dwelms gebruik, loop jy nie net die risiko om gevang te word nie, maar dit kan oor die lang termyn ernstige gesondheisgevolge inhou. a. Hoe meer gereeld jy dwelms gebruik, en hou meer jy verskillende dwelms saam gebruik, hoe hoër is die risiko van siekte of dood. b. Die gevaarlikste manier om n dwelmmiddel te gebruik is om dit in te spuit. Oordosisse gebeur maklik, want die dosis word alles op een slag geneem. Die risiko van HIV en hepatitis-infeksie is hoër wanneer inspuittoerusting gedeel word. c. Die eet van dwelmmiddels, soos sommige mense met dagga doen, is gevaarlik want jy kan te laat uitvind dat jy te veel op een slag geneem het. d. Drink en dwelmgebruik wanneer jy ongelukkig voel, laat jou dikwels net nog slegter voel. e. Dwelms kan bulimie- of anoreksie lyers se eetprobleme vererger. f. Heroïen, alkohol en oplosmiddels is depressante hulle vertraag jou liggaamsfunksies, dikwels tot die punt waar dit heeltemal ophou (die dood!). g. Heroïen, alkohol of kalmeermiddels lei tot fisiese afhanklikheid of onttrekkingsimptome. Amfetamine, ecstacy en kokaïene is stimulante wat jou metabolisme versnel, en dit is uiters gevaarlik is as jy aan n harttoestand of bloeddrukprobleme ly, of jy n senuweeagtige persoon is. h. LSD en magic mushrooms is hallusinogenies. Hulle veroorsaak dat mense hul kop verloor en gevaarlik optree. Bly ver weg van hierdie middels en dagga ook. 7. Die skadelike middels AMFETAMINE DAGGA/CANNABIS a. Wizz, speed sulph en bully is almal amfetamine. b. Die kom in wit poeiervorm of n tablet. Dit kan gesnuif, gesluk of ingespuit word. c. n Stimulant. Dit laat jou opgewek voel, maar na n rukkie voel jy moeg, depressief en honger. d. As jy gereeld te veel gebruik maak dit jou depressief en paranoïes. Dit veroorsaak buiveranderinge en kan tot geweld lei. Dope, weed, blow, blunts, smoke, zol, green, hashish en marijuana is almal dagga. Dit lyk soos tabak en word alleen of saam met tabak gerook, in sigarepapier, n pyp of bottelnek. Dit word ook geëet soos bv. in n daggakoekie. 96

97 Die uitwerking word binne minute gevoel, bereik binne 30 minute n toppunt en hou vir 2-3 uur aan. Dit bemoeilik konsentrasie, vinnige reaksies en tas jou oordeel en bestuursvermoë aan. Dit kan jou meer ontspanne en praatgierig laat voel, maar jy kan ook angstig en depressief raak. Jy kan oorsensitiwiteit vir geluide, kleure en helder lig ontwikkel. Dit kan longskade veroorsaak, brongitis en borsinfeksies vererger. Dit tas die gesondheid van spermselle aan en is skadelik vir kinders voor geboorte indien gedurende swangerskap gerook. Die selfmoordsyfer is 20% hoër onder daggarokers. KOKAÏENE/CRACK ECSTACY Alias charlie, coke, rock, wash, base, stones, crack, candy, snow dit alles kokaïene of crack. Dit is n donserige wit poeier, maar ook in kristalvorm wat amper soos Epsomsout lyk. Dit word gesnuif, ingespuit of gerook (crack). Dit is n baie sterk stimulant, maar met n kortstondige uitwerking van euforia, behaaglikheid en verhoogde energie. Daarna kruip depressie en moegheid in. Gereelde gebruikers ontwikkel paranoia, angstigheid, senuweeagtigheid, hipersensitiwiteit, ernstige buiveranderings, slaaploosheid en geheueverlies. Voortdurende snuif vernietig die nasale slymvlies en veroorsaak vlak asemhaling, sametrekkings of n koma. Dis so duur dat dit nie net jou brein leegblaas nie, maar ook jou sak. HEROÏEN E, Adam, XTC, MDMA, hug-drug plus n hele verskeidenheid ander name na aanleiding van die kleur en vorm waarin dit beskikbaar is: doves, burgers, playboys, lighting bolts en diamonds. Dit word as