Drie jaar van Jesus se bediening

Transcription

1 Drie jaar van Jesus se bediening JAKOB LORBER BOEK 8 VAN 10 1

2 Voorwoord Jakob Lorber (1800, 1864) is gebore en getoë in die gedeelte van Oostenryk wat ʼn mens Stiermarken noem. Na sy opleiding as onderwyser en veelsydige musikant vestig hy homself in Graz, die hoofstad van Stiermarken. Daar gee hy musieklesse en konserte en ook komponeer hy self musiekstukke. Lorber was goed bevriend met die familie Anselm Hüttenbrenner, direkteur van die konservatorium in Graz en met sy broer Andreas Hüttenbrenner, wat vele jare burgemeester van Graz was. Maar tog het bittere materiële nood, veral gedurende sy latere leeftyd, hom nie gespaar gebly nie. Want ondanks sy vele kapasiteite kon Lorber geen vaste aanstelling vind nie, totdat hy deur toedoen van Anselm Hüttenbrenner die aanbod kry om as tweede dirigent aan het opera teater in Triest werksaam te wees. Hy besluit om die funksie aan te neem. Maar terwyl hy met die voorbereiding van sy reis besig was, hoor hy die oggend vroeg, op 15 Maart 1840, tydens sy oggendgebed, ʼn innerlike stem, wat hy dink hy in sy hart waarneem en wat duidelik vir hom sê: "Staan op, neem jou skryfpen en skryf!" Innerlik, diep geskrik, lê hy pen en papier gereed en ontvang toe op die manier die begin van die werk "Die Huishouding van God": " So praat die Heer tot my en vir elkeen en dit is waar, getrou en gewis..."aan hierdie roeping as "skryfkneg van God" wy Jakob Lorber homself toe in onwrikbare trou gedurende sy verdere lewe, totdat hy op 23 Augustus1864 sterf. Voorwoord deur die Heer Die skrywer van die werk wat voor ons lê, het opreg gesoek en gevind wat hy soek. Hy het gebid en dit was vir hom gegee; en omdat hy aan die regte deur geklop het, was dit vir hom oopgemaak en deur hom ook vir al diegene wat ʼn goeie hart het en van goeie wil is. Maar diegene wat nie met hulle hart, maar steeds net met hulle sogenaamde suiwere wêreldse verstand soek en ondersoek en kritiseer en in plaas van om by die lewende Naam van die ewige Gewer van alle goeie gawes aan te klop, slegs aan die harde en dooie skil van die materie klop, sal niks gegee word nie en vir hulle sal die deur nie oopgemaak word nie. Want die gees van die Heer openbaar homself nie aan die verstand van die verstandiges van die wêreld nie, maar alleen aan die hart van die eenvoudige, wat in die wêreld van die verstandige as dwase beskou word en bekend staan; die verstand van die wyses van hierdie wêreld sal ewenwel binnekort deur die eenvoud van hierdie dwase ondergaan. Wie die werk wat voor ons lê, met ʼn deemoedige en dankbare gelowige hart sal lees, sal daardeur deel hê aan velerlei barmhartigheid en seën en hy sal in die werk, nie die ware Skrywer misken nie. Vir die suiwer intellektuele kaste is dit egter tog om te ewe of hulle Daniël, Sir Walter Scott, Rousseau of Hegel lees; want die wêreldse verstand neem alles goddeloos op en beskou ʼn hoogstaande van bo komende mededeling as ʼn ongefundeerde hersenskim van ongeletterde, maar van nature fantasie ryke mense, wat hulleself deur hulle misleiding wil laat geld en iets wil bereik wat hulle langs die suiwer verstandelike weg nie kan bereik nie, omdat dit hulle volstrek ontbreek! Maar laat niemand hulle daardeur van wysie afbring nie! Hoe dikwels is die vier evangelies al nie verdag gemaak nie; beteken hulle daarom minder in die hart van diegene wat hulleself werklik tot God reken?! Hoe dikwels was Ek, die Heer en Gewer van die lewe en alle daaruit voortspruitende gawes, al as ʼn gewone mens, ʼn hipnotiseer, ʼn bedrieër en ook al as ʼn suiwer versinde figuur, deur die wyses van die wêreld uitgemaak en word nog steeds as sodanig verklaar! Maar dit bring miljoene ander tog nie op ʼn dwaalspoor nie. Hulle wat My woord ook in praktyk bring en nie maar net daarna luister nie, sien in die eenvoud van hulle harte dat Jesus van Nasaret meer was as waarvoor baie wêreldse geleerdes Hom beskou of heeltemal nie beskou nie. Laat niemand homself iets van die oordeel van die wêreld aantrek wat betref die werk wat voor ons lê nie, maar slegs van die stem in die hart van die eenvoudiges, want die wêreld vind alleen dit belangrik wat van die wêreld is! Die eenvoudiges sal voor die oë van die goeie Gewer aan elkeen ʼn korrekte oordeel afgee. Die verstand van die wêreldse wyses sal die regte geleentheid vind om steeds aanstoot daarin te neem. Mag dit met hom wat daarby nie heeltemal skipbreuk ly nie, goed gaan! Wie die werk lees en dit wel as ʼn ingewing van die gees beskou, maar nog onwetend is 'of dit afkomstig is van ʼn laer of van ʼn hoë gees'*, is nog heeltemal blind en sy sig met sy hart word nog in ʼn groot mate deur die mantel van die wêreldse intellek belemmer. Aan hom wat ʼn lewende geloof in My het, is My krag, goedheid en opperste wysheid sekerlik nie vreemd nie en hy sal en moet insien dat Ek sekerlik vir ewig meer as genoeg krag en wysheid besit en dat Ek daar waar Ek ʼn akker verbou, ook sekerlik in staat sal wees om die vyand vir ewig uit die akker te weer; want Ek en die Satan het nog nooit die ploeg in een en dieselfde vore getrek nie! In die sin van die egoïstiese wêreld helaas wel, omdat die wêreld self duister is, oral niks anders as duisternis waarneem nie; maar vir die oë van hom wat deur die Vader onderrig en opgevoed is, verskyn alles heeltemal anders, want vir die werklik reine is alles suiwer en goed duidelik. * (Wys ook op ʼn beoordeling, wat ʼn ander Duitse geleerde oor die manuskrip gegee het.) Maar aan diegene wat sê dat aan die werk, die eenvoud, die rus en takt en ʼn sekere diepte van die algehele wêreldbeskouing** ontbreek om alles wat gegee is, vanuit hoër sfere te beskou, is kort en goed gesê: Hulle sal hulle harte vooraf presies moet ondersoek of aan hulle miskien nie juis dit ontbreek wat hulle in die woord mis nie. Origens het hulle hier ʼn beoordeling gegee, sodat hulle soos Europese geleerdes tog ook nog ietwat te 2

