19. Dit is in ons bloed Genesis 4

Size: px

Start display at page:

Download "19. Dit is in ons bloed Genesis 4"

Silvester Hancock
5 years ago
Views:

1 19. Dit is in ons bloed Genesis 4 Tema Jaloesie wat ons kwaad laat voel, asook sondige dade bring ons op n slegte plek n plek waar God ons moet help en Hy doen dit! Agtergrond en interpretasie Lees weer die Algemene inleiding oor Genesis 1 11 by Ontmoeting 17. Ons kom nou by Fokus 3: Kain en Abel. Ons verhoudings met ander mense is dikwels vol jaloesie wat tot slegte dade lei. Hieroor kry die Here ons voor stok, maar Hy bly vol genade wanneer ons met die gevolge van ons dade moet saamleef. Die feit dat hierdie verhaal net ná die verhaal van Adam en Eva wat God nie meer vertrou het nie en sonde gedoen het verskyn, sê iets van wat later in die dogma verwoord is: Dit is in ons bloed; ons het dit oorgeërf; dit hoe mense maak. Die verhaal is egter nie net nog n punt in n dogmatiek-leerstuk nie, maar n relevante lewenswysheid wat ons met onsself en al die lelike dinge wat uitbroei wanneer ons voel ons word verontreg, konfronteer. Hoewel die Nuwe Testament Kain en Abel se motiewe as ongeloof versus geloof beskryf (Heb 11:4), dat Kain aan die Bose behoort het soos ons uit sy slegte dade kan aflei (1 Joh 3:12) of dat hy op die verkeerde pad was (Jud v 11), spel Genesis dit nie hier uit nie. Dit lê wel die basis vir verdere interpretasie in die Skrif. Interessante perspektiewe kom in hierdie verhaal na vore. Ons bespreek kortliks sewe hieronder: 1. Die verhaal het verskillende lae van interpretasie. Daarom is dit beter om die verhaal bloot dramaties te vertel eerder as om alles te probeer verklaar. 2. Miskien lê daar iets in die twee broers se name opgesluit: Cain derives from qanah, to get, to create. The name is given as praise to God As first-born, he embodies future possibility. Abel s name is vapor, nothingness, without the possibility of life. (Walter Breuggemann in Genesis. Interpretation. A Bible commentary for Teaching and Preaching, John Knox Press 1982.) 3. Vers 1-5 is n vertelling wat in vers 6 na n gesprek met direkte rede oorslaan. Iemand sê dat die belangrike dinge wat baie Bybelskrywers aan hulle lesers wil oordra, is te vind in die dele wat in direkte rede geskryf is. 4. Die verhaal trek ons in n situasie in wat vandag nog relevant is: Twee boers, familielede of medemense wat ongelykheid ervaar nadat dit aanvanklik gelyk het of hulle eenders presteer net op verskillende gebiede. Ons menslike emosies van woede of depressie (bedruktheid) vertroebel dikwels so n situasie. In sulke gevalle is God se stem baie aktueel: Die sonde wag jou in en wil jou in sy mag kry. Maar jy moet oor hom heers. Hierin faal die eersgebore broer.