n pil of kapsule gesluk. n Stimulant wat by Rave-klubs bekendgestel is. Dit gee jou n rush vir omtrent 40 minute, gevolg deur n gevoel van kalmte,maar na n ruk voel jy moeg, depressief en honger, en begin jy hallusineer. Sommige gebruikers word oorval deur naarheid en hulle spiere en kakebeen trek saam. Die uitwerking kan tot 6 ure neem om af te neem. Groot dosisse veroorsaak angstigheid, verwarring of paniek, verlamming, spraakprobleme en slaaploosheid. n Aantal sterfgevalle is deur ecstacy veroorsaak. Ondersoek toon dat die dood veroorsaak word deur hitteslag as gevolg van hitte en dehidrering, trombose en bloeding. Niks omtrent hierdie dwelm is goed nie. Sommige sterfgevalle is al verbind met die oormatige drink van water onder die invloed van ecstacy. Die suiwerheid van ecstacy is dikwels onder verdenking, en die kans om n namaaksel te koop is hoog. Wat verkoop word as ecstacy is moontlik nie MDMA nie, maar n verwante samestelling,moontlik gekombineer met ander onwettige straatdwelms en vermeerderingsmiddels. Daar is vele stories van rottegif of strignien wat by die dwelm gevoeg word. Dikwels bevat ecstacy amper geen MDMA nie, maar word steeds as ecstacy verkoop, en is eintlik n konkoksie van n bietjie amfetamine gemeng met enige ander wit poeier gewoonlik glukose of melkpoeier. Moenie jou laat mislei nie as ecstacy nie jou lewe kos nie, sal dit jou trots kos. Oor die lang termyn kan dit lewerversaking veroorsaak en die liggaam se hitteregulering- en bloedklontingstelsel aantas. Junk, smack, skag, H en brown is almal heroïen. Dis n naaswit poeier, soms bruin wat gesluk, ingespuit, gesnuif of gerook kan word. 97

98 LSD Klein hoeveelhede kan jou ontspanne, gelukkig en afgetrokke laat voel. Groot hoeveelhede veroorsaak verdowing. Dit beskadig are en vel. Inspuiting kan lei tot infeksies soos HIV en hepatitis. Die onttrekkingsimptome is verskriklik. Straatheroïen word dikwels gemeng met ander bestanddele, wat dit moeilik maak om te bepaal hoe groot die dosis is. n Oordosis lei tot n koma en die dood. Alias, acid, trips, star, tab en ander name Dis n wit poeier sonder reuk of smaak in die vorm van n klein gekleurde pilletjie. Dit word geprik en met n suikerklont geweek en as n vloeistof op kladpapier gesluk. n Sterk hallusinogeniese dwelm. Werk binne minute, die uitwerking duur 2-3 ure en selfs tot 12 ure. Dit veroorsaak gehoor- en visuele versteurings, intensiteit van kleurpersepsie en n gebrek aan persepsie van tyd, lighoofdigheid, naarheid, verhoogde bloeddruk en temperatuur, versnelde hartklop en groot pupille. Gebruikers kan n slegte trip ondervind, met angstigheid en paranoia. n Grensgeval breindisfunksie kan in sommige gevalle aangewakker word. LSD veroorsaak terugflitse van sekere dele van die trip soms lank na die trip. OPLOSMIDDELS Gom, skoonmaakmiddels, spuitmiddels en butaangas is oplosmiddels Die dampe word ingeasem of gesnuif om high te voel. Word algemeen in die huis gevind en dikwels deur minderjariges gebruik. Ouers moet ekstra versigtig wees om hierdie items buite die bereik van kinders te hou. Die uitwerking duur vir omtrent n halfuur en is soortgelyk aan vinnig dronk word. Sommige mense voel dromerig en kry visioene, ander voel naar. Verlies van bewussyn gebeur soms en sterftes is al aangemeld, veroorsaak deur versmoring en braaksel. Beskadig die brein, niere, keel, nasale holtes, longe, tande, tandvleise en vernietig senuselle. Skoonmaakmiddels kan hartversaking veroorsaak as dit direk in die keel gespuit word. ANABOLIESE STEROÏDES n Pil of kapsule, maar word ook