3 berde gebring het, sonder om heeltemal in die werk deurdring te wees; want daar sal tog klaarblyklik meer kom deur te kyk, as ʼn eenmalige vlugtige deurlees van nouliks één deel van die werk. ** (Hierdie opmerking van die Heer wys na ʼn beoordeling wat in die sin deur ʼn geleerde gegee was.) Wat verstaan sulke lesers dan onder eenvoud? Ek is die mening toegedaan, dat ʼn geskrif wat so geskryf is, dat selfs kinders, as hulle slegs enige vaardigheid in lees het en in staat is om aan iets meer as die abc en die eenmaal tafel te dink, dit baie goed sou kan begryp, tog met reg geen gebrek sal hê aan ʼn sekere eenvoud nie, ondanks die, vir die beperkte menslike insig, heel noodsaaklike misterieuse volheid en diepte waarmee dit geskrywe is. Die eenvoud van ʼn geskrif word egter nooit bepaal deur beeldspraak en taal nie, maar enkel en alleen deur die maklike begrip van ʼn tog so eenvoudige hart en om die weg moeiteloos te vind in so 'ʼn geskrif; maar al die res, so: ʼn Ou onbeholpe taal en vele duisende jare oue gelykenisse, is net so min eenvoudig, as die wêreldse verstand van die wêreldse wyses. Maar waaroor die vereiste gaan, naamlik die beleid en die vereiste diepte van die hele wêreldbeskouing wat opgemerk is, is alles in die werk wat voor ons lê, des te meer voorhande, namate die kritiese wêreldse verstand dink dat hy dit gemis het; want dit wat rus gee aan die hart, moet tog self rus in oorvloed hê. Aan die verstand kan dit egter geen rus gee, omdat dit nie in staat is om rus op te neem nie en vandaar in ʼn geskrif net so min enige rus kan vind as ʼn rivier, solank die nog nie die diepste diepte van die see bereik het nie. As die verstand van die wêreldse wyses hulleself egter verdeemoedig en van hulle vermeende hoogte tot in die so eenvoudige lewens kamertjie van sy hart sou kon afdaal, sou hy vanuit hierdie rus ook in die boek wat voor ons lê, die gemiste rus en ʼn groot omsigtigheid, juis in hierdie rus vind. Maar solank die verstand soos ʼn weerhaan op die toringspits van wêreldse wysheid voortdurend deur allerlei winde van twyfel na alle rigtings heen en weer gedraai word, kan dit waarskynlik nêrens die rus vind wat hulle vanuit hulleself nie het nie en ook nie die aangeleerde omsigtigheid wat hy op sy winderige hoogte geniet nie. Maar as iemand in die werk die sekere diepte van die alomvattende wêreldbeskouing mis, laat dit dan eerstens aan hom gesê word dat die Gewer van die geskrif ook glad nie ten doel gehad het om uit die werk wat voor ons lê, so 'ʼn beskouing, wat nou helaas reeds baie verbreid is onder die mense, te ontwikkel by diegene wat die werk met die ware rus en eenvoud van hulle hart sal lees as dit wat dit eintlik is nie. Maar Hy wou slegs ʼn vroom en dankbare gevoel opwek en daaruit ʼn lewendige geloof en die korrekte liefde tot God en die naaste opwek en vir altyd in stand te hou. Ten tweede egter sal diegene wat vanuit die korrekte gevoel die geskrif lees, tog wel tot ʼn voldoende diepte van die beter wêreldbeskouing kom, sonder die bydrae van die geleerdes, wat langs die weg van hulle ydele toetsing van die verstand, sekerlik nooit tot die korrekte diepte van die alomvattende wêreld- en wêreldbeskouing sal kom nie, soos wat dit maar net vir die opregte leser, in die werk wat voor ons lê, te siene sal wees. Om maar nie te dink aan ander en latere werke nie, waarin om so te sê, die son met al sy planete-, sonne- en sentraal sonne sisteme uit materieel, maar hoofsaaklik uit ʼn geestelike oogpunt, voldoende begryplik en uitvoer ig uiteengesit en onthul sal word. Maar as in ʼn geskrif van alle geskape dinge vanaf die allereerste begin, dus tydens een byna ewigdurende opeenvolging van tye en toestande, sowel die materiële, as in die besonder ook die geestelike ontwikkeling, voldoende duidelik weergegee word en iemand vind dan nog te weinig diepte in die sogenaamd ontbrekende wêreldbeskouing,- waarlik, dan is daar ook selfs in alle hemel nouliks nie nog ʼn oogsalf meer wat so 'ʼn navorser sou kon genees van sy baie betreurenswaardige kortsigtigheid nie! Die opregte lesers van die werk kan met het volste reg sê: 'Ons eenvoudige en met swak verstand toegeruste mense, wat God lief het, hoewel ons, buiten die Universiteit van God in ons hart, nooit ʼn ander besoek het nie, nóg te Parys, nóg te Jena of Göttingen wil egter nie met al julle hoog geroemde wêreldse wysheid ruil nie; want ons nadruklike aanskoue in die diepte van die grote skeppings van onse heilige Vader is ons voor liewer as julle duisend jaar lange navorsing met geblinddoekte oë. Hoe vêr julle vêrkykers en julle wiskundige stelsels reik, kan ons van julle kalender aflees en julle weë is nie vreemd vir ons nie; maar om te meet hoevêr die heldere sig van ons tot in God se rustende hart reik, sou julle vêrkykers en wiskundige stelsels seker aansienlik tekort skiet en te weinig wiskundig wees!' Wie dus die werk tot die ware nut vir sy siel wil lees, lees dit in alle eenvoud van sy hart wat aan God toegewy is en laat hy nie vir homself ʼn oordeel daaroor vorm, op die manier van die wêreldse mens nie, maar steeds as ʼn sorgsame beheerder van sy hart; dan sal hy in die werk wat voor ons lê, in oorvloed alles vind wat enkele hooggeleerde lesers helaas nie gevind het nie. En dan nou alle seën en elke denkbare barmhartigheid vir die opregte lesers wat ʼn rein hart het en van goede wil is! Waarskuwing Geliefdes, glo nie elke gees nie, maar stel die geeste op die proef of hulle uit God is, want baie valse profete het in die wêreld uitgegaan. Hieraan ken julle die Gees van die God: elke gees wat bely dat Jesus die Gesalfde in die Vlees gekom het, is uit God; en elke gees wat nie bely dat Jesus die Gesalfde in die Vlees gekom het nie, is nie uit God nie; en sy is die gees van die vals gesalfde waarvan julle gehoor dat sy sou kom en sy is nou al in die wêreld. (1. Johannes. 4: 1-3) 3

4 Boek 8 Die Heer en sy teenstanders Evangelie van Johannes Hoofstuk 9 (vervolg) Daar kom verklede priesters by Lasarus aan 1 Toe Ek die laaste woorde nog maar nouliks uitgespreek het, kom daar ʼn dienaar van Lasarus die eetsaal binne, waar ons nog rustig bymekaar sit, en sê vir hom dat daar verskeie vreemdelinge aangekom het, wat met die eienaar van die herberg wou praat. [2] Lasarus vra dadelik wat hy nou moes doen. [3] Ek sê: Jy bly net soos ons voorlopig hier! Slegs Rafael en die sewe Egiptenare sal na buite gaan en met die geslepe Fariseër en Skrifgeleerde ʼn kort onderhoud voer. Wat hulle moet doen en sê, dit weet hulle al! [4] Rafael en die sewe Egiptenare begewe hulle dadelik na buite, en Rafael vra hulle streng wat hulle hier soek. [5] Hierop antwoord ʼn baie huigelagtige Fariseër: Jongman, is jy, wat van goeie afkoms skyn te wees, deur Lasarus wat ons ken en wat ons persoonlik wil spreek, na ons toe gestuur? Dit het hier wel ʼn sonderlinge gewoonte geword dat wanneer mens die meester van die huis wil sien, hy in plaas daarvan ʼn baardlose knaap stuur! Gaan dus maar na Lasarus en sê vir hom