2014 GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG

Size: px
Start display at page:

Download "2014 GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG"

Transcription

1 2014 GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG

2 SKEP VAN AANDEELHOUERS- WAARDE SEDERT 1948 VERDERE INLIGTING Hierdie geïntegreerde jaarverslag is gepubliseer as deel van n stel verslae rakende die finansiële jaar geëindig 2014, wat almal op die maatskappy se webwerf beskikbaar is FINANSIËLE JAARSTATE 2014 VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG BELEGGERSINSTRUMENTE Kruisverwysing na toepaslike gedeeltes in hierdie verslag Aflaai van ons webwerf: Besigtig meer inligting op ons webwerf: Sal u neem na inligting wat geskik is om besigtig te word op u slimfoon.

3 INHOUD BESIGHEIDSOORSIG REMGRO SE BENADERING TOT VERSLAGDOENING Omvang en grense van verslag, eksterne oudit en gerusstelling en betekenisvolle gebeure 2 FINANSIËLE HOOFTREKKE 3 GROEPPROFIEL Opsomming van die maatskappy se besigheid, groepstruktuur, geskiedenis, ons besigheidsmodel, eienaarskapstruktuur, begrip vir die besigheid van n beleggingshouermaatskappy, en kerndoelwitte en vernaamste geïntegreerde risiko s 4 SESJAAR-OORSIG EN AANDELESTATISTIEK 12 DIREKSIE EN LEDE VAN KOMITEES 14 UITVOERENDE BESTUURSTRUKTUUR 16 AANDEELHOUERSDAGBOEK EN MAATSKAPPY-INLIGTING 17 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS VOORSITTER SE VERSLAG 18 HOOFUITVOERENDE BEAMPTE SE VERSLAG 21 HOOF FINANSIËLE BEAMPTE SE VERSLAG 26 BELEGGINGSOORSIG 34 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG 65 RISIKOBESTUURSVERSLAG 72 MAATSKAPLIKE-EN-ETIESEKOMITEE VERSLAG 78 VERKORTE VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG 80 VERGOEDINGSVERSLAG 89 FINANSIËLE VERSLAG VERKORTE FINANSIËLE STATE 97 KENNISGEWING AAN AANDEELHOUERS 123 VERDUIDELIKENDE NOTAS BY DIE KENNISGEWING AAN AANDEELHOUERS 129 AKSIE VAN AANDEELHOUERS VEREIS VOLMAGVORM AANGEHEG remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 1

4 REMGRO SE BENADERING TOT VERSLAGDOENING Die 2014 geïntegreerde jaarverslag verskaf n holistiese oorsig van Remgro se besigheidsmodel en oor hoe die maatskappy, asook beleggings, bestuur word. In hierdie opsig is die hooffokus om n volledige ontleding van ons besigheid te gee ten einde die inligtingsbehoefte te bevredig van sleutelbelanghebbendes wat die geïntegreerde jaarverslag gebruik. Om seker te maak dat alle wesentlike kwessies hanteer word wat ons, ons aandeelhouers en ander belanghebbendes raak, word ook oor die volgende sake gerapporteer: } Ons sakemodel; en } Ons belangrikste besigheidsrisiko s, soos deur die geïn tegreerde risikobestuursproses ge ïden tifiseer. Die inligting wat aldus verskaf word, het ten doel om aandeelhouers n goeie begrip te gee van die groep se impak op finansiële, maatskaplike, omgewings- en ekonomiese gebied en hulle in staat te stel om Remgro se vermoë te beoordeel om waarde te skep vir belanghebbendes en dit te behou. Hierdie geïntegreerde jaarverslag is opgestel ooreenkomstig Internasionale Finansiële Rapporteringstandaarde, die noteringsvereistes van die JSE Beperk, sowel as die Maatskappywet (Nr. 71 van 2008), soos gewysig, waar van toepassing. Verslagdoening oor volhoubaarheid is gebaseer op die beginsels en aanbevelings aangaande geïntegreerde volhoubaarheidsrapportering soos vervat in die King-verslag oor Bestuur vir Suid-Afrika 2009 (King III). Die aanbevelings vervat in die internasionale geïntegreerde rapporteringsraamwerk is ook kennis van geneem en, waar moontlik, toegepas. Die geïntegreerde jaarverslag sluit slegs n verkorte weergawe van die volhoubare ontwikkelingsverslag, asook verkorte finansiële state, in. Die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag en finansiële jaarstate ten opsigte van die jaar onder oorsig, is op die maatskappy se webwerf by beskikbaar. Remgro het die meerderheid van die beginsels vervat in King III toegepas n opsomming van alle beginsels van King III wat nie toegepas is nie, word op bladsy 65 in die Korporatiewe Bestuursverslag aangebied. n Inhoudsopgawe oor die toepassing van alle King III-beginsels is op die maatskappy se webwerf by gepubliseer. OMVANG EN GRENSE VAN ONS VERSLAG Remgro is n beleggingshouermaatskappy en daarom dui alle verwysings na die groep in hierdie konteks op die maatskappy en sy filiale. Openbaarmaking is gevolglik beperk tot daardie ondernemings waar die groep beheer uitoefen oor finansiële en bedryfsbeleid, behalwe waar sodanige ondernemings die relevante inligting in hul eie jaarverslae publiseer. Sedert die verkoop van TSB Sugar RSA Eiendoms Beperk (TSB) aan RCL Foods Beperk (RCL Foods) in Januarie 2014, beskik Remgro slegs oor twee hoofbedryfsfiliale, naamlik RCL Foods en Wispeco Holdings Eiendoms Beperk (Wispeco). Aangesien RCL Foods ( n 78%-filiaal) op die JSE genoteer is, is volledige inligting oor sy finansiële, volhoubare en maatskaplike vertoning op die webwerf beskikbaar. Vanaf 2014 sal RCL Foods se verslag doening ook TSB insluit. Wispeco is n ongenoteerde volfiliaal wat op n gedesentraliseerde grondslag as n onafhanklike onderneming bedryf en bestuur word en oor n outonome direksie beskik. Gegrond op bogenoemde, en die feit dat Wispeco slegs 0.62% van Remgro se instrinsieke netto batewaarde verteenwoordig, word net n verkorte nie-finansiële openbaarmaking gedoen ten opsigte van Wispeco se maatskaplike en omgewingsvertoning. Dit is in ooreenstemming met Remgro se verslagdoening oor die finansiële vertoning van maatskappye waarin hy belê het. In navolging van die filosofie hierbo, bestuur Remgro alle maatskappye waarin belê word op dieselfde gedesentraliseerde grondslag, ongeag of dit filiale, geassosieerdes of gesamentlike ondernemings is. Daarom word inligting wat verband hou met die maatskaplike en omgewingsvertoning van filiale, geassosieerdes en gesamentlike ondernemings, waar Remgro nie bedryfsbeheer uitoefen nie, nie volledig deur hierdie verslag gedek nie. Inligting word egter wel verskaf in gevalle waar wesentlike volhoubare ontwikkelingskwessies ter sprake is. Tensy anders aangedui, hou alle openbaarmaking met betrekking tot maatskaplike en omgewingsvertoning slegs verband met Remgro se werksaamhede by sy hoofkantoor op Stellenbosch. EKSTERNE OUDIT EN GERUSSTELLING Die gekonsolideerde finansiële jaarstate is deur die onafhanklike eksterne ouditeure, PricewaterhouseCoopers Geïnk., in ooreenstemming met Internasionale Ouditstandaarde, geoudit. Die verslag van die eksterne ouditeure met betrekking tot die verkorte gekonsolideerde finansiële jaarstate is op bladsy 107 van die geïntegreerde jaarverslag ingesluit. Verskeie ander vrywillige eksterne akkrediterings-, sertifiserings- en gerusstellingsinisiatiewe word in die groep gevolg. Hierdie inisiatiewe is aanvullend tot die gekombineerde gerusstellingsmodel soos in die geïntegreerde jaarverslag uiteengesit. Ons glo dat dit bydra tot die gehalte en betroubaarheid van die inligting wat verskaf word. Verwys na die verkorte volhoubare ontwikkelingsverslag op bladsy 80 vir verdere inligting. BETEKENISVOLLE GEBEURE GEDURENDE DIE VERSLAGTYDPERK Geen betekenisvolle gebeurtenis het gedurende die verslag tydperk of daarna plaasgevind wat n noemenswaardige invloed op die grootte, struktuur of eienaarskap van die groep gehad het nie. Verwys na die hoofuitvoerende beampte se verslag op bladsy 21 vir n opsomming van die belangrikste beleggings bedrywighede in die jaar onder oorsig. 2 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

5 BESIGHEIDSOORSIG FINANSIËLE HOOFTREKKE WESENSVERDIENSTE PER AANDEEL UITGESLUIT MEDICLINIC HERFINANSIERINGSKOSTE +20.5% GEWONE DIVIDEND PER AANDEEL +12.4% INTRINSIEKE NETTO BATEWAARDE PER AANDEEL +20.1% FINANSIEEL Jaar geëindig 2014 Jaar geëindig 2013 Hersaamgestel % verandering Wesensverdienste R6 635m R4 196m 58.1 per aandeel c 817.1c 58.2 Wesensverdienste, uitgesluit Mediclinic herfinansieringskoste R6 635m R5 508m 20.5 per aandeel c c 20.5 Dividende per aandeel Gewoon c c 12.4 Tussen c c 7.6 Finaal c c 15.9 Intrinsieke netto batewaarde per aandeel R R Remgro-aandeelprys op R R Persentasie diskonto teenoor intrinsieke netto batewaarde 6.5% 7.3% (11.0) NIE-FINANSIEEL Korporatiewe maatskaplike besteding (KMB) (R miljoen) By die kern Deel van KMB gespandeer deur maatskappye waarin belê is BBSEB-telkaart bydraervlak 5 5 Plek in koolstofopenbaarmakingsprojek Gesamentlik 2de (Klimaat-openbaarmaking Leierskapsindeks) Gesamentlik 4de (Klimaat-openbaarmaking Leierskapsindeks) Insluiting in JSE SRI-indeks Ja Ja remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 3

6 GROEPPROFIEL REMGRO BEPERK* IS N BELEGGINGS- HOUERMAATSKAPPY * Remgro of die maatskappy ONS BESIGHEID Remgro, wat oorspronklik in die 1940 s deur wyle dr Anton Rupert as n tabakvervaardiger tot stand gebring is, se beleggings portefeulje het aansienlik uitgebrei en bestaan tans uit meer as 30 maatskappye waarin belê is. Die maatskappy is op die Johannesburgse Aandelebeurs (JSE), wat in Suid-Afrika deur die JSE Beperk bedryf word, onder Nywerhede Gediversifiseerde Nywerhede genoteer, met die aandelekode REM. Ons belange bestaan hoofsaaklik uit beleggings in die volgende industrieë: VOEDSEL, DRANK EN HUISHOUDELIKE SORG BANKWESE GESONDHEIDSORG VERSEKERING NYWERHEID INFRASTRUKTUUR MEDIA EN SPORT 4 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

7 BESIGHEIDSOORSIG GROEPSTRUKTUUR OP 30 JUNIE 2014 GROEPPROFIEL REMGRO BEPERK (BELANGRIKSTE BELEGGINGS) VOEDSEL, DRANK EN HUISHOUDELIKE SORG Unilever Suid-Afrika Distell RCL Foods 25.8% 31.0% 77.7% BANKWESE RMBH FirstRand 27.9% 4.0% GESONDHEIDSORG Mediclinic 42.1% VERSEKERING RMI Holdings 30.3% NYWERHEID Air Products South Africa Kagiso Tiso Holdings Total South Africa PGSI Wispeco 50.0% 34.7% 24.9% 37.7% 100% INFRASTRUKTUUR Grindrod CIV groep SEACOM 22.6% 50.7% 25.0% MEDIA EN SPORT Sabido Premier Team Holdings Stellenbosch Academy of Sport 31.9% 50.0% 100% ANDER BELEGGINGS Business Partners 42.7% TESOURIE- EN BESTUURSDIENSTE Remgro Finansieringskorporasie Remgro Bestuursdienste Remgro International Jersey 100% 100% 100% Persentasies verteenwoordig die effektiewe belange gehou. Bylae A en B in die finansiële verslag gee meer besonderhede van filiaalmaatskappye en beleggings. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 5

8 MAATSKAPPYGESKIEDENIS GROEPPROFIEL 66 jaar van sake doen 1940 s 1950 s 1970 s 1980 s 1990 s Remgro se ontstaangeskiedenis dateer uit die veertigerjare van die vorige eeu toe die groepstigter, dr Anton Rupert, die tabakmaatskappy Voorbrand in Johannesburg, Suid-Afrika, tot stand gebring het. Dit was die voorloper van Rembrandt Groep Beperk (Rembrandt). Rembrandt is in 1948 geïnkorporeer. Rembrandt het die Suid-Afrikaanse sigaret- en tabak bedryf in 1948 betree en in die vyftigerjare na die buiteland uitgebrei en verskeie internasionale vennootskappe gevestig. Rembrandt se belange in die wyn- en spiritualieë-bedryf dateer ook uit die 1940 s toe dr Rupert en mnr D W R Hertzog Distillers Korporasie gestig het. Rembrandt is in 1956 op die JSE Beperk Suid-Afrika genoteer. Rembrandt se oorsese tabakbelange is in 1972 gekonsolideer in Rothmans International, wat op die Londense Aandelebeurs genoteer was. Sedert die jare sewentig het Rembrandt sy belange buite tabak en drank uitgebrei deur beleggings te maak in verskeie ander ekonomiese sektore in Suid-Afrika, waaronder bankwese en finansiële dienste, mynbou, drukwerk en verpakking, mediese dienste, ingenieurswese en voedselbelange. n Skeiding tussen die binne- en buitelandse belange van Rembrandt is bewerkstellig deur die totstand koming in 1988 van Compagnie Financière Richemont AG (Richemont) n Swit serse genoteerde luuksegoedere-groep wat handelsmerke soos Cartier, Dunhill en Mont Blanc ingesluit het en toe ook n aandeel in Rothmans International bekom het. Gedurende 1993 was Rembrandt n medestigter in Suid-Afrika se eerste selfoonmaatskappy Vodacom, wat uiteindelik in 2006 deur VenFin Beperk (VenFin) verkoop is. In 1995 het Rembrandt en Richemont hul tabakbelange saamgevoeg in Rothmans International, in daardie stadium die vierde grootste sigaretvervaardiger in die wêreld. Dit is toe gedenoteer en in 1999 is hierdie belange met dié van British American Tobacco Plc (BAT), die wêreld se naasgrootste sigaretvervaardiger, saamgesmelt. Sedertdien was die belegging in BAT gehou deur n gesamentlike houermaatskappy waarin Rembrandt (nou Remgro) en Richemont onderskeidelik n belang van 33¹/ ³ % en 66²/ ³ % gehou het. Na hierdie herstrukturering het Rembrandt uitsluitlik n beleggingshouermaatskappy geword. Die herstrukturering van Rembrandt is in September 2000 verder gevoer toe die Suid-Afrikaanse beheerstruktuur, bestaande uit vier genoteerde maatskappye, plek gemaak het vir slegs twee genoteerde maatskappye, Remgro en VenFin. Na die herstrukturering het Remgro Rembrandt se gevestigde belange in tabak, finansiële dienste, mynwese en nywerheid verteenwoordig, terwyl die telekommunikasie- en tegnologiese belange in VenFin gehuisves was. Gedurende November 2008 het Remgro sy belegging in BAT aan aandeelhouers ontbondel by wyse van n tussendividend in specie ten bedrae van n totale bedrag van R55.2 miljard. Ná die BAT-ontbondeling het die groep se oorblywende belange hoofsaaklik bestaan uit beleggings in bankwese en finansiële dienste, drukwerk en verpakking, motorkomponente, glasprodukte, mediese dienste, mynwese, petroleumprodukte, voedsel, wyn en spiritualieë en verskeie ander handelsmerkprodukte. Op 2014 het die waarde van die ontbondelde BAT-aandele tot R130.0 miljard toegeneem. Gedurende November 2009 het Remgro en VenFin weer saamgesmelt, wat media- en tegnologiebelange by die groep se beleggings gevoeg het. 6 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

9 BESIGHEIDSOORSIG ONS BESIGHEIDSMODEL GROEPPROFIEL HOE BELEGGINGS BESTUUR WORD Remgro het n belang in twee bedryfsfiliale, te wete RCL Foods (genoteer) en Wispeco (ongenoteer). Vanweë sy filosofie van gedesentraliseerde bestuur, het beide hierdie maatskappye selfstandige direksies en bestuurstrukture en oefen Remgro slegs sy invloed uit deur nie-uitvoerende verteen woordiging in die direksies van hierdie maatskappye. Remgro se ander beleggings bestaan uit beide genoteerde en ongenoteerde maatskappye wat nie deur Remgro beheer word nie en wat meesal geassosieerde maatskappye en gesamentlike ondernemings is vanweë die aansienlike invloed of gesamentlike beheer wat Remgro deur sy direksieverteenwoordiging uitoefen. Waar Remgro nie direksieverteenwoordiging het nie, word beleggings as portefeuljebeleggings hanteer. Remgro bestuur sy beleggings op n gedesentraliseerde grondslag en sy betrokkenheid is hoofsaaklik gemik op steunverlening, eerder as inmenging in die dag-tot-dagbestuur van sake-eenhede. Die direksie van Remgro Beperk beskou dit in die beste belang van alle betrokkenes om die gedesentraliseerde besigheidsmodel te respekteer, asook die feit dat hierdie besighede aparte wetlike entiteite verteenwoordig. Die steun wat aan beleggingsmaatskappye verleen word, kan in die vorm van strategiese, finansiële en bestuursdienste wees, of die ontsluiting van waarde deur n gunstige omgewing vir moontlike transaksies te skep. Daar moet beklemtoon word dat bogenoemde bestuursfilosofie vir alle beleggingsmaatskappye geld, ongeag die vlak van beheer wat uitgeoefen kan word. Aandeelhouersooreenkomste bestaan vir Remgro se geassosieerdes en gesamentlike ondernemings waar daar ook ander groot aandeelhouers betrokke is. Hierdie ooreenkomste beskerm die maatskappy se regte as aandeelhouer en beperk risiko s tot n minimum. Ingevolge hierdie ooreenkomste het Remgro n besluitnemingsbetrokkenheid by n duidelik omskrewe lys kernaangeleenthede wat hierdie ondernemings raak, soos die aanstelling of verwydering van direkteure, kapitaalstruktuur, besigheidstrategie, groot kapitale uitgawes, asook same smeltings, verkrygings en vervreemdings. As n aandeelhouer van die maatskappye waarin belê word, oefen Remgro ook sy aandeel houersregte uit om sover as moontlik te verseker dat die betrokke ondernemings aan sy vereistes voldoen ten opsigte van sake soos bestuur, interne beheer, finansiële bestuur, risikobestuur, wetlike nakoming, veiligheid, gesondheids- en omgewingsbestuur, interne oudit, etiese bestuur, inligtingsbestuur, verhoudinge met belang hebbendes en volhoubaarheid. EIENAARSKAPSTRUKTUUR Remgro se uitgereikte aandelekapitaal bestaan uit die volgende twee klasse aandele: GEWONE AANDELE SONDER PARIWAARDE B-GEWONE AANDELE SONDER PARIWAARDE Genoteer op die JSE Ongenoteer gewone aandele sonder pariwaarde Elke gewone aandeel het een stem B gewone aandele sonder pariwaarde Elke B-gewone aandeel het tien stemme Alle ongenoteerde B-gewone aandele word deur Rembrandt Trust Eiendoms Beperk (Rembrandt Trust) gehou, n maatskappy wat in Suid-Afrika geïnkorporeer is en as voertuig vir die Rupert-gesinsbelange in Remgro dien. Op 2014 was die ongenoteerde B-gewone aandele geregtig op 42.61% (2013: 42.64%) van die totale aantal stemme van aandeelhouers van die maatskappy. n Ontleding van die grootste aandeelhouers verskyn op bladsy 120 en 121. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 7

10 GROEPPROFIEL BELEGGINGSFILOSOFIE Remgro belê in besighede wat voortreflike verdienste en dividendgroei oor die lang termyn kan lewer. Dit behels die verkryging van betekenisvolle belange in maatskappye om n beduidende invloed te kan uitoefen. Goeie bestuur is n belangrike beleggingsmaatstaf. Remgro fokus op die Suider-Afrikaanse mark, maar internasionale geleenthede, saam met gerespekteerde vennote sal oorweeg word. Remgro gaan strategiese verbintenisse op n vennootskapsgrondslag aan en beywer hom om, waar moontlik, waarde toe te voeg. Die doel is om voortreflike opbrengste by wyse van volhoubare dividend- en kapitaalgroei aan aandeelhouers te verseker. Remgro se beleggingstrategie Klem op beleggings wat n betekenisvolle bydrae tot Remgro se verdienste gaan maak Beduidende invloed en direksie verteenwoordiging is geïntegreer Voorkeur vir ongenoteerde beleggings Beleggings in genoteerde ondernemings waar Remgro waarde oor die lang termyn kan identifiseer Fokus op Suid-Afrikaanse beleggings en ander Afrikalande deur maatskappye waarin geïnvesteer is Oorweeg beleggings in ander lande op n oppor tunistiese grondslag Toekomstige sektorfokus: } Finansiële dienste } Voedsel, drank en huishoudelike sorg } Gesondheidsorg } Infrastruktuur } Media Beleggingsmaatstawwe (sal onder andere insluit) Bestaande kultuur en etiek van die direksie en bestuurspan Verwag beleggingsopbrengste groter as Remgro se Geweegde Gemiddelde Koste van Kapitaal 4 5 Ekologiese voetspoor van die onderneming Lewensvatbaarheid van produkte en dienste en die lewensiklus daarvan Maatskaplike verantwoordelikheidsin van die onderneming 8 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

11 BESIGHEIDSOORSIG BEGRIP VIR DIE BESIGHEID VAN N BELEGGINGSHOUERMAATSKAPPY GROEPPROFIEL ALGEMEEN Die besigheid van n beleggingshouermaatskappy verskil aansienlik van dié van n bedryfsmaatskappy. In laasgenoemde geval word produkte en/of dienste teen n sekere bruto winsmarge verkoop, waardeur inkomste en kontantinvloei vir die betrokke onderneming verkry word. Sterk kontantvloei en aandeelhouerswaarde word gevolglik geskep deur inkomste te verhoog, uitgawes te verlaag en bedryfsdoeltreffendhede te optimaliseer. Dit verhoog die netto wins waaruit dividende aan aandeelhouers betaal kan word. In die geval van n beleggingshouermaatskappy word geen produkte en/of dienste verkoop nie. Dit, saam met die spesifieke rekeningkundige hanter ing wat vir verskillende klasse beleggings vereis word in terme van Internasionale Finansiële Rapporteringstandaarde, het die effek dat die netto wins van n beleggingshouermaatskappy nie altyd n billike weerspieëling van sy onderliggende kontantvloei en finansiële welstand is nie. Net so sal die verskil in netto wins tussen verslagtydperke nie altyd n goeie aanduiding wees van die tendens in dividendbetalings aan aandeelhouers nie. Die waarde en vertoning van die onderliggende beleggings, eerder as die bedrywighede op houermaatskappyvlak, sal in n groot mate die waarde bepaal wat deur beleggingshouermaatskappye vir aandeelhouers geskep word. In die afdeling hieronder word meer inligting oor die volgende verskaf: } Hoe ons ons geld maak; en } Uitkerings aan aandeelhouers. HOE ONS ONS GELD MAAK Om te weet hoe Remgro sy geld maak, moet sy gerapporteerde resultate eerstens verstaan word. Remgro se statutêre gerapporteerde netto wins bestaan hoofsaaklik uit die volgende: } Gekonsolideerde resulate van sy bedryfsfiliale, te wete RCL Foods, Wispeco en TSB (direk tot 31 Desember 2013 en daarna indirek deur RCL Foods); } Ekwiteitsverantwoorde resultate van sy beleg gings in geassosieerdes en gesamentlike ondernemings, bv. FirstRand, RMBH, RMI en Mediclinic, die vier grootste bydraers tot netto wins; } Wins gerealiseer met die verkoop/distribusie van beleggings; } Dividende ontvang van maatskappye waarin belê is en wat nie as filiale, geassosieerdes en gesamentlike ondernemings geklassifiseer is nie, bv. die Milestone China Funds; } Rente ontvang op kontant voorhande; } Netto korporatiewe koste, insluitende vergoeding en ander voordele betaal aan werknemers; en } Belasting. Soos uit bogenoemde blyk, word dividende ontvang van bedryfsfiliale, geassosieerdes en gesamentlike ondernemings nie in Remgro se gerapporteerde netto wins ingesluit nie. Daarby word enige gerealiseerde wins op die verkoop/distribusie van beleggings ook by die gerapporteerde wesensverdienste uitgesluit. As beleggingshouermaatskappy, en in teenstelling met die hantering van resultate ingevolge rekeningkundige standaarde, bestaan die beste beraming van Remgro se wins op houer maatskappyvlak ( by die kern ), volgens ons mening, uit die volgende: } Dividende ontvang van maatskappye waarin belê is; } Rente ontvang op kontant voorhande; } Wins/verlies ontvang by die realisering van beleg gings; } Netto korporatiewe koste, insluitende die ver goeding en ander voordele betaal aan werknemers; } Belasting betaal; en } Wisselkoersveranderinge op buitelandse kontant. Die netto resultaat van bogenoemde is ongeveer die kontant gegenereer wat by die kern beskikbaar is om nuwe beleggings te maak en/of dividende aan aandeelhouers te betaal. Gegewe die aard daarvan as n beleggingshouermaatskappy, en die aansienlike kontant wat beskikbaar is, word kontantbestuur en die beheer van tesourierisiko s as baie belangrik beskou. Dit sluit die bestuur van bewegings in buitelandse wisselkoerse in, wat in meer besonderhede in die hoof finansiële beampte se verslag behandel word op bladsy 26. Verwys ook na bladsy 30 vir n gedetailleerde ontleding van kontantbewegings by die kern vir die jaar onder oorsig. Remgro beoordeel sy vertoning verder aan die hand van die toename in sy intrinsieke netto batewaarde. Dit meet die groei in die onderliggende waarde van die onderskeie maatskappye waarin belê is. Verwys na die hoofuitvoerende beampte se verslag op bladsy 21 vir n meer gedetailleerde ontleding van Remgro se intrinsieke netto batewaarde. UITKERINGS AAN AANDEELHOUERS Dividende aan aandeelhouers word befonds uit dividendinkomste en rente ontvang by die kern. Ten opsigte van normale dividende aan aandeelhouers, is dit die doel van die maatskappy om aandeelhouers te voorsien van n konstante jaarlikse dividendvloei, wat hulle ten minste teen inflasie beskerm, deur die ekonomiese siklusse. Soos in die verlede, in spesiale omstandighede, sal die maatskappy ander uitkerings in die vorm van spesiale dividende of die ontbondeling van beleggings aan aandeelhouers oorweeg. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 9