ingespuit. Word gebruik om spiergrootte en aggressie te verhoog. Mans en vroue word verskillend geraak. Met langdurige gebruik kan vroue meer manlik voorkom (dieper stem en kleiner borste) en hierdie uitwerking is nie omkeerbaar nie, al staak hul die gebruik daarvan. Mans ondervind dat hul voortplantingstelsel tydelik buite werking is, krimpende testikels, n afname in spermtelling en ontwikkeling van borste. Jongmense wat hierdie dwelm gereeld gebruik, se groei kan belemmer word. Newe-effekte sluit geelsug, hoë bloeddruk, lewergewasse, erge aknee en bewing in. In sommige gevalle is gebruikers dood aan lewerkanker wat deur steroïde veroorsaak is. 8. Wees bewus van die waarskuwingstekens Wees bedag op die waarskuwingstekens jy kan die lewe van n vriend, kind of gesinslede red. Narkotiese misbruik: Traagheid en slaperigheid. Vernoude pupille reageer nie op lig nie. Rooiheid en rou neusholtes veroorsaak deur inaseming van heroïen in poeiervorm. 98

99 Letsels op binne-arms of ander dele van die lys veroorsaak deur inspuitings. Gebruik of besit van snuisterye, insluitende spuitjies, gebuigde lepels, botteldoppies, oogdruppels, rubberpypies, watte en naalde. Stimulantmisbruik: Groot pupille (wanneer groot hoeveelhede geneem word). Droë mond en neus, slegte asem, gereelde liplekkery. Oormatige bedrywigheid, sit moeilik stil, gebrek aan belangstelling in kos of slaap. Geïrriteerdheid, argumenterende aard, senuweeagtigheid. Praterig, maar gesprek is onsamehangend, verander gedurig van onderwerp. Lopende neus, verkoue of chroniese sinus/nasale probleme, neusbloeding. Gebruik of besit van snuisterye, insluitende klein lepels, skeerlemmetjies, spieël, klein boksies wit poeier en plastiek, glas- of metaalstrooitjies. Gebruik van inasemingsmiddels: Asem en klere ruik na middel. Lopende neus. Waterige oë. Lomerigheid of bewusteloosheid. Swak spierbeheer. Teenwoordigheid van sakke of lappe met droë plastieksement of n ander oplosmiddel tuis, in skoolsluitkas, of by die werk. Weggegooide kitsroom-, spuitverk- of soortgelyke spuitbottels (gebruikers van laggas). Klein botteltjies gemerk oncense (gebruikers van butielnitriet). Kenmerkende gedrag van dwelmmisbruikers Skielike verandering in werk- of skoolbywoning, werksgehalte, skoolpunte en dissipline. Ongewone uitbarstings en humeuraanvalle. Onttrekking van verantwoordelikheid. Agteruitgang in fisiese voorkoms en versorging. Dra van sonbrille op onvanpaste tye. Voortdurende dra van langmouklere, veral in warm weer, of onwilligheid om kortmouklere te dra wanneer toepaslik. Verbintenis met bekende dwelmgebruikers Ongewonde leen van geld van vriende, kollegas of ouers. Steel klein items van die werk, huis of skool. Geheimsinnigheid met betrekking tot optrede en besittings. 9. Hoe om iemand te help met n dwelmprobleem A) As iemand wat jy ken n probleem met dwelms het Moenie teen hulle draai nie, staan liewer by hulle. Luister na wat hulle sê oor hoe hulle voel. Moenie hulle persoonlik of by ander mense beledig nie. Maak voorstelle oor hoe hulle kan ophou om dwelms te gebruik, maar weet wanneer om op te hou hulle moet hulle eie besluite neem. Bied aan om saam met hulle te gaan wanneer hulle iemand oor hulle probleem gaan spreek. Moedig n positiewe gesindheid aan. Bel n dwelmkliniek. 99