dat ons, wat hom wil sien, sekerlik in Jerusalem en in alle lande van die Judeërs ʼn baie hoër rang beklee as hy. [6] Rafael sê: As julle sulke groot here is, verbaas dit my werklik dat julle, julle in hierdie aand, wat nou reeds taamlik donker is, vermom hier, na die plek kom, waaroor julle self ʼn banvloek uitgespreek het! Lui julle vervloeking dan nie so nie: Wie van die Judeërs hierdie berg betree in die dag of in die nag, die is vervloek na liggaam en siel!? As dit so is, hoe kon julle dan self hier na bo kom, om met die ketter Lasarus te praat? [7] Die Fariseër sê: Wat begryp jy, baardlose knaap, daarvan? As ons die mag van God het om op goeie gronde ʼn streek in die ban te doen, dan het ons ook die mag om dit tenminste vir onsself op te hef wanneer ons wil; want ons staan nie onder die wet nie, maar daar bo. Het jy dit begryp? [8] Rafael sê: Luister! Wanneer julle van mening is dat julle bo God se wet staan, dan is julle klaarblyklik meer as God Self. Want God Self voeg Hom altyd volgens die ewige wette van sy 4 orde en handel nooit in stryd daarmee nie en hef daarom ook ewig nooit ʼn wet op, om Self, as Hy sin daarin sou hê, teen die wet te handel. [9] As julle egter glo dat julle daarvoor magtig genoeg is, dan staan julle wel vêr bo God; want God Self, as die Oerwet, bestaan en handel steeds binne Sy wet en staan derhalwe binne en onder Sy wet. Wanneer God Self dit egter ewig ten strengste in ag neem, wie gee dan aan julle die reg om julle bo die wet te stel, julle te vermom, sodat ʼn mens julle nie sou herken en nie sou sien hoe en wanneer julle self julle eie wet oortree nie? As julle heer oor die wet is, waarom dan die angs om deur die volk herken te word, as julle in stryd met julle eie wette handel? [10] Baie wrewelrig sê die Fariseër: Wat begryp jy, baardlose knaap, van hierdie hoër dinge, waaroor net die priesters van die tempel namens God die reg het om te oordeel? [11] Rafael sê: So, waarom het Samuel dan as knaap reeds die reg gehad om met God te praat en oor goddelike dinge te oordeel? [12] Die Fariseër sê: Hoe wil jy jou verstout, om jouself met Samuel te vergelyk? [13] Rafael sê: Hoe verstout julle, julleself dan, om julle bo God en Sy wette te plaas? Wie gee julle die reg daartoe? Waarlik, ek het ʼn duisendmaal groter reg om my met Samuel te vergelyk, as julle om julle bo God en Sy wette te plaas! [14] Maar nou het ek genoeg van julle domheid! Gee my antwoord op my eerste vraag, waarom julle hier na bo gekom het, en wat julle hier wil hê, anders sal julle my gou beter leer ken en daaruit uitmaak wat my die reg gee om my op baie goeie en ware gronde met Samuel te vergelyk! [15] Die Fariseër sê: Dit is ʼn geheim wat ons aan niemand anders as net aan Lasarus kan toevertrou nie; gaan bring dus vir Lasarus vir ons na buite, anders is ons genoodsaak om die huis met geweld binne te dring! Ons versoek aan Lasarus gaan jou heeltemal niks aan nie, al was jy selfs ʼn tienvoudige Samuel! [16] Rafael sê: Wat? Julle het ʼn geheim? Hoe kan dit ʼn geheim wees, wat die mossies reeds van die dakke aan elkeen verkondig het! Ek sal vir julle, julle geheim hier meedeel, sodat julle daaraan kan sien dat julle vermeende geheim al lankal geen geheim meer is nie. [17] Omdat diegene wat gister deur julle uitgestuur was, julle nie kon inlig oor die verblyfplek van die deur julle soseer gehate profeet uit Galilea nie, en wel om die baie

5 eenvoudige rede dat hulle nie meer teruggekeer het nie, het julle in die Raad besluit om op sluwe wyse uit te vind of Lasarus wel hier aanwesig sou wees waar die profeet Hom ophou; en as Lasarus nie meer hier sou wees nie, wil julle die herbergier of ʼn ander dienaar omkoop om julle moontlikerwys die gewenste inligting te gee! In die geval sou julle onmiddellik alle trou geblyde geregsdienare uitstuur om die gehate profeet gevange te neem en ook dadelik te laat doodmaak. [18] Kyk, dit is julle baie prysenswaardige geheim, wat aan ons, en in die besonder aan my, as ʼn groot vriend van die baie verhewe profeet, al vir lank maar al te goed bekend is! En sê nou waarlik en opreg, of die saak ook maar enigsins anders is! [19] Hierop kyk die Fariseër Rafael verbaas aan en sê na ʼn rukkie: Wie gee jou, baardlose jong seun, die reg om ons so verdag te maak? Ten eerste weet jy nie of ons werklik by die tempel hoort, en of ons Judeërs is nie, en ten tweede sê ons dat ons van jou groot profeet nouliks iets weet! Ons het op ons reis hierheen hier en daar iets daarvan gehoor dat in die land van die Judeërs ʼn groot magiër van hulle, hulle toespreek met sy kunste en towery; of hy egter ʼn vriend of ʼn vyand van die Judese priesters is, of dat hulle hom vervolg, dit laat ons werklik totaal onverskillig! Ons is handelaars en bekommer ons nooit oor dergelike kleinighede nie! Wanneer dit egter so is, hoe kan jy ons dan dinge voorhou wat ons nog nooit iets kon skeel nie? [20] Rafael sê: So, omdat die water julle nou tot aan die lippe staan, wil julle selfs julle stand ontken; maar teenoor my en my sewe metgeselle hier slaag julle volstrek nie om te ontken wie en wat julle is nie! Sodat julle egter kan insien en nog beter begryp dat julle, julleself onmoontlik vir ons kan vermom, sal ek my nou enige vryheid veroorloof en julle van julle Griekse opperkleed beroof, sodat julle dan in julle tempel klere voor ons staan; dan sal julle waarlik nie meer in staat wees om te ontken dat julle inderdaad die hoedanigheid besit waarmee ek dit vir julle aangedui het! [21] Toe gryp die Fariseërs na hulle opperkleed en hou dit vas, maar dit help hulle niks; want Rafael beveel dit in Sy wil, en die tempel dienare staan onmiddellik in hulle maar al te bekende priesterklere en maak aanstaltes om op die vlug te slaan. Maar die sewe Egiptenare was vinnig byderhand, versper hulle weg en beduie dat hulle moes bly staan en geen tree mag versit om te probeer vlug nie; as hulle egter nie aan die versoek gehoorsaam sou wees nie, sou dit met hulle sleg gaan. [22] Om hierdie opdrag meer krag by te sit, wys 5 hulle die nou baie bang Fariseërs op drie groot leeus, wat ietwat verder langs die pad lê en hulle grimmig gedra. Hierdie middel werk en die Fariseërs, tien in getal, begin Rafael om vergewing te smeek, en beken nou dadelik alles, waarom hulle na die Olyfberg gekom het, en sê dat ook dat hulle die waarheid gepraat het. [23] Toe hulle nou so in groot angs daar staan, sê Rafael vir hulle: Sê My nou: wie van alle mense kan slegter wees as julle? Julle