12 KERNDOELWITTE EN VERNAAMSTE GEÏNTEGREERDE RISIKO S GROEPPROFIEL REMGRO SE KERNDOELWITTE Bestuur met die doel om waardeskepping en volhoubare groei te maksimeer Ons fokus op die skepping van aandeelhouers waarde en volhoubare groei deur in onder nemings te belê wat voortreflike groei in verdienste en dividende oor die lang termyn kan voorsien. Hierdie doelwit word ondersteun deur Remgro se beleggingsfilosofie en strategie, asook sy begrip van al die risiko s en geleenthede verbonde aan die groep se beleggingsportefeulje. Hierdie risiko s en geleenthede word deurlopend opgeweeg teen die risiko-aptyt en risikodraende vermoë, soos deur die direksie bepaal. Om eties sake te doen Deur altyd die impak van die maatskappy se strategie op die kommersiële volhoubaar heid daarvan, die indirekte impak op die gemeenskap waarin hy sake bedryf en die omgewing in aanmerking te neem en sodoende as n verantwoordelike korporatiewe burger en belegger op te tree; Leierskap gegrond op n etiese fondasie lei tot n kultuur van etiese en morele gedrag en die nakoming van wette, reëls, kodes en standaarde; en Daardeur die onderneming as n voorkeurbeleggingsvennoot te posisioneer. 10 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

13 BESIGHEIDSOORSIG GROEPPROFIEL VERNAAMSTE GEÏNTEGREERDE RISIKO S Remgro se drie vernaamste risiko s word hieronder saamgevat. n Meer omvattende ontleding van ons risikobestuursproses word in die Risikobestuursverslag gegee, terwyl die belangrikste finansiële risiko s, insluitende dié wat verband hou met die wêreld ekonomie en wisselkoerse, in die verslag van die hoof finansiële beampte behandel word. RISIKO KONTEKS Die vernietiging van waarde deur die swak bestuur van bestaande beleggings, insluitende die bestuur van die maatskappye waarin belê is. Die verlies van waarde of die geleentheid om waarde te skep weens oneffektiewe of ondoeltreffende identi f i sering of verkryging van nuwe beleggings of disinvestering uit bestaande beleggings. Verhoogde landrisiko weens arbeidsonrus, die stygende lopende rekening- en begrotingstekort en gevolglike gevaar van laer staatskredietgraderings. Die suksesvolle bestuur van beleggings is afhanklik van goeie insig in die besigheid van die maatskappye waarin belê word en ook in die identifisering van die mees geskikte Remgro-bestuurders om die maatskappy in die direksies van hierdie ondernemings te verteenwoordig. Gesonde beleggingsevalueringsprosesse en gekwalifiseerde personeel moet in plek wees om swak beleggings- en disinvesteringsbesluite te voorkom. Die beoordeling van nuwe senior aanstellings en opvolgbeplanning is dus deurslaggewend vir die sukses van die maatskappy. Die direksies van beleggingsmaatskappye fokus in n toenemende mate op die oplossing van dringende aangeleenthede soos, buitelandse valutarisiko, arbeidsonrus, wetgewing en regulatoriese aangeleenthede en toename in misdaad, deur strategiese en/of beheerprosesse. VERNAAMSTE GEÏNTEGREERDE VOLHOUBAARHEIDSDRYWERS Die volgende aspekte word as fundamenteel vir volhoubare groei en welvaartskepping beskou: Remgro se grootte en invloed stel hom in staat om beduidende belange te bekom in ondernemings wat groot genoeg is om n wesentlike uitwerking op Remgro se resultate te hê. n Gesonde staat van finansiële stand stel Remgro in staat om nuwe beleggings te maak of om sy belang te verhoog in beleggings wat goed presteer of om groeigeleenthede te befonds deur middel van aandeelhouerlenings. Die vermoë om waarde toe te voeg tot maatskappye waarin belê word deur middel van bekwame en ervare bestuurders. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 11

14 SESJAAR-OORSIG EN AANDELESTATISTIEK GEKONSOLIDEERDE INKOMSTESTATE R miljoen Jaar Jaar Jaar Vyftien maande geëindig geëindig geëindig geëindig Jaar geëindig Hersaamgestel 31 Maart Wins/(verlies) voor inagname van die onderstaande (18) Nie-herhalende en kapitale items en waardedalings 73 (112) (188) Gekonsolideerde wins voor belasting Belasting (57) (261) (462) (480) (309) (945) Gekonsolideerde wins/(verlies) na belasting (2) Belang in na-belaste wins van geëkwiteerde beleggings Netto wins na belasting Nie-beherende belang 66 (3) (81) (107) (106) (94) Toeskryfbare netto wins vir die tydperk Wesensverdienste Wesensverdienste per aandeel (sent) Wesensverdienste per aandeel van voortgesette bedrywighede (sent) # Verdienste per aandeel (sent) Dividende per aandeel (sent) Gewoon # Gedurende November 2008 is die belegging in British American Tobacco Plc (BAT) as n tussendividend in specie aan Remgroaandeelhouers uitgekeer. Ten einde vergelykbaarheid op n jaargrondslag te vergemaklik, word wesensverdienste per aandeel ook vir voortgesette bedrywighede aangebied wat die geëkwiteerde inkomste van BAT uitsluit. GEKONSOLIDEERDE STATE VAN FINANSIËLE STAND R miljoen 31 Maart Hersaamgestel Eiendom, aanleg en toerusting, biologiese landboubates en beleggingseiendomme Beleggings Geëkwiteer Ander nie-bedryfsbates Bedryfsbates Totale bates Totale ekwiteit Nie-bedryfslaste Bedryfslaste Totale ekwiteit en laste Netto batewaarde per aandeel (Rand) (toeskryfbaar aan ekwiteithouers) teen boekwaarde teen intrinsieke waarde remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

15 BESIGHEIDSOORSIG SESJAAR-OORSIG EN AANDELESTATISTIEK GEKONSOLIDEERDE STATE VAN KONTANTVLOEI R miljoen Jaar Jaar Jaar Vyftien maande geëindig geëindig geëindig geëindig Jaar geëindig Hersaamgestel 31 Maart Kontant voortgebring uit/(benut deur) bedrywighede (273) 883 Kontantvloei voortgebring uit beleggingsopbrengste Belasting betaal (135) (236) (431) (407) (144) (280) Kontant beskikbaar uit bedryfsaktiwiteite Dividende betaal (1 834) (1 745) (1 819) (1 220) (1 006) (2 120) Kontantvloei uit bedryfsaktiwiteite Netto beleggingsaktiwiteite (2 121) (4 635) (495) (671) (1 381) Netto finansieringsaktiwiteite (818) (170) (5) 10 Netto toename/(afname) in kontant en kontantekwivalente (528) (2 231) (1 278) AANDELESTATISTIEK Vyftien Jaar Jaar Jaar maande geëindig geëindig geëindig geëindig Jaar geëindig 31 Maart Geweegde aantal ongenoteerde B-gewone aandele ( 000) JSE Beperk Geweegde aantal Remgro gewone aandele uitgereik ongenoteerde B-gewone aandele uitgesluit ( 000) Markkapitalisasie teen einde van tydperk (R miljoen) Alleenlik gewone aandele Prys (sent per aandeel) Laaste dag van tydperk Hoogste Laagste Aantal aandele verhandel ( 000) Waarde van aandele verhandel (R miljoen) Aandele verhandel/geweegde aantal gewone aandele (%) Aantal transaksies remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 13

16 DIREKSIE EN LEDE VAN KOMITEES NIE-UITVOERENDE DIREKTEURE ONAFHANKLIKE NIE-UITVOERENDE DIREKTEURE J P RUPERT E DE LA H HERTZOG J MALHERBE G T FERREIRA P K HARRIS N P MAGEZA UITVOERENDE DIREKTEURE P J MOLEKETI M MOROBE J J DURAND W E BÜHRMANN L CROUSE F ROBERTSON H WESSELS LEDE VAN KOMITEES OUDIT-EN-RISIKOKOMITEE H Wessels (voorsitter) N P Mageza P J Moleketi F Robertson BELEGGINGSKOMITEE J P Rupert (voorsitter); L Crouse; J J Durand; G T Ferreira; P K Harris; J Malherbe BESTUURSRAAD J J Durand (voorsitter); W E Bührmann; L Crouse; P J Uys; N J Williams VERGOEDINGS-EN- NOMINASIEKOMITEE J P Rupert (voorsitter); G T Ferreira; P K Harris; F Robertson MAATSKAPLIKE-EN-ETIESEKOMITEE H Wessels (voorsitter); P J Uys; N J Williams 14 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

17 BESIGHEIDSOORSIG DIREKSIE EN LEDE VAN KOMITEES NIE-UITVOERENDE DIREKTEURE J P RUPERT (64) AANGESTEL: 18 Augustus 2000 VOORSITTER Direkteurskappe: Reinet Investments Manager SA (voorsitter). Hy het ekonomie en maatskappyreg aan die Universiteit van Stellenbosch gestudeer en het n uitgebreide loopbaan in inter nasionale sake, bankwese en finansies. Nadat hy vir Chase Manhattan Bank en Lazard Frères in New York gewerk het, het hy Rand Aksepbank Beperk in 1979 gestig. In 1985 het hy by Rembrandt Groep aangesluit. Hy is die ontvanger van eredoktorsgrade in die regte, ekonomie en handel, is kanselier van die Universiteit van Stellenbosch en voorsitter van die Vredesparkestigting. E DE LA H HERTZOG (64) AANGESTEL: 18 Augustus 2000 ONDERVOORSITTER Direkteurskappe: Nie-uitvoerende voorsitter van Mediclinic International Beperk. Dr Hertzog dien ook in die direksie van Distell Groep Beperk. Hy het n meestersgraad in medisyne, n genootskap van die Fakulteit van Anestesiologie en n PhD (honoris causa) verwerf. Hy is n voormalige voorsitter van die raad van die Universiteit van Stellenbosch en dien sedert Junie 2005 as nie-uitvoerende ondervoorsitter van Remgro J MALHERBE (58) AANGESTEL: 11 Oktober 2006 Direkteurskappe: Compagnie Financière Richemont SA en Reinet Investments Manager SA. Hy het as geok trooieerde rekenmeester gekwa - lifiseer en vir die voorgangerfirma van PricewaterhouseCoopers gewerk voordat hy in 1985 by Rand Aksepbank Beperk aangesluit het. Hy sluit in 1990 by die Rembrandt Groep aan. ONAFHANKLIKE NIE-UITVOERENDE DIREKTEURE G T FERREIRA (66) AANGESTEL: 4 November 2009 HOOF ONAFHANKLIKE DIREKTEUR Direkteurskappe: Tans voorsitter van RMB Holdings Beperk en RMI Holdings Beperk. Hy was betrokke in die finansiëledienstesektor sedert hy besigheidsgrade aan die Universiteit van Stellenbosch verwerf het. Vorige voorsitterskappe sluit in: AIG (SA) Eiendoms Beperk, FirstRand Beperk, FirstRand Bank Beperk, Rand Aksepbank Beperk en die Aksep Bankiersvereniging van Suid-Afrika. Vorige direkteurskappe sluit in: Anglo American Korporasie Beperk, FirstRand Beperk, Eerste Nasionale Bank Beperk, GlenRand MIB Beperk, die Nywerheid-Ontwikkelingskorporasie, Lenco Beperk, Malbak Beperk en Momentum Lewens Beperk. Hy is n lid van die beleggings - komitee en die vergoedings-en-nominasiekomitee en n trustee van die Remgro Aandeletrust. P K HARRIS (64) AANGESTEL: 28 November 2001 Direkteurskappe: Nie-uitvoerende direkteur van FirstRand Beperk, FirstRand Bank Beperk en RMB Holdings Beperk. Mnr Harris is lid van die vergoedings-en-nominasiekomitee, die beleggingskomitee en n trustee van die Remgro Aandeletrust. Hy het aan die Universiteit van Stellenbosch gegradueer met n MComm in ekonomie en finansies. Hy is n medestigter van Rand Consolidated Investments wat in 1985 beheer van Rand Aksepbank Beperk verkry het. Hy was ook n stigterdirekteur van FirstRand na die samevoeging van die finansiëledienstebelange van Anglo American Corporation of South Africa en RMB Holdings Beperk. N P MAGEZA (59) AANGESTEL: 4 November 2009 Direkteurskappe: Voorheen die hoof bedryfsbeampte van die Absa Groep. Hy is n geoktrooieerde gesertifi seerde rekenmeester en n genoot van die Vereniging van Geoktrooieerde Gesertifiseerde Rekenmeesters (VGGR) VK, sowel as n direkteur van verskeie maat skappye, insluitende Anglo American Platinum Beperk, Eqstra Holdings Beperk, MTN Groep Beperk, RCL Foods Beperk en Sappi Beperk. Hy het wye ervaring op gedoen in talle uitvoerende poste in die oudit-, finansiëledienste-, vervoer- en die logistieksektor. Hy is n lid van die oudit-en-risikokomitee. P J MOLEKETI (57) AANGESTEL: 4 November 2009 Direkteurskappe: n Voormalige adjunkminister van finansies van die Republiek van Suid-Afrika en LUK vir finansiële en ekonomiese sake in die Gauteng-provinsie, asook direkteur van verskeie maatskappye, waaronder Annuity Properties Beperk, Brait South Africa, die Ontwikkelingsbank van Suid-Afrika, Harith Fondsbestuurders, MMI Holdings Beperk en Vodacom Groep Beperk. Hy beskik oor nagraadse kwalifikasies in ekonomie en bestuur van die Universiteit van Londen en die Harvard Besigheidskool en het wye internasionale ervaring, strategiese leierskapkwaliteite en diepgaande korporatiewe bestuurservaring in beide die openbare en privaatsektor. Hy is n lid van die oudit-en-risikokomitee. M MOROBE (57) AANGESTEL: 18 Junie 2007 Direkteurskappe: Tot verlede jaar het mnr Morobe gedien as die hoofuitvoerende beampte van Kagiso Media Beperk. Hy het sedertdien die rol as voorsitter van die Programme to Improve Learner Outcomes (PILO) aanvaar, wat tans n vooraanstande diensverskaffer is vir die National Education Colla boration Trust. Mnr Morobe is n toegewyde aktivis vir maatskaplike ontwikkeling. Hy het, sedert sy vrylating van Robbeneiland in 1982, voortgegaan om homself te betrek afgesien van vorige rolle in die staatsdiens en private sektor by verskeie maatskaplike aksies, hoofsaaklik met betrekking tot jeugontwikkeling, omgewing en bewaring. Hy dien ook tans in die direksies van WWF-SA, Food and Trees for Africa (voorsitter), The Steve Biko Foundation en City Year South Africa. F ROBERTSON (59) AANGESTEL: 28 Maart 2001 Direkteurskappe: Uitvoerende ondervoorsitter van Brim stone Investment Corporation Beperk. Mnr Robertson en sy sakevennoot het Brimstone Investments Corpo ration Beperk van n beginner-onderneming in 1995 tot n JSE-genoteerde maatskappy ontwikkel. Hy is ook voorsitter van Commlife Holdings, Lion of Africa Insurance Company, Lion of Africa Life Assurance Company Beperk, House of Monatic en Sea Harvest Corporation Eiendoms Beperk. Hy is n lid van die oudit-en-risikokomitee, die vergoedings-ennominasie komitee en n trustee van die Remgro Aandeletrust. H WESSELS (69) AANGESTEL: 22 Augustus 2008 Direkteurskappe: Mnr Wessels is n direkteur van Keeromstraat 30 Beleggings Beperk, Naspers Beleggings Beperk, Trencor Beperk, Vredesparkestigting en WWF-SA. As n gewese vennoot van PricewaterhouseCoopers en n voormalige voorsitter van die bestuursraad van die Suid-Afrikaanse praktyk gebruik mnr Wessels sy wye ervaring en kennis in sy optrede as finansiële konsultant. Hy beskik oor n BComm (US), STR (Unisa) en GR(SA), is voorsitter van die oudit-en-risikokomitee en woon verskeie ander komiteevergaderings op uitnodiging by. UITVOERENDE DIREKTEURE J J DURAND (47) HOOFUITVOERENDE BEAMPTE BRek (Hons), MPhil (Oxon), GR(SA) Diensjare by die groep: 18 Direkteurskappe: Discovery Holdings Beperk, Distell Groep Beperk, FirstRand Beperk, Grindrod Beperk, Mediclinic International Beperk, RCL Foods Beperk, RMI Holdings Beperk en Unilever South Africa Holdings Eiendoms Beperk. W E BÜHRMANN (59) BELEGGINGS BComm, STR, GR(SA) Diensjare by die groep: 27 Direkteurskappe: Voorsitter van Invenfin Eiendoms Beperk en n direkteur van Pembani Remgro Infra structure Managers Eiendoms Beperk. L CROUSE (61) HOOF FINANSIËLE BEAMPTE BComm, STR, GR(SA) Diensjare by die groep: 6 Direkteurskappe: Dark Fibre Africa Eiendoms Beperk, FirstRand Beperk, FirstRand Bank Beperk, MMI Holdings Beperk, RMB Holdings Beperk en Total South Africa Eiendoms Beperk. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 15

18 UITVOERENDE BESTUURSTRUKTUUR HOE REMGRO BESTUUR WORD Remgro Beperk se direksie lei en beheer die groep in alle sake van wesentlike of strategiese aard wat n uitwerking op die reputasie en prestasie van die groep kan hê. Na die suksesvolle verkryging van VenFin Beperk in November 2009 is n bestuursraad saamgestel as subkomitee van die direksie wat hoofsaaklik verantwoordelik is vir: die vasstelling van beleid, die monitering en bestuur van bestaande beleggings, die identifisering en aanbeveling van nuwe beleggingsgeleenthede en die uitvoering van die direksie se besluite en strategie. Ander sake, soos opgedra deur die direksie, word op senior bestuursvlak hanteer, soos toegelaat ingevolge n formele delegering van gesag wat die perke bepaal van delegerings- en goedkeuringsmandate. Die bestuursraad, saam met senior bestuur, streef daarna om n kultuur van nakoming en goeie bestuur oral in die Remgro groep te vestig. Op 2014 het die bestuursraad uit vyf lede bestaan, van wie al drie uitvoerende direkteure, asook mnre Neville Williams en Pieter Uys. Die skematiese voorstelling hieronder in figuur 2 ver skaf meer be son derhede oor die dag-tot-dag-verant woorde likhede en die gedelegeerde magte van die individuele lede van die bestuursraad. Figuur 1 VERGOEDINGS-EN- NOMINASIEKOMITEE REMGRO-DIREKSIE MAATSKAPLIKE-EN- ETIESEKOMITEE BELEGGINGSKOMITEE OUDIT-EN-RISIKOKOMITEE BESTUURSRAAD RISIKO-EN-IT- BESTUURSKOMITEE BELEGGINGS LYNBESTUUR VEILIGHEID, GESONDHEID EN OMGEWINGSKOMITEE Figuur 2 DIREKSIE HOOFUITVOERENDE BEAMPTE J J Durand BESTUURSRAAD SEKRETARIEEL M Lubbe BA Diensjare by die groep: 20 HOOF FINANSIËLE BEAMPTE L Crouse BELEGGINGS TESOURIE FINANSIES MENSLIKE HULP- BRONNE NUWE BELEGGINGS EN WAAGKAPITAAL W E Bührmann KORPORATIEWE FINANSIES N J Williams BComm (Hons), GR(SA) Diensjare by die groep: 20 STRATEGIESE BELEGGINGS P J Uys MIng (Elektries), MBA Diensjare by die groep: 1 16 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

19 AANDEELHOUERSDAGBOEK EN MAATSKAPPY-INLIGTING BESIGHEIDSOORSIG DATUMS VAN BELANG VIR AANDEELHOUERS Finansiële jaareinde Algemene jaarvergadering Dinsdag, 25 November 2014 Finansiële verslae Aankondiging van tussenresultate Tussenverslag Aankondiging van jaarresultate Finansiële jaarstate Maart Maart September Oktober Dividende Tussendividend verklaar Maart betaal April Finale dividend verklaar September betaal November Finale dividend Nr. 28 Gewone dividend per aandeel 233 sent Laaste dag van verhandeling ten einde vir die dividend te kwalifiseer Vrydag, 7 November 2014 Aandele verhandel ex dividend Maandag, 10 November 2014 Rekorddatum Vrydag, 14 November 2014 Betaaldatum Maandag, 17 November 2014 MAATSKAPPY-INLIGTING Maatskappysekretaris M Lubbe Sake-adres en geregistreerde kantoor Millenniapark Stellentialaan 16 Stellenbosch 7600 Posbus 456 Stellenbosch 7599 Oordragsekretaris Computershare Investor Services Eiendoms Beperk Marshallstraat 70 Johannesburg 2001 Ouditeure PricewaterhouseCoopers Geïnk. Stellenbosch Notering JSE Beperk Sektor: Nywerhede Algemene Nywerhede Borg Rand Aksepbank ( n Afdeling van FirstRand Bank Beperk) Webwerf Posbus Marshalltown 2107 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 17

20 VOORSITTER SE VERSLAG EKONOMIESE OORSIG Die Suid-Afrikaanse ekonomie het voortgegaan om swakker as die meeste wêreldekonomieë te presteer. Ongekende nywerheidsaksie het die BBP-groei vooruitsigte vir 2014 aansienlik verswak. Die plaaslike ekonomie kry ook die wind van voor weens eksterne faktore, insluitende hernieude kommer oor groeivooruitsigte by ons belangrikste handelsvennote. JOHANN RUPERT VOORSITTER Ondanks bemoedigende tekens is die wêreldekonomie nog nie uit die moeilikheid nie. In die Verenigde State (VSA) het BBP-groei in die tweede kwartaal sterk omgekeer nadat dit die jaar onverwags swak begin het. Die arbeidsmark maak steeds goeie vordering, met n gemiddelde indiensnemingsgroei van bokant oor die laaste ses maande. Terselfdertyd bly algehele loongroei en breë verbruikersinflasie bedees. Die beter onderliggende groeimomentum skep n omgewing wat nog nie prys stabiliteit bedreig nie en aan die VSA se sentrale bank (Fed) die ruimte bied om sy beleidsrentekoers vir die afsienbare toekoms op historiese lae vlakke te hou. Tekens van verbeterde groei beteken egter dat finansiële markte nou meer sekerheid het dat die Fed sal begin om beleidsrentekoerse in die tweede helfte van 2015 te verhoog. Dit het reeds tot n aansienlike versterking van die VSA dollar teenoor ander belangrike en opkomende wisselkoerse, asook die rand, gelei. Nadat nuwe rekord hoogtepunte teen die middel van 2014 bereik is, het wêreldaandelemarkte in die onlangse verlede begin stoom verloor. In die eurogebied bly groei middelmatig, maar die finansiële markte is baie meer hoopvol oor toekomsvooruitsigte. Intussen is verbruikersinflasie steeds op n lae vlak. Dit laat kommer ontstaan dat dieselfde lot die eurogebied kan tref as dié van Japan wat sedert die 1990 s langdurige swak persoonlike verbruik en BBP-groei ervaar het. As gevolg hiervan het die Europese Sentrale Bank (ESB) n bykomende stimulus verskaf deur die beleidsrentekoers tot nader aan nul te sny. In n poging om krediet te ontsluit het die ESB ook goedkoop lenings aan die kommersiële banksektor aangebied. Die vooruitsigte vir die Chinese ekonomie is een van die kwessies waaroor beleggers moontlik die meeste besorgd is. Gegewe die land se buitengewoon groot impak op belang-rike hulpbronne, waaronder ystererts, is 18 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

21 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS VOORSITTER SE VERSLAG Chinese groei van kardinale belang, veral vanuit n Suid- Afrikaanse oogpunt. Daar is ernstige kommer dat China se tradisionele groeimodel van vinnig groeiende uitvoere en vaste investering (meer onlangs aangevuur deur krediet en stygende skuld) uitgedien is. Beleggings het toenemend onproduktief begin raak, terwyl daar ook kommer is oor n potensiële oorverhitting in die eiendomsektor. Onlangse swak gegewens wat vrygestel is, beklemtoon dat n moeilike tyd van herskikking voorlê. Dit sal waarskynlik gepaard gaan met stadiger groei as wat die geval die laaste dekade was. Die swakker geldeenheid was ook grootliks daarvoor verantwoordelik dat die inflasiekoers tot bokant die Suid- Afrikaanse Reserwebank (SARB) se teikenkoers van 6% op n jaargrondslag toegeneem het. In reaksie op die verwagting dat die koersoorskryding kan voortduur, het die SARB sy repokoers in Januarie 2014 met 50 basispunte verhoog. Dit is in Julie 2014 opgevolg met n verhoging van 25 basispunte. Die besluit om die repokoers met 25 basispunte pleks van met die normale 50 punte te verhoog, is waar - skynlik beïnvloed deur die verswakkende BBP-groeivooruitsigte. Nog koersverhogings word in 2015 verwag. DIE INTRINSIEKE NETTO BATEWAARDE PER AANDEEL HET MET 20.1% TOEGENEEM Benewens wat in China gebeur, is n moontlike toename in die weerstand tussen Rusland en die Weste oor die krisis in die Oekraïne, asook n vinniger as verwagte styging in die VSA se beleidsrentekoers, belangrike korttermynrisiko s vir die wêreldekonomie. Plaaslik is die BBP-groei wat voorspel is vir 2014 gehalveer van ongeveer 3% aan die einde van 2013 tot 1.5% tans. In hoofsaak weerspieël dit die negatiewe uitwerking van die ongehoorde vyf maande lange staking in die platinummynbedryf tussen Januarie en Junie. Die staking is gevolg deur langdurige nywerheidsaksie in die metaal- en ingenieursbedryf. Bene wens die produksieverlies wat dit tot gevolg gehad het, het die verlies aan inkomste wat die stakende werkers gely het, ook n uitkringingseffek regdeur die ekonomie gehad. Saam met ander faktore sal die swak BBP-groeivooruitsigte waarskynlik verhinder dat die regering sy begrotingstekortteiken vir 2014/15 haal. As gevolg hiervan het die kredietgraderingsagentskap Standard & Poor s op 13 Junie 2014 Suid-Afrika se gradering afwaarts aangepas na BBB. Die ontwrigte plaaslike ekonomiese omgewing het ook n belangrike rol gespeel in die volgehoue swakker randwisselkoers. Na n gemiddelde van R9.65/$ in 2013 het die rand verder verswak tot n gemiddelde van R10.70/$ in die eerste helfte van 2014 en R10.98/$ in September. As minder nywerheidsaksie plaasvind met ietwat beter globale groei in 2015, kan plaaslike BBP-groei weer ver snel. Dit lyk egter of groei in die afsienbare toekoms onder Suid- Afrika se jare lange gemiddelde van 3.5% gaan bly. KORPORATIEWE BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID Remgro is ten volle daartoe verbind om sy besigheid op n volhoubare wyse te bestuur en die hoogste standaarde van etiek en korporatiewe bestuurspraktyke na te streef. Die direksie is uiteindelik aanspreeklik vir die vertoning van die maatskappy, met begrip daarvoor dat strategie, risiko, prestasie en volhoubaarheid onafskeibaar is. Ons bestuursraamwerk is op die beginsel van King III gegrond en ons is tevrede dat die maatskappy die meeste van die beginsels gedurende die jaar onder oorsig nagekom het. Ons glo ook dat die huidige lede van die raad gesamentlik oor genoegsame vaardighede, ervaring en diversiteit beskik om hul verantwoordelikhede na te kom, die groep se doelwitte te bereik en aandeelhouerswaarde oor die lang termyn te skep. FINANSIËLE VERTONING EN BELEGGINGSBEDRYWIGHEDE In die jaar onder oorsig het wesensverdienste per aandeel met 58.2% toegeneem van sent in 2013 tot sent. Daar moet gelet word daarop dat die resultate vir die vergelykende jaar wesentlik beïnvloed is deur eenmalige remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 19