100 B) Om n dwelmgebruiker te help in n noodgeval GESPANNE EN PANIEKERIG RAAK Dit gebeur meestal met hallusinogeiese dwelms soos LSD en magic mushrooms maar kan ook gebeur met amfetamine en ecstacy en selfs hoë dosisse dagga. Kalmeer hulle, wees gerusstellend. Praat saggies, en verduidelik dat die paniek geleidelik sal afneem. Hou hulle wag van harde geluide en helder ligte. Voorkom hiperventilasie deur hulle te kalmeer en in n papiersak asem te laat haal. FLOU WORD OF SY/HAAR BEWUSSYN VERLOOR Dit gebeur meestal met depressante soos alkohol, heroïen en kalmeermiddels maar kom ook algemeen voor by oplosmiddels en ecstacy. Maak stywe klere wat asemhaling kan belemmer los. Hou hulle warm met komberse of n jas (maar nie te warm nie). Kontroleer hulle asemhaling. As daar geen asemhaling is nie, wees gereed om mond-tot-mondasemhaling toe te pas. Ontbied n ambulans. Wanneer hulle opdaag, verduidelik wat gebeur het en wat jy gedoen het. OORVERHITTING/DEHIDRERING Dit gebeur met dwelms soos amfetamine of ecstacy. Hierdie dwelms verhoog die liggaamstemperatuur. A) Waarskuwingstekens sluit in: - krampe in die bene, arms en rug, - gebrek aan sweet, - hoofpyne en lighoofdigheid, - braking, - skielike moegheid, - wil urineer, maar kan nie en - word flou. B) Verskuif hulle na n koel area, buite die klub is die beste. C) Spat hulle nat met koel water. D) Ontbied n ambulans. Wanneer hulle opdaag, verduidelik wat gebeur het en wat jy gedoen het. LOMERIG MAAR BY SY BEWUSSYN Dit gebeur gewoonlik met depressante soos alkohol, slaapmiddels en heroïen, maar kan gebeur met oplosmiddels Keer dat hulle bewusteloos raak en moenie probeer om hulle in die bed te sit nie, omdat hulle hul bewussyn kan verloor as hulle slaap. As hulle iets wil drink, gee slegs slukkies louwarm water. GEEN swart koffie NIE dit laat net die dwelms vinniger werk. Ontbied mediese hulp. 10. Prosedure van ondersoek (opgeleide personeel) 100

101 Dit is egter baie belangrik dat personeel opgelei word om leerders met dwelmprobleme te kan help. Onderwysers het ook die kennis nodig om die leerders met dwelmprobleme te help. Indien daar geen sulke personeel is nie, moet daar geleenthede geskep word om hul die nodige kennis te gee. Geselekteerde personeel, wat opleiding op die gebied het, sal by die ondersoek betrokke wees, asook professionele deskundiges sal betrek word om n multi-dissiplinêre span te verseker. Die aanklag- en verhoorprosedures geld wat ook op ander oortredings van toepassing is. As n leerder hom nie onderwerp aan die opgelegde strawwe of ander maatreëls nie, sal die gewonde dissiplinêre aksies gevolg word wat kan lei tot uitsetting en/of alternatiewe skoolplasing. Leerders sal na geïdentifiseerde organisasies of individue verwys word vir assessering en behandeling Dit is van belang dat die ouer bewus is daarvan dat hulle verantwoordelik sal wees vir die onkostes hieraan verbonde, tensy daar alternatiewe reëlings met die skool getref word. A) Deursoek van leerders Leerders mag deursoek word vir die moontlike besit van dwelms indien daar n redelike vermoede bestaan. Dit moet in die teenwoordigheid van n ander leerder van sy keuse geskied, asook nog n persoon van dieselfde geslag as die moontlike oortreder. Daar moet ook 2 opvoeders teenwoordig wees. Indien n leerder weier om deursoek te word, moet grondige redes verstrek word. Indien n leerder weier, kan hy aan die minagting van gesag skuldig gemaak word, asook die feit dat hy weier om sy samewerking te gee tot die bevredigende oplossing van n saak wat ondersoek word. B) Omskrywing van deursoek Dit behels die deursoek van n leerder se besittings, eiendom, klere en in uitste gevalle selfs sy liggaam. 