wil dienare van God wees, maar is dienare van die hel! Watter duiwel het julle verwek? Die groot Heer uit Nasaret het julle deur middel van woorde en dade meer as son helder bewys dat Hy die beloofde Messias is en as sodanig ook die enigste Heer van hemel en aarde, soos dit van Hom ook voorspel is deur die mond van die profete en nie net glo julle nie daarin nie, maar julle vervolg ook nog die Heer van hemel en aarde met woede en gretigheid! O julle magtelose dwase! Wat wil julle eintlik uitrig teen die mag van die Almagtige, wat julle met die minste gedagte kan vernietig of julle slegte siele in die hel kan werp, wat julle al lankal verdien? Wat wil julle ellendiges nou doen? [24] ʼn Ander Fariseër sê: Luister, jong wyse redenaar, ons vra jou nou maar net om ons weer ongedeerd na die stad te laat gaan, en ons gee jou die volle versekering dat ons, wat nou hier is, nooit meer aan die vervolging van die Wonderbare Profeet uit Galilea ook maar in die minste sal deelneem nie! Ja, ons sal die ander dit selfs soveel moontlik afraai! Of ons egter ons ampsgenote welwillender sal kan stem ten opsigte van die Wonderdoener, daarvoor kan ons natuurlik nie instaan nie; maar dat ons, ons uiterste bes sal doen, om die vervolgingswoede van ons kollegas te temper, daarvoor staan ons borg! Want ons het nou ondervind en onsself daarvan oortuig dat ons blinde vervolging van die Galileër een van die grootste dwaashede is, wat tot niks anders as maar net na ons ondergang sal lei nie. En dus wil en sal ons ook doen wat ons hier beloof het; maar laat ons nou, soos ons jou alreeds gevra het, en weer die stad ongedeerd bereik! [25] Daarop sê Rafael Goed dan! Julle kan weer vertrek, en geen kwaad sal julle oorkom nie; maar wee diegene van julle, wat sy woord wat hy hier aan my gegee het, sal verbreek! Want dink daaraan dat God se mag, wysheid, alwetendheid en erns oneindig is en dat die swak sterflike mens teen God in Sy weë ewiglik niks kan en sal uitrig nie! [26] Julle sien en begryp ook goed dat die werke, wat die Gesalfde van God vir die mens verrig, steeds van die aard is dat slegs God dit tot stand kan bring. En julle sal ook goed insien dat God Self baie innig verenig is met die gehate profeet

6 uit Galilea, wat so deur julle gehaat word, en dat dit meer as dwaas is om julle te verset teen die beskikking van God! [27] Sê dit ook vir julle slegte en blinde kollegas! Al kan julle, julle woede vir Hom ook so hoog laat oploop dat julle, deurdat Hy dit toelaat, die hand aan Hom slaan en Hom doodmaak; julle sal daarmee dan egter niks anders bereik as die bespoediging van die oordeel oor julleself en die hele Jerusalem nie. Hy sal egter nie gedood kan word nie, omdat Hy die Lewe Self is, maar Hy sal voortlewe en alle geslagte van die aarde oordeel. Heil aan diegene wat in Hom glo en wie slegs Sy welbehae en Sy vriendskap soek! [28] Nou weet julle wat julle te doen staan, en julle kan nou vertrek, as julle wil; wil julle egter nou nog ʼn wyse woord met Lasarus praat, dan sal julle dit nou ook toegestaan word. [29] ʼn Fariseër sê: As hy hier is, sou ek graag met hom wou praat, maar oor iets veel anders as wat ons hom eintlik wou vra. Want waarvoor ons hierheen gekom het, het jy ons maar al te duidelik voorgehou; daarvan sal nou by ons geen sprake meer wees nie, maar van iets baie anders! Wanneer ons dan nou met Lasarus ʼn woord sou kan praat, sal ons dit wel baie aangenaam vind! [30] Hierop sê Ek vir Lasarus in die saal: Nou eers kan julle na buite gaan en n paar goeie woorde wissel met die baie bang geworde Fariseërs; maar sê niks oor My verblyfplek nie! Die versoek van die Fariseërs vir ʼn veilige geleide 2 Hierop gaan Lasarus na buite, begroet volgens die gewoonte die tempel dienare en vra hulle wat hulle versoek aan hom was. [2] Die een Fariseër sê: Aanvanklik het ʼn bose gees ons hierheen gevoer, en was dit wat ons jou eintlik wou vra dus ook volstrek niks goeds nie. Die woorde van hierdie meer as verstandige en wyse jongeling en die uitsonderlike mag van hierdie sewe manne, wat nog om ons staan, het ons van gedagte laat verander en ons het baie gou ingesien hoe ydel en dwaas ons boosaardige opset was, en omdat dit ongegrond was, het ons dit dan ook laat vaar. [3] Nou vra ons jou egter as vriende om ons toe te staan om jou weer in Bethanië te mag besoek, waar ons graag baie dinge met jou onder vier oë wil bespreek. En ons vra jou nou egter ook om ons ʼn veilige geleide te gee oor die berg tot in die stad; want daar, ietwat verder benede op die weg lê drie leeus, wat sekerlik aan die sewe manne behoort, omdat hulle op hulle roep onmiddellik weer verskyn het. Hierdie boosaardige diere sal, 6 wat die geval skyn te wees, waarskynlik goed getem wees, en wat in die plek van honde die sewe manne dien tot beskerming op hulle reise, maar ondanks hulle makheid is hulle nie te vertrou nie! Selfs die kwaadaardigste hond ken ook snags sy huisheer; maar ʼn vreemde gryp hy en verskeur hom, en dit sou van die drie leeus des te meer verwag kan word! Daarom vra ons jou of jy nie die sewe manne wil laat sorg daarvoor dat die drie diere daar weer weggaan nie. [4] Hierop sê Lasarus: Wanneer julle innerlike bedoeling dieselfde is as julle woorde, en wanneer julle die skade wat julle aan baie arm mense, weduwees en wese toegebring het, soveel moontlik weer wil goedmaak, dan kan julle baie kalm langs hierdie leeus verbygaan, en daar sal nie één na julle omkyk nie; maar as julle in julle harte ʼn ander mening toegedaan is as wat in julle woorde klink, dan sal dit nie baie veilig vir julle wees om die leeus te nader nie! Ondersoek daarom julle harte, en sê openlik en eerlik hoe dit daarmee gestel is! [5] Ook tot Bethanië, en my woonhuis, sal julle nie toegang verkry, solank julle in julle harte ander gevoelens toegedaan is as wat uit julle woorde blyk nie; want dergelike wagters, soos die drie daar onder, bewaak ook my huis. Wie met opregte bedoelinge na my toe kom, het niks te vrees nie; wie egter met onopregte en bose bedoelinge my huis nader, met hom sal dit sleg gaan! [6] Die woordvoerende Fariseër sê: Jy kan my glo dat ons nou almal so dink, soos wat ek praat, en ook sal ons, as ons iemand op enige wyse skade berokken het, ons uiterste bes doen om die kwaad soveel as maar enigsins moontlik is, goed te maak; maar ons durf nie alleen langs die drie diere verbygaan nie! Gee ons daarom tog ʼn veilige geleide! [7] Lasarus sê: Die sewe manne sal julle ʼn veilige geleide gee, as julle bedoelinge opreg is. Maar nou nog ʼn vraag aan julle! Sê My, om watter rede glo julle nie dat die profeet van Nasaret ten volle die ware Messias is nie? Julle het tog die Skrif gelees, en het ook Sy leer gehoor en die tekens gesien wat Hy doen! Hoe is dit moontlik dat julle nog steeds so ʼn verstokte mening oor alles het? Duisende Judeërs en heidene glo in Hom, en baie heidene kom van alle uiteindes van die aarde, buig voor Hom, neem Sy Woord aan en glo dat Hy die Heer is; net julle, wat voor die hele volk ʼn voorbeeld moet wees, versit julle nog daarteen soos die harde berge vir die stormsee. [8] Die Heer het in die vlees as mens na hierdie aarde toe gekom, soos wat Hy dit Self deur die mond van die profete geopenbaar het, en doen