2 5. Die moord op Abel word kortliks beskryf. Meer tyd word dan afgestaan aan die Regter wat voor Kain kom staan en die waarheid wil hoor voordat Hy n uitspraak lewer. In vers is daar duidelike selfbejammering wanneer Kain besef wat die afloop van die hofsaak beteken. Is daar dalk n greintjie jammerte? Wat lê opgesluit in die woorde: en tot U het ek nie meer toegang nie? Erken Kain dat hy eintlik nie sonder die Here kan leef nie? 6. Wanneer die Here vir Kain n teken gee (niemand weet wat die teken was nie), is dit tegelykertyd n skande-teken (skande oor die moord wat hy gepleeg het), sowel as n teken dat die Here hom genadig is (ander mense sal hom nie doodmaak nie). Die Here gee hom kans om verder te leef, maar die moord het tog gevolge vir die pad vorentoe. 7. Die feit dat Kain se geslagsregister net ná hierdie verhaal ingevoeg is (v 7-24), wys hoe die Here n pad met sondaarmense stap. Verder gee die Here vir Adam en Eva nog n seun, Set. Die naam Set hou verband met die woord gegee. Wanneer ons dus na hierdie verhaal kyk, is daar n paar belangrike aspekte wat na vore kom: Pasop en kies reg daar is n mag wat jou wil vernietig (sonde) en vir jou lê en loer soos n leeu wat vir sy prooi wag. Psalm 133:1 stel die positiewe: Hoe goed, hoe mooi is dit as broers eensgesind saam woon! Wanneer ons na die Here kyk, sien ons tegelykertyd n regverdige Regter én n genadige Lewe-skenker. Bybelgedeeltes en hoofgedagtes Bybelgedeelte (lees of vertel) Vertel Genesis 4:1-2 en lees vers 3-5 Lees Genesis 4:6-8 Lees Genesis 4:9-16 Hoofgedagtes van die ontmoeting 1. Kain word kwaad. 2. Kain pleeg moord al het die Here hom gewaarsku. 3. Die Here straf vir Kain, maar help hom tog ook. Uitkoms 1. Insig: Mense word maklik jaloers op mekaar en doen dan verkeerde dinge (sonde). Die Here kom as Regter om te keer dat dit nie so aangaan nie. Hy gee ook vir ons nuwe kanse om verder te leef. 2. Selfondersoek: Is ons bewus daarvan wanneer ons jaloers is en besef ons dat daar verkeerde dinge uitbroei wanneer ons jaloers is? Gebruik Matteus 5: Hulpmiddels by die storie 1. Paneel 1. Hulpmiddels vir kleingroepvaslegging Junior kleingroep Bring saam 1. Penne of potlode. 2. Genoeg groen kryte (sien Werksaam ). Senior kleingroep Bring saam 1. Penne of potlode.

3 Die storie Begin Dit is onregverdig! Hoekom kry my boetie of sussie dit of dat en ek nie! Dit is onregverdig! Hoekom het party mense alles en ons so min! Dit is onregverdig! Dit lyk of die Here net na jou luister en nie na my nie. Ek bid en bid en niks gebeur nie! In die Bybel is daar n storie van n broer wat amper so gevoel het. Sy naam was Kain. Sy ma, Eva, was verskriklik bly dat sy n seuntjie gekry het. Toe kry sy nog n seuntjie wat sy Abel genoem het. Hoor Moment 1: Genesis 4:1-5 Kain word kwaad Kain en Abel het vir die Here offers gebring om vir Hom dankie te sê dat dit goed gaan met die boerdery. Die verteller sê nou dat die Here Abel se offer aangeneem het, maar nie Kain s n nie. Hy sê nie vir ons hoe hy of die twee broers dit uitgevind het nie. Wat ons wel verder hoor, is dat Kain toe kwaad en bedruk geword het. Moment 2: Genesis 4:6-8 Kain pleeg moord al het die Here hom gewaarsku Die Here het toe met Kain gepraat, want die Here het gesien hoe Kain voel. Die Here het ook vir Kain gewaarsku: Die sonde lê soos n roofdier en wag om jou in die hande te kry. Pasop! Jy moenie toelaat dat die sonde jou baas raak nie. Maar dit het niks gehelp nie, want Kain slaan toe sommer vir Abel dood. Ek wonder of Kain gedink het alles sal nou beter wees en dat die Here nou sy offer sal aanneem. Mense wat kwaad en bedruk is, dink nie altyd mooi nie. Hulle doen sommer dinge sonder om aan die gevolge daarvan te dink. Hulle vergeet die Here weet wat hulle doen al is dit daar eenkant waar ander mense hulle nie sien nie. Moment 3: Genesis 4:9-16 Die Here straf vir Kain, maar help hom tog ook Die Here het vir Kain gestraf. Sy grond sal nou nie meer plante en oeste gee nie en Hy sal n swerwer wees wat van een plek na n ander rondtrek. Toe Kain dit hoor, het hy besef dit gaan nou baie sleg met hom. Hy sal nie meer op sy grond kan bly nie. Hy sal ook nie meer lekker met die Here kan praat nie. Boonop sal die ander mense hom wil doodmaak, want in die ou tyd het mense aan vergelding geglo. Dit beteken: As iemand iets slegs doen, mag die mense dit aan hom terugdoen. Kain het vir die Here gesê dat dit n baie swaar straf is. En wat maak die Here? Die Here het alle reg gehad om vir Kain te sê dit is sy verdiende loon, maar die Here help vir Kain. Die Here het vir Kain een of ander teken gegee wat gehelp het dat die mense hom nie sou doodmaak nie. Dink Wanneer ons oor hierdie verhaal dink, is daar veral vier dinge wat uitstaan: 1. Dit lyk soms of die lewe onregverdig is en iemand voorgetrek word selfs deur die Here! 2. Sonde is soos n roofdier wat lê en wag om ons aan te val. 3. As jy kwaad is of bedruk voel, doen jy soms dinge wat alles erger maak. Hierdie verhaal leer ons om versigtig te wees.