22 VOORSITTER SE VERSLAG kostes wat verband hou met Mediclinic se herfinansiering van sy Switserse en Suid-Afrikaanse skuld in Oktober Remgro se deel van hierdie eenmalige items het n verlies van R1 312 miljoen bedra. Ten einde aandeelhouers in staat te stel om n betekenisvolle vergelyking met die resultate van die vorige jaar te maak, word wesensverdienste en wesensverdienste per aandeel ook met uitsluiting van Remgro se deel van Mediclinic se herfinansieringskoste aangebied. Op n vergelykbare grondslag het wesensverdienste per aandeel met 20.5% van sent in 2013 tot sent in die jaar onder oorsig toegeneem. Remgro se intrinsieke netto batewaarde per aandeel het met 20.1% toegeneem, van R op 2013 tot R op Die grootste bydraer tot hierdie toename was RMBH/FirstRand, waarvan hul aandeel van die intrinsieke netto batewaarde (voor enige potensiële KWB) met 35.6% op n jaargrondslag toegeneem het vanaf R21.9 miljard tot R29.7 miljard. Op 2014 het ongenoteerde beleggings 22% van Remgro se intrinsieke netto batewaarde verteenwoordig. Vergeleke met die hoë vlak van korporatiewe bedrywighede in die vorige jaar, is die 2014 finansiële jaar gebruik om die posisie van sommige maatskappye waarin belê is, te konsolideer. In hierdie verband het RCL Foods die oorblywende minderheidsbelang van 35.8% in Foodcorp verkry, en ook sy balansstaat verstewig deur buitelandse skuld met n plaaslike fasiliteit te vervang. In Januarie 2014 het RCL Foods ook TSB van Remgro verkry, waardeur sy inkomstestroom verder gediversifiseer en sy stewige handelsmerkportefeulje versterk is. Remgro se ekwiteitsbelange in Distell, Grindrod, RCL Foods en TSB is verwater as gevolg van die herstrukturering van hul SEB-aandeelhouding gedurende die jaar onder oorsig. ERKENNING Met ingang van 31 Desember 2013 het mnr J W Dreyer as uitvoerende direkteur van die raad van Remgro uitgetree. Die raad bedank hom vir sy waardevolle bydrae oor baie jare. Ons spreek ons opregte waardering uit teenoor almal wat die afgelope jaar tot die groep se vertoning bygedra het: die aandeelhouers vir hul volgehoue vertroue; die besturende direkteure en alle kollegas in die onderskeie groepmaatskappye vir hul samewerking en ondersteuning; alle ander direkteure, beamptes en werknemers vir hul toewyding; en alle betrokke partye vir dienste gelewer. Johann Rupert Voorsitter Stellenbosch 17 September remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

23 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS HOOFUITVOERENDE BEAMPTE SE VERSLAG INLEIDING Remgro se intrinsieke netto batewaarde is die beste aanwyser van die waarde wat vir ons aandeelhouers toegevoeg word. In die jaar onder oorsig het die intrinsieke netto batewaarde per aandeel met 20.1% van R op 2013 tot R op 2014 toegeneem. Oor dieselfde tydperk het die alle aandele-indeks van die JSE met 28.7% toegeneem, terwyl Remgro se aandeelprys met 21.1% gegroei het. U word verwys na die tabelle op bladsy 23 waar die relatiewe vertonings in meer besonderhede uiteengesit word. Hierdie verslag streef daarna om aan aandeelhouers n beter begrip te gee van die metodes wat gebruik word om die intrinsieke netto batewaarde te bereken, veral met betrekking tot die waardasie van ons ongenoteerde beleggings. n Opsomming van ons beleggingsbedrywighede gedurende die jaar onder oorsig word ook verskaf. INTRINSIEKE NETTO BATEWAARDE JANNIE DURAND HOOFUITVOERENDE BEAMPTE SAAMGESTELDE GROEIKOERS VAN 20.8% PER JAAR VAN INTRINSIEKE NETTO BATEWAARDE SEDERT ONTBONDELING VAN BAT IN 2008 Die intrinsieke netto batewaarde van die groep sluit waardasies in van alle beleggings, insluitende filiaal-, geassosieerde maatskappye en gesamentlike ondernemings, teen óf genoteerde markwaarde óf, soos in die geval van ongenoteerde beleggings, teen direkteurswaardasie. Die netto bates van volfiliaal- nie-beleggingsmaatskappye bestaan hoofsaaklik uit monetêre items (ingesluit teen boekwaarde) en eiendom (ingesluit teen billike waarde). Die volgende faktore word in ag geneem ten einde die direkteurswaardasie van ongenoteerde beleggings te bepaal: } Markwaarde en verdienste-opbrengste van soortgelyke genoteerde aandele, met inagneming van die feit dat die ongenoteerde beleggings se bemarkbaarheid beperk is en, in sommige gevalle, ook die verhandelbaarheid daarvan } Groeipotensiaal en risiko } Onderliggende netto batewaarde } Winsgeskiedenis } Kontantvloeivooruitskattings remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 21

24 HOOFUITVOERENDE BEAMPTE SE VERSLAG REMGRO-AANDEELPRYS Rand per aandeel Jul 2013 Aug 2013 Sep 2013 Okt 2013 Nov 2013 Des 2013 Jan 2014 Feb 2014 Mar 2014 Apr 2014 Mei 2014 Jun 2014 Hoogste/laagste sluitingsprys Geweegde gemiddelde prys Dit is die beleid van Remgro om geen beheerpremie te plaas op die waardasie van beleggings waar n meerderheids belang gehou word nie. In gevalle waar Remgro n minderheidsbelang hou, word n 10%-verhandelbaarheidsdiskonto toegepas. Remgro se ongenoteerde beleggings is soos volg waardeer: Air Products South Africa Die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik om hierdie belegging te waardeer. Geen verhandelbaarheidsdiskonto word op die waardasie toegepas nie as gevolg van die 50%-aandeelhouding. Business Partners Die netto batewaarde is gebruik. CIV groep Die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik. Kagiso Tiso Holdings Die jaarlikse eksterne waardasie is gebruik. PRIF Die jaarlikse eksterne waardasie is gebruik. Sabido n Historiese prys-verdienste-verhouding is gebruik. SEACOM Die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik. Total South Africa Die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik. Unilever Suid-Afrika Die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik. Wispeco Die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik. Verwys na die tabel op bladsy 25 vir n gedetailleerde ontleding van Remgro se intrinsieke netto batewaarde. PGSI Die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik. 22 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

25 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS HOOFUITVOERENDE BEAMPTE SE VERSLAG RELATIEWE VERTONING VAN INTRINSIEKE NETTO BATEWAARDE EN REMGRO INTERNE OPBRENGSKOERS (IOK) Die onderstaande tabelle gee n vergelyking van die relatiewe vertoning van Remgro se intrinsieke netto batewaarde per aandeel teenoor sekere gekose JSE-indekse. Dividende wat deur Remgro betaal is, is nie in aanmerking geneem nie Maart Maart Okt 2008* Intrinsieke netto batewaarde Rand per aandeel JSE Alle aandele-indeks Fin & Ind 30-indeks Finansiële 15-indeks Hulpbronne 10-indeks Remgro-aandeelprys (Rand) * Remgro verhandel sonder sy ontbondelde belang in BAT sedert 28 Oktober Relatiewe vertoning Jaar 2014 (% jaar tot jaar) Tydperk vanaf 28 Oktober 2008 tot 2014 (% saamgestel per jaar) Intrinsieke netto batewaarde JSE Alle aandele-indeks Fin & Ind 30-indeks Finansiële 15-indeks Hulpbronne 10-indeks Remgro-aandeelprys Die onderstaande tabel gee n vergelyking van Remgro se IOK teenoor sekere gekose JSE-indekse. Vir hierdie doel word daar aanvaar dat dividende óf in Remgro-aandele óf in die betrokke indeks herbelê word, na gelang van die spesifieke berekening. IOK vanaf 28 Oktober 2008 tot 2014 (% saamgestel per jaar) JSE Alle aandele-indeks 22.9 Fin & Ind 30-indeks 27.7 Finansiële 15-indeks 23.4 Hulpbronne 10-indeks 14.4 Remgro-aandeel 30.4 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 23

26 HOOFUITVOERENDE BEAMPTE SE VERSLAG BELEGGINGSBEDRYWIGHEDE In die jaar onder oorsig het RCL Foods die oorblywende minderheidsbelang van 35.8% in Foodcorp ten bedrae van R521 miljoen verkry. In Januarie 2014 het RCL Foods ook TSB van Remgro verkry vir n koopsom van R4.0 miljard, wat vereffen is deur die uitreiking van miljoen nuwe RCL Foods-aandele aan Remgro. RCL Foods het in Februarie 2014 ook bykomende kapitaal ten bedrae van R790 miljoen deur n pro rata-aanbod aan kwalifiserende minderheidsaandeelhouers gewerf. Daarby is 19.6 miljoen nuwe RCL Foods-aandele uitgereik met die implementering van TSB se SEB-skema op RCL Foods-aandeelhouersvlak en die herstrukturering van die bestaande RCL SEB-aandeelhouding. Bogenoemde transaksies het Remgro se effektiewe belang in RCL Foods tot 77.7% (2013: 75.9%) verhoog. In Mei 2014 het Remgro aan Grindrod se versnelde boekbouaanbod deelgeneem en n bykomende netto bedrag van R551 miljoen in Grindrod belê. Grindrod het ook sy SEB-aandeelhouding herstrukteer en het 64 miljoen nuwe Grindrod-aandele aan strategiese swart beleggers uitgereik. As gevolg van hierdie transaksies het Remgro se belang in Grindrod tot 22.6% (2013: 25.0%) verminder. Gedurende Januarie 2014 het Distell sy SEB-transaksie herstruktureer en 15.0 miljoen nuwe aandele aan SEBaandeelhouers uitgereik. Dié transaksie het Remgro se effektiewe belang in Distell van 33.4% tot 31.0% verwater. In Februarie 2014 het Remgro ook sy direkte belang van 1.8% in Caxton verruil vir n indirekte belang van 6.1% in spesiale doelentiteite. Sover dit die buiteland betref, is nog R258 miljoen in die Milestone Capital-fondse belê, wat Remgro se totale beleg ging in China tot R1.1 miljard verhoog het. Die onderstaande tabel verteenwoordig die kontanteffek van Remgro se beleggingsbedrywighede vir die jaar tot Hierdie bedrywighede sluit die beleggingsbedrywighede van Remgro se bedryfsfiliale, RCL Foods Beperk en Wispeco Holdings Beperk, uit. Beleggings verkry en lenings toegestaan Beleggings en lenings gerealiseer R miljoen Bestaande maatskappye waarin belê is Grindrod 551 Unilever Suid-Afrika (lening) 283 Milestone Capital Funds (buiteland) 258 CIV groep 67 PGSI 47 Premier Team Holdings 28 Ander R miljoen TSB (lening) 232 Britehouse 14 Ander 30 BELEGGINGSVERPLIGTINGE 276 Die onderstaande tabel som die beleggingsverpligtinge van Remgro soos op 2014 op. Beleggingsverpligtinge R miljoen Milestone China Funds (buiteland) 593 Kagiso Infrastructure Empowerment Fund 71 Premier Team Holdings 37 Ander Jannie Durand Hoofuitvoerende beampte Stellenbosch 17 September remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

27 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS HOOFUITVOERENDE BEAMPTE SE VERSLAG INTRINSIEKE NETTO BATEWAARDE R miljoen Boekwaarde Intrinsieke waarde Boekwaarde Hersaamgestel Intrinsieke waarde Voedsel, drank en huishoudelike sorg Unilever Suid-Afrika Distell (1) RCL Foods TSB Bankwese RMBH FirstRand Gesondheidsorg Mediclinic Versekering RMI Holdings Nywerheid Air Products South Africa KTH Total South Africa PGSI Wispeco Infrastruktuur Grindrod CIV groep SEACOM Ander infrastruktuurbelange Media en sport Sabido Ander media- en sportbelange Ander beleggings Sentrale tesourie kontant by die kern (2) Ander netto korporatiewe bates Netto batewaarde (NBW) Potensiële KWB-aanspreeklikheid (3) (5 130) (4 628) NBW na belasting Uitgereikte aandele na aftrekking van aandele teruggekoop (miljoen) NBW na belasting per aandeel (Rand) (1) Sluit die belegging in Capevin Holdings Beperk in. (2) Kontant by die kern sluit uit kontant gehou deur filiale wat afsonderlik hierbo gewaardeer is (hoofsaaklik RCL Foods, TSB en Wispeco). (3) Die potensiële kapitaalwinsbelasting (KWB)-aanspreeklikheid is bereken op die spesifieke-identifikasiemetode deur gebruik te maak van die voordeligste berekening vir beleggings wat voor 1 Oktober 2001 verkry is en die korporatiewe vrystellingsbepalings word ook in ag geneem. Uitgestelde KWB op beleggings beskikbaar vir verkoop is onder ander netto korporatiewe bates hierbo ingesluit. (4) Vir doeleindes van berekening van die intrinsieke netto batewaarde, word ongenoteerde beleggings teen direkteurswaardasies aangetoon en genoteerde beleggings teen beurspryse. (5) Intrinsieke netto batewaardes is ongeouditeer. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 25

28 HOOF FINANSIËLE BEAMPTE SE VERSLAG INLEIDING Vanweë die feit dat Remgro n beleggingshouermaat - skappy is, is tradisionele prestasiemetings, soos verkope of bruto wins, nie betekenisvolle maatstawwe om die groep se vertoning te beoordeel nie. Bestuur gebruik wesensverdienste, intrinsieke netto batewaarde en kontant by die kern om die groep se vertoning op n deurlopende grondslag te evalueer en daarom word hierdie konsepte deurgaans in die geïntegreerde jaarverslag gebruik om aandeelhouers n beter begrip van ons resultate te gee. VERGELYKING MET VORIGE JAAR LEON CROUSE HOOF FINANSIËLE BEAMPTE Gedurende die vorige finansiële jaar het Mediclinic International Beperk (Mediclinic) wesent like eenmalige kostes wat met die volledige herfinan siering van sy Switserse en Suid-Afrikaanse skuld verband hou, aangegaan. Remgro se deel van hierdie eenmalige items, wat ingesluit is in sy resultate vir die jaar geëindig 2013, bedra n verlies van R1 312 miljoen. Vanweë die wesentlike aard van die bedrae ter sprake, word wesensverdienste en wesensverdienste per aandeel ook aangebied met uitsluiting van Remgro se deel van Mediclinic se herfinansieringskoste waarna hierbo verwys is. RESULTATE Wesensverdienste Wesensverdienste vir die jaar tot 2014 bedra R6 635 miljoen vergeleke met R4 196 miljoen vir die jaar tot 2013, wat n styging van 58.1% verteenwoordig, terwyl wesensverdienste per aandeel met 58.2% van sent tot sent toegeneem het. Met uitsluiting van die uitwerking van die eenmalige items wat met Mediclinic se herfinansieringstransaksie, waarna vroeër verwys is, verband hou, het wesensverdienste met 20.5% vanaf R5 508 miljoen tot R6 635 miljoen toegeneem, terwyl wesensverdienste per aandeel ook met 20.5% vanaf sent tot sent toegeneem het, soos in die tabel op die volgende bladsy aangetoon. VERGELYKBARE WESENSVERDIENSTE HET MET 20.5% TOEGENEEM 26 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

29 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS HOOF FINANSIËLE BEAMPTE SE VERSLAG FINANSIËLE HOOFTREKKE Jaar geëindig 2014 Jaar geëindig 2013 Hersaamgestel % verandering Wesensverdienste (R miljoen) per aandeel (sent) Wesensverdienste, uitgesluit Mediclinic herfinansieringskoste (R miljoen) per aandeel (sent) Verdienste (R miljoen) per aandeel (sent) Dividende per aandeel (sent) Gewoon Tussen Finaal Intrinsieke netto batewaarde per aandeel (Rand) BYDRAE TOT WESENSVERDIENSTE DEUR RAPPORTERINGSKATEGORIEË R miljoen Jaar geëindig 2014 % verandering Jaar geëindig 2013 Hersaamgestel Voedsel, drank en huishoudelike sorg 795 (29.2) Bankwese Gesondheidsorg (491) Versekering Nywerheid Infrastruktuur 166 (15.3) 196 Media en sport 64 (46.2) 119 Ander beleggings Sentrale tesourie Ander netto korporatiewe koste (134) (31.4) (102) Wesensverdienste Mediclinic herfinansieringskoste Wesensverdienste, uitgesluit Mediclinic herfinansieringskoste Verwys na die samestelling van wesensverdienste op bladsy 33 vir verdere inligting. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 27

30 HOOF FINANSIËLE BEAMPTE SE VERSLAG Kommentaar op rapporteringskategorieë se vertoning Voedsel, drank en huishoudelike sorg Die bydrae van voedsel, drank en huishoudelike sorg tot Remgro se wesensverdienste het R795 miljoen bedra (2013: R1 123 miljoen), n afname van 29.2%. Hierdie afname is hoofsaaklik die gevolg van laer bydraes van RCL Foods en TSB. RCL Foods het n wesensverlies van R303 miljoen gerapporteer vir die jaar onder oorsig (2013: R29 miljoen wins), waarvan Remgro se gedeelte van die verlies R239 miljoen (2013: R21 miljoen wins) bedra het. In die jaar onder oorsig is RCL Foods se resultate negatief beïnvloed deur die volgende items: } Wesentlike buitelandse valutaverliese weens die vroeë aflossing van Foodcorp se euro-gedenomineerde skuld } Eenmalige SEB-koste wat verband hou met die herstrukturering van sy SEB-aandeelhouding } Wesentlike transaksiekoste ten opsigte van verskeie korporatiewe bedrywighede gedurende die jaar } Voortgesette hoë vlakke van goedkoop mededingende hoenderinvoere en hoë insetkoste TSB se bydrae tot wesensverdienste was R192 miljoen (2013: R316 miljoen). Daar moet op gelet word dat TSB se bydrae net sy resultate vir die ses maande tot 31 Desember 2013 insluit vanweë die feit dat Remgro in Januarie 2014 sy 100%-belang in TSB aan RCL Foods verkoop het. TSB se wesensverdienste vir die volle jaar bedra R218 miljoen (2013: R316 miljoen). Hierdie afname was hoofsaaklik te wyte aan laer plaaslike verkoopsvolumes en laer marges wat gerealiseer is weens die negatiewe uitwerking van verhoogde suikerinvoere. Unilever se bydrae tot wesensverdienste het met 18.5% afgeneem tot R347 miljoen (2013: R426 miljoen). Hierdie afname is hoofsaaklik die gevolg van groei in omset, teen gewerk deur n toename in aanbodkettingkostes, sowel as beleggings in handelsmerke en bemarking en herstruktureringskoste. Distell se bydrae tot wesens verdienste, wat die belegging in Capevin Holdings insluit, het R495 miljoen (2013: R360 miljoen) bedra. Gedurende April 2013 het Distell vir Burn Stewart Distillers Limited verkry en sy resultate vir die huidige jaar sluit n gunstige hermeting in ten bedrae van R159 miljoen van die voor waardelike teenprestasie wat met die verkryging betaal baar is. In die vergelykende jaar is Distell se resultate negatief beïnvloed deur kostes wat verband hou met die verkryging van nuwe besighede en n rente-voorsiening op aksynsbelasting, wat in totaal R265 miljoen bedra het. Met die uitsluiting van hierdie eenmalige items, sou Distell se bydrae tot Remgro se wesensverdienste met 1.6% tot R442 miljoen afgeneem het. Remgro se effektiewe belang in Distell het vanaf 33.4% tot 31.0% afgeneem. Bankwese Die bydrae van die bankafdeling tot wesensverdienste het R2 542 miljoen (2013: R2 077 miljoen) bedra, n styging van 22.4%. Beide FirstRand en RMBH het uitstekende wesensverdienstegroei van 21.8% en 22.8% onderskeidelik gerapporteer, hoofsaaklik vanweë groei in beide renteinkomste en nie-rente-inkomste by FNB, RMB en WesBank, asook n aansienlike vermindering in kredietwaardedalingskoste op n jaargrondslag. Gesondheidsorg Mediclinic se bydrae tot Remgro se wesensverdienste was n wins van R1 489 miljoen (2013: R491 miljoen verlies). Hierdie toename in winste was hoofsaaklik weens die uitwerking van die eenmalige items wat met die Mediclinic-herfinansieringstransaksie in die vergelykende jaar verband hou, waarna vroeër verwys is. Uitgesluit hierdie eenmalige items, sou Mediclinic se bydrae tot Remgro se wesensverdienste met 81.4% vanaf R821 miljoen toegeneem het, hoofsaaklik vanweë stewige vertonings deur al drie bedryfsplatforms, sowel as n eenmalige verstrekedienskoste-krediet van R192 miljoen, wat verband hou met sy aftreevoordele-verpligtinge. Versekering RMI Holdings is die enigste belegging wat onder versekeringsbelange gerapporteer word. RMI Holdings het n toename van 28.4% in wesensverdienste gerapporteer, met al drie bedryfsplatforms, naamlik Discovery, MMI Holdings en OUTsurance, wat uitstekende wesensverdienstegroei van onderskeidelik 45.6%, 28.5% en 19.2% behaal het. Nywerheid Total South Africa se bydrae tot Remgro se wesens - verdienste het R233 miljoen (2013: R258 miljoen) bedra en die afname is ongeag meer gunstige voorraadherwaar - dasies as in die vergelykende tydperk, wat teengewerk is deur n toename in sy voorsiening vir terreinrehabilitasiekoste. Remgro se deel van die resultate van KTH het R71 miljoen (2013: R36 miljoen) bedra. Wispeco se bydrae tot Remgro se wesensverdienste het R107 miljoen (2013: R64 miljoen) bedra. Hierdie toe name in wesensverdienste is hoofsaaklik te danke aan beter verkoopsvolumes en -pryse, asook aan verbeterde produksiedoeltreffendheid. Air Products en PGSI se bydraes tot wesensverdienste het onderskeidelik R217 miljoen en R72 miljoen (2013: R180 miljoen en R10 miljoen) bedra. 28 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

31 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS HOOF FINANSIËLE BEAMPTE SE VERSLAG Infrastruktuur Grindrod se bydrae tot Remgro se wesensverdienste het R108 miljoen bedra (2013: R144 miljoen). Die afname is hoofsaaklik die gevolg van n swakker bedryfsprestasie deur sy kommoditeitsverhandeling-afdeling. Hierdie bedrywighede is, soos beplan, in die proses om afgeskaal en verkoop te word. Vir die jaar onder oorsig het die CIV groep R58 miljoen tot wesensverdienste bygedra (2013: R59 miljoen). SEACOM het n wesensverlies van R26 miljoen vir die jaar onder oorsig gerapporteer (2013: R3 miljoen verlies) en Remgro se deel van hierdie verlies het R6 miljoen bedra (2013: n verlies van minder as R1 miljoen). Media en sport Media- en sportbelange bestaan hoofsaaklik uit die belange in Sabido en Premier Team Holdings (PTH). Sabido se bydrae tot Remgro se wesensverdienste het R131 miljoen (2013: R148 miljoen) bedra. Hierdie afname is hoofsaaklik die gevolg van wesentlike nuwe besigheidontwikkelingsuitgawes wat gedurende die tydperk onder oorsig aangegaan is. PTH se bydrae tot wesensverdienste was n verlies van R68 miljoen (2013: R37 miljoen verlies). Ander beleggings Die bydrae van ander beleggings tot wesensverdienste het R59 miljoen (2013: R57 miljoen) bedra, waarvan Business Partners se bydrae R33 miljoen (2013: R32 miljoen) was. Sentrale tesourie en ander netto korporatiewe koste Die bydrae deur die sentrale tesourie-afdeling het R83 miljoen (2013: R3 miljoen) bedra. Hierdie toename was hoofsaaklik as gevolg van buitelandse wisselkoersverliese van R98 miljoen in die vergelykende tydperk met die verskansing van die repatriasie van n gedeelte van Remgro se buitelandse kontant. Ander netto korporatiewe koste het R134 miljoen (2013: R102 miljoen) bedra. Hierdie toename is hoofsaaklik die gevolg van die netto na-belaste onderskrywingsfooi van R46 miljoen wat ingevolge die Mediclinic-regteaanbod in die vergelykende jaar ontvang is. Totale verdienste Totale verdienste het met 65.5% tot R6 917 miljoen (2013: R4 179 miljoen) toegeneem, hoofsaaklik as gevolg van die koste verbonde aan Mediclinic se herfinansiering in die vergelykende jaar. DIVIDENDDEKKING WPA: WESENSVERDIENSTE PER AANDEEL Sent Keer ** * WPA Dividenddekking * WPA van voortgesette bedrywighede (na die ontbondeling van British American Tobacco Plc gedurende November 2008) ** WPA, uitgesluit Mediclinic herfinansieringskoste (hersaamgestel) 1.5 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 29

32 HOOF FINANSIËLE BEAMPTE SE VERSLAG KONTANT BY DIE KERN EN BUITELANDSE WISSELKOERSE Op 2014 het Remgro se kontant by die kern R3 264 miljoen (2013: R2 733 miljoen) bedra, waarvan 32% in die buiteland belê is (2013: 46%). Die kontant word in verskillende geldeenhede gehou, waarvan ongeveer 68% gehou word in SA rand en 30% in VSA dollar. Remgro se buitelandse kontant word volgens n strategie bestuur waarvolgens die blootstelling aan verskillende geldeenhede tot sekere maksimum vlakke beperk word. In die jaar onder oorsig is besluit om die buitelandse kontant, wat steeds in euro, Switserse frank en Britse pond gehou is, in VSA dollar te herbelê. Dit is gedoen omdat die grootste gedeelte van Remgro se buitelandse kapitaalverpligtinge in VSA dollar aangedui word. Weens die onttrekking van die beleggings in euro, Switserse frank en Britse pond het n gedeelte van die kumulatiewe buitelandse valutawinste wat vroeër in ekwiteit verant woord is, werklike winste geword. Hierdie winste, ten bedrae van R70 miljoen, is herklassifiseer na die inkomstestaat, maar is buite wesensverdienste verantwoord. Op 2014 is die meerderheid van Remgro se oorblywende buitelandse kontant reeds geoormerk vir die uitbreiding van bestaande buitelandse beleggings Valutawaarde miljoen Wisselkoers R miljoen 2013 R miljoen VSA dollar Euro Britse pond Switserse frank SA rand KONTANTBEWEGING BY DIE HOUERMAATSKAPPY (KONTANT BY DIE KERN) (R MILJOEN) (1 833) (1 347) (112) (13) Dividende ontvang Beleggings en lenings gerealiseer Wisselkoers herwaardasie van buitelandse kontant Rente en ander Dividende betaal Beleggings verkry en lenings toegestaan Vergoeding betaal Belasting betaal Netto kontantbeweging 30 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