11. Toetsing van leerders Doel van toetsing: Die bevestiging van n vermoede dat n leerder afhanklik is van dwelms of dwelms gebruik het; Die behandeling/reabilitering van leerders; n Leerder sal nie gestraf word net omdat hy afhanklik is van dwelms nie slegs as hy die reëls van die skool, soos vervat in die gedragskode, oortree het Toetsing behoort nie geweier te word nie. Indien weier, moet grondige redes verstrek word Toetse behoort in die teenwoordigheid van n 3de party gedoen te word. Ouers en/of ander persone moet die leerder vergesel. Indien die skool toetsing aanvra, moet die ouers ingelig word oor die uitslae. n Kontrak moet opgestel word en deur alle betrokkenes geteken word dat urine-monsters geneem mag word, volgend etiese- en medies korrekte behandeling om sodoende die leerder te ondersteun tydens n voorkomingsprogram waarin hy/sy opgeneem word. Die skool kan die kontrak as ongeldig mag beskou as die ouers/voogde uit hul eie die behandeling van die leerder staak en dat so n leerder dan onderhewig gestel word aan skorings uit die skool. (Skorsing van die leerder sal onderhewig gehou word in ooreenstemming met die Suid-Afrikaanse Skole Wet) Die skool behou die reg om die leerder na enige ander instansie te verwys om sy/haar skool opleiding te voltooi, indien dit in belang van die leerder is. 101

102 Dissiplinêre aksies sal steeds geneem word in oreenstemming met die Leerder Ondersteuning Program 12. Vertroulikheid Die beginsel van vertroulikheid en anonimiteit is nie van toepassing op dwelmverskaffers en tussengangers nie. Geen leerder sal as skuldig beskou word totdat die teendeel deur getuies bewys word nie. Die skool sal n veroordelende houding vermy en eerder ondersteunend optree teenoor n leerder met n erge afhanklikheid. Opvoeders wat direk by die hantering van leerders met dwelmprobleme gemoeid is, behoort ondersteun te word om toepaslike opleiding te ondergaan. Indien n leerder deur buite-persone behandel word, is die ouer verplig om die terapeut se verslae van vordering aan die skool te verskaf. n Leerders behoort geken te word as verslae oor vordering aangevra word. Indien hy weier om saam te werk, mag die skool sy dissiplinêre prosedures in werking stel. Alhoewel alle inligting met vertroulikheid hanteer moet word, mag dit nooit verhoed dat verskaffers en tussengangers geïdentifiseer word nie. 13. Hulpverlening Hulpverlening sal aangebied en toegepas word deur opgeleide personeel. Hulle identifiseer en verwys leerders sonder dat hulself n diagnose mag maak. Die leerder sal so gou moontlik verwys word na professionele, gekwalifiseerde terapeute, beraders ens. Verwysing sal onverwyld plaasvind. Professionele instansies sal geen terugvoer aan die skool verskaf sonder die skriftelike toestemming van die ouer/voogde van die betrokke leerder soos uiteengesit in die kontrak nie. Die nasorg en her-toetsrede van die leerder na behandeling is belangrik maar mag nie met die leerder se hertelproses inmeng nie. Daar moet na die volgende opgelet word; Hoe om teenoor ander leerder op te tree, Hoe om positiewe en negatiewe terugvoer en moeilike vrae te hanteer, Hoe om onveranderde situasies te hanteer, Om dwelmvry te bly ten spyte van omgewingsinvloede. Vertroulikeheid wat deur partye gehandhaaf word a.g.v. n vertroulikheidskode word nie as n opsie beskou as die leerder se lewe in gevaar is nie. Hoewel die nodige inligting slegs met die leerder se toetstemming verskaf kan word. Dit is nodig dat gedetaileerde progressie verslae gehandhaaf word en in veilige bewaring gehou word. Die skoolhoof en personeelbestuur is verantwoordelik vir die handhawing van die beleid en kan na spesifieke opgeleide personeel gedelegeer word. Alle moontlike dienste behoort verskaf te word. As die leerder weier om dit te aanvaar, mag ander dissiplinêre stappe geneem word. Die sluit skorsing, uitsetting en rehabilitasie in. 14. Die Leerder Ondersteuningsprogram Daar sal n Leerderondersteuningspan beskikbaar wees as deel van n intervensie struktuur en ook om bystand te verleen aan leerders wat uit hul eie kom aanmeld en hulp soek sonder die vrees van skorsing Verslag moet gehou word van die volgende aspekte: 102