4 4. Die belangrikste ding wat ons hier leer, is hoe God is. Hy straf ons, maar hy bly ook ons Helper omdat Hy baie lief is vir ons. Leef Iemand het n Psalm geskryf wat so begin: Hoe goed, hoe mooi is dit as broers eensgesind saam woon! (Ps 133:1). Matteus vertel vir ons hoe Jesus gesê het as ons vir ons broer (of suster) kwaad is en hom (of haar) uitskel, moet ons eintlik al gestraf word nie net as n mens jou broer of suster vermoor nie! Jesus het ook gesê as ons n offer na die Here toe bring, dit wil sê, as ons vir die Here dankie sê soos Kain en Abel gedoen het, en ons weet ons broer of suster is kwaad vir ons, dan moet ons eers die offer net daar los en gaan vrede maak. Jesus leer vir ons dat ons liefde vir die mense rondom ons en ons liefde vir God een pakkie is. As ons weet iemand is kwaad vir ons, moet ons gaan vrede maak met daardie persoon. Ons kan nie vir God lief wees terwyl ons weet iemand anders is kwaad vir ons nie. Dit is darem wonderlik om die Here te dien en te hoor hoe Hy ons leer en help om vir mekaar lief te wees. Hy verseker ons ook die hele tyd dat Hy vir ons lief is.

5 Kleingroepvaslegging: Junior groep Welkom Groet die kinders en vra hoeveel broers en susters hulle het. Wegspring Dink mooi oor vandag se verhaal. Wat leer dit ons oor die Here? Werksaam 1. In jou werkboek is n paar woorde wat deurmekaar geskryf is. Gesels saam oor die woorde en skryf dan al die woorde wat by mekaar pas in dieselfde blok. offer, sonde, bedruk, kwaad, blydskap, straf, die Here, teken gee, genade, doodmaak 2. Trek n groen streep om die buitekant van die blok waarvan jy die meeste hou. 3. Kan jy al hierdie woorde opsê sonder om te loer? Ons almal het gesondig en is ver van God af, maar ons word vrygespreek deur God se genade omdat Jesus ons verlos het. Wegstuur/Huisgeloof 1. Lees die volgende twee gedeeltes saam: Psalm 133:1-3 Matteus 5: Gesels daaroor en besluit of daar iets is wat julle moet doen.

6 Kleingroepvaslegging: Senior groep Welkom Groet die kinders en vra hoeveel broers en susters hulle het. Wegspring Vertel vir mekaar van n dag toe jy so kwaad was dat jy gevoel het jy kan iemand (dalk n broer of suster) vermoor. Wonder Luister met toe oë na die woorde wat jou leier vir julle lees. Dink mooi hoe jy voel wanneer jy elke woord hoor. (Lees die woorde stadig vir die groep voor.) 1. dikmond, huil, op jou tande byt, deur toeklap, voortrek, onregverdig 2. straf, verdiende loon, genade, verder leef Werksaam 1. Lees Psalm 133 (lees dit vir die groep voor). 2. Skryf nou die verhaal van Kain en Abel oor, maar verander dit sodat dit nie meer n moordstorie is nie. Laat jou storie by Psalm 133 pas. In die nuwe storie is Kain en Abel twee broers wat vandag leef. (Opmerking: Die groep kan saamwerk of elkeen kan sy eie storie opmaak. Hulle kan net woorde neerskryf om te onthou hoe hulle storie verloop.) Wegstuur/Huisgeloof 1. Lees Psalm 133 saam. Vertel vir jou huismense die storie wat jy by die kleingroep geskryf het. 2. Lees Matteus 5:23-24 saam. Besluit nou of daar iets is wat julle moet doen.

Daniël en die Leeukuil

Bybel vir Kinders bied aan Daniël en die Leeukuil Geskryf deur: Edward Hughes Ge-illustreer: Jonathan Hay Aangepas deur: Mary-Anne S. Vertaal deur: Gert Badenhorst Vervaardig deur: Bible for Children www.m1914.org