7 nou ook die werke, wat die sieners al eeue gelede besing het, wat julle as Skrifgeleerdes as eerstes sou moes herken het en tog glo julle, soos gesê, nie in Hom nie! Wat is die rede daarvoor? [9] Die Fariseër sê: Dit, beste vriend, wil ons binnekort by jou in Bethanië eers baie duidelik bespreek; hier kan ek jou nou egter al wel sê dat dit nou in die tempel ʼn baie moeilike saak is om mens te wees. Jy is weliswaar priester, maar daarom nog geen mens nie. Elkeen is ʼn vyand van die ander en probeer om hom skade toe te bring, om daaruit vir homself voordeel te behaal, en dus is jy daar waar jy as mens liewer sou wou huil, gedwonge om saam met die wolwe te huil, sodat jy nie deur hulle verskeur sal word nie. Maar laat dit nog maar ʼn kort tydjie wees soos wat dit is, dan sal die doen en late van die tempel ʼn drastiese verandering ondergaan; want op die lange duur kan ʼn mens nie daar bly nie. [10] Nou weet jy ook hoe ons eintlik daaroor dink; wees daarom die goedheid self om die sewe manne te sê dat jy ons behoue en goed van hierdie berg af na die stad sal begelei! [11] Eers hierop sê Rafael nou weer vir die Fariseërs: Waarom het julle eintlik so ʼn haas om weer na die stad toe te gaan? Wanneer julle waaragtig goeie en eerlike bedoelinge het en ook al sê julle dat julle in die Messias wil glo, dan is julle veiliger hier by ons, as in die stad! Julle wat tog hierheen gekom het met die bedoeling om as vyande van die Messias, hier te wete te kom waar Hy Hom êrens ophou? As julle egter van mening verander het ten opsigte van Hom, waarom wil julle dan nie nou, as Sy vriende, navraag doen waar Hy verblyf het nie, sodat julle Hom kan opsoek en julleself aan Hom kan toon as mense wat in Hom glo? [12] Die Fariseër sê: Beste wyse jongman, as ons dit sou doen, dan sou dit ongunstig teen ons aangereken kan word en kan miskien so vertolk word dat ons, onsself net mooier voordoen as wat ons is, om nou tog van julle te wete te kom waar die Messias verblyf het. Daar is vir ons nou waarlik niks meer daaraan geleë om te weet waar Hy Hom ophou nie! Want ons is waarlik nie meer Sy vyande nie; maar om ons nou as bekeerde vriende aan Hom voor te stel, daarvoor voel ons, onsself nog veels te sleg en Hom nie waardig nie, en dan is dit tog wel begryplik dat ons nou gladnie nader kan gaan en inligting wil hê oor Sy uiteindelike verblyfplek nie en daarom in ons huise wil wees, om te beraadslaag wat ons in die vervolg moet doen om volkome by hom aan te sluit. Ons moet ook eers die mislukking van ons onderneming aan die tempel meedeel, sodat die mense daar nie, voordat hulle ʼn berig van ons ontvang het, reeds ander spioene uitstuur en so 7 in die hele stad en die hele omgewing onrus veroorsaak nie. Ons dink dat ons julle nou al ons beweegredes voldoende uiteengesit het, omdat ons verplig is om so spoedig moontlik weer na die tempel en na ons huise terug te keer; staan ons daarom ʼn veilige aftog toe! [13] Nou sê Rafael: Ek kan julle egter verseker dat mense in die tempel tot more op julle beriggewing sal wag, en daarom geen nuwe spioen sal uitstuur nie. En Lasarus het hier ook genoeg vertrekke ter beskikking, waarin julle beraadslaging kan hou, en hy het voedsel en die beste wyn in oorvloed, sodat julle, julleself kan versterk. Omdat julle nou eenmaal hier is, sou ek julle wil aanraai om minstens tot middernag hier te bly en julle dan eers onder ʼn veilige geleide na die stad te begewe. Maar as julle nou al beslis wil weggaan, dan sal julle ook nie langer deur ons opgehou word nie! Die leeus, soos julle goed kan sien, is al weg, en daar in die naby staande tent lê julle Griekse mantels! Doen nou wat julle wil! Die geloofsopvatting van die Fariseërs 3 Na hierdie woorde van Rafael weet die Fariseërs nie so goed wat hulle nou moes doen nie. [2] Maar één van hulle sê na ʼn rukkie: Weet julle wat ons moet doen? Die jong seun sal korrek en waar gepraat het, en daarom is ek van mening dat ons tot middernag hier moet bly, as Lasarus ons ʼn kamer kan toewys waarin ons ongestoord alleen kan wees, om die saak van die Messias noukeurig en goed onder mekaar te bespreek en ook nog enkele ander dinge met ons vriend Lasarus. [3] Daarmee was almal dit eens en Lasarus lei hulle via ʼn ander deur die huis binne, en gee hulle daar ʼn ruim kamer en laat dadelik die tafel daar dek en brood, wyn en anders spyse in groot hoeveelhede opdien en ook goeie lampe word neergesit. Dit alles doen die Fariseërs soveel genoeë dat één van hulle die opmerking maak: Ja, as dit so gaan, dan kan ons dit hier ook tot more uithou en dan laat ons, ons ampsgenote in die tempel soos wat hulle is! Hulle moet maar net tot die more op ʼn berig van ons wag! [4] Daarmee was almal dit eens, en ʼn oudste, wat sowel ʼn owerste was en baie ervare in allerlei wêreldse wysheid, sê, toe die wyn sy tong losgemaak het: Waar dit met die mens goed gaan, daar moet hulle ook oorlewe, en so bly ons ook tot die oggend hier, en ek sou graag met julle, my beste ampsgenote, ʼn paar openhartige woorde praat! Want in die tempel gaan dit nie maklik nie; maar hier, waar ons heeltemal