103 a) Die aard van die insident b) Famielie geskiedenis van die leerder c) Kulturele agtergrond d) Verstandelike en intelektuele ontwikkeling e) Dissiplinêre alternatiewe f) Opbouende ondersteuning en herstel Die voordele van so ondersteuningspan is: a) Bevordering van akademiese prestasie b) Bevordering van aanvaarbare gedrag c) Bevordering van skoolbywoning d) Vaardighede aan te leer om verskeie situasies te hanteer e) Vaardighede om die regte besluite te neem 103

104 DEBUTANTE BELEID: 1. Missie: Laerskool Jan van Riebeeck se missie en visie met die instelling van debutante is om deelnemers die geleentheid te gee om n diens aan die skool en gemeenskap te lewer en om ambassadeurs te wees vir Laerskool Jan van Riebeeck. Om deelnemers te help om hul kreatiwiteit, leierseienskappe en entrepreneurseienskappe te ontwikkel en te gebruik om sodoende fondse in te samel vir die skool. Om sodoende ook meelewing met die gemeenskap en sy mense te bevorder. Laerskool Jan van Riebeeck wil elke deelnemer help, toerus en motiveer met wat ook al nodig is om n suksesvolle debutant te wees. 2. Skool se bydrae: Debutante kry 2 geleenthede per maand om hul produkte te verkoop gedurende skooltyd waartydens die snoepie 1 x per maand gesluit sal wees. Debutante mag ook gedurende entrepreneursdae verkoop. (Twee dae per kwartaal.) Debutante se verkope mag nie inmeng met ander fondsinsamelingsprojekte, snoepie, ens. nie. Stel ook nodige tafels, krag, plek nodig beskikbaar aan debutante tydens verkopings. 3. Pligstaat van Onderwysers Identifiseer moontlike debutante vroeg reeds aan die begin van die jaar. Uitstuur van omsendskrywes, skakel met ouers. Gereelde vergaderings met debutante en hul ouers. Hou eerste vergadering vroeg in Januarie om alle vereistes, beplanning, hantering van geld ens. te bespreek. Gee riglyne aan debutante t.o.v. wat hulle kan verkoop / doen. Monitor die inbetaling van geld en hou deeglik boek van hoeveel geld elke debutant maandeliks ingesamel het vir goeie kontrole. Identifiseer debutante wat meeste geld ingesamel het. Reël Debutantebal aan die einde van die jaar. 4. Deelname Enige leerder in die Junior en Senior fase mag deelneem. Daar is twee afdelings: Graad 1 3 Junior Debutante en Graad 4 7 Senior Debutante. Seuns en dogters mag deelneem. 5. Wat word verwag van n debutant? Debutante moet so gou as moontlik besluit op watter manier hy / sy fondse gaan insamel. Dit is elke debutant se eie keuse hoe hy / sy die fondse gaan insamel. Ouers mag / moet debutante help met verkope / aankope. Elke debutant moet die minimum bedrag van R insamel voor of op 30 September van die jaar van deelname. Debutante mag / kan ook instansies in die gemeenskap gaan besoek soos ouetehuise, kleuterskole, hospitale, besighede, ens. om fondse te genereer en as ambassadeur van die skool op te tree. 6. Finansies: 104