33 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS HOOF FINANSIËLE BEAMPTE SE VERSLAG Sluitingswisselkoerse Beweging % USD/ZAR (7.7) EUR/ZAR (13.3) GBP/ZAR (21.0) CHF/ZAR (12.5) Gemiddelde wisselkoerse Jaar geëindig 2014 Jaar geëindig 2013 Beweging % USD/ZAR (17.4) EUR/ZAR (23.1) GBP/ZAR (21.9) CHF/ZAR (22.2) DIVIDENDE Die finale dividend per aandeel is op 233 sent (2013: 201 sent) vasgestel. Totale gewone dividende per aandeel ten opsigte van die jaar tot 2014 bedra gevolglik 389 sent (2013: 346 sent). Die dividend is 3.3 keer deur wesensverdienste (uitgesluit Mediclinic herfinansieringskoste) gedek teenoor 3.2 keer die vorige jaar. SBM EN DIVIDENDBELASTING Met ingang van 1 April 2012 is SBM vervang met n dividendbelasting. Ingevolge die nuwe wetgewing, sal maatskappye toegelaat word om hul beskikbare SBMkrediete, vir n tydperk van drie jaar vanaf die effektiewe datum van dividendbelasting, teen toekomstige dividende aan te wend. Op 2014 het Remgro se beskikbare SBM-krediete R1 824 miljoen bedra en hierdie bedrag ZAR VS BUITELANDSE GELDEENHEDE DEUR REMGRO GEHOU ZAR /07/ /07/ /08/ /09/ /10/ /11/ /12/ /01/ /02/ /03/ /04/ /05/ /06/ /07/31 1 BRITSE POND 1 EURO 1 SWITSERSE FRANK 1 VSA DOLLAR remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 31

34 HOOF FINANSIËLE BEAMPTE SE VERSLAG kan teen toekomstige dividendbelastingverpligtinge van aandeelhouers aangewend word. R1 204 miljoen van die SBM-krediete sal aangewend word vir die finale dividend van 233 sent per aandeel wat op 17 September 2014 verklaar is. Aandeelhouers word aangemoedig om toekomstige aandeelhouerskennisgewings versigtig te lees aangesien die instelling van dividendbelasting sekere aandeelhouersoptrede sal vereis om te verseker dat die korrekte dividendbelastingpersentasie toegepas word. INTRINSIEKE NETTO BATEWAARDE Remgro se intrinsieke netto batewaarde per aandeel op 2014 was R teenoor R op U word verwys na die hoofuitvoerende beampte se verslag op bladsy 21 vir n volledige bespreking van Remgro se intrinsieke netto batewaarde en hoe dit vergelyk met sekere gekose JSE-indekse. REKENINGKUNDIGE BELEID Die finansiële jaarstate word ooreenkomstig Internasionale Finansiële Rapporteringstandaarde (IFRS) opgestel. Die rekeningkundige beleid is konsekwent toegepas in beide jare wat aangebied word, met die uitsondering van die implementering van IFRS 10: Gekonsolideerde Finansiële State, IFRS 11: Gesamentlike Reëlings en die wysigings aan IAS 19: Werknemervoordele. Die aanvaarding van IFRS 10, IFRS 11 en die gewysigde IAS 19 vereis n hersamestelling van die vergelykende resultate, soos uiteengesit in nota 11 van die verkorte finansiële jaarstate op bladsy 115. RISIKOBESTUUR Die maatskappy het n omvattende risikobestuursbeleid geïmplementeer wat op die beginsels en raamwerk van die internasionale COSO (Komitee van Borgorganisasies van die Treadway-kommissie) Ondernemingsrisikobestuur Geïntegreerde Raamwerk geskoei is en aan die aanbevelings van King III voldoen. n Omvattende risikobestuurstruktuur is ook geïmple menteer om effektiewe en doelmatige risikobestuur in die groep te verseker. n Opsomming van Remgro se risikobestuursproses verskyn in die Risikobestuursverslag op bladsy 72, asook in aantekening 31 van die volledige finansiële jaarstate op bladsy 68, wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is. Leon Crouse Hoof finansiële beampte Stellenbosch 17 September remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

35 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS HOOF FINANSIËLE BEAMPTE SE VERSLAG SAMESTELLING VAN WESENSVERDIENSTE R miljoen Jaar geëindig 2014 % verandering Jaar geëindig 2013 Hersaamgestel Voedsel, drank en huishoudelike sorg Unilever Suid-Afrika 347 (18.5) 426 Distell (1) RCL Foods (2) (239) ( ) 21 TSB (2) 192 (39.2) 316 Bankwese RMBH FirstRand Gesondheidsorg Mediclinic (491) Versekering RMI Holdings Nywerheid Air Products South Africa KTH Total South Africa 233 (9.7) 258 PGSI Wispeco Infrastruktuur Grindrod 108 (25.0) 144 CIV groep 58 (1.7) 59 SEACOM (6) Ander infrastruktuurbelange (7) Media and sport Sabido 131 (11.5) 148 Ander media- en sportbelange (67) (124.1) (29) Ander beleggings Sentrale tesourie Ander netto korporatiewe koste (134) (33.3) (102) Wesensverdienste Geweegde aantal aandele (miljoen) Wesensverdienste per aandeel (sent) (1) Sluit die belegging in Capevin Holdings Beperk in. (2) TSB se bydrae sluit net sy resultate vir die ses maande tot 31 Desember 2013 in vanweë die feit dat Remgro in Januarie 2014 sy 100%-belang in TSB aan RCL Foods verkoop het. TSB se resultate vir die ses maande geëindig 2014 is deur RCL Foods verantwoord. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 33

36 BELEGGINGSOORSIG BELÊ IN INDUSTRIEË MET N STEWIGE VERTONINGS- REKORD 34 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

37 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG CIV HOLDINGS remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 35

38 BELEGGINGSOORSIG VOEDSEL, DRANK EN HUISHOUDELIKE SORG bydrae tot wesensverdienste 2014 R miljoen 2013 R miljoen Unilever Suid-Afrika Distell RCL Foods (239) 21 TSB* * Verkry deur RCL Foods gedurende Januarie % effektiewe belang Profiel Unilever Suid-Afrika vervaardig en bemark n wye reeks voedsel- en huishoudelike en persoonlike produkte. Unilever Suid-Afrika geniet markleierskap in die meeste van sy hoof kategorieë. Bekende handelsmerke sluit die volgende in: Robertsons, Rama, Flora, Lipton, Joko, Sunlight, Omo, Surf, Vaseline en Lux. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Suid-Afrika KORPORATIEWE INLIGTING FINANSIËLE HOOGTEPUNTE VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE Ekwiteitswaardasie op 2014 R miljoen Ongenoteer Hoofuitvoerende beampte P Cowan Remgro genomineerde direkteure J J Durand, J J du Toit Webwerf Unilever Suid-Afrika is n privaat maatskappy en sy finansiële inligting word nie in detail geopenbaar nie as gevolg van beperkinge op openbaarmaking soos onder aandeelhouers ooreengekom. KMB/Opleidingspandering R4.1 miljoen Aantal werknemers BBSEB-status Vlak 6 Omgewingsaspek Vlak 1- en 2-uitlatings van ton CO 2 e UNILEVER SOUTH AFRICA HOLDINGS EIENDOMS BEPERK (UNILEVER SUID-AFRIKA) Unilever Suid-Afrika het n Desember-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 2014 is in Remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. Unilever Suid-Afrika se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het tot R347 miljoen (2013: R426 miljoen) afgeneem, met die groei in omset wat teengewerk is deur verhoogde aanbodkettingkoste, investering in bemarking en handelsmerke, asook herstruktureringskoste ten opsigte van effektiwiteitsverbeteringe ten einde kostebesparings te dryf. Unilever Suid-Afrika se netto wins vir die twaalf maande tot 2014 het tot R1 764 miljoen (2013: R1 784 miljoen) afgeneem. Die netto wins vir die tydperk onder oorsig sluit n wins ten bedrae van R427 miljoen met die verkoop van pakstore in, terwyl die vergelykende tydperk n wins van R156 miljoen met die verkoop van die Mrs Ball s-handelsmerk insluit. 36 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

39 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG 31.0% totale effektiewe belang Profiel Distell produseer en bemark gehaltewyne, spiritualieë en gegeurde alkoholiese drank in Suid-Afrika en internasionaal. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Ander Suid-Afrika VK/Europa Angola Taiwan Kenia China Tanzanië Nigerië KORPORATIEWE INLIGTING Markkapitalisasie op 2014 R miljoen Genoteer op die JSE Beperk Hoofuitvoerende beampte R M Rushton Remgro genomineerde direkteur J J Durand Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 2014 R miljoen Jaar geëindig 2014 % Omset Bedryfswins Genormaliseerde wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R15.7 miljoen Aantal werknemers BBSEB-status Vlak 5 Omgewingsaspek Vlak 1- en 2-uitlatings van ton CO 2 e DISTELL GROEP BEPERK (DISTELL) Distell het n Junie-jaareinde en gevolglik is die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 2014 in Remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. Distell se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig, wat Remgro se indirekte belang in Distell deur Capevin Holdings Beperk insluit, het met 38% tot R495 miljoen toegeneem (2013: R360 miljoen). Distell se gerapporteerde omset vir die maatskappy se jaar geëindig 2014 het met 13% tot R miljoen (2013: R miljoen) toegeneem, terwyl verkoopsvolume met 3.1% gestyg het. Verkoopsvolumes in Suid-Afrika het met 2.6% toegeneem, terwyl omset met 5.2% gestyg het. Internasionale verkoopsvolume en omset, met insluiting van Afrika, is positief beïnvloed deur n swakker rand en was onderskeidelik 4.5% en 34.2% hoër. Markte in Sub-Sahara- Afrika, uitgesluit Suid-Afrika, het 49.6% tot internasionale omset bygedra en weereens n sterk vertoning gelewer met groei oor alle kategorieë. Distell se wesensverdienste vir die maatskappy se jaar geëindig 2014 het met 40% tot R1 514 miljoen (2013: R1 078 miljoen) toegeneem. Die toename is hoofsaaklik toeskryfbaar aan die huidige jaar se verantwoording van n hermeting ten bedrae van R159 miljoen van die voorwaardelike aankoopskoste betaalbaar ten opsigte van die verkryging van Burn Stewart Distillers Limited. Genormaliseerde wesensverdienste, wat die impak van die voorgenoemde eenmalige item in die huidige jaar, asook abnor male aksynsbelasting en verwante rentevoorsienings in die vorige jaar uitsluit, was effens hoër op R1 366 miljoen (2013: R1 343 miljoen). Die voordele van verbeterde bedryfsdoeltreffendhede, die normalisering van sekere grondstofinsetkostes en wisselkoers-omskakelingswinste het hoër aksynsbelasting en bemarkingskoste gedeeltelik teengewerk, terwyl die resultate vir die tydperk deur bevredigende algehele groei in omset ondersteun is. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 37

40 BELEGGINGSOORSIG 77.7% effektiewe belang Profiel RCL Foods is n houermaatskappy met belange in n verskeidenheid voedselbesighede, waaronder Rainbow Chicken, Foodcorp, TSB Sugar en Zam Chick, sowel as in geïntegreerde logistieke bedrywighede, deur Vector Logistics. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Suid-Afrika Botswana Zambië KORPORATIEWE INLIGTING Markkapitalisasie op 2014 R miljoen Genoteer op die JSE Beperk Hoofuitvoerende beampte M Dally Remgro genomineerde direkteure H J Carse, J J Durand, P R Louw Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 2014 R miljoen Jaar geëindig 2014 % Omset Bedryfswins Wesensverdienste (303) Nb Nb = Nie betekenisvol VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R27 miljoen Aantal werknemers BBSEB-status Vlak 5 Omgewingsaspek Vlak 1- en 2-uitlatings van ton CO 2 e RCL FOODS BEPERK (RCL FOODS) RCL Foods het met ingang van 1 Mei 2013 n belang van 64.2% in New Foodcorp Holdings Eiendoms Beperk (Foodcorp) verkry en die oorblywende 35.8% is gedurende die jaar onder oorsig vanaf die minderhede verkry. Die resultate vir die jaar onder oorsig is nie direk vergelykbaar met dié van die vorige jaar nie as gevolg van die insluiting van twee maande van Foodcorp se resultate vir die vorige jaar, in vergelyking met twaalf maande vir die huidige jaar. RCL Foods het ook verskeie beduidende korporatiewe transaksies, insluitende die herfinansiering van Foodcorp se skuld in buitelandse geldeenheid, die verkryging van TSB Sugar en die herstrukturering van sy SEB-belang, gedurende die jaar onder oorsig voltooi wat vergelykbaarheid van verdienste verder kompliseer. RCL Foods se wesensverdienste vir die jaar geëindig 2014 het n verlies van R303 miljoen (2013: wins van R29 miljoen) bedra. Die resultate van RCL Foods vir die jaar onder oorsig is hoofsaaklik negatief geraak deur die volgende eenmalige items: } Wesentlike buitelandse valutaverliese met die vroeë aflossing van Foodcorp se euro-gedenomineerde skuld; } Nie-herhalende SEB-koste wat verband hou met die SEBherstrukturering; en } Transaksiekoste wat met die verskeie korporatiewe aksies verband hou. RCL Foods se totale omset vir die jaar onder oorsig het met 95% tot R miljoen (2013: R miljoen) toegeneem, met Foodcorp wat R7 768 miljoen (2013: R1 218 miljoen vir die twee maande sedert verkryging) tot omset bygedra het en omset vanuit die hoenderbesigheid (Rainbow) wat met 7% tot R8 733 miljoen (2013: R8 144 miljoen) toegeneem het. Foodcorp se bydrae tot bedryfswins voor inag name van waardevermindering en amortisasie (EBITDA) het R721 miljoen (2013: R139 miljoen vir die twee maande sedert verkryging) bedra, terwyl Rainbow en Vector, RCL Foods se logistieke bedrywighede, onderskeidelik R204 miljoen (2013: R194 miljoen) en R199 miljoen (2013: R185 miljoen) by gedra het. Ten spyte van die toename in Rainbow se EBITDA word lae winsgewindheid en marges steeds in die hoender bedryf ervaar, maar word steeds negatief geraak deur hoë invoer volumes, swak verbruikersvraag en hoë voerinsetkoste. TSB Sugar se EBITDA vir die ses maande sedert verkryging deur RCL Foods beloop R147 miljoen. Dit weerspieël sterk kontantvloei uit bedrywighede vir alle sake-eenhede van RCL Foods. RCL Foods gaan voort om voedselsektor-geleenthede in strategiese groeimarkte in Suid-Afrika en Sub-Sahara-Afrika te ondersoek, ten einde n omvattende en gediversifiseerde voedselmaatskappy, met aantreklike handelsmerke wat aan verbruikersbehoeftes voldoen, te vestig. 38 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

41 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG BANKWESE bydrae tot wesensverdienste 2014 R miljoen 2013 R miljoen RMBH FirstRand % effektiewe belang Profiel RMBH is n gefokusde beleggingsmaatskappy met n 33.9%-belang in FirstRand, Suidelike Afrika se voortreflike bankgroep. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Suid-Afrika (direk) Verwys na FirstRand vir indirekte blootstelling KORPORATIEWE INLIGTING Markkapitalisasie op 2014 R miljoen Genoteer op die JSE Beperk Hoofuitvoerende beampte P Cooper Remgro genomineerde direkteur L Crouse Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 2014 R miljoen Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE Jaar geëindig 2014 % Verwys na FirstRand aangesien RMBH slegs n beleggingshouermaatskappy is. RMB HOLDINGS BEPERK (RMBH) Sedert die herstrukturering van RMBH se bank- en versekeringsbelange gedurende 2011 is die maatskappy se enigste bate n ten volle verwaterde 33.9%-belang in FirstRand Beperk en RMBH se vertoning is dus direk verwant aan dié van FirstRand Beperk. RMBH se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het tot R1 793 miljoen (2013: R1 460 miljoen) toegeneem as gevolg van sterk bedryfsvertonings van al drie hoof handelsmerke van FirstRand (FNB, RMB en WesBank). remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 39

42 BELEGGINGSOORSIG 4.0% effektiewe direkte belang (totale effektiewe belang: 13.7%) Profiel FirstRand verskaf bank- en versekeringsprodukte en -dienste aan kliënte in die kleinhandel-, kommersiële, korporatiewe en openbare sektor in Suid-Afrika, asook in verskeie Afrika-lande. Die groep word deur sy eienaarbestuurskultuur gekenmerk en voer sy strategie uit deur n leidende franchise-portefeulje, waaronder Rand Aksepbank (RMB), First National Bank (FNB), WesBank en Ashburton Investments. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Ander Suid-Afrika China Tanzanië Verenigde Koninkryk Zambië Indië Mosambiek BLNS-lande KORPORATIEWE INLIGTING Markkapitalisasie op 2014 R miljoen Genoteer op die JSE Beperk Hoofuitvoerende beampte S E Nxasana Remgro genomineerde direkteure L Crouse, J J Durand Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 2014 R miljoen Jaar geëindig 2014 % Inkomste Bedryfswins Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R115 miljoen Aantal werknemers BBSEB-status Vlak 2 Omgewingsaspek Totale uitlatings van ton CO 2 e FIRSTRAND BEPERK (FIRSTRAND) FirstRand se bydrae tot Remgro se wesensverdienste verteenwoordig Remgro se direkte belang van 4.0% in FirstRand en sluit nie die indirekte bydrae van FirstRand deur Remgro se belegging in RMBH in nie. FirstRand se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het tot R749 miljoen (2013: R617 miljoen) toegeneem. Vir FirstRand se gerapporteerde resultate vir die jaar geëindig 2014 het die maatskappy se wesens verdienste met 22% tot R miljoen (2013: R miljoen) toegeneem, met n goeie bedryfsvertoning vanaf al drie franchiseportefeuljes, wat voortgaan om beter as die mark te vertoon. Die groep se netto rente-inkomste en nie-renteomset het met 23% en 18% onderskeidelik toegeneem vanaf die vorige jaar, terwyl bedryfskoste met 15% toegeneem het as gevolg van die voortgesette beleggings in elektroniese platforms en FirstRand se bedryfsvoetspoor in Afrika. Die groep is van mening dat genormaliseerde verdienste n meer akkurate weergawe van die bedryfsvertoning weergee en dus word wesensverdienste aangepas vir niebedryfsitems en rekeningkundige anomalieë. FirstRand se genormaliseerde verdienste vir die jaar onder oorsig het met 21% toegeneem tot R miljoen (2013: R miljoen). FNB se bydrae tot genormaliseerde verdienste het met 18% verhoog tot R9 462 miljoen (2013: R7 998 miljoen). Hierdie toename is gedryf deur die voortgesette verkryging van kliënte, groei in lenings en deposito s, sterk groei in bedrywighede in die res van Afrika en verhoogde transaksievolumes oor alle platforms, veral die elektroniese platform. RMB het R5 342 miljoen (2013: R4 383 miljoen) tot FirstRand se genormaliseerde verdienste bygedra, wat n styging van 22% teenoor die vorige jaar verteenwoordig, met die gediversifiseerde beleggingsbank en korporatiewe portefeuljes wat goeie groei in winste getoon het, tesame met n groeiende bydrae vanuit bedrywighede in die res van Afrika. WesBank se bydrae tot genormaliseerde verdienste het met 2% verhoog tot R2 830 miljoen (2013: R2 774 miljoen), terwyl groei in nuwe besigheidsvolumes regoor alle portefeuljes voortgesit is, maar deur verhoogde kredietvoorsienings teengewerk is. Gedurende 2013 het FirstRand sy beleggingsbestuur franchise, Ashburton Investments, bekend gestel. Dié franchise se lang termyn strate giese doelwit is om die vooraanstaande nuwegenerasie-beleggingsbestuurder in Afrika te wees. Ashburton word afsonderlik van die bankbedrywighede bestuur ten einde enige botsings van belange te vermy en het sy bates onder bestuur tot R115 miljard aan die einde van die finansiële jaar laat toeneem. 40 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

43 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG GESONDHEIDSORG bydrae tot wesensverdienste 2014 R miljoen 2013 R miljoen Mediclinic (491) 42.1% effektiewe belang Profiel Mediclinic se besigheid behels die voorsiening van omvattende, hoëgehalte hospitaaldienste op n kostedoel treffende grondslag in Suidelike Afrika, die Verenigde Arabiese Emirate en Switserland. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Ander Suid-Afrika Switserland Verenigde Arabiese Emirate KORPORATIEWE INLIGTING Markkapitalisasie op 2014 R miljoen Genoteer op die JSE Beperk Hoofuitvoerende beampte D P Meintjes Remgro genomineerde direkteure J J Durand, P J Uys Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 31 Maart 2014 R miljoen Jaar geëindig 31 Maart 2014 % Omset Bedryfswins Genormaliseerde wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB-spandering R33.9 miljoen Aantal werknemers BBSEB-status Vlak 4 Omgewingsaspek* Vlak 1- en 2-uitlatings van ton CO 2 e * Slegs Mediclinic Suider-Afrika. MEDICLINIC INTERNATIONAL BEPERK (MEDICLINIC) Mediclinic het n Maart-jaareinde en gevolglik is die groep se resultate vir die twaalf maande geëindig 31 Maart 2014 in Remgro se resultate vir die jaar onder oorsig geëkwiteer. Mediclinic se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het R1 489 miljoen (2013: wesensverlies van R491 miljoen) bedra. Hierdie toename is hoofsaaklik toeskryfbaar aan eenmalige koste wat met die herfinansiering van Switserse en Suid-Afrikaanse skuld gedurende die vorige finansiële jaar verband hou, waarvan Remgro se deel van hierdie eenmalige koste R1 312 miljoen beloop het. Indien hierdie eenmalige kostes uitgesluit sou word, sou Mediclinic se bydrae tot Remgro se wesensverdienste met 81% vanaf R821 miljoen toegeneem het, as gevolg van n goeie bedryfsvertoning asook die positiewe impak van n swakker rand en die finansieringshefboomeffek van die groep se verbeterde kapitaalstruktuur. n Toename in n krediet op verstrekedienskoste op die na-aftrede voordeel verpligting van R192 miljoen (2013: R27 miljoen) het ook in n mindere mate tot die toename in wesensverdienste gelei. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 41

44 BELEGGINGSOORSIG Mediclinic se omset vir die jaar geëindig 31 Maart 2014 het met 25% tot R miljoen (2013: R miljoen) toegeneem, met goeie vertonings deur al drie platforms. Mediclinic Suider-Afrika se inkomste het gedurende die jaar onder oorsig met 11% tot R miljoen (2013: R miljoen) toegeneem as gevolg van n 5.9% toename in beddae verkoop en n styging van 5.4% in die gemiddelde inkomste per beddag. Bedryfswins voor rente, belasting, depresiasie en amortisasie (EBITDA) het met 11% toegeneem tot R2 453 miljoen (2013: R2 163 miljoen) en die Suider-Afrikaanse bedrywighede het R984 miljoen (2013: R901 miljoen) tot Mediclinic se genormaliseerde toeskryfbare verdienste bygedra. Mediclinic het n belang van 100% in Hirslanden, die houermaatskappy van die grootste privaathospitaal-groep in Switserland. Hirslanden se omset vir die jaar onder oorsig was 33% hoër op R miljoen (2013: R miljoen) en kern-ebitda, wat die effek van n aanpassing aan verstrekedienskoste aan die Hirslanden pensioenfonds en n voorverkrygings- Switserse tariefvoorsieningskoste uitsluit, was 28% hoër op R3 297 miljoen (2013: R2 584 miljoen). Die verswakking in die gemiddelde rand/switserse frankwisselkoers gedurende die jaar het n positiewe impak op die finansiële syfers hierbo veroorsaak, met n styging van 8% en 5% onderskeidelik in omset en kern-ebitda teen konstante wisselkoerse. Mediclinic Midde-Ooste besit en bedryf die Welcare hospitaal en die City hospitaal in Dubai. Omset vanaf die Midde-Oosterse platform het vir die jaar onder oorsig met 37% toegeneem tot R3 416 miljoen (2013: R2 485 miljoen), terwyl EBITDA met 52% tot R752 miljoen (2013: R495 miljoen) toegeneem het. Die verswakking in die gemiddelde rand/ VAE-dirham-wisselkoers gedurende die jaar het n positiewe impak op die finansiële syfers hierbo veroorsaak, met n styging van 15% en 27% onderskeidelik in omset en kern- EBITDA teen konstante wisselkoerse. Hierdie groei is behaal deur n goeie bedryfsvertoning deur alle besighede, met binne-pasiënt hospitaaltoelatings, buite-pasiënt konsultasies en besoeke aan noodeenhede wat met 4% elk gestyg het. Kliniek buitepasiënt konsultasies het met 8% toegeneem. Die groep is steeds uniek geposisioneer oor drie uiteenlopende internasionale bedryfsplatforms en gaan voort met beleggings om tot groei in hierdie platforms by te dra. Hirslanden se verkryging van Klinik La Colline in Genève en Swissana Clinic in Luzern is na afloop van Mediclinic se jaareinde aangekondig. 42 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

45 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG VERSEKERING bydrae tot wesensverdienste 2014 R miljoen 2013 R miljoen RMI Holdings % effektiewe belang Profiel RMI is n genoteerde beleggingsentiteit met belange in Discovery Holdings Beperk, MMI Holdings Beperk, OUTsurance en RMB Structured Insurance. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Ander Suid-Afrika China BLNS-lande Verenigde Koninkryk Australië KORPORATIEWE INLIGTING Markkapitalisasie op 2014 R miljoen Genoteer op die JSE Beperk Hoofuitvoerende beampte P Cooper Remgro genomineerde direkteur J J Durand Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 2014 R miljoen Jaar geëindig 2014 % Inkomste Bedryfswins Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE Verwys na webwerwe van groot onderliggende beleggings aangesien RMI slegs n beleggingshouermaatskappy is RMI HOLDINGS BEPERK (RMI) RMI het gedurende 2011 ontstaan vanuit n herstruktureringsproses deur RMBH waardeur die versekerings- en bankbelange van mekaar geskei is en die versekeringsbelange ontbondel is, deur middel van die notering van RMI op die JSE. RMI se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het tot R871 miljoen (2013: R666 miljoen) toegeneem. Die onderliggende beleggings van RMI (met %-belange in hakies) sluit in Discovery Holdings Beperk (25%), MMI Holdings Beperk (25%), OUTsurance Holdings Beperk (83%) en RMB Structured Insurance Beperk (76%). Discovery bedien die gesondheidsorg- en -versekeringsmarkte in Suid- Afrika, die Verenigde Koninkryk en China. MMI het ont staan na die samesmelting van Metropolitan en Momentum, en fokus op langtermynversekering, korttermynversekering, batebestuur, gesondheidsorgadministrasie en werknemer- remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 43