8 ongestoord bymekaar sit en deur niemand afgeluister word nie, wat ons sou kan skaad, kan mens ook wel ʼn openhartige woord praat! [5] Dit is tog eienaardig gestel met die mens! Wat is die mens eintlik, die sterflike god van hierdie aarde, wat die grond bebou en met sy verstand en met die krag van sy hande groot werke tot ʼn harmoniese bestaan gebring het? Ek sê julle: die mens is niks anders as ʼn baie erbarmlike dier nie; want hy weet dat hy moet en sal sterf, terwyl geen dier enige vermoede daarvan skyn te hê nie, vandaar dat dit tot aan die oomblik van sy dood met ʼn baie rustige gemoed kan verder lewe, sonder om ooit één gedagte te hê dat hy eenmaal moet sterf nie. Die mens doen daarom goed daaraan, as hy sy erbarmlike lewe af en toe ʼn bietjie opvrolik en die donker gedagtes aan die dood enkele oomblikke verjaag. [6] Die mag, wat die mens in die lewe geroep het, kan na my mening nooit wys en goed gewees het nie, soos wat ʼn mens ook nooit wys en goed genoem kan word nie, wat die mees kunstige werke skep, om dan, wanneer jy deur sorg en bemoeienis die hoogste voltooiing bereik het, weer te verniel en die verfoeilike brokstukke en reste geheel en al hulle bestaan te ontneem en dadelik weer daarop dieselfde werkstuk opnuut vir dieselfde doel te maak. [7] As mens daaroor dink kan mens onder God, as die alles skeppende mag, onmoontlik iets wys en goeds voorstel. Want as die mag goed en wys sou wees, dan sou hy tog ook vir die voortbestaan van sy mees kunstige werk, soos wat ons mense dit ook is, gesorg moet word! Maar daar is geen sprake daarvan nie! Wanneer ʼn mens eers op hoë leeftyd ʼn groter volmaaktheid in kennis, denke en handeling bereik het, dan begin hy ook al te sterf; hy word swakker en swakker, sy lewenskrag word van dag tot dag minder, en dit gaan net so lank aan, totdat hy sy laaste asem uitgeblaas het. Wat dan daarna met hom gebeur, weet julle almal, en dit is nie nodig om dit nader te beskryf nie. [8] Ons het wel in ons leer oor God die versekering dat daar in die materiële mens nog ʼn geestelike mens leef, wat na die afval van die liggaam bly bestaan, maar wat het die mens aan ʼn leer en die daaruit voortvloeiende geloof, as daar aan niemand ʼn onomstootlike bewys daarvan gegee is nie? [9] Hoeveel verhewe vaders, wyses en profete het daar nie vóór ons geleef na die beste en mees wyse wette nie; hulle het ongetwyfeld in ʼn God geglo, gebid tot Hom en Hom bemin en vereer bo enige mate en het ook vas aan ʼn ewige lewe na die dood van die liggaam geglo! Maar uiteindelik moes hierdie groot en wyse geloofshelde tog sterf, en het daar van hulle niks 8 anders oorgebly nie as hulle naam en hulle in die Skrif beskrywe dade en leringe nie! Maar waar het hulle siele heengegaan? [10] Wie van ons almal het eintlik ooit werklik en na volle waarheid êrens ʼn voortlewende siel na die dood gesien en mee gepraat? Hoogstens in ʼn droom of in ʼn kwaadaardige koorshitte! Daar is wel mense wat beweer dat hulle met die siele van gestorwe mense gepraat het; maar dit is meestal mense by wie dit totaal ontbreek aan kennis en beoordelingsvermoë, en skep dikwels behae daarin om aan ander mense bonatuurlike dinge te vertel uit hulle lewendige fantasie en verbeelding, om hulleself daardeur ʼn bepaalde mistieke aansien te verskaf, waarvan hulle meer hou as ʼn magiër van sy skoon wins. [11] Mens moet ook erken dat daar van tyd tot tyd mense is, wat, om krag by hulle uitsprake en leringe te sit, wonderbare dade verrig en daarmee op hulle leringe ʼn stempel van waarheid wil druk, soos ook ons dit nou by die werklik opmerklike profeet uit Nasaret meemaak het. Daarby onderrig Hy die volk baie goed en beloof aan almal wat in Hom glo, die ewige lewe van die siel. [12] Ja, dit is alles baie mooi en selfs goed, omdat dit baie mense ʼn bepaalde gerusstelling gee en hulle die angs vir die dood ontneem; maar dit het die ou profete ook gedoen, en duisende mense het vas geglo en het hulle geloof selfs met die marteldood verseël. Die tyd het die groot profete egter, saam met hulle gelowiges, weggeruk, en daar het vir ons niks anders van hulle oorgebly as hulle name en dade wat in die Skrifte beskrywe is en wat ons ook net sonder enige verdere oortuigende bewys moet glo! [13] Waarom kom daar dan nie eers êrens aan die ander kant ʼn voortlewende siel na ons toe nie, wat byvoorbeeld vir ons sê: Ek is aan die ander kant ʼn baie gelukkig voortlewende Elia, Daniël, Dawid of Jesaja? Ek sê julle: soos dit ook met die ou profete en Moses gegaan het, sal ook ons gaan saam met die nou so beroemde profeet, wat selfs dooies met skyn opwek, en die latere nakomelinge sal van ons en van Hom presies dit erf wat ons van die ou profete geërf het. Al sal die geloof ook miskien baie eeue bly bestaan met baie toevoegings en vervalsings, dan sal die lewende ware oortuiging tog presies dieselfde wees as wat ons nou het oor die voortlewe van die siel na die dood van die liggaam. [14] so ʼn voortlewe van die siel na die liggaamlike dood sou iets onskatbaar verhewe wees, en ʼn mens sou beslis alles doen om homself volledig van so ʼn lewe te verseker, wanneer hulle daarvoor op enigerlei wyse goeie bewyse sou hê; maar daaraan het dit altyd ontbreek, en daarom is dit nie te verwonder dat dit die oues by ons se

9 rotsvaste geloof verkoel het nie. [15] Wie van die meer ontwikkelde en ervare deel van die mense besoek teenswoordig eintlik nog ten volle gelowig die tempel? Die hooggeplaastes en wyses gaan slegs vanweë die gewone volk, wat die tempel binnegaan, en maak asof hulle geloof rotsvas is, sodat die volk dan by hulself dink en sê: Daar moet tog wel iets waar in wees, omdat die hooggeplaaste, geleerdes en wyses, wat alles weet, soveel waarde daaraan heg! [16] Daarom is ek werklik geen vyand van die beroemde Galileër nie, omdat hy die arme mense opnuut geesdriftig maak vir ʼn lewe van die siel na die dood van die liggaam en vir hulle ʼn goeie troos gee; maar ek vind dit nie waar dat hy ons by elke geleentheid as die grootste bedrieërs van die volk aanwys en as ʼn man wat as wys wil deurgaan nie bedink dat hy basies dieselfde met die volk doen as waarvan hy ons beskuldig nie. As hy die volk maar net, soos ek ook nou, die waarheid sou sê, naamlik soos ook die ou ervaring dit leer, dan sou hy waarskynlik nie soveel aanhangers gehad het as wat hy nou het nie. [17] Dit is so my ware geloof en my opregte bekentenis aan julle, my ampsgenote, wat ek egter alleen onder ons uitgespreek het, omdat ek wel weet dat julle by julleself almal presies so dink soos ek;- in die tempel, in die teenwoordigheid van die volk en ons ander en baie blinde ampsgenote is dit egter nodig om anders te praat! Wat dink julle van hierdie opvatting? ʼn Skrifgeleerde verwys na God se orde 4 n Ander Skrifgeleerde sê: Ek kan jou nie ongelyk gee nie en deel in baie opsigte jou mening; maar as ʼn volledige uitgemaakte waarheid kan ek jou mening tog eintlik nie aanneem nie! Want ek kan nie glo dat God as die mees wyse Skepper van hemel en aarde, wat tog die son, die maan, die sterre en hierdie aarde voortdurend in stand hou, ons