105 Alle geld moet dadelik na verkope inbetaal word by die Finansiële Kantoor. Kwitansies moet aan die debutante uitgereik word. Debutante se geld word in n afsonderlike rekening inbetaal. Hou maandeliks deeglik kontrole van elke debutant en die bedrag geld reeds ingesamel. Debutante resorteer onder die OOV en hulle finansies word beheer en gekontroleer deur die Finansiële sy van die OOV. In die skoolbegtroting word n x-faktor jaarliks bereken, wat deur fondsinsamelings gein moet word om as n begrotingsitem gereken te word. Die insamelingspoging van die debutante word aan onder die X-faktor ingereken. 7. Motivering van debutante Elke debutant wat die bedrag van R3000 ingesamel het se foto word op die debutante bord aangebring. Sodra n debutant die bedrag van R3000 ingesamel het ontvang hy / sy n blouspeldjie. Indien hy / sy R5 000 ingesamel het word die blouspeldjie ingeruil vir n silwerspeldjie. Indien hy / sy R ingesamel het ontvang hy / sy n goue speldjie. Alle speldjies word aan die einde van die jaar weer terug geneem deur die organiseerder. Sodra n debutant die bedrag van R3000, R5000 of R ingesamel het word sy / haar naam op n bord aangebring onder die spesifieke kategorie genoem soos bo. Stel die volgende mikpunte: Debutante poog om R5000 in te samel tussen Januarie en Mei, en R tussen Junie en September. Indien n debutant bogenoemde doelwit behaal het word hy / sy beloon met n lekker dag uitstappie na bv. Gold Reef City of n keuse van die debutant in oorleg met die organiseerder. Ouers en deelnemers wat na afloop van elke kwartaal die meeste geld ingesamel het moet beloon word vir hul harde werk met bv. n ete by die Spur. Elke maand word die debutant van die maand aangewys en n foto van hom / haar opgesit waar duidelik gesien kan word. Plaas nuus oor die debutante in elke nuusbrief t.o.v. die bedrag ingesamel, debutant van die maand, wanneer verkope gaan plaasvind, ens. 8. Prysuitdeling Waar debutante nie die minimum bedrag van R3000 ingesamel het nie, ontvang hy / sy n blou seël. Waar debutante R3000 ingesamel het, ontvang hy / sy n silwer balkie. Wanneer n debutant vir die 2de jaar van deelname R3 000 ingesamel het, ontvang hy / sy weer n silwer balkie. Wanneer n debutant vir die derde jaar aan die minimum vereistes voldoen het, (dus vir drie jaar R3 000 ingesamel het) ontvang hy / sy n goue balkie. In die vierde jaar van deelname as debutant waar daar aan al bogenoemde vereistes voldoen is, kwalifiseer n debutant dan vir erekleure indien minimum van R3 000 bereik is. Dus twee silwerbalkies, dan n goue balkie. Die debutant van die jaar in die Junior en Senior fase ontvang dan ook n wisseltrofee. Tydens die debutantebal sal die debutant wat die meeste geld ingesamel het in die Junior en Senior fase onderskeidelik die volgende pryse ontvang: Eerste plek ontvang R Tweede plek ontvang R Derde plek ontvang R Alle debutante sal ook tydens die debutante bal n geskenk ontvang om dankie te sê vir hul harde werk. 105

106 TOER- EN REISBELEID: Sporttoere, opvoedkundige toere en uitstappies: Toere en uitstappies word beplan en gereël as daar n behoefte by die onderwysers en leerders bestaan. Dit is dus nie deel van die verpligte kurrikulum nie. Deeglike beplanning ten opsigte van opvoedkundige waarde vir leerders, onkostes, veiligheid, versekering, vroeë besprekings is dus van kardinale belang. Verantwoordelike persone moet poog om alle toere en uitstappies te beplan sodat dit op die jaarbeplanning aangebring kan word. Die verantwoordelike persone hanteer dus die bespreking, begroting en invordering van alle gelde vir die toere en uitstappies. Moontlike donateurs moet eers met die beheerliggaam bespreek word. Prosedure wat gevolg moet word vir opvoedkundige toere of uitstappies wat n enkele skooldag of n gedeelte van n