46 BELEGGINGSOORSIG voordele. OUTsurance is n direktelyn persoonlike en kleinbesigheid-korttermynversekeraar, terwyl RMB Structured Insurance oplossings skep vir individuele versekering en finansiële risiko s van groot korporatiewe besighede deur gebruik te maak van gesofistikeerde risikotegnieke en innoverende finansiële strukture. RMI se gerapporteerde wesensverdienste vir die jaar geëindig 2014 het met 28% tot R2 879 miljoen (2013: R2 242 miljoen) toegeneem. OUTsurance, Discovery en MMI het onderskeidelik R1 229 miljoen (2013: R1 031 miljoen), R802 miljoen (2013: R551 miljoen) en R807 miljoen (2013: R628 miljoen) tot wesensverdienste bygedra. Die groep is egter van mening dat genormaliseerde verdienste n meer akkurate weergawe van die bedryfsvertoning weergee en dus word wesensverdienste aangepas vir nie-bedryfsitems en rekeningkundige anomalieë. RMI se genormaliseerde verdienste vir die jaar onder oorsig het met 18% tot R3 022 miljoen (2013: R2 566 miljoen) toe geneem. Discovery se bydrae tot genormaliseerde verdienste het met 24% tot R866 miljoen (2013: R699 miljoen) toegeneem, as gevolg van groei van 15% in die groep se oorhoofse nuwe besigheid en n uitstekende vertoning deur die bedrywighede in die Verenigde Koninkryk. MMI het R899 miljoen (2013: R803 miljoen) tot RMI se genormaliseerde verdienste bygedra, n toename van 12% teenoor die vorige jaar, met goeie vertonings vanaf alle bedryfsafdelings asook die behaling van kostebesparings na die samesmelting. OUTsurance se bydrae tot genormaliseerde verdienste het met 18% tot R1 219 miljoen (2013: R1 031 miljoen) toegeneem as gevolg van groei van 35% in die groep se nuwe besigheid en n uitstekende vertoning deur Youi, die groep se direktelyn persoonlike versekeringsbesigheid in Australië. 44 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

47 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG NYWERHEID bydrae tot wesensverdienste 2014 R miljoen 2013 R miljoen Air Products South Africa KTH Total South Africa PGSI Wispeco % effektiewe belang Profiel Air Products South Africa produseer suurstof, stikstof, argon, waterstof en koolstofdioksied vir verkoop in gasvorm deur middel van pypleidings, ingevolge langtermynkontrakte aan groot industriële gebruikers, asook die verkoop en verspreiding van industriële gasse en chemikalieë, saam met die toepaslike toerusting, aan die algemene handelsmark. Die ander 50% van die gewone aandele word gehou deur Air Products and Chemicals Incorporated, n VSA-maatskappy. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Suid-Afrika Zambië KORPORATIEWE INLIGTING Ekwiteitswaardasie op 2014 R7 221 miljoen Ongenoteer Hoofuitvoerende beampte M Hellyar Remgro genomineerde direkteure H J Carse, N J Williams Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 30 Sep 2013 R miljoen Jaar geëindig 30 Sep 2013 % Omset Bedryfswins Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R2.9 miljoen Aantal werknemers 540 BBSEB-status Vlak 3 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 45

48 BELEGGINGSOORSIG AIR PRODUCTS SOUTH AFRICA EIENDOMS BEPERK (AIR PRODUCTS SOUTH AFRICA) Air Products South Africa het n September-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 31 Maart 2014 is by Remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. Air Products South Africa se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het met 21% tot R217 miljoen (2013: R180 miljoen) toegeneem. Vir die twaalf maande geëindig 31 Maart 2014 het Air Products South Africa se omset met 13% tot R1 902 miljoen (2013: R1 682 miljoen) toegeneem, terwyl die maatskappy se bedryfswins vir dieselfde tydperk met 18% tot R617 miljoen (2013: R525 miljoen) toegeneem het. Hierdie toename is hoofsaaklik toeskryfbaar aan gematigde groei in volumes in grootmaat- en verpakte gasprodukte. Air Products South Africa is die grootste vervaardiger van industriële gasse in Suidelike Afrika. Air Products South Africa is ook n invoerder en verspreider van n verskeidenheid spesialiteitsgasse en chemiese produkte wat gelewer word aan n wye reeks industrieë wat insluit staal, chemikalieë, olieraffinering, hulpbronminerale, glas, pulp en papier, voedselverpakking asook algemene vervaardiging, fabriekswese en sweiswerke. Die vraag na grootmaatvolumes is steeds laer as verwag ten spyte van die aanvang van nuwe gekontrakteerde langtermynkapasiteit. Vraag vanaf die staal-, chemikalieë en hulpbronsektore is negatief beinvloed deur lae ekonomiese aktiwiteit en onderbreking in vervaardiging. Grootmaat vloeibare en verpakte gasprodukte se volumes het matige, maar wisselvallige, groei getoon en word steeds negatief geraak deur arbeidsonrus in verskeie marksektore. 46 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

49 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG 34.7% effektiewe belang Profiel KTH is n gevestigde swart ekonomies beheerde maatskappy met n fokus op beleggingsbankdienste, media- en strategiese beleggings. KTH beskik oor n beleggingsportefeulje en -strategie wat aanvullend is tot dié van Remgro. KTH se belangrike beleggings sluit in Kagiso Media Beperk, MMI Holdings Beperk en Exxaro Resources Beperk. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Suid-Afrika Ghana KORPORATIEWE INLIGTING Ekwiteitswaardasie op 2014 R7 685 miljoen Ongenoteer Hoofuitvoerende beampte V Nkonyeni Remgro genomineerde direkteure J J du Toit, P J Uys Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 2014 R miljoen Jaar geëindig 2014 % Omset Bedryfswins Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R3.8 miljoen Aantal werknemers 44 BBSEB-status Vlak 3 KAGISO TISO HOLDINGS EIENDOMS BEPERK (KTH) KTH is n vooraanstaande swart beheerde beleggingshouermaatskappy met n sterk en gediversifiseerde beleggingsportefeulje wat die hulpbronne-, industriële, media-, finansiëledienste-, gesondheidsorg-, eiendoms- en inligtingstegnologie-sektore dek. Aangesien KTH se finansiële jaareinde is, word die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 2014 in Remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. KTH se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het R71 miljoen (2013: R36 miljoen) bedra. KTH se netto toeskryfbare verdienste het egter na n verlies van R97 miljoen (2013: R428 miljoen wins) afgeneem, hoofsaaklik as gevolg van netto waardedalings van R257 miljoen (2013: R36 miljoen) op sekere beleggings en n nie-herhalende wins van R233 miljoen met die verkoop van beleggings gedurende die vorige finansiële jaar. Beide hierdie items word nie as deel van wesensverdienste verantwoord nie. Inkomste vanuit geëkwiteerde beleggings het met R80 miljoen tot R604 miljoen toegeneem waarvan MMI Holdings Beperk en Kagiso Strategic Investments Beperk die grootste bydrae gelewer het. Bedryfswins het met R56 miljoen toegeneem as gevolg van goeie bedryfsvertonings deur Kagiso Media en Kagiso Asset Management, maar dit is gedeeltelik teengewerk deur verhoogde netto finansieringskoste as gevolg van die volle impak van finansieringskoste vir die huidige tydperk vergeleke met die aangaan van skuld-effekte in die vorige jaar en die aangaan van skuld om die uitkoop van minderhede by Kagiso Media gedeeltelik te finansier. Die resultate vir die jaar onder oorsig is ook beïnvloed deur positiewe billike waarde aanpassings wat verband hou met beleggings in Exxaro Resources Beperk (Exxaro) en AECI Beperk, asook op voorkeuraandele in MMI Holdings Beperk, teengewerk deur negatiewe billike waarde aanpassings op die beleggings in Adcock Ingram Holdings Beperk en Aveng Beperk. KTH beskik oor n goed gediversifiseerde beleggingsen besigheidstrategie, n gesonde bate- en kapitaalbasis asook n ervare en diverse bestuurspan wat die groep in die posisie van n vooraanstaande swart beheerde en bestuurde beleggingsmaatskappy plaas. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 47

50 BELEGGINGSOORSIG 24.9% effektiewe belang Profiel Filiaal van Total (Frankryk). Die besigheid van Total South Africa is die raffinering en bemarking van petroleum en petroleumprodukte in Suid-Afrika. Versprei ook aan aangrensende lande en het n 36%-belang in National Petroleum Refiners of South Africa Eiendoms Beperk (Natref). HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Suid-Afrika BLNS-lande KORPORATIEWE INLIGTING Ekwiteitswaardasie op 2014 R6 410 miljoen Ongenoteer Hoofuitvoerende beampte C M R J des Closières Remgro genomineerde direkteure L Crouse, N J Williams Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 31 Des 2013 R miljoen Jaar geëindig 31 Des 2013 % Omset Bedryfswins Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R31.2 miljoen Aantal werknemers 807 BBSEB-status Vlak 2 Omgewingsaspek* Vlak 1- en 2-uitlatings van ton CO 2 e * Sluit uitlatings deur Natref uit. TOTAL SOUTH AFRICA EIENDOMS BEPERK (TOTAL SOUTH AFRICA) Total South Africa het n Desember-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 2014 is in Remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. Total South Africa se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het R233 miljoen (2013: R258 miljoen) bedra. Total South Africa se omset vir die twaalf maande geëindig 2014 het met 18.7% van R miljoen tot R miljoen toegeneem, terwyl sy bedryfswins tot R1 232 miljoen (2013: R1 400 miljoen) afgeneem het. Die resultate vir die huidige tydperk is negatief beïnvloed deur n verhoging van R200 miljoen in die voorsiening vir terreinrehabilitasie, effens teengewerk deur hoër positiewe voorraadwaardasie-aanpassings van R94 miljoen (2013: R64 miljoen) as gevolg van n styging in die internasionale olieprys vanaf VSA$103 per vat op 2013, tot VSA$114 per vat op Die verhoogde omset is hoofsaaklik toeskryfbaar aan die die toename van 35 sent per liter in die kleinhandelsmarge, soos aangekondig deur die Departement van Energie gedurende Desember Kleinhandelsverkope van petroleumprodukte het met 2.2% verhoog teenoor die vergelykende tydperk. Die maatskappy het sy vlak van kapitaalbesteding ten opsigte van gesondheids-, veiligheids-, omgewings- en kwaliteitprojekte, by depots en vulstasies versterk. Total South Africa het spesifiek voortgegaan met die projek om te verseker dat alle plaaslike vulstasies aan die standaarde van Total Group, wat strenger as Suid-Afrikaanse norme is, voldoen. Natref (waarin Total South Africa n belang van 36.4% het) het teen die einde van die tydperk onder oorsig n verbetering in raffineringsmarge teenoor die twaalf maande tot 2013 ervaar, as gevolg van gunstige wisselkoersuitwerkings. Dit is egter teengewerk deur die negatiewe impak van ongunstige markpryse vir gas-olie en brandstofprodukte. 48 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

51 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG 37.7% effektiewe belang Profiel PGSI hou n belang van 100% in PG Group. PG Group is Suid-Afrika se leier in die geïntegreerde plaatglasbedryf wat hoë kwaliteit motor- en konstruksie glasprodukte vervaardig, versprei en installeer. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Ander Suid-Afrika Uitvoere na Indië en Europa BLNS-lande Mosambiek KORPORATIEWE INLIGTING Ekwiteitswaardasie op 2014 R2 015 miljoen Ongenoteer Hoofuitvoerende beampte C Bromley Remgro genomineerde direkteur J J du Toit Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 31 Des 2013 R miljoen Jaar geëindig 31 Des 2013 % Omset Bedryfswins Wesensverdienste 55 Nb Nb = Nie betekenisvol VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R23.4 miljoen Aantal werknemers BBSEB-status Vlak 6 Omgewingsaspek Totale GHG-uitlatings van ton CO 2 e PGSI BEPERK (PGSI) PGSI het n Desember-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 2014 is in Remgro se resultate vir die tydperk ingesluit. PGSI se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het R72 miljoen (2013: R10 miljoen) bedra, wat n positiewe aanpassing van R38 miljoen (2013: R7 miljoen negatiewe aanpassing) ten opsigte van die omskepping sreg op voorkeuraandele in PGSI insluit. Hierdie omskeppingsreg is gedurende die jaar onder oorsig uitgeoefen, wat Remgro se belang in PGSI vanaf 28.5% na 37.7% laat toeneem het. PGSI se omset vir die tydperk onder oorsig het met 7.3% tot R3 645 miljoen (2013: R3 398 miljoen) toegeneem, terwyl sy bedryfswins tot R250 miljoen (2013: R100 miljoen) verhoog het. Die verbeterde bedryfsresultate was hoofsaaklik die gevolg van effense verbetering in ekonomiese toestande in beide die plaaslike en wêreldwye markte tesame met n aantal besigheidsinisiatiewe om oorhoofse koste te verminder, algehele markvertoning te verbeter asook die dryf van vervaardigingsverbeteringe. PG Group, die hoofbedryfsfiliaal in Suid-Afrika, verskaf glas aan die bou- en motorvervaardigingsindustrieë. Die toestande in die residensiële boubedryf, waar daar beduidende oormaat kapasiteit in beide die kommersiële en residensiële sektor is, is steeds broos en onseker. Die groep se uitbreiding in Afrika het tot die groei in omset bygedra. Die besigheid fokus op die rasionalisering van sy bedrywighede en verspreidingsnetwerk om oorhoofse koste te verminder en fokus op hoërmarge-produkte te plaas. Hierdie fokus het tot n toename in wins vanuit die bouglas-afdeling bygedra en n voortgesette hersiening van hierdie strukture sal na verwagting tot verdere kostebesparings aanleiding gee. Die motorglas-afdeling is deur die swakker randwisselkoers bevoordeel wat n positiewe impak op die resultate gehad het deur die verhoging van uitvoerwinsgewendheid en toenemende mededingendheid in die plaaslike mark. Die mededingende naverkope motoronderdeelmark is steeds onder druk as gevolg van die ekonomiese inkrimping na afloop van voortgesette arbeidstakings. Die relatief hoër inflasie en verhoogde rentekoerse het verdere negatiewe uitwerkings op verbruikersentiment gehad wat tot negatiewe groei in nuwe motorverkope gedurende die afgelope ses maande gelei het. Bou van motorvoertuie vir die uitvoermark het n geringe verbetering gedurende die tydperk onder oorsig getoon. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 49

52 BELEGGINGSOORSIG Die moeilike markomstandighede van die vervaardigingsektor is vererger deur voortgesette ver hogings in elektrisiteits- en arbeidskostes. Die huidige vlakke van die rand sal die bedryf positief beïnvloed deurdat die groep sal baat by verhoogde uitvoerverdienste en laer volumes van invoere. Die groep hersien tans sy strukture om die koste van klantediens beduidend te verminder asook produktiwiteit by alle vervaardigingsfasiliteite te verbeter, gesteun deur n tegniese ooreenkoms wat met Saint Gobain van Frankryk aangegaan is. Die voordele van hierdie strategieë sal na verwagting tot positiewe groei in die komende jare lei. 100% effektiewe belang Profiel Wispeco se hoofbesigheid is die vervaardiging en verspreiding van geëkstrueerde aluminiumprodukte vir gebruik in die geboue-, ingenieurs- en duursamegoedere-sektore. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Suid-Afrika KORPORATIEWE INLIGTING Ekwiteitswaardasie op 2014 R778 miljoen Ongenoteer Hoofuitvoerende beampte H Rolfes Remgro genomineerde direkteure S J de Villiers, J J du Toit Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 2014 R miljoen Jaar geëindig 2014 % Omset Bedryfswins Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R9 miljoen Aantal werknemers BBSEB-status Vlak 4 Omgewingsaspek Vlak 1- en 2-uitlatings van ton CO 2 e WISPECO HOLDINGS EIENDOMS BEPERK (WISPECO) Omset vir die jaar geëindig 2014 het met 25% tot R1 486 miljoen (2013: R1 193 miljoen) toegeneem. Hierdie groei in omset is hoofsaaklik toeskryfbaar aan verhoogde verkoopsvolume en hoër verkoopspryse as gevolg van toename in insetkostes asook n verswakking in die plaaslike geldeenheid. Wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het met 67% tot R107 miljoen (2013: R64 miljoen) toegeneem, hoofsaaklik as gevolg van die impak van hoër omset op bruto wins deur skaalbesparings en voortgesette verbeteringe in produktiwiteit. Verwerking van herwinde aluminium speel toenemend n belangriker rol in Wispeco se grondstowwe by aluminium perspaal-aanlegte. Wispeco het besluit om groter hoeveelhede skroot aluminium vanuit die industriële en verbruikersmarkte aan te koop as in vorige jare. Meer as die helfte van Wispeco se perspale word nou vanuit herwinde aluminium vervaardig. Hierdie vervaardiging vereis slegs 5% van die energie wat gebruik word om nuwe aluminium te vervaardig en die energiebesparings het daartoe gelei dat Wispeco se aluminiumprodukte met n EcoSpecifier groen gradering geakkrediteer is. Wispeco streef steeds na standaarde van wêreldgehalte in alle bedryfsafdelings. Bestuur speel n aktiewe rol om die verbetering van produktiwiteit op alle vlakke van die organisasie te dryf. Die maatskappy het n nuwe perseel in Alrode gekoop en sal binne die volgende 18 maande twee nuwe perspaallyne installeer. Die ontwikkeling van vaardighede in die industrie is steeds n belangrike fokusarea, met 179 mense wat gedurende die afgelope jaar in hierdie verband opgelei is, insluitende 10 dowe jeugdiges vanuit voorheen benadeelde gemeenskappe. 50 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

53 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG INFRASTRUKTUUR bydrae tot wesensverdienste 2014 R miljoen 2013 R miljoen Grindrod CIV groep SEACOM (6) Ander 6 (7) % effektiewe belang Profiel Grindrod is n beleggingshouermaatskappy wat betrokke is in die vervoer van vrag per pad, spoor, see en lug, deur middel van geïntegreerde logistieke dienste wat gebruik maak van spesialisbates en infrastruktuur, insluitende voertuie, lokomotiewe, skepe, hawens, terminale, pakstore en depots. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Ander Suid-Afrika Asië Mosambiek KORPORATIEWE INLIGTING Markkapitalisasie op 2014 R miljoen Genoteer op die JSE Beperk Hoofuitvoerende beampte A Olivier Remgro genomineerde direkteur J J Durand Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 31 Des 2013 R miljoen Jaar geëindig 31 Des 2013 % Omset Bedryfswins Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R33.5 miljoen Aantal werknemers BBSEB-status Vlak 3 Omgewingsaspek Totale GHG-uitlatings van ton CO 2 e remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 51

54 BELEGGINGSOORSIG GRINDROD BEPERK (GRINDROD) Grindrod het n Desember-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 2014 is by Remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. Grindrod se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het R108 miljoen (2013: R144 miljoen) bedra. Hierdie afname is hoofsaaklik toeskryfbaar aan laer verdienste vanuit die handelsafdeling as gevolg van swak resultate in die landboukommoditeitsektor. Grindrod se gerapporteerde netto wins vir die ses maande geëindig 2014 het met 30% tot R694 miljoen (2013: R533 miljoen) toegeneem. Die netto wins van die huidige tydperk sluit in n eenmalige wins van R431 miljoen wat verband hou met die verandering in beheer as gevolg van die verkoop van belange vanaf die groep se langtermyn BBSEB-vennote, asook n waardedaling van R80 miljoen op die vervoervloot. Wesensverdienste wat onder andere die impak van die voorafgaande items uit sluit, het egter met 29% afgeneem tot R321 miljoen (2013: R450 miljoen). Hierdie afname is hoofsaaklik toeskryfbaar aan swakker bedryfsvertoning deur die kommoditeitsverhandelingsbesigheid, wat in proses van beëindiging is en volgens plan verkoop word. Kapitaalbesteding vir die ses maande tot 2014 het R1.4 miljard bedra, waarvan 94% vir die uitbreiding van kapasiteit was en die res vir onderhoud en vervanging. Toekomstige kapitaalverpligtinge sluit in die uitbreiding van kapasiteit by terminale, spoorvervoer-infrastruktuur, lokomotiewe en skepe. Na afloop van die kapitaalverkryging gedurende die tydperk onder oorsig, is die groep vol vertroue dat genoegsame befondsing, in die vorm van kontantbronne en bankfasiliteite, vir die kapitaalverpligtinge beskikbaar is. 52 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

55 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG 50.7% effektiewe belang CIV HOLDINGS Profiel CIV Holdings is n beleggingshouermaatskappy waarvan die mees beduidende bate Dark Fibre Africa (DFA) is, wat infrastruktuur geskik vir optiesevesel-netwerke bou, besit, onderhou en monitor. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Suid-Afrika KORPORATIEWE INLIGTING Ekwiteitswaardasie van CIV Holdings op 2014 R4 022 miljoen Ongenoteer Hoofuitvoerende beampte van DFA G Smit Remgro genomineerde direkteure L Crouse, P J Uys Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE* Jaar geëindig 31 Maart 2014 R miljoen Jaar geëindig 31 Maart 2014 % Omset Bedryfswins Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE* KMB/Opleidingspandering R7.2 miljoen Aantal werknemers 305 BBSEB-status Vlak 2 Omgewingsaspek Vlak 1- en 2-uitlatings van 942 ton CO 2 e * Inligting hou slegs verband met DFA, die hoofbedryfsfiliaal. COMMUNITY INVESTMENT VENTURES HOLDINGS EIENDOMS BEPERK (CIV GROEP) Remgro het n effektiewe belang van 50.7% in die CIV groep, wat in die telekommunikasie- en inligtingstegnologiesektor bedrywig is. Die groep is met ingang van 1 April 2014 herstruktureer, wat die talle toegangspunte van beleggers na n enkele belegging in die vorm van CIV Holdings Eiendoms Beperk verminder het. Die groep het besluit om op die telekommunikasie-infrastruktuurmark te fokus en gevolglik is die groep in die proses om maatskappye wat nie direk in lyn met hierdie mark is nie, te verkoop. Die belangrikste bedryfsmaatskappy is DFA, wat optieseveselnetwerke bou en besit. Die CIV groep het n Maart-jaareinde en gevolglik is die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 31 Maart 2014 in Remgro se resultate vir die tydperk onder oorsig ingesluit. Die CIV groep se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die tydperk onder oorsig het R58 miljoen (2013: R59 miljoen) bedra, waarvan DFA (R30 miljoen) en CIE Telecommunications (R16 miljoen) die grootste bydraes gelewer het. DFA se omset vir die twaalf maande geëindig 31 Maart 2014 het met 29% tot R879 miljoen (2013: R683 miljoen) toe geneem, danksy goeie groei van 38% in annuïteitsinkomste. DFA het tot dusver n gesonde annuïteitsinkomstestroom van meer as R55 miljoen per maand verseker, waarvan die meerderheid vanuit langtermynkontrakte met klante is. DFA het gedurende die tydperk sy gemiddelde koste van befondsing verlaag deur die herfinansiering van skuld van R3.5 miljard met n konsortium van uitleners vanaf n projekfinansieringstruktuur na n korporatiewe struktuur van R2.5 miljard langtermynskuld en R1 miljard korttermynskuld. Een van die hoof bedryfsuitdagings wat DFA in die gesig staar is die stadiger as verwagte voltooiing van klante se seinstasies wat DFA se vermoë om hierdie stasies by die netwerk in te skakel, negatief beïnvloed en lei tot n vertraging in die generering van inkomste om toenemende waardevermindering en finansieringskoste ten opsigte van die uitrol van die netwerk te dek. DFA het Conduct Telecommunication op 1 April 2014 verkry ten einde die risiko van die stadige uitrol van die netwerk te verminder. Conduct spesialiseer in die bou van die laaste myl en beskik oor optieseveselinfrastruktuur na meer as 900 geboue. Die meeste van DFA remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 53

56 BELEGGINGSOORSIG se kliënte het hul aanvanklike kontrakte vanaf vyf jaar na tien of vyftien jaar verleng. Gedurende die huidige tydperk was die netwerk vir n uitstekende 99.99% van die tyd ten volle aktief. Na voltooiing van n gedeelte van die netwerk word die bate erken en waardevermindering op die volle infrastruktuurkoste, asook finansieringskoste, word dan rekeningkundig verantwoord. Die huidige waarde van die optiesevesel-netwerk beloop meer as R4.6 miljard. DFA het optiesevesel-netwerke in Johannesburg, Kaapstad en Durban (uitgebrei tot by Pietermaritzburg), Midrand, Centurion en Pretoria. Die netwerk is gedurende die afgelope jaar na 17 kleiner dorpe, insluitende Oos- Londen, Polokwane, Tlokwe, Emalahleni en George. Die Johannesburgse netwerk word as een van die belangrikste kommunikasienetwerke in Afrika beskou. n Totale afstand van km (2013: km) se optieseveselnetwerk is teen 31 Maart 2014 in belangrike stedelike gebiede en op langafstandroetes voltooi. Lang afstandroetes sluit in dié tussen die stedelike gebied van Durban en SEACOM se landingstasie in Mtunzini. Hierdie roete is deur Empangeni tot in Gauteng verleng. DFA het ook die bou van n langafstandroete voltooi om Kaapstad met die WACS (West African Cable System) ondersese kabel se landingstasie in Yzerfontein te verbind. DFA het gedurende die tydperk n netwerkverbinding tussen die Noordwesprovinsie en Gauteng gebou. In 2010 het DFA begin met die vesel-tot-toringprojek wat selfoon-operateurs se basisstasies met die kernkommunikasie-netwerke verbind, en hierdie projek sal in 2014 en daarna voortgesit word soos die vraag na mobiele truverbinding verhoog as gevolg van die goeie groei in vraag na data vanaf slimfone en Lang Termyn Evolusie-tegnologie. Mobiele truverbinding is n belangrike groei-area vir DFA as gevolg van die verhoogde vraag na mobiele breëband. DFA beskik oor (2013: 4 276) basis seinontvangerstasies op die netwerk wat drie van die vier selfoonoperateurs dek. DFA monitor en beheer (2013: 4 665) kliëntekringe. DFA se volgende areas van groei sal die mark vir ondernemings en die publieke sektor wees wat goeie groei in vraag in die afgelope twaalf maande getoon het. DFA vorm ook deel van n konsortium wat optiesevesel-verbindings aan die Gauteng regering gaan voorsien. DFA het kommersiële huurooreenkomste aangegaan met 56 (2013: 41) klante wat oor lisensies vir elektroniese kommunikasie-netwerkdienste beskik, wat wissel van die grootste spelers tot banke en klein nisoperateurs. Die inkomstemodel is aanpasbaar om in klante se behoeftes te kan voorsien, met die verkoop van onvervreembare gebruiksreg wat n eenmalige voorafbetaling vereis of betaling op n jaarlikse grondslag vir multijaar-kontrakte van tot 15 jaar. Ongeveer 68% van inkomste is tans annuïteitsinkomste en die toekomstige waarde van die huidige annuïteitskontrakte beloop meer as R8 miljard. 54 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