as volmaakte werke van Sy Wysheid en Mag slegs geskape het om te dien as Sy verganklike speelpoppe nie! [2] Dat die mens maar ʼn kort lewe op hierdie aarde het, daarvan skyn die rede meer daarin geleë te wees dat sy siel homself in die liggaam op ʼn bepaalde manier moet ontwikkel en ʼn bepaalde en duursame deeglikheid moet verkry, sodat hy daarna kan voortbestaan in ʼn ander, met sy wyse ooreenstemmende wêreld, wat onbegrens moet wees. [3] Want wanneer die mens met liggaam en siel net bestem sou wees vir hierdie materiële wêreld 9 wat, al is hy hoe groot, tog sy grense het, dan, as gevolg van die daaglikse toename van die aantal mense, wat onsterflik sou wees wat hulle liggaam betref, sou hierdie aarde al gou te klein en te beperk geword het vir die mens, te meer omdat hy uit baie meer water as vaste, bewoonbare grond bestaan; God sou na ʼn bepaalde tyd die mens onvrugbaar moes maak en hulle ook nie meer ouer laat word nie, sodat hulle dan in ʼn bepaalde normale krag en sterkte ewig kon voortlewe en die aardbodem bewerk vir hulle lewensonderhoud. [4] Dat die mens egter na verloop van tyd ook genoeg sou kry van so ʼn noodsaaklikerwys eentonige lewe, kan ons met sekerheid aanneem; want die daaglikse ervaring leer ons immers dat elkeen in een en dieselfde steeds gelyke lewens omstandigheid hulle erg begin te verveel en verlang na verandering, en omdat selfs die mees vindingryke mens na baie duisende jare tog aan die einde gekom het met al sy geliefde veranderinge, sou hy ten slotte in die grootste verveling beland, wat hy nêrens meer sou kan verjaag nie. [5] Uit hierdie diepgaande beskouing blyk wel dat God se Wysheid die mens vir ʼn ander, hoër en vryer lewe geskape het en nie vir ʼn in alles baie beperkte wêreld, wat weliswaar goed genoeg is om die mens tot ʼn eerste ontwikkelingstrap te dien nie, maar nooit bestem kan wees om hom ʼn salige ewige bestaan te gee nie. [6] Om hierdie en nog baie ander redes glo ek in die onsterflikheid van ons siele, want as dit sterflik sou wees, sou ons, ons God, wie se mag en hoogste wysheid uit al Sy werke duidelik blyk, net soos Sy goedheid en Sy geregtigheid, as magteloos moet voorstel of as onwys of selfs as heeltemal nie-bestaande. [7] Geen enkele enigsins helder denkende mens kan tog beweer dat die een of ander blinde en stomme werke, wat ons mense is, tot ʼn geordende bestaan geroep kan word nie. Want wat mens self nie het nie, daarvan kan mens ook onmoontlik vir iemand anders iets gee. Of gee maar net vir iemand wat baie dom is en nouliks sy moedertaal kan brabbel, ʼn taak as leraar in ʼn vreemde taal aan ʼn skool! Wat sal dit tot stand bring? Niks meer as ʼn standbeeld nie! Daarom moet daar wel ʼn baie wyse en almagtige God bestaan, en elkeen wat helder kan dink, sal dit as waar moet erken. [8] As die almagtige God egter baie wys is, dan is Hy ook baie goed en regverdig en het Hy met ons mense seker ware en goeie bedoelinge en het Hy deur die mond van die profete en ander wyse mense ook aan alle ander mense meegedeel, watter bedoelinge Hy met ons mense het, en wat die mens moet doen om reeds hier op aarde ʼn

10 goeie en salige voortlewe uitgemeet te hê en hulle deur middel van die voortlewe so bekwaam en ontvanklik moontlik te maak vir die daaropvolgende ewige lewe. [9] ʼn God egter, wat dit gedoen het en nog voortdurend doen, het nie eens ʼn muggie, en verseker nie ons mense, as beklaenswaardige speelgoed vir Sy grille geskape nie! Of kan mens hulle ʼn wyse en derhalwe ook goeie mens voorstel, wat behae daarin sou skep om te sien hoe sy arme medemens voortdurend op die afskuwelikste manier gekwel word? Vir sovêr ek die mens in alle opsigte bekyk het, het ek ook steeds gemerk dat God die mens volstrek geen kwaad berokken nie; dit doen die mens maar al te graag die meeste vir mekaar. Want ten eerste dryf hulle nooit te bevredigde selfsug en hebsug die mense daartoe om mekaar soveel moontlik te agtervolg en mekaar daardeur allerlei kwaad aan te doen; en omdat hulle daarby geen ag meer slaan op die geopenbaarde wil van God nie, kry hulle deur die mees ongereëlde leefwyse ook allerlei liggaamlike siektes, wat hulle voortlewe ten seerste vergal. [10] Vraag: Is God se Wysheid en Goedheid ook maar enigsins skuldig daaraan? As dit die geval sou wees, dan sou die hooggeëerde mense, wat steeds vóór hulle, volgens die wette van God geleef het, ook nie deur verskeie sulke kwaadaardige siektes gekwel gewees het as diegene wat vanaf hulle jeug ʼn goddelose lewe gelei het en daardeur die natuur van hulle wese in die grootste wanorde gebring het. O nee, ek het myself al baie daarvan oortuig dat die mens, wat volgens God se orde leef, meestal ʼn hoë leeftyd bereik en aan die einde ʼn opvallende sagte dood sterf. [11] Daar bestaan hier en daar ook wel voorbeelde van vroom en regverdige mense, wat uiteindelik ook deur ʼn nie bepaalde sagte dood van hierdie wêreld geskei het; maar daarby kan ons altyd twee gevalle veronderstel, naamlik dat God die geduld van so iemand swaarder op die proef stel, sodat sy siel vir die lewe aan ander kant ʼn groter nederigheid verkry. Waarom? Dit sal God seker baie goed weet! [12] In die tweede geval egter kan die op bejaarde leeftyd vroom en regverdig geworde mens deur baie jeugsondes die natuurlike orde van sy liggaam versteur het, en dit kan dan aan die einde van sy lewe net soveel bittere gevolge hê dat sy laaste ure bepaald nie die aangenaamste vir hom kan wees nie. Maar ons kan as heeltemal seker en gewis aanneem dat mense wat van die begin af aan volgens God se orde lewe, steeds baie rustig sterwe. [13] Dit is nou so my ware getuienis, waaraan ek vir myself tot die einde van my aardse lewe trou 10 sal bly; elkeen van julle kan glo en doen wat hy wil! Die Fariseërs praat met mekaar oor die vroegtydige dood van kinders en oor die Messias 5 Hierop sê die eerste spreker: Ja, daarteen kan ek waarlik niks anders inbring nie, as dat jy ons by al jou buitengewone goeie opvattings nie ook opheldering gegee het oor hoe die vroegtydige dood van kinders te verenig is met die Wysheid, Goedheid en Geregtigheid van God nie. [2] Die mens is volgens jou opvatting deur God daartoe geroep, om hulle deur middel van ʼn goeie geordende voortlewe op hierdie aarde ʼn ware en met die bedoeling van God ooreenkomstige solidariteit van sy siel te verskaf, want dat dit in die bedoeling van God lê, blyk immers duidelik uit alle openbaringe wat deur die mond van die aartsvaders en die profete tot