skooldag in beslag neem. Alle aansoeke moet skriftelik by die betrokke IDSO ingedien word. Die volgende dokumentasie moet die aansoek vergesel: o Die goedkeuring van die Beheerliggaam; o Die opvoedkundige program en hoe dit aansluit by die kurrikulum; o Lys van alle leerders van die spesifieke vakgroep, klas of graad; o Vir elke veertig leerders moet daar 2 opvoeders in beheer wees. o Application to GDE for approval of sport event. Prosedure vir meerdaagse opvoedkundige toere gedurende skoolure: Hierdie aansoeke moet deur die betrokke IDSO goedgekeur word. Die volgende dokumentasie moet die aansoek vergesel: o Die goedkeuring van die Beheerliggaam; o Die opvoedkundige program en hoe dit aansluit by die kurrikulum; o Lys van alle leerders van die spesifieke vakgroep, klas of graad; o Vir elke twintig leerders moet daar 1 opvoeder in beheer wees. o Application to GDE for approval of sport event. Toere of uitstappies buite skoolure: Befondsing: Skole moet hul eie fondse aanwend vir opvoedkundige en sporttoere, geen finansiële hulp sal deur die Departement aan skole vir hierdie doel verleen word nie. Reël van borge en donasies. Geen minderbevoorregte kind/ers mag weggelaat word uit n span of toer/uitstappie a.g.v. finansies nie. Aansoek word by die skool se hulpfonds gedoen om minderbevoorregte leerders te subsidieer. 106

107 Veiligheid tydens uitstappies of toere: Die verantwoordelike opvoeders wat leerders vergesel moet spesiaal bedag daarop wees om leerders se veiligheid te verseker. Vir elke dertig leerders moet daar twee opvoeders in beheer wees. Opvoeders mag nie toelaat dat vreemdelinge tydens die uitstappies of toere met die leerders kontak maak nie. Die getal leerders op die bus moet voor vertrek en na besoeke gekontroleer word op die bus om te verseker dat geen leerder agtergelaat is nie. Alle leerders wat die skoolterrein verlaat tydens uitstappies of toere moet n toestemmingsbrief by die verantwoordelike opvoeder inhandig waarop die ouers skriftelik toestem dat hulle kind die skoolterrein mag verlaat. Enige openbare voertuig wat leerders vervoer moet oor n geldige versekering beskik. Opvoeders en leerders moet te alle tye die skool se gedragskode handhaaf. Leerders sowel as opvoeders bly die ambassadeurs van die skool. Alle bestuurders van skoolbussies wat leerders vervoer moet korrekte en geldige bestuurslisensie hê, asook n geldige PDF. Prosedure voor vertrek: Organiseerder reël met kantoor vir nodige vervoer. Organiseerder reël bestuurder. Maak seker goedkeuringsbrief is terug ontvang vanaf Departement. Maak seker elke leerder se ouer goedkeuringsbrief is voltooi en byderhand. Maak seker elke leerder se vrywaringsvorm is voltooi en ingehandig. Maak seker alle finansiële sake is in plek voordat vertrek word. Inspekteur bus en bagasie voordat vertrek word. Maak seker korrekte aantal leerders is op bus met n naamlys van almal wat teenwoordig moet wees. 107

108 Laerskool Jan van Riebeeck Vrywaringsvorm Hiermee gee ek, ouer/voog van vrywaring vir die vervoer van my seun. Ek verstaan dat die skool alles in hul vermoë sal doen om ons kind veilig te vervoer. My kind het n mediese fonds. My kind het nie n mediese fonds nie. Indien my kind enige besering sou opdoen op die pad of tydens die toernooi, dra ek my magte oor aan die skool om sorg te dra dat my kind die nodige mediese hulp kan ontvang: Naam van Hooflid Naam van Mediese Fonds Mediese Fonds nommer Kontakbesonderhede van hooflid Kontakbesonderhede van tweede persoon Geteken te op die dag van maand. HANDTEKENING VAN OUER / VOOG 108