57 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG 25% effektiewe belang Profiel SEACOM verskaf hoëkapasiteit internasionale optiesevesel-bandwydte aan Suider- en Oos-Afrika. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Suid-Afrika Tanzanië Mauritius Kenia Mosambiek Uganda KORPORATIEWE INLIGTING Ekwiteitswaardasie op 2014 R3 303 miljoen Ongenoteer Hoofuitvoerende beampte B M Herlihy Remgro genomineerde direkteure H J Carse, P J Uys Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE SEACOM is n privaat maatskappy en sy finansiële inligting word nie in detail geopenbaar nie as gevolg van beperkinge op openbaarmaking soos onder aandeelhouers ooreengekom. VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R1 miljoen Aantal werknemers 110 SEACOM CAPITAL BEPERK (SEACOM) Remgro het n effektiewe belang van 25% in SEACOM, wat in Julie 2009 die eerste teragreep-ondersese optieseveselkabel geloods het wat suidelike en oostelike Afrika met Europa en Asië verbind. Die kabel verbind Suid-Afrika, Mosambiek, Tanzanië, Kenia en Djibouti met die res van die wêreld via landingspunte in Frankryk (en van daar na Londen) en Indië. Landomringde lande (Uganda, Rwanda, Ethiopië, ens.) word deur middel van landgebaseerde truverbinding ingeskakel. SEACOM het n Desember-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande tot 2014 is by Remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. SEACOM se bydrae tot Remgro se wesensverdienste het in die jaar onder oorsig n verlies van R6 miljoen (2013: Rnul) bedra. SEACOM het egter positiewe kontantvloei en Remgro het dividende van R81 miljoen gedurende die jaar onder oorsig vanaf SEACOM ontvang wat die kumulatiewe dividende vanaf SEACOM sedert die verkryging van VenFin Beperk op R361 miljoen te staan bring. SEACOM verskaf internasionale hoëkapasiteit optieseveselbandwydte aan kliënte in die vorm van internasionale privaatlyn-kringe en IP-transitodienste. Hierdie dienste word verkoop as verhuringskontrakte en as 15 of 20 jaar nievervreembare gebruiksregte, ingesluit onderhoudskostes, waar die meeste van die inkomste oor die volle termyn van 15 of 20 jaar verantwoord word. SEACOM handhaaf n proaktiewe benadering om winsgewendheid te verbeter deur implementering van verskeie kostebesparingsinisiatiewe en n wyer reeks produkaanbiedinge in reaksie op verhoogde mededinging vanaf kompeterende kabelstelsels. Verbeterde bekostigbaarheid dra by tot hoër as verwagte groei in vraag, weens die positiewe wisselwerking van vraagelastisiteit. Volgehoue verminderings in randgebaseerde kostes (selfoondiensverskaffer-aanbiedinge en ander verskaffers soos Dark Fibre Africa en FibreCo), asook n groot toename in die vraag na betroubare beskermde roetes rondom Afrika, lei ook tot n toename in vraag. SEACOM se vermoë om spoedig by vinnig veranderende toestande in die mark aan te pas en in addisionele vraag te voorsien stel die maatskappy in staat om sy gunstige mededingingsposisie te handhaaf. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 55

58 BELEGGINGSOORSIG ANDER INFRASTRUKTUURBELANGE KAGISO INFRASTRUCTURE EMPOWERMENT FUND (KIEF) Profile KIEF is n fonds wat daarna streef om te belê in infrastruktuurprojekte, insluitende paaie, lughawens, elektrisiteits- en telekommunikasie-installasies, spoorweg stelsels, hawens, water- en maatskaplike infrastruktuur. 45.4% effektiewe belang Webwerf: PRIMCO EN PRIF Profiel Pembani Remgro Infrastructure Managers Eiendoms Beperk (PRIMCO) is die adviseur van Pembani Remgro Infrastructure Fund I (PRIF), n fonds wat toegespits is op privaatsektorbeleggings in infrastruktuur oral op die Afrika-vasteland. PEMBANI REMGRO PEMBANI REMGRO INFRASTRUCTURE FUND I 50% (PRIMCO) & 73% (PRIF) effektiewe belang 56 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

59 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG MEDIA EN SPORT bydrae tot wesensverdienste 2014 R miljoen 2013 R miljoen Sabido Ander (67) (29) % effektiewe belang Profiel Sabido het n reeks mediabelange waarvan e.tv die belangrikste is. e.tv is die enigste onafhanklike gratiskyk-televisie-uitsaaier in Suid-Afrika. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Ander Suid-Afrika Verenigde Koninkryk Botswana Ghana KORPORATIEWE INLIGTING Ekwiteitswaardasie op 2014 R7 925 miljoen Ongenoteer Hoofuitvoerende beampte M Golding Remgro genomineerde direkteure H J Carse, N J Williams Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 31 Maart 2014 R miljoen Jaar geëindig 31 Maart 2014 % Omset Bedryfswins Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R13 miljoen Aantal werknemers BBSEB-status Vlak 2 Omgewingsaspek Vlak 1- en 2-uitlatings van ton CO 2 e remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 57

60 BELEGGINGSOORSIG SABIDO INVESTMENTS EIENDOMS BEPERK (SABIDO) Remgro het n effektiewe belang van 31.9% in Sabido, wat oor n reeks mediabelange beskik, insluitende e.tv, Suid- Afrika se enigste onafhanklike gratis televisiekanaal, sy nuusdienssuster, die enews Africa-kanaal (enca), Platco Digital, n gratiskyk satellietplatform, Yfm, n radiostasie gebaseer in Gauteng, en verskeie ander ateljee- en fasiliteits besighede. Sabido het n Maart-jaareinde en gevolglik is die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 31 Maart 2014 in Remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. Sabido se bydrae tot Remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het R131 miljoen (2013: R148 miljoen) bedra. Die afname in Sabido se resultate was hoofsaaklik toeskryfbaar aan verhoogde koste wat verband hou met die loodsing van drie nuwe besighede n gratis direkna-huis satelliet TV-platform genaamd Openview HD, vyf nuwe e.tv-kanale en aanlynnuusdiens enca.com. Al drie inisiatiewe is in lyn met die groep se multikanaal-, multiplatform- en multigebiedstrategie. e.tv het sy inkomsteteikens vir die jaar onder oorsig behaal, ten spyte van die toenemende druk op gratis televisieadvertensieverkope. Die voortslepende oponthoud in die loodsing van digitale terrestriële televisie (DTT) het bygedra tot n beduidende skuif in kykergetalle en advertensieverkope na betaalkanaaltelevisie soos kykers multikanaal-aanbiedinge van meer as die huidige vierkanaal- analoogsein-aanbieding verlang. Die bekendstelling van Openview HD gedurende Oktober 2013 is daarop gemik om n gratis multikanaal-alternatief tot betaalkanaaltelevisie te bied, ten einde die verlies aan kykers en inkomste aan betaalkanaaltelevisie te stuit. enca, Sabido se 24-uurnuuskanaal, het steeds gebaat by groei in DStv se Compact-platform en het sy posisie as die vooraanstaande nuusdiens op DStv gehandhaaf ten spyte van die bekendstelling van twee nuwe Suid-Afrikaanse 24-uurnuuskanale. enca.com, die groep se aanlynnuus diens, het gedurende die heengaan van oudpresident Nelson Mandela in Desember 2013 rekordgetalle van meer as unieke besoekers behaal. Sabido Productions, Natural History Unit en Lalela Music, die groep se televisie- en musiekinhoud-besighede, het goeie bedryfsvertonings gelewer, terwyl Jacana, die uit gewersbesigheid, moeilike handelsomstandighede ervaar het. Die fasiliteitsbesighede se Sasani het beter as verwagting vertoon en is teen volle kapasiteit bedryf, terwyl die Cape Town Film Studio n bevredigende vertoning- en ateljee-besettingskoers gehad het. Die na-produksieen toerustingverhuringsbesigheid, Silverline 360, het n beduidende verbeterde vertoning gelewer, alhoewel die sluiting van die Filmlab (weens digitalisering van rolprentteaters regoor Suid-Afrika) n negatiewe uitwerking op sy resultate vir die jaar gehad het. 58 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

61 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG ANDER MEDIA- EN SPORTBELANGE DIE BLUE BULLS COMPANY EIENDOMS BEPERK (BLUE BULLS) Profiel Blue Bulls bestuur die Blue Bulls professionele rugby-unie, Loftus Versfeld en sekere amateur- en bestuursaksies en aktiwiteite van die Blue Bulls rugby-unie. Webwerf: 50% effektiewe belang PREMIER TEAM HOLDINGS LIMITED (PTH) en SARACENS COPTHALL LLP Profiel PTH is n sport- en ontspanningsgroep wat in die Verenigde Koninkryk gesetel is. Saracens Copthall besit n sportstadion in die noordwestelike deel van Londen. Webwerf: 50% effektiewe belang STELLENBOSCH ACADEMY OF SPORT Profiel Stellenbosch Academy of Sport verskaf afrigting van wêreldgehalte, asook n voorbereidingsomgewing, aan plaaslike en internasionale sportspanne en atlete. Webwerf: 100% effektiewe belang WESTERN PROVINCE RUGBY EIENDOMS BEPERK (WP RUGBY) Profiel WP Rugby bestuur professionele rugby in die Wes-Kaapstreek onder die WP- en Stormershandelsmerke. Webwerf: wprugby.com 24.9% effektiewe belang remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 59

62 BELEGGINGSOORSIG ANDER BELEGGINGS bydrae tot wesensverdienste 2014 R miljoen 2013 R miljoen Business Partners Ander % effektiewe belang Profiel Business Partners is n spesialis beleggingsmaatskappy wat doelgemaakte en geïntegreerde beleggings, mentorskap en eiendomsbestuursdienste aan klein en mediumgrootte ondernemings in Suid-Afrika beskikbaar stel. HOOF GEOGRAFIESE VERTEENWOORDIGING Afrika Suid-Afrika Zambia Kenia Malawi Namibia KORPORATIEWE INLIGTING Ekwiteitswaardasie op 2014 R2 435 miljoen Ongenoteer Hoofuitvoerende beampte N Martin Remgro genomineerde direkteure F Knoetze, N J Williams Webwerf FINANSIËLE HOOGTEPUNTE Jaar geëindig 31 Maart 2014 R miljoen Jaar geëindig 31 Maart 2014 % Omset Bedryfswins Wesensverdienste VOLHOUBAARHEIDS- MAATSTAWWE KMB/Opleidingspandering R6.1 miljoen Aantal werknemers 276 BBSEB-status Vlak 3 Omgewingsaspek Totale uitlatings van ton CO 2 e 60 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

63 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG BUSINESS PARTNERS BEPERK (BUSINESS PARTNERS) Business Partners het n Maart-jaareinde en gevolglik is die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 31 Maart 2014 in Remgro se resultate vir die jaar onder oorsig geëkwiteer. Wesensverdienste toeskryfbaar aan Remgro vir die jaar onder oorsig het R33 miljoen (2013: R32 miljoen) bedra. Hierdie toename is gedeeltelik toeskryfbaar aan die verhoging in Remgro se aandeelhouding vanaf 29.9% tot 42.5% gedurende die tweede helfte van die vorige jaar. Business Partners se wesensverdienste vir die twaalf maande geëindig 31 Maart 2014 het met 12% tot R78 miljoen (2013: R89 miljoen) afgeneem teenoor die vorige jaar. Die afname is hoofsaaklik toeskryfbaar aan hoër personeelkoste wat voortspruit uit n toename in na-aftrede voordele en voorsienings, asook verhoogde finansieringskoste weens hoër gemiddelde skuldvlakke. Gedurende die jaar onder oorsig is finansiering vir 313 (2013: 251) beleggingsprojekte ten bedrae van R865 miljoen (2013: R601 miljoen) uitbetaal, terwyl n afname in niepresterende lenings vanaf 17.9% van die beleggingsportefeulje op 31 Maart 2013 tot 16.3% op 31 Maart 2014 tot verminderde risiko in die beleggingsportefeulje gelei het. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 61

64 BELEGGINGSOORSIG BRITEHOUSE HOLDINGS EIENDOMS BEPERK (BRITEHOUSE) Profiel Britehouse is n waagkapitaal-houermaatskappy wat in maatskappye belê wat oor spesifieke sakeprogrammatuur-toepassings en n bewese rekord van aflewering beskik. Hierdie ondernemings fokus op die outomatisering en verbetering van besigheidsprosesse. 30% Webwerf: effektiewe belang CAXTON CTP BEPERK (CAXTON) (Indirek gehou deur FundCo en BidCo struktuur) Profiel Caxton is een van die grootste uitgewers en drukkers van boeke, tydskrifte, koerante en kommersiële drukwerk in Suid-Afrika. Webwerf: 6.1% effektiewe indirekte belang GEMS II EN III (GEMS) Profiel GEMS, wat in Hongkong gesetel is, is n privaatekwiteitsfonds-bestuursgroep wat beleggings in die Asië-Stille Oseaanstreek maak. Webwerf: 5% & 8.1% effektiewe belang INVENFIN EIENDOMS BEPERK (INVENFIN) Profiel Invenfin fokus op kleiner vroeëfase-beleggings. Webwerf: 100% effektiewe belang LASHOU GROUP INC Profiel n Chinese maatskappy vir groepaankope en bemarkingsveldtogte ter plaatse. Webwerf: 8.7% effektiewe belang 62 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

65 VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BELEGGINGSOORSIG MILESTONE CAPITAL II, III, MILESTONE CAPITAL INVESTMENTS HOLDINGS EN MILESTONE CAPITAL STRATEGIC HOLDINGS Profiel Milestone Capital, gesetel in Hongkong, is n Chinagefokusde privaatekwiteitsbeleggingsfirma. Webwerf: 8.1%, 28.1%, 7.5% & 36.1% effektiewe belang VERITAS Profiel Veritas is Israel se oudste waagkapitaalfonds en belê hoofsaaklik in tegnologiemaatskappye in n vroeë ontwikkelingstadium. Webwerf: 3.7% effektiewe belang VISIONCHINA MEDIA INCORPORATED (VISIONCHINA) Profiel VisionChina bedryf n buitenshuise advertensienetwerk op massavervoerstelsels, waaronder busse en moltreine in China, deur middel van televisieuitsendings. Webwerf: 3.9% effektiewe belang remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 63

66 BELEGGINGSOORSIG KORPORATIEWE FINANSIES bydrae tot wesensverdienste 2014 R miljoen 2013 R miljoen Sentrale tesourie 83 3 Netto korporatiewe koste (134) (102) (51) (99) KORPORATIEWE FINANSIES Profiel Verantwoordelik vir Remgro se sentrale tesouriefunksie sowel as bestuurs- en ondersteunende dienste. Ongenoteerde maatskappye REMGRO FINANSIERINGSKORPORASIE EIENDOMS BEPERK, REMGRO BESTUURSDIENSTE BEPERK en REMGRO INTERNATIONAL LIMITED JERSEY 100% effektiewe belang Die sentrale tesourie-afdeling se bydrae tot wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het R83 miljoen (2013: R3 miljoen) bedra. Die afname is hoofsaaklik toeskryfbaar aan buite landse valutaverliese van R98 miljoen wat verband hou met die verskansing op die repatriasie van Remgro se buitelandse fondse gedurende die vergelykende jaar. Netto korporatiewe koste het R134 miljoen (2013: R102 miljoen) bedra en is hoofsaaklik beïnvloed deur n na-belaste onderskrywingsfooi-inkomste van R46 miljoen vanaf Mediclinic, wat verband hou met die regte-uitgifte gedurende die vergelykende jaar. 64 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

67 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG BESTUURSRAAMWERK Remgro is verbind tot die hoogste vlak van korporatiewe bestuur, integriteit en etiek. Die raad van direkteure (die direksie) is in die finale instansie daarvoor verantwoordelik dat bestuurstandaarde gehandhaaf word en word hierin ondersteun deur senior bestuur, wat daarna streef om n kultuur van nakoming en goeie bestuur in die Remgro groep te vestig. Dit word ondersteun deur gesonde en sigbare leierskap, wat gekenmerk word deur die etiese waardes van verantwoordelikheid, aanspreeklikheid, billikheid en deursigtigheid. Goeie korporatiewe bestuurstrukture en -prosesse bestaan en word deur die direksie as deurslaggewend beskou om volhoubare groei in belang van alle belanghebbendes te lewer. Die direksie is n voorstander van goeie korporatiewe bestuur by al die ondernemings waarin Remgro belê en die maatskappy gebruik sy beduidende invloed om te verseker dat alle genoteerde filiale, gesamentlike ondernemings en geassosieerde maatskappye die begin sels vervat in die King-verslag oor Bestuur in Suid-Afrika 2009 (King III) onderskryf. Doeltreffende bestuur vorm deel van Remgro se beleggingsbeoordeling-maatstawwe en word verder op n deurlopende grondslag gemonitor deur nie-uitvoerende direksieverteenwoordiging by maatskappye waarin belê is. Remgro is n beleggingshouermaatskappy en daarom beteken enige verwysings na die groep in hierdie konteks die maatskappy en sy volfiliale. Sedert die verkoop van TSB aan RCL Foods in Januarie 2014 is Wispeco nou Remgro se vernaamste volbedryfsfiliaal. Wispeco word as n onafhanklike entiteit bedryf en bestuur, met n outonome direksie, hoe wel die samestelling van die direksie, vanweë die grootte van die besigheid, nie aan die onafhanklikheidsvereistes van King III voldoen nie. Remgro se verteenwoordigers in die direksie van daardie maatskappy verseker egter dat Wispeco, deur die aanvaarding en implementering van Remgro se beleide, prosesse en prosedures, gesonde korporatiewe bestuurs- en volhoubaarheidspraktyke toepas. Remgro se ander volfiliale, met uitsluiting van Wispeco waarna hierbo verwys is, is nie bedryfsmaatskappye nie en word deur Remgro Bestuursdienste Beperk (RBD) geadministreer. Die lede van Remgro se bestuursraad is ook die direkteure van RBD. RBD verskaf bestuurs- en ondersteunende dienste aan Remgro en sommige van sy filiale, gesamentlike ondernemings en geassosieerdes en verhaal sy kostes gedeeltelik deur fooie wat vir hierdie dienste gehef word. Die netto koste van RBD vorm deel van die korporatiewe koste van Remgro. Die direksie is tevrede dat Remgro die meeste van die beginsels van King III in die jaar onder oorsig nagekom het. Waar nie aan n beginsel van King III voldoen is soos gespesifiseer nie, word dit, waar toepaslik, verduidelik. Vir maklike verwysing word n opsomming van al die King III-beginsels wat nie toegepas is, hieronder gegee. } Die voorsitter van die direksie, mnr Johann Rupert, is nie n onafhanklike nie-uitvoerende direkteur nie, maar gegewe sy kennis van die besigheid en sy sakeondervinding ag die direksie hierdie reëling nie net as wenslik nie, maar ook as noodsaaklik om die sakedoelwitte van Remgro te bereik. } Die voorsitter van die direksie tree as ex officio-voorsitter van die vergoedings-en-nominasiekomitee op. Hoewel hy nie onafhanklik is nie, ondersteun die direksie sy voorsitterskap van die vergoedings-en-nominasiekomitee vanweë die noodsaaklikheid om die maatskappy se vergoedingsbenadering in ooreenstemming met die kor poratiewe strategie te bring. Die voorsitter ontvang geen vergoeding of fooie van Remgro nie. } Die direksie en subkomitees word jaarliks geëvalueer, maar het besluit om nie n oorsig van die evalueringsproses, resultate en aksieplanne in die geïntegreerde verslag bekend te maak nie vanweë die potensiële sensitiewe aard daarvan. } Ingevolge die direksie se jaarlikse evalueringsproses word direkteure nie individueel beoordeel nie. Onafhanklike nie-uitvoerende direkteure word egter individueel be oordeel ten opsigte van hul onafhanklikheid, en veral die onafhanklikheid van direkteure wat reeds meer as nege jaar in die direksie dien. } Volgens King III moet die geïntegreerde verslag die mandate van direksiekomitees openbaar. Die geïntegreerde verslag bevat egter net n opsomming van die mandate. Volledige besonderhede is op die maatskappy se webwerf by beskikbaar. } Die direksie glo nie daaraan dat direkteure, bykomend tot n basisfooi, bywoningsfooie moet verdien nie. Baie van die direkteure voeg aansienlike waarde tot die groep toe buite formele direksie- en komiteevergaderings, soms selfs meer as wat hulle binne formele vergaderings sou kon doen. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 65

68 KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG } Die direksie is nie van voornemens om aandeelhouers vir nie-bindende goedkeuring van Remgro se vergoedingsbeleid te vra nie. Die beredenering en grondslag vir die groep se uitvoerende vergoedingsbeleid word deeglik deur die vergoedings-en-nominasiekomitee oorweeg en in die geïntegreerde jaarverslag geopenbaar. } Die direksie is nie van voorneme om n amptelike geskilbeslegtingsproses in te stel nie, omdat hulle van mening is dat die bestaande prosesse in die groep suksesvol funksioneer en nie n meer formele en aparte meganisme benodig nie. Die Maatskappywet bied genoegsame regsmiddele aan aandeelhouers. } Die King III-verslag beveel aan dat die maatskappy se volhoubare ontwikkelingsverslag deur n onafhanklike, eksterne spesialis geouditeer word. Remgro se volhoubare ontwikkelingsverslag is nie geouditeer nie, maar verifiëring is verkry van die kernvolhoubaarheidsaanwysers deur ooreengekome prosedures wat deur interne oudit en onafhanklike diensverskaffers uitgevoer is. n Indeks van die maatskappy se toepassing van elke King III-beginsel verskyn op die webwerf by Die direksie is voorts tevrede dat die maatskappy aan al die vereistes van die Maatskappywet (Nr. 71 van 2008), soos gewysig (Maatskappywet), en die noteringsvereistes van die JSE Beperk voldoen het. Nakoming van alle toepaslike wette, regulasies, aanvaarde standaarde en kodes vorm n integrale deel van die groep se risikobestuursproses en word op n deurlopende grondslag gemonitor. Soos in vorige jare was daar geen wesentlike nie-nakoming deur, of boetes teen, of vervolging van die groep in die jaar onder oorsig nie. Remgro meet die doeltreffendheid van sy bestuurs - prosesse aan die JSE se Maatskaplike Verant woorde lik heidbeleggingsindeks (SRI), waaraan die maatskappy sedert die loodsing daarvan in Mei 2004 suksesvol deelneem. In hierdie verband is die bestuurspraktyke van RCL Foods Beperk, as Remgro se grootste en enigste genoteerde filiaal, sowel as dié van Wispeco, geïnkorporeer. DIREKSIE Direksiehandves en -verantwoordelikhede Die direksie het n formele handves aanvaar en geïm plementeer om: Alle direkteure van Remgro onderskryf die handves, waarvan n kopie op Remgro se webwerf beskikbaar is. Sleutelverantwoordelikhede ingevolge die handves sluit die volgende in: } verseker dat die direksie se samestelling voorsiening maak vir die nodige vaardighede en ervaring; } aanstelling van nuwe direkteure; } die jaarlikse aanstelling en evaluering van die hoofuitvoerende beampte en die hoof finansiële beampte; } die aanspreek van alle aspekte wat van strategiese of wesentlike aard is of wat die aansien van Remgro kan benadeel; } gee rigting aan die etiese standaarde, strategie en werksaamhede van die groep om n volhoubare besig - heid te bou, met inagneming van die kort- en lang termynimpak van die groep se strategie op die ekonomie, gemeenskap en die omgewing; } monitor nakoming van wette, regulasies en kodes van beste sakepraktyke; } verseker dat relevante en akkurate inligting betyds aan belanghebbendes gekommunikeer word; } finale verantwoordelikheid vir die strategiese rigting, risiko-aptyt, prestasie en sake van Remgro; } goedkeuring van nuwe beleggings of die uitbreiding van bestaande beleggings van meer as R500 miljoen, sowel as die vervreemding van bestaande beleggings vir bedrae meer as R500 miljoen; } monitor die bedryfs- en beleggingsprestasie van Remgro; } bemagtiging van uitvoerende bestuur om bedryfsen beleggingsplanne en -strategieë te implementeer volgens gedelegeerde mandate; } risikobestuur en IT-bestuur; } verseker dat volhoubaarheidsrapportering by finansiële rapportering geïntegreer is; } die bevordering van goeie bestuur by filiale, insluitende die implementering van Remgro se beleide, prosesse en prosedures by filiale; } verseker dat die vergoeding van direkteure en senior bestuur volgens die vergoedingsbeleid geskied; } oorweeg, minstens twee keer per jaar, die lopendesaakstatus van Remgro. } die verantwoordelikhede, funksies en samestelling van die direksie te identifiseer, te omskryf en aan te teken, en } as verwysing vir nuwe direkteure te dien. 66 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