ons gekom het. Maar wat gebeur daar aan die ander kant met die kinders, by wie, vanweë hulle vroeë dood, eintlik nog van ʼn ongeordende en nog minder van ʼn geordende voorafgaande proef lewe sprake gewees het? Wanneer die siel van die mens slegs deur ʼn goeie geordende voorafgaande proef lewe die ware, ewige lewe kan bereik, waardeur bereik die siel van ʼn kind dit dan? Of sterf die kindersiel saam met die liggaam? [3] Daarop sê die tweede, goeie spreker: Uit die oertyd van die mens is dit nie bekend of daar toe ook kinders gesterwe het nie; die vroegtydige dood van kinders is slegs deur die sonde van die ouers veroorsaak, en daarom is hulle bewustelik of onbewustelik die skuld van die vroegtydige dood van hulle kinders. Maar God sal in Sy hoogste wysheid ook weet om vir die onskuldige siele van die kinders te sorg; hulle sal sekerlik in die groot wêreld aan die anderkant kan inhaal wat hulle hier sonder hulle skuld versuim het! [4] Is hierdie aarde dan dalk die enigste wêreld? Laat ons kyk na die sterrehemel! Groot wyses uit die ou tyd en selfs Moses in sy by-boeke, wat ons nog wel het, maar waaraan ons geen geloof skenk nie, het daarop gewys dat die son, die maan en alle sterre wêrelde is, en dikwels baie groter as die van ons; as dit so is, dan sal dit vir God se Wysheid en Mag ook gladnie so moeilik wees om vir die siele van die kinders ʼn ander ook in baie opsigte beter leef wêreld aan te wys nie, waarop hulle dan hulle lewensvoltooing kan bereik. [5] Dat God in die ewige groot skeppingsruimte

11 nog ander skoling wêrelde vir mense sal hê, daaraan is werklik nie te twyfel nie ons klein en swak mense het immers ook vir ons kinders meer as één enkele skoolgebou! Wat by ons magtelose mense moontlik is, waarom sou dit vir die almagtige en baie wyse God iets onmoontlik wees? [6] Die aartsvaders, wat sekerlik nou meer as ons met God se hemel in verbinding staan, het baie goed geweet dat dit so is; ons het egter deur ons materiële wêreldse instelling alles verloor wat van die gees is en weet nog nouliks iets daarvan. Ek is ook maar ʼn materiële mens, maar ek het baie geleer en ondervind en praat daarom nou soos wat Ek praat. Natuurlik kan ek nie in die tempel in die teenwoordigheid van almal so praat nie! [7] Die eerste spreker sê: Nou kan ek niks meer daarteen inbring nie en is net bly dat jy my van mening laat verander het. Maar dit is nou ook tyd om na ons hooftema, naamlik na die wonderlike profeet uit Galilea terug te kom. Daaroor het ek dadelik aan die begin opgemerk dat daar op aarde altyd bepaalde besondere mense bestaan, uit wie se woorde en dade maklik en onbetwisbaar ʼn hoër, aan God gelyke begaafdheid herken kan word, soos ook dit nou by ons Galileër die geval skyn te wees. [8] Maar ook by ander mense ontbreek dit nie aan soortgelyke gawes nie. Neem nou net vandag die skielike verdwyning van ons mantels en die te voorskyn toor van die drie leeus! Dit is ʼn reëlregte wonderwerk, wat ʼn gewone mens nie kan begryp nie. Nou sou hierdie mens ook kan sê: Ek of hy daar is julle Messias, omdat hy in staat is om wonderwerke te doen! wat ons natuurlik nie kan aanneem nie! Want as ons dit sou doen, dan sou dit baie gou wemel van messiasse! Die Essene doen ook wonderwerke, maar daarom is hulle nog lank geen messias nie. Die Galileër bied Homself egter aan ons as sodanig. Wat moet ons daarvan sê? [9] Die tweede, goeie spreker sê: My mening, wat ek egter om begryplike redes nie kan uitspreek nie, is as volg: sy leringe en dade is aan my welbekend. Hy is wat sy lewe en handelswyse betref die suiwerste Judeër, geheel in die sin van Moses. Hoe dit egter by ons in die tempel daar met die beste Moses uitsien, dit weet ons almal maar al te goed, en ook Hy skyn dit baie volkome te weet, anders sou hy ons vanmôre nie sulke harde woorde toegevoeg het nie. Bowendien het hy by die blindgeborene slegs deur sy wil ʼn ware godswonder gedoen, wat voorheen vir niemand moontlik was nie, en dus is ek van mening dat ons as skerp waarnemers die saak moet laat rus. Kom tyd, kom raad. As Hy uiteindelik tog Die Een is vir wie hy Hom homself openlik by alle mense uitgee, dan sal ons ewig niks teen hom kan uitrig 11 nie; is hy dit uiteindelik tog nie, dan sal hy ook teen ons niks kan uitrig nie ondanks al sy wonderwerke! [10] Dit is die beste om in die geheim al sy leringe en dade te ondersoek. As ons vasstel dat dit heeltemal suiwer, en sy dade heeltemal van goddelike aard is, dan sal ons ook in Hom glo; as hy egter in ons oë nie aan hierdie voorwaardes voldoen nie, dan bly ons wat ons is, en laat al die ander aan God oor! [11] Daarmee was almal dit eens en eet en drink weer daarna. [12] Na hierdie toespraak gaan Lasarus op My bevel weer na hulle toe. Hy weet wat hulle alles gesê het, want Ek het dit aan elkeen vertel. Lasarus vertel sy ervaringe aan die Heer 6 Toe die goeie versadigde Fariseërs Lasarus in die oog kry, druk hulle almal hulle vreugde uit oor die feit dat hy nou ongeroep by hulle aangekom het. [2] Lasarus begroet hulle ook, en sê: Dit doen my baie genoeë dat julle, julle op hierdie plek, wat julle vervloek het, tog so goed voel! En aangesien, tot groot vreugde van my hart, alles wat julle hier in die geslote kring bespreek het, aan my bekend is, dink ek dat julle, wat werklik wyse manne is, nou nie gebruik sal maak van julle banvloek oor my besitting nie? [3] Die eerste spreker sê: Verseker nie; maar hoe, by Moses! kon jy deur geslote deure en vensters hoor wat ons so saggies as moontlik onder mekaar gespreek het? Vertel ons die inhoud van ons gesprekke, anders moet ons glo dat jy hier die draak met ons wil steek! [4] Hier besweer Lasarus hulle dat hy nooit so iets sou doen nie, en hy herhaal daarop woord vir woord alles wat hulle voorheen met mekaar bespreek het. [5] Toe die Fariseërs dit hoor, sê die eerste weer: Maar hoe, by alle sterre van die hemel! het jy dit gedoen? [6] Lasarus sê: Julle het tog self met julle eie woorde gesê dat daar in die wêreld mense bestaan wat seldsame vermoëns besit! Waarom sou God byvoorbeeld ook aan my nie ʼn enkele seldsame gawe geskenk het nie? Maar ek kan julle nog iets baie belangriker sê, en dit is dat julle as gevolg van julle insig en spraak baie naby die ryk van God is, as die slegte lug van die tempel julle nie daarin sal hinder nie. In die besonder dui ek egter daarmee op julle tweede spreker, met wie julle uiteindelik self op alle punte instem, net soos ook al die ander, vandaar dat julle almal nou