69 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG Die direksie is tevrede dat hulle gedurende die afge lope finansiële jaar hulle verpligtinge en verantwoordelikhede, soos in die handves beskryf, behoorlik nagekom het. Slegs geringe wysigings is in die jaar onder oorsig aan die direksiehandves aangebring. Remgro het n ten volle funksionele direksie wat die groep lei en beheer. Alle kwessies van n wesentlike of strategiese aard of wat n uitwerking op die reputasie van die groep kan hê, word na die direksie verwys. Ander sake word deur die bestuursraad en/of beleggingskomitee of deur senior bestuur hanteer, soos toegelaat ingevolge n formele delegering van gesag. Die direksie vergader minstens vyf keer per jaar en volg n jaarlikse werkplan om te verseker dat alle relevante sake aandag geniet. Lede van die direksie en subkomitees ontvang n agenda, saam met ondersteunende stukke, minstens n week voor elke vergadering ten einde hulle behoorlik voor te berei. Alle direkteure het onbeperkte toegang tot die dienste van die maatskappysekretaris en senior bestuur, sowel as tot maatskappyrekords. Samestelling van die direksie Besonderhede van die direkteure van die maatskappy verskyn op bladsy 14 tot 15 van die geïntegreerde jaarverslag. Die samestelling van die direksie weerspieël n ewewig van uitvoerende en nie-uitvoerende direkteure, van wie die meeste onafhanklik is, ten einde te verseker dat daar n duidelike balans van gesag is sodat geen individu onbeperkte besluitnemingsmagte het nie. Op jaareinde het die direksie uit vier uitvoerende en tien nie-uitvoerende direkteure, van wie sewe onafhanklik was, bestaan. Nieuitvoerende direkteure word in die direksie verkies op grond van hul wyere kennis en ervaring en van hulle word verwag om effektief tot besluitneming en die formulering van beleid by te dra. Die onafhanklikheid van onafhanklike nie-uitvoerende direkteure word jaarliks hersien en die onafhanklikheid van nie-uitvoerende direkteure wat vir meer as nege jaar in die direksie gedien het, word aan n strawwe oorsig onderwerp. Uitvoerende direkteure dra hul insig tot die dag-tot-dagbedrywighede by, waardeur die direksie in staat gestel word om doelwitte te identifiseer, rigting te verskaf en die uitvoerbaarheid en volhoubaarheid van voorgestelde strategieë te bepaal. Hierdie direkteure is oor die algemeen verantwoordelik vir die implementering van alle bedryfsbesluite. Die direksie sal nie uit minder as ses of meer as negentien direkteure bestaan nie, of enige ander getal, soos van tyd tot tyd deur die direksie bepaal mag word. Die direksie is tevrede dat sy huidige lede gesamentlik oor die nodige vaardighede en ondervinding beskik om sy verantwoordelikhede na te kom, die groep se doelwitte te bereik en waarde vir aandeelhouers oor die lang termyn te skep. Volgens die akte van oprigting van die maatskappy moet n derde van die direkteure jaarliks op n rotasiegrondslag aftree. Hulle mag hulself egter vir n verdere termyn herkiesbaar stel. Die direkteure wat moet uittree, is dié wat die langste in diens was sedert hul laaste verkiesing. n Direkteur wat reeds die amp beklee het vir drie jaar sedert sy laaste verkiesing, sal by sodanige ver gadering uittree. Die rolle en verant woorde likhede van die voorsitter van die direksie en die hoofuitvoerende beampte word geskei. Die voorsitter, die ondervoorsitter, die hoofuitvoerende beampte en die hoof finansiële beampte word almal op n jaarlikse grondslag verkies en/of aangestel. Soos voorheen genoem, is die voorsitter van die direksie nie n onafhanklike direkteur nie. Die direksie neem kennis van die beginsel in die King-verslae dat n onafhanklike nieuitvoerende direkteur as voorsitter aangestel word. Gegewe die verantwoordelikheid van die direksie om op prestasie te fokus en rigting aan die kommersiële en ekonomiese voorspoed van Remgro te gee, word die huidige reëling nie alleen as toepaslik nie, maar as noodsaaklik beskou. In nakoming van King III en die JSE se noteringsvereistes het die direksie op 3 Desember 2013 mnr G T Ferreira as hoof onafhanklike direkteur heraangestel. Sonder om afbreuk te doen aan die gesag van die voorsitter, is die hooffunksie van die hoof onafhanklike direkteur onder andere om leierskap en advies aan die direksie te verskaf wanneer die voorsitter n botsing van belange het. Die hoof onafhanklike direkteur word op n jaarlikse grondslag deur die direksie aangestel. Die hoofuitvoerende beampte, mnr Jannie Durand, is verantwoordelik vir die dag-tot-dag-bestuur van die maatskappy en hy word in hierdie opsig bygestaan deur mnr Leon Crouse (hoof finansiële beampte). Tussen die twee van hulle het hul 46 jaar diens by Remgro en Remgroverwante besighede. Evaluering van die direksie, subkomitees en individuele direkteure Die direksie en subkomitees word jaarliks deur hul lede geëvalueer. Die uitslag van hierdie evaluerings word nie in die geïntegreerde jaarverslag bekend gemaak nie, maar die benoeming van direkteure vir heraanstelling word nie gedoen alvorens die vertoning van die direksie geëvalueer is nie. Die direksie bepaal sy funksies, verpligtinge en prestasiemaatstawwe, asook dié van subkomitees, om as norm vir prestasiebeoordelings te dien. Die direksie is tevrede met die onafhanklikheid van onafhanklike nie-uitvoerende direkteure, insluitende dié van mnre Fred Robertson en Paul Harris, wat reeds vir dertien jaar in die direksie dien. Gegrond op die evaluering is daar geen remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 67

70 KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG bewys van enige omstandighede en/of verwantskap wat hul oordeel in gedrang bring nie. Hul onafhanklikheid word ook op geen wyse deur die lengte van hul diens beïnvloed nie. Induksie van nuwe direkteure Pas aangestelde direkteure word amptelik deur die maatskappysekretaris van hul fidusiêre pligte in kennis gestel. By hul aanstelling ontvang die direkteure intree - stukke, bestaande uit onder andere agendas en notules van die twee mees onlangse direksie- en subkomiteevergaderings (indien van toepassing), die jongste finansiële jaar- en geïntegreerde verslag, die maatskappy se gedragskode ten opsigte van binne-inligtingtransaksies, die groepstruktuur, direksiehandves en subkomiteemandate, ens. om hulle in te lig oor bestaande kwessies en risiko s wat aandag geniet en ook om aan hulle n algemene begrip van die groep te gee. Nuwe direkteure word ook genooi om oriënteringsvergaderings saam met uitvoerende direkteure en senior bestuur by te woon. Hierbenewens ontvang nuwe direkteure ook inligting oor die JSE se noteringsvereistes en die verpligtinge van direkteure daarin vervat. Lede van die direksie, subkomitees en individuele direkteure is geregtig daarop om onafhanklike professionele advies oor die sake van die groep te bekom op koste van die maatskappy, met vooraf kennisgewing aan die hoofuitvoerende beampte of maatskappysekretaris. Maatskappysekretaris se rol en verantwoordelikhede Alle direkteure het onbeperkte toegang tot die dienste van die maatskappysekretaris, mev Mariza Lubbe, wat aan die direksie verantwoordelik is om te verseker dat behoorlike korporatiewe bestuursbeginsels nagekom en dat direksie-oriëntering en -opleiding wanneer nodig, verskaf word. Die maatskappysekretaris is verder verantwoordelik vir die behoorlike administrasie van verrigtinge en sake wat verband hou met die direksie, die maatskappy en die aandeelhouers van Remgro in ooreenstemming met toepaslike wetgewing en prosedures. In die jaar onder oorsig het die direksie sy jaarlikse evalueringsproses van die raad, subkomitees en direkteure uitgebrei deur ook n jaarlikse beoordeling van die maatskappysekretaris in te sluit. Die evalueringsproses sluit n beoordeling deur elke raadslid van die maatskappysekretaris se paslikheid, vaardighede, kennis en pligsuitvoering in. Die direksie het dit oorweeg en is tevrede dat die maatskappysekretaris be voeg is en oor die nodige ondervinding beskik om haar pligte doeltreffend uit te voer. n Kort curriculum vitae van die maatskappysekretaris is by die geïntegreerde jaar-verslag op bladsy 16 ingesluit. Die direksie bevestig dat die maatskappysekretaris n genoegsame afstandsverhouding met die raad en die direkteure handhaaf, met inagneming daarvan dat die maatskappysekretaris nie n direkteur van die maatskappy is en nie aan enige van die direkteure verwant is nie. Direksiekomitees Die direksie het subkomitees saamgestel om hulle met die nakoming van pligte en verantwoordelikhede by te staan. Elke komitee het sy eie mandaat wat die magte en pligte daarvan beskryf. Kopieë van hierdie mandate, wat op n jaarlikse grondslag hersien word, is op Remgro se webwerf beskikbaar. Die notules van komiteevergaderings word in die agendas van daaropvolgende direksievergaderings ingesluit en sake wat die direksie se aandag of n direksiebesluit verg, word uitgelig en as aparte agenda punte opgeneem. Ondanks die delegering van funksies na direksiekomitees, bly die direksie uiteindelik verantwoordelik vir die behoorlike uitvoering van hierdie funksies, met uitsondering van die funksies van die oudit-en-risikokomitee wat verband hou met die aanstelling, fooie en aanstellingsvoorwaardes van die eksterne ouditeur. Vergoedings-en-nominasiekomitee Die komitee bestaan uit vier nie-uitvoerende direkteure, waarvan drie onafhanklik is. Die maatskappyvoorsitter, mnr Johann Rupert, is ook die voorsitter van hierdie komitee, terwyl die hoof van die menslike hulpbronneafdeling as sekretaris optree. Die hoofuitvoerende beampte woon alle vergaderings op uitnodiging by. Die samestelling en bywoning van komiteevergaderings word op bladsy 71 uiteengesit. Vergaderings van die komitee word periodiek gehou (maar minstens een keer per jaar) om die direksie te adviseer oor sake soos die vergoedingsbeginsels en diensvoorwaardes van alle direkteure en bestuurs raadslede, die direksiestruktuur en -samestelling, direk teure se vergoeding en langtermyn-aansporings kemas, asook opvolgplanne vir die direksie, hoofuitvoerende beampte en ander bestuursraadaanstellings. Remgro se vergoedingsbeginsels word in die vergoedings verslag op bladsy 89 tot 96 van die geïntegreerde jaarverslag uiteengesit. Soos voorheen genoem, beoog die direksie nie om aandeelhouers vir n nie-bindende adviesstem oor die maatskappy se vergoedingsbeleid te vra tydens die volgende algemene jaarvergadering op 25 November 2014 nie. Oudit-en-risikokomitee Die komitee word bestuur deur n mandaat wat die aanbevelings van King III en die vereistes van die Maatskappywet insluit. Die komitee bestaan uit vier onafhanklike nie-uitvoerende direkteure, wat deur Remgroaandeelhouers, op aanbeveling van die direksie, gekies word. Die komitee staan onder voorsitterskap van mnr Herman Wessels en vergader minstens vier keer per jaar. Die hoofuitvoerende beampte, hoof finansiële 68 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

71 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG beampte en hoof van interne oudit woon alle vergaderings ex officio by. Die samestelling en bywoning van komiteevergaderings word op bladsy 71 uiteengesit. Die hooffunksie van die komitee is om die direksie by te staan in die nakoming van sy verantwoordelikhede ten opsigte van die volgende: } risikobestuur; } interne beheer; } interne finansiële beheer, rekeningkundige stelsels en inligting; } die doeltreffendheid van die hoof finansiële beampte en finansiële funksie; } rekeningkundige beleid; } interne en eksterne oudit; } inligtingstegnologiestelsels; } beskerming van bates; } openbare rapportering; en } om die nakoming van wette, reëls, gedragskodes en standaarde te monitor. Die jaarlikse aanstelling van die eksterne ouditeur, die goedkeuring van sy aanstellingsvoorwaardes en ouditbenadering, sowel as die goedkeuring van fooie wat verband hou met oudit- en nie-ouditdienste word ook deur die komitee gedoen. Hierdie verantwoordelikhede is van toepassing op Remgro en sy filiale wat deur RBD geadministreer word. Die oudit-en-risikokomitee van Remgro se enigste oorblywende volbedryfsfiliaal, Wispeco, rapporteer aan die groep se oudit-en-risikokomitee deur by elke vergadering die notules van vergaderings wat gehou is, in die agenda in te sluit. Die oudit-en-risikokomitee vergader minstens een keer per jaar met die eksterne en interne ouditeure en uitvoerende bestuur om te verseker dat hul pogings ten opsigte van risikobestuur en interne beheer behoorlik gekoördineer is. Daarby evalueer die komitee die doeltreffendheid van sy subkomitee, die risiko-en-it-bestuurskomitee. Dié komitee se mandaat sluit in: die instandhouding van die risikobestuursbeleid en -plan, die daarstelling en handhawing van n bedryfsrisiko-register, inligtingstegnologie-risikobestuur, wetlike nakoming en beroepsgesondheid en -veiligheid. n Finansiële state-komitee, wat nie n amptelike subkomitee van die oudit-en-risikokomitee is nie, is ook daargestel. Die pligte daarvan sluit n hersiening van Remgro se geïntegreerde jaarverslag (met inbegrip van die finansiële jaarstate) in voordat dit aan die oudit-enrisikokomitee voorgelê word. Beide hierdie komitees staan onder die voorsitterskap van Remgro se hoof finansiële beampte, mnr Leon Crouse, en die voorsitter van die ouditen-risikokomitee woon die vergaderings op uitnodiging by. Die komitee is ook daarvoor verantwoordelik dat die gekombineerde gerusstellingsmodel deur King III bekend gestel, toegepas word om n gekoördineerde benadering tot alle gerusstellingsbedrywighede te verseker. In die besonder sal die komitee: } verseker dat die gekombineerde gerusstelling wat ontvang word, voldoende is om alle beduidende risiko s waaraan die maatskappy blootgestel is, die hoof te bied; en } die verhouding tussen die eksterne diensverskaffers en die maatskappy monitor. Die komitee se verslag, wat beskryf hoe hy sy statutêre verpligtinge, ingevolge die Maatskappywet, en die bykomende pligte deur die direksie daaraan toegewys ten opsigte van die finansiële jaar geëindig 2014 nagekom het, is ingesluit in die geïntegreerde jaarverslag op bladsy 99 tot 100. Beleggingskomitee Die beleggingskomitee bestaan uit vier nie-uitvoerende direkteure, waarvan twee onafhanklik is, sowel as die hoofuitvoerende beampte en die hoof finansiële beampte. Die komitee staan onder die voorsitterskap van mnr Johann Rupert en vergader wanneer nodig vir wesentlike beleggings besluite. Die samestelling en bywoning van komiteevergaderings word op bladsy 71 uiteengesit. Die pligte en verantwoordelikhede van die komitee is: } om te oorweeg en, indien toepaslik, goedkeuring te verleen vir: > nuwe beleggings tot n bedrag van nie meer as R500 miljoen nie; > die uitbreiding van bestaande beleggings vir bedrae tussen R100 miljoen en R500 miljoen; > die vervreemding van bestaande beleggings tot n bedrag van nie meer as R500 miljoen nie; en } om beleggingsbesluite vir bedrae meer as R500 miljoen te oorweeg en aanbevelings aan die direksie te maak. Gedurende die jaar onder oorsig was daar slegs een fisiese beleggingskomitee-vergadering. Alle ander besluite is goedgekeur deur geskrewe besluit. Bestuursraad Die bestuursraad bestaan uit al drie uitvoerende direkteure, sowel as twee lede van die senior bestuur, mnre Neville Williams en Pieter Uys. Die komitee vergader maandeliks en die pligte en verantwoordelikhede van komiteelede is bykomend tot hul pligte en verantwoordelikhede as lede van die raad (in die geval van lede wat direkteure is) en/of hul ander pligte as bestuurders. Die samestelling en bywoning van komiteevergaderings word op bladsy 71 uiteengesit. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 69

72 KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG Die sleutelpligte en -verantwoordelikhede van die komitee is: } die ontwikkeling van bedryfs- en beleggingsplanne en -strategieë vir Remgro en voorlegging aan die direksie en die implementering daarvan wanneer dit goedgekeur is; } die evaluering en monitering van bestaande groepbeleggings; } die uitbreiding van bestaande beleggings tot n bedrag van nie meer as R100 miljoen nie; } die aanbeveling van alle nuwe beleggings en die uitbreiding van bestaande beleggings van meer as R100 miljoen aan die beleggingskomitee en die direksie vir goedkeuring; } toepaslike rapportering oor bestaande beleggings aan die direksie; } die benoeming, vir goedkeuring deur die direksie, van verteenwoordigers van Remgro om as direkteure te dien in die direksies van maatskappye waarin belê is. Maatskaplike-en-etiesekomitee Die komitee se verantwoordelik hede word bepaal deur n formele mandaat wat deur die direksie goedgekeur is en die hoofdoelwitte is: } om die direksie te help om die groep se vertoning as n goeie en verantwoordelike korporatiewe burger na te speur deur sy volhoubare ontwikkelingspraktyke te monitor; en } om, ingevolge die Maatskappywet, die statutêre verpligtinge van n maatskaplike-en-etiesekomitee na te kom en ander funksies te verrig, soos deur die direksie daaraan toegeken. Die samestelling en bywoning van komiteevergaderings word op bladsy 71 uiteengesit. Die komitee se verslag, wat beskryf hoe dit sy statutêre verpligtinge ingevolge die Maatskappywet nagekom het, asook ten opsigte van die bykomende funksies wat deur die direksie daaraan toegeken is vir die jaar geëindig 2014, is ingesluit in die geïntegreerde jaarverslag op bladsy 78 tot 79. Verhandeling in sekuriteite Ingevolge die noteringsvereistes van die JSE het die maatskappy n gedragskode met betrekking tot binnehandel aanvaar. Gedurende pryssensitiewe of geslote tydperke word direkteure en aangewese werknemers verbied om in Remgro se aandele handel te dryf. Volgens groepsbeleid strek geslote tydperke van die einde van die finansiële verslagtydperk tot die publikasie van finansiële resultate vir daardie tydperk. n Geslote tydperk geld ook wanneer die maatskappy n omsigtigheidsaan kondiging aan aandeel houers gemaak het. Direkteure en aangewese werknemers mag buite die geslote tydperke slegs met goedkeuring van die voorsitter of hoofuitvoerende beampte in Remgro-aandele handel dryf. Daarby mag direkteure en aangewese werknemers nie in die aandele van genoteerde maatskappye waarin belê is, handel dryf nie tensy goedkeuring van die voorsitter of hoofuitvoerende beampte verkry is. Botsing van belange Meganismes bestaan om enige werklike, potensiële of vermeende botsings van belange te erken, daarop te reageer en dit te bestuur. Daar word van direkteure verwag om hul persoonlike finansiële belange, en dié van persone verwant aan hulle, in kontrakte en ander sake waarin Remgro n wesentlike belang het of wat deur die direksie oorweeg word, te verklaar. Waar n potensiële botsing van belange bestaan, word van direkteure verwag om hulle aan relevante besprekings en besluite te onttrek. Alle inligting wat direkteure in die uitvoering van hul pligte bekom wat nie openbaar gemaak is nie, word as vertroulik beskou. Direkteure mag nie sulke inligting gebruik, of skyn te gebruik, vir persoonlike gewin of tot voordeel van derde partye nie. Van alle direkteure van die maatskappy word verwag om die Remgro Etiese Kode, die bepalings van die Wet op Finansiële Markte, 2012, en die vereistes van die JSE Beperk insake binnekennis, aandeletransaksies en die openbaarmaking van sodanige verhandelinge na te kom. Die werksaamhede en gedrag van uitvoerende direkteure en senior bestuur wat in n nie-uitvoerende hoedanigheid optree in die direksies van maatskappye waarin belê word, word bestuur aan die hand van formele riglyne wat deur die direksie goedgekeur is. RISIKOBESTUUR EN INTERNE BEHEER Die direksie het n omvattende risikobestuurstelsel geïmplementeer wat voorsiening maak vir deurlopende risikobeoordeling, evaluering en die vaslegging van interne beheermaatreëls. Die groep se rapportering oor die risikobestuursproses en interne beheerstelsels is ingesluit in die risikobestuursverslag op bladsy 72 van die geintegreerde jaarverslag. EKSTERNE OUDIT Volgens die JSE se noteringsvereistes moet die eksterne ouditeur van alle genoteerde maatskappye en hul belangrikste filiale by die JSE geakkrediteer wees. Remgro se eksterne ouditeur, PricewaterhouseCoopers Geïnk., is as sodanig by die JSE geakkrediteer. Die eksterne ouditeur woon alle vergaderings van die oudit-en-risikokomitee by en het direkte toegang tot die voorsitter van hierdie komitee, asook die voorsitter van die groep. 70 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

73 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG BYWONING VAN VERGADERINGS Direksie Oudit-enrisikokomitee Vergoedingsen-nominasiekomitee Maatskaplikeen-etiesekomitee Bestuursraad Beleggingskomitee Aantal vergaderings gehou (1) Bywoning deur direkteure Nie-uitvoerende direkteure J P Rupert E de la H Hertzog 5 J Malherbe 5 Onafhanklike nie-uitvoerende direkteure G T Ferreira P K Harris N P Mageza 5 4 P J Moleketi 4 4 M Morobe 5 F Robertson H Wessels Uitvoerende direkteure en bestuursraad J J Durand W E Bührmann 5 10 L Crouse J W Dreyer (2) 2 5 P J Uys 2 10 N J Williams 2 9 (1) Daar was slegs een fisiese beleggingskomitee vergadering gedurende die jaar onder oorsig. Alle ander besluite is goedgekeur deur geskrewe besluit. (2) Mnr J W Dreyer het op 31 Desember 2013 as direkteur uitgetree. Nie-ouditdienste deur die eksterne ouditeur verskaf, word deur die oudit-en-risikokomitee goedgekeur en hou hoofsaaklik verband met belastingaangeleenthede. Hierdie dienste word deur n afdeling wat onafhanklik van die ouditvennote is, gelewer. BELEGGERSVERHOUDINGE EN AANDEELHOUERSKOMMUNIKASIE Die direksie erken die belangrikheid daarvan om aandeelhouers en die beleggersgemeenskap oor ontwikkelinge in Remgro se besigheid in te lig. Kommunikasie met aandeelhouers is gegrond op die beginsels van tydige, ewewigtige, duidelike en deursigtige inligting. Beide positiewe en negatiewe aspekte van finansiële en niefinansiële inligting word verskaf. Interaksie met institusionele beleggers vind twee keer per jaar tydens die inbelaanbieding van tussen- en finale resultate plaas wanneer vrae aan die hoofuitvoerende beampte en hoof finansiële beampte gestel kan word. Die mees onlangse, asook historiese, finansiële en ander inligting word ook op die maatskappy se webwerf gepubliseer. Meer inligting oor Remgro se kommunikasie-inisiatiewe ten opsigte van alle belanghebbendes word in die volhoubare ontwikkelingsverslag verskaf. BESIGHEIDSREDDINGSTAPPE n Interne besigheidsreddingsbeleid is opgestel en deur die direksie goedgekeur. Gegewe die aard van Remgro as n beleggingshouermaatskappy, vorm die oorweging van besigheidsreddingsprosedures deel van die wetlike nakomingsbeleid wat deur die direksie goedgekeur is. Besigheidsreddingsprosedures by maatskappye waarin belê is, is die verantwoordelikheid van die direksies van daardie ondernemings, soos vereis deur die Maatskappywet. Remgro het, as deel van sy risikobestuursraamwerk, prosesse in plek om beleggings wat onderpresteer betyds te identifiseer en aandag daaraan te gee. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 71

74 RISIKOBESTUURSVERSLAG INLEIDING Die direksie is in die finale instansie verantwoordelik vir die risikobestuursproses en die interne beheerstelsel van Remgro. Die direksie het n omvattende risiko bestuursbeleid en -plan opgestel, wat deur die bestuur geïmplementeer is. Dit behels voortdurende risiko-identifisering en assessering, asook die vaslegging van interne beheermaatreëls sowel as risikovermindering en versekeringstrategieë. Die oudit-en-risikokomitee het n mandaat ontvang om die doeltreffendheid van die risikobestuursproses en interne beheerstelsels te monitor en in hierdie verband word hy ondersteun deur sy subkomitee, die risiko-en- IT-bestuurskomitee. Die groep se interne en eksterne ouditeure, saam met bestuur en sekere eksterne konsultante, het die taak om gekombineerde gerusstellingsverslae aan die oudit-en-risikokomitee te lewer. Etiese leierskap en menslike kapitaal vorm die hoekstene van Remgro se risikobestuursfilosofie, omdat dit ondernemersvernuf, n goeie korporatiewe reputasie en doeltreffende bestuur verseker. Remgro se risikobestuursproses behels die ordening van hulpbronne om die bereiking van strategiese en besigheidsplanne te verseker, insluitende die benutting van beskikbare geleenthede wat voldoen aan die risiko-aptytmaatstawwe deur die direksie daargestel. Risikoprofiele inherent in bestaande bedrywighede en beleggings word binne die goedgekeurde risiko-toleransievlakke gehandhaaf, waardeur die risiko-opbrengsparameters geoptimaliseer word vir die skep van volhoubare groei en waarde vir aandeelhouers en ander belanghebbendes. VERSLAGPARAMETERS Vanweë die aard en omvang van Remgro se beleggingsportefeulje, fokus hierdie verslag op die bedrywighede van die maatskappy en sy filiale, behalwe waar sulke entiteite JSE-genoteerde entiteite is en die relevante inligting geredelik beskikbaar is vir belanghebbendes of die wesentlikheid van sodanige inligting onvoldoende geag word om volledige openbaarmaking te regverdig. Derhalwe bevat hierdie verslag risikobestuursinligting van die maatskappy, Remgro Bestuursdienste Beperk (Remgro se dienste maatskappy) en V&R Management Services AG*. * n Volfiliaal, geregistreer en bestuur in Switserland, wat boekhouding- en tesouriedienste aan Remgro se buitelandse filiale en derde partye verskaf. RISIKOBESTUURSPROSES Die risikobestuursbeleid is op die beginsels en raamwerk van die internasionale Komitee van Borgorganisasies (COSO Treadway-kommissie) Ondernemingsrisikobestuur Geïntegreerde Raamwerk gegrond en voldoen aan die aanbevelings van King III. Hierdie beleid beskryf die doel, metodiek, proses en verantwoordelikhede van die onderskeie rolspelers in die maatskappy se risikobestuur. Die risikobestuursbeleid is onderworpe aan jaarlikse hersiening en enige voorgestelde wysigings word aan die oudit-en-risikokomitee vir oorweging en aanbeveling aan die direksie vir goedkeuring, voorgelê. Remgro is n beleggingshouermaatskappy en as sodanig neem die risikobestuursproses die risiko s en geleenthede binne die maatskappy, sowel as die risiko s en geleenthede inherent in sy beleggings porte feulje in ag. 72 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

75 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID RISIKOBESTUURVERSLAG Die volgende tabel gee n uiteensetting van die maatskappy se sleutelbeheerdoelwitte en verwante beheer maatreëls. SLEUTELBEHEERDOELWITTE SLEUTELBEHEERMAATREËLS Die aanstelling en behoud van direkteure en beamptes wat oor geskikte vaardighede en ondervinding beskik, asook die vereiste waardes en dryfkrag. Etiese en sigbare leierskap via bestuurstrukture en verwante prosesse. Aanvaarding en implementering van n toepaslike langtermynstrategie binne die aanvaarde risiko-aptyt wat goed aan bestuur gekommunikeer en gedelegeer is. Handhawing van die belangrikheid van Remgro se korporatiewe teen woordigheid in die beleggingsomgewing aangesien dit hom in staat stel om n betekenisvolle aandeel in uitgesoekte beleggingsgeleenthede te bekom. Verseker dat geleentheidsrisiko s bestuur word om n verlies te voorkom van geleenthede wat aan Remgro se streng beleggingsmaatstawwe voldoen. Beskikbare likiditeit om nuwe beleggings te finansier en suksesvolles verder te ondersteun. Doeltreffende groepstruktuur om bestaande en nuwe beleggings te huisves. Doeltreffende bestuur van onderliggende beleggings en versekering dat Remgro se beleggingsmaatstawwe gehandhaaf en die groep se regte beskerm word.* Doeltreffende funksionering van die vergoedingsen-nominasiekomitee. Prestasiebeoordelings en komitee-evaluerings. Sterk etiese leierskap. Vasgelegde etiese en waardesisteem en die hand hawing daarvan deur sigbare leierskap. Formele etiese beleid en gedragskodes. Korporatiewe kultuur wat op voortreflike uitvoering en billike handeling fokus. Omvattende korporatiewe bestuurstrukture en -stelsels wat aan King III voldoen. Doeltreffende bestuursraad wat deur uitvoerende bestuur en n ervare beleggingsafdeling ondersteun word. n Konserwatiewe sakebenadering, met langtermynbeleggingsmaatstawwe, wat op groei, volhoubaarheid en likiditeit gefokus is. Korporatiewe bedrywighede is in ooreenstemming met die langtermynstrategie en verantwoordelike beleggingsmaatstawwe. Goeie korporatiewe statuur en reputasie as voor keurbelegger. Bekwame en ervare beleggingsafdeling, met effektiewe bedryfsprosesse en -beheer. Doeltreffende ondersteuningstrukture en onderhandelingsprosesse, gerugsteun deur bewese omsigtig heidsprosesse. Konserwatiewe kontantadministrasie en n goed be - stuurde en veilige tesourie-omgewing. Toepaslike beheerstrukture, ondersteun deur bevoegde en ervare regs- en korporatiewe belasting spesialiste. Omvattende aandeelhouersooreenkomste word ten tye van belegging aangegaan. Dit vergemaklik doeltreffende beheer of beduidende invloed oor die uitvoerende bestuurspanne van maatskappye waarin belê word en verseker dat strategieë, doelwitte en afleweringsteikens nagekom word en dat ooglopende risiko s behoorlik bestuur word. Strukture vir volledige verslagdoening, hersiening en bestuur word geïmplementeer om te verseker dat tydige, akkurate en betroubare inligting in besluitnemingsprosesse gebruik word. Die vroeë identifisering van buitengewone beleggingsrisikoprofiele deur middel van interne prosesse. * Soos in die Groepprofiel -gedeelte van hierdie verslag genoem, is Remgro nie by die dag-tot-dag-bestuur betrokke van maatskappye waarin belê is nie, maar het hy wel, deur aandeelhouersooreenkomste, nie-uitvoerende verteenwoordiging in hierdie outonome direksies wat op daardie vlakke vir risikobestuur verantwoordelik is. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 73

76 RISIKOBESTUURVERSLAG SLEUTELBEHEERDOELWITTE SLEUTELBEHEERMAATREËLS Doeltreffende interne bedrywighede, waaronder sekretariële, finansiële en menslike hulpbrondienste en alle ander afdelingsfunksies van die dienstemaatskappy en volfiliale onder beheer van die bestuur van die dienstemaatskappy. Gegewe die belangrikheid van tesourie is die volgende doelwitte in die mandaat van die tesourie komitee ( n bestuurskomitee, onder voorsitterskap van die hoof finansiële beampte, bestaande uit die hoofuitvoerende beampte en ander senior bestuurders) geïntegreer: } Formele likiditeitsvereistes en risiko-aptyt word opgestel en gekoppel aan gerealiseerde opbrengste op tesouriefondse } Handelsvoorwaardes met banke word hersien om voldoende risikodeling te verseker } Betaalstelsels word beveilig } Inligting word beveilig } FAIS (Wet op Finansiële Raadgewende Intermediêre Dienste, 2002) en FICA (Wet op die Finansiële Intelligensiesentrum, 2001) word nagekom } Die volgende tesourie-risiko s word spesifiek bestuur: > Likiditeitsrisiko > Instrumentrisiko (afgeleide instrumente) > Beleggingskredietrisiko (kredietperke en verspreiding van kontant tussen goedgekeurde instellings) > Buitelandse valutarisiko (verspreiding en same stelling van goedgekeurde wisselkoersblootstelling) > Rentekoersrisiko Akkurate, deursigtige en betroubare rapportering aan, en interaksie met, belanghebbendes. Voldoening aan belasting- en ander relevante wetgewing en nywerheidspraktyke. Betroubare en veilige inligtingstelsels om sakedoelwitte en -vereistes te ondersteun. Behoorlike oorweging van, en steun aan, volhoubaarheidskwessies, soos BBSEB, omgewingsbestuur en maatskaplike korporatiewe ondersteuning. Kundige en ervare bestuurders hersien gereeld beleid en praktyke wat rigting gee aan interne beheermaatreëls wat daarop gemik is om te verseker dat toepaslike doelwitte konsekwent bereik word. n Formele tesouriebeleid word deur die tesourie komitee in stand gehou en wysigings word aan die direksie vir goedkeuring voorgelê. Bekwame personeel word in die tesourie-afdeling in diens geneem en omvattende interne beheermaatreëls word ingestel en aan voldoen. Die tesourie-afdeling is onderhewig aan kwartaallikse FAIS- en FICA-oorsigte van die FDR (Raad van Finansiële Dienste)-gekeurde nakomingsbeampte. Daarby word die tesourie-afdeling (administratiewe en verhandelingskantoor) aan gereelde interne oudit onderwerp, asook n jaareindeoorsig deur die eksterne ouditeure. Formele beleid ten opsigte van kommunikasie met belanghebbendes. Doeltreffende interne finansiële beheermaatreëls. Omvattende gesamentlike versekeringsplanne en -prosesse. Gestruktureerde en oorwoë geïntegreerde rapportering. Die gebruik van belastingkundiges en raadpleging met onafhanklike belasting- en regsberoepslui. Wetlike nakomingsbeleid gekoppel aan deskundige regsadvies. Doeltreffende uitkontrakteringsooreenkoms met n geloofwaardige diensverskaffer en diensvlakke wat beskikbare stelsels en netwerke koste-effektief ondersteun. IT-bestuursbeleid ondersteun deur prosedures rakende sleutelaktiwiteite, soos sakevoortsetting, inligtingsekuriteit, behoud van dokumente en aanvaarbare gebruiksbeleid. Formele beleid en prosesse vir maatskaplike onder steuning. Doeltreffende maatskaplike-en-etiese-komitee. BBSEB-beleid en -mandate. Veiligheids-, gesondheids- en omgewingsbestuur, binne die raamwerk van die risiko-en-it-bestuurskomitee, met formele beleide. Suksesvolle deelname aan JSE-volhoubaarheidsindeks (JSE- SRI) en koolstofopenbaarmakingsprojek (CDP). Deur bogenoemde prosesse verseker Remgro, as n verantwoordelike belegger, dat behoorlike korporatiewe bestuur ingestel en gehandhaaf word in alle ondernemings waarin belê word. 74 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

77 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID RISIKOBESTUURVERSLAG RISIKOBESTUURSTRUKTUUR Die volgende struktuur is deur die maatskappy ingestel om die doelmatige en effektiewe bestuur van risiko in die maatskappy te verseker. In die struktuur hieronder word die funksie van die hoof risikobeampte tussen die volgende individue verdeel: } Die hoofuitvoerende beampte rapporteer op n deurlopende grondslag direk aan die direksie oor risiko s wat n uitwerking op die doelmatige en effektiewe uitvoering van sy strategie mag hê. } Die hoof finansiële beampte, as voorsitter van die risikoen-it-bestuurskomitee, is verantwoordelik vir die inbring van risikobestuur in die daaglikse bedrywighede van die maatskappy, wat die opstel, hersiening en handhawing van die risikoregister en risikobestuursbeleid en -plan insluit. } Die hoof van interne oudit woon vergaderings van die risiko-en-it-bestuurskomitee by en verleen onafhanklike gerusstelling oor die doeltreffendheid van die komitee se werksaamhede asook die sisteem van interne beheer. REMGRO-DIREKSIE BELEGGINGSKOMITEE OUDIT-EN-RISIKOKOMITEE BESTUURSRAAD RISIKO-EN-IT- BESTUURSKOMITEE BELEGGINGS LYNBESTUUR VEILIGHEIDS-, GESONDHEIDS- EN OMGEWINGSKOMITEE VERSEKERINGSDEKKING INTERNE OUDIT EKSTERNE OUDIT KONSULTANTE RISIKO-TOLERANSIEVLAKKE Die Remgro-direksie het die risiko-toleransievlakke opgestel en goedgekeur om die raad se risiko-aptyt te definieer en te verseker dat alle risiko s in die groep binne hierdie perke bestuur word. Vanweë die aard van sy kernbedrywighede, gebruik Remgro toegewysde en pasmaakmetodes om toleransievlakke in die volgende drie risikokategorieë te hanteer: Beleggings Risiko-toleransievlakke word bepaal in ooreenstemming met die koste om die belegging te finansier (GGKK), soos aangepas met risikogewig (Beta), om volhoubaarheid en n positiewe risiko-opbrengsomgewing te verseker. Tesourie Gegewe die likiditeitsvereistes om bestaande beleggings te ondersteun en nuwe beleggingsgeleenthede te benut, word die risiko-toleransievlakke en gekoppelde opbrengste vir kontant wat in Suid-Afrika en internasionaal gehou word, gemeet in terme van die uitleenkoerse wat die belangrikste banke in die geldmark bepaal, met insluiting van, maar nie beperk nie tot, STeFI (korttermyn-vastekoste-indeks) of LIBOR, sowel as nakoming van minimum kredietgraderings wat vir goedgekeurde teenpartye vasgelê is. Dit word deurlopend gemonitor en herevalueer gegewe heersende markvolatiliteit, risiko en, by tye, negatiewe opbrengste op kontant in sekere internasionale geldmarkte. Buitelandse valutarisiko s en kapitaalbewaringsrisiko s, tydens n ongunstige ekonomiese klimaat, word deur n konserwatiewe beleid ten opsigte van dekkingstrategieë en teenpartykeuring verminder. Tesouriefondse word belê ingevolge n direksiegoedgekeurde tesouriebeleid wat kyk na teenparty- (krediet) risiko, likiditeitsrisiko, rentekoersrisiko, wissel koers risiko, instrumentrisiko, kommersiële risiko (handelsvoorwaardes), asook die beleid wat opgestel is om kontant en likiede bates te beveilig. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 75

78 RISIKOBESTUURVERSLAG Ander Hierdie kategorie sluit risiko s in wat verband hou met onbeplande bateverliese en blootstelling aan laste, waarborge, sakeonderbreking en ander bedryfsrisiko s. In sulke gevalle het die direksie, bykomend tot streng interne beheermaatreëls, n konserwatiewe bena dering aanvaar om deur voldoende versekeringsdekking die verwagte maksimum verlies te verminder sou die risiko s in hierdie kategorieë n werklikheid word. RISIKO-APTYT Risiko-aptyt word as die risiko beskryf wat die maatskappy bereid is om te aanvaar sonder dat verdere risikoverminderende aksies oorweeg word, of die mate van risiko wat die maatskappy bereid is om te aanvaar in die soeke na doelwitte. Dit word ook as die risikogeneigdheid van die direksie in die strewe na welvaartskepping beskryf. Die volgende kwalitatiewe en kwantitatiewe faktore word deur die direksie oorweeg wanneer die risiko-aptyt bepaal word: } risiko- en opbrengsprofiel van die bestaande beleggingsportefeulje; } beskikbaarheid van kontantbronne en ander likiede bates (beskikbaar vir verkoop); } beskikbare befondsingsgeleenthede; } risiko-opbrengsprofiel van voorgenome geleent hede; } finansiële verhoudings van toepassing in die meting van prestasie, insluitende: > intrinsieke netto batewaarde (IBW); > opbrengs op IBW relatief tot vergelykende risikobeleggings; > dividendbeleid; } internasionale en plaaslike ekonomiese siklusse en tendense; } buitelandse valutakoerse en tendense; en } wesentlikheid van risiko s met verwysing na die IBW van die groep. RISIKODRAENDE VERMOË Risikodraende vermoë word as n geldwaarde gede finieer wat as maatstaf gebruik word om die maksimum verlies te bepaal wat die maatskappy kan ly sonder om dit aan n situasie bloot te stel waar die voortbestaan en lopendesaakstatus daarvan bedreig word. Gegewe die aard en samestelling van Remgro se intrinsieke netto batewaarde, te wete ekwiteitsbeleggings, netto oorskot kontant en geen skuld by die houermaatskappy-vlak, is daar tans geen bekende blootstellings wat die lopendesaakstatus van die groep in gedrang kan bring nie. ONVERWAGTE OF ONGEWONE RISIKO- ERVARINGS Die risikobestuursproses is daarby ook op die eksterne omgewing ingestel om te verseker dat nuwe risiko s tydig geïdentifiseer en die doeltreffendheid van reaksie daarop geëvalueer word. IT-BESTUUR Die maatskappy hersien jaarliks sy IT-bestuursbeleid wat in ooreenstemming is met die beperkte tegnologiese behoeftes van n beleggingshouermaatskappy. Die beleid word verder met bestuursgebaseerde beleid, soos die aanvaarbare IT-gebruiksbeleid en inligtingvertroulikheidsbeleid, aangevul. Die hoof van IT rapporteer aan die groep finansiële bestuurder en IT-verwante sake word in die IT-loodskomitee, bestaande uit senior bestuur, hanteer. Die ITrisikoregister word deur die risiko-en-it bestuurskomitee oorweeg en die vordering met IT- en beheerverwante projekte word via die risiko-en-it-bestuurskomitee deur die oudit-en-risikokomitee gemonitor. Die maatskappy het sy IT-bedrywighede, via n omvattende diensvlakooreenkoms, aan n betroubare diens - ver skaffer uitgekontrakteer. Die diensvlakooreenkoms van die operateur wat, onder andere, sleutelaflewerings, soos stelsel- en gebruikersondersteuning, stelselbeskikbaarheid, logiese beveiliging, virusbeskerming, asook telefoon- en ander beheermaatreëls dek, word jaarliks hersien en nakoming gemonitor. Die IT-risikobestuursproses is in die gekombineerde gerusstellingsproses van die maat skappy ingesluit. n Besigheids - kontinuïteits plan is saamgestel en suksesvolle toetse is gedoen op die rugsteun- en rampherwinningsproses. WETLIKE NAKOMING As deel van die raad se verbintenis tot etiese leierskap, is n wetlike nakomingsbeleid goed gekeur en is daar bevestig dat voldoende bestuurskapasiteit en kontroles in plek is ten einde te verseker dat daar aan alle toepaslike wette en besondere industriepraktyke voldoen word. 76 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

79 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID RISIKOBESTUURVERSLAG Die administrasie van die wetlike nakomingsisteem is by n amptenaar gesetel wat oor die toepaslike regskwalifikasie beskik. Die nakomingskontroles berus by senior bestuur van wie dit ook verwag word om op n gereelde grondslag aan die risiko-en-it-bestuurskomitee verslag te doen rakende hulle nakoming deur gebruik te maak van n kontrole-selfevaluasiemetodologie. Hierdie proses is ingesluit in die jaarlikse gesamentlike gerusstellingsplan. INTERNE BEHEER EN INTERNE OUDIT n Omvattende interne beheerstelsel wat deur die groep geïmplementeer en in stand gehou word, is daarop gemik om risiko s in die onderneming te verminder en te verseker dat die groep se doelwitte deurlopend bereik word. Interne beheermaatreëls is op die beginsel geskoei dat aanvaarbare risiko inherent is in die ontwerp en implementering van n koste-effektiewe interne beheerstelsel. Die stelsel sluit monitormeganismes en temperingsprosesse in om leemtes aan te vul waar dit bespeur word. Die stelsel gebruik die COSO (die internasionale Komitee van Borgorganisasies Treadway-kommissie) interne beheer geïntegreerde raamwerk as maatstaf. Die interne ouditfunksie staan onder die bestuur van Remgro Bestuursdienste Beperk, en die hoof van interne oudit, mnr Deon Annandale, rapporteer aan die voorsitter van die oudit-en-risikokomitee en funksioneel aan die hoof finansiële beampte. Die afdeling voldoen aan die vereistes van King III en die internasionale standaarde vir die beroepspraktyk van interne oudit. Die afdeling het n drievlak-gehalteversekeringstelsel, wat interne hersieningsprosesse, lêer- en verslagdeling met die groep se eksterne ouditeur en n driejaarlikse gehaltebeoordeling deur n internasionale eksterne ouditeurs firma, wat nie ook die groep se eksterne ouditeur is nie, insluit. Die interne ouditplanne, soos deur die oudit-enrisikokomitee goedgekeur, word op n risikogebaseerde gerusstellingsbenadering opgestel, met die klem daarop om waarde tot die beheeromgewing toe te voeg terwyl onafhanklike gerusstelling aan die oudit-en-risikokomitee en die direksie verleen word rakende die doeltreffendheid van interne finansiële beheermaatreëls en interne beheer oor bedryfs- en nakomingsaangeleenthede, insluitende die geluide van bo ; die doeltreffendheid van die gesamentlike gerusstellings- en risikobestuursproses. Die interne ouditafdeling verskaf ook onafhanklike interne oudit- en risikobestuursdienste aan sommige groepmaatskappye wat verkies om die funksie uit te kontrakteer. Indien nodig, word deskundige vaardighede van buite bekom om met inligtingstegnologie en forensiese dienste behulpsaam te wees. DOELTREFFENDHEID VAN RISIKOBESTUURSPROSES EN INTERNE BEHEERSTELSEL Die direksie, via die oudit-en-risikokomitee, het die gedokumenteerde beleid, prosedures en onafhanklike gerusstellingsverslae oorweeg en is tevrede dat die interne beheerproses en risikobestuursproses wat in die groep ingestel is, doeltreffend funksioneer. Die direksie is nie bewus van enige blootstelling of posisie wat daartoe kan lei dat die oorblywende risikoprofiel van die groep die perke oorskry van die risikodraende vermoë wat deur die direksie bepaal is nie. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 77

80 MAATSKAPLIKE-EN- ETIESEKOMITEE VERSLAG Die maatskaplike-en-etiesekomitee (die komitee) help die direksie om Remgro se vertoning as n goeie en verantwoordelike burger te monitor. Hierdie verslag van die komitee is voorberei in ooreenstemming met die vereistes van die Maatskappywet (Nr. 71 van 2008), soos gewysig (Maatskappywet), en beskryf hoe die komitee in die jaar geëindig 2014 sy statutêre verpligtinge ingevolge die Maatskappywet, asook ten opsigte van die bykomende pligte deur die direksie daaraan toegeken, nagekom het. KOMITEELEDE EN BYWONING VAN VERGADERINGS Die komitee bestaan uit drie lede, soos uiteengesit in die onderstaande tabel, wat oor die nodige vaardighede en ondervinding beskik en deur die direksie aangestel is. Die voorsitter van die komitee is mnr Herman Wessels, n onafhanklike nie-uitvoerende direkteur. Ingevolge die komitee se mandaat moet minstens twee vergaderings per jaar gehou word. Samestelling van die komitee Komiteelid* Aantal vergaderings gehou Aantal vergaderings bygewoon H Wessels (voorsitter) 2 2 N J Williams 2 2 P J Uys 2 2 * n Verkorte curriculum vitae van alle direkteure van die maatskappy word op bladsy 14 tot 15 van die geïntegreerde jaarverslag verskaf, terwyl die kwalifikasies van mnre N J Williams en P J Uys (wat lede van die bestuursraad, asook voorgeskrewe beamptes ingevolge die Maatskappywet is) op bladsy 16 verskyn. ROL EN VERANTWOORDELIKHEDE Die komitee se rol en verantwoordelikhede word bepaal deur n formele mandaat, soos deur die direksie goedgekeur. Die mandaat is onderhewig aan n jaarlikse her siening deur die direksie. Die hoofdoel van die komitee is om die direksie by te staan in die beoordeling van die groep se vertoning as n goeie en verantwoordelike burger. Dit word gedoen deur die volhoubare ontwikkelingspraktyke van die groep, soos hieronder uiteengesit, te monitor. Sodoende word die direksie gehelp om aan een van sy waardes te voldoen, naamlik om besigheid op n etiese wyse te doen. Sedert die verkoop van TSB aan RCL Foods in Januarie 2014 is Wispeco nou Remgro se vernaamste volbedryfsfiliaal. Wispeco het sy eie maatskaplike-en-etiesekomitee daargestel, wat onafhanklik van hierdie komitee funksioneer. Remgro se verteenwoordigers op die direksie van Wispeco woon ook die vergaderings van daardie komitee ex officio by. Die notules van hierdie vergaderings, sowel as dié van die maatskaplike-en-etiesekomitee van RCL Foods, word as n vaste besprekingspunt in die agenda van hierdie komitee ingesluit. Die komitee is tevrede dat hy al sy verpligtinge in die jaar onder oorsig behoorlik nagekom het, soos verder hieronder uiteengesit. Beleidsoorsig Die komitee is verantwoordelik vir die ontwikkeling en hersiening van die groep se beleide rakende die verbintenis tot, asook die bestuur en rapportering van, die groep se volhoubare ontwikkelingsprestasie en om aanbevelings aan bestuur en/of die direksie te maak in dié verband. Gedurende die jaar het die komitee sy mandaat, sowel as die maatskappy se Etiese Kode, geskenkebeleid en MIV/vigsbeleid hersien. Geringe wysigings in die mandaat en Etiese Kode is op aanbeveling van die komitee deur die direksie goedgekeur. Monitering van volhoubare ontwikkelingspraktyke In die uitvoering van sy pligte het die komitee die volhoubare ontwikkelingspraktyke van die groep hersien, met spesiale verwysing na: } etiek en nakoming; } korporatiewe maatskaplike besteding; } verhoudinge met belanghebbendes; } breë-basis swart ekonomiese bemagtiging; } gesondheid en openbare veiligheid; } arbeidsverhoudinge en werksomstandighede; } opleiding en vaardigheidsontwikkeling; en } bestuur van die groep se omgewingsimpak. Die komitee se oorsigrol sluit ook die monitering in van enige toepaslike wetgewing, ander wetlike vereistes of bestaande kodes van beste praktyke, spesifiek ten opsigte van sake wat 78 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

81 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID MAATSKAPLIKE-EN-ETIESEKOMITEE VERSLAG verband hou met maatskaplike en ekonomiese ontwikkeling, goeie korporatiewe burgerskap, die omgewing, gesondheid en openbare veiligheid, verbruikersverhoudinge, sowel as arbeid en indiensneming. Die verslag oor die toepassing van die King III-beginsels, soos op die maatskappy se webwerf gepubliseer, is ook deur die komitee hersien en goedgekeur. Die komitee kyk ook na Remgro se deelname aan eksterne opnames rakende volhoubaarheidsaspekte wat betrekking het op die groep, en die resultate wat daarin behaal is. In dié verband het die komitee kennis geneem van eksterne erkenning en prestasies deur die groep, soos weergegee op bladsy 80 van die geïntegreerde jaarverslag. Openbare verslagdoening en gerusstelling Die komitee, saam met die oudit-en-risikokomitee, is verantwoordelik vir die hersiening en goedkeuring van die volhoubaarheidsinhoud wat in die geïntegreerde jaarverslag ingesluit en op die maatskappy se webwerf gepubliseer is, asook om die behoefte vir eksterne gerusstelling van die groep se openbare verslagdoening oor sy volhoubare ontwikkelingsvertoning te bepaal en aanbevelings daaroor te maak. Die komitee het die inhoud van die verkorte volhoubare ontwikkelingsverslag, wat in die geïntegreerde jaarverslag ingesluit is, en die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se webblad gepubliseer is, nagegaan en dit aanbeveel vir goedkeuring deur die direksie. Van die komitee word ook vereis om deur een van sy lede aan die maatskappy se aandeelhouers verslag te doen oor sake binne sy mandaat op die algemene jaarvergadering wat op 25 November 2014 plaasvind. In die kennisgewing van die algemene jaarvergadering, wat by die geïntegreerde jaarverslag op bladsy 123 ingesluit is, word aandeelhouers verwys na die komitee se verslag wat saam met die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se webblad gepubliseer is, gelees moet word. Enige spesifieke vrae aan die komitee moet voor die vergadering na die maatskappysekretaris gestuur word. Herman Wessels Voorsitter van die maatskaplike-en-etiesekomitee Stellenbosch 17 September 2014 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 79

82 VERKORTE VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG n Voorvereiste vir voortbestaan is aanpasbaarheid en diensbaarheid. (Dr Anton Rupert) INLEIDING Remgro se huidige waardesisteem sluit die riglyne in wat sy stigter, dr Rupert, byna 60 jaar gelede vir die suksesvolle bedryf van sake neergelê het. Hierdie riglyne sluit die volgende in: } Eerlikheid want dit duur die langste } Korrektheid want dit skep vertroue by vriende en opponente } Hoflikheid wat waardigheid sonder hovaardigheid en vriendelikheid sonder dienstigheid beteken } Diens in elke opsig: aan jou klant, jou medemens en jou land } Onderlinge steun sodat jy ander teen die leer van sukses kan opdruk terwyl jy self klim, want as jy ander aftrek, sal jy self val } Vertroue die geloof dat alles ten goede meewerk as elkeen sy plig doen Remgro glo dat hierdie waardes die gees beliggaam waarin gestreef word om n goeie korporatiewe burger te wees. Uit bogenoemde is dit duidelik dat die drie pilare van volhoubare ontwikkeling, naamlik ekonomiese, maatskaplike en omgewingsvolhoubare praktyke, nog altyd deel van Remgro se kernwaardes was. Remgro is ten volle daartoe verbind om sy besigheid op n volhoubare wyse te bestuur en die hoogste standaarde van etiek en korporatiewe bestuurspraktyke te handhaaf. Terwyl korporatiewe bestuur, risikobestuur en IT-bestuur in die korporatiewe en risiko-bestuursverslae behandel word, verskaf die volhoubare ontwikkelingsverslag n beter begrip van Remgro se pogings op maatskaplike en omgewingsgebied om sy kerndoelwitte van maksimum waardeskepping oor die kort, medium en lang termyn te bereik deur op etiese wyse sake te doen. Verwys na die onderstaande tabel vir eksterne erkenning en prestasies in hierdie verband gedurende die tydperk onder oorsig. VOLHOUBAARHEIDSHOOGTEPUNTE Suksesvolle deelname aan die JSE SRI-Indeks sedert die ontstaan daarvan in 2004 Volgehoue deelname aan die openbaarmakingsprojek vir koolstofuitlating (CDP) en herhaalde prestasie van opname in die klimaatuitlatings- en prestasieleierskapindekse Voortgesette lidmaatskap van die Etiekinstituut van Suid-Afrika Handhaaf ons vlak 5-bydraerstatus ingevolge die BBSEB-telkaart Volledige verslag aanlyn beskikbaar by 80 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

83 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID VERKORTE VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG GESAMENTLIKE GERUSSTELLING Verskaffing van gerusstelling Sakeprosesse geraak deur gerusstelling Verskaffer Onafhanklike eksterne ouditeursverslag Finansiële rapportering PricewaterhouseCoopers Geïnk. Interne ouditverslae Risikogebaseerde keuse van Remgro se risiko- en interne oudit ouditgebiede Interne risikobestuur Alle sleutelsakerisikogebiede Interne bestuursoorsigte, bygestaan deur Remgro se risiko- en interne oudit BBSEB vlak 5-bydraerverifikasie Breë-basis swart ekonomiese Empowerdex bemagtiging Eksterne berekening van koolstofvoetspoor Koolstofvoetspoorberekening Carbon Calculated, bygestaan deur n onafhanklike konsultant EKSTERNE GERUSSTELLING Ons erken die toenemende vereistes van beleggers en regulatoriese, asook ander riglyne, soos King III en die geïntegreerde verslagdoeningsriglyne, vir eksterne gerusstelling oor gekose nie-finansiële inligting. Ons erken verder ons aanspreeklikheid teenoor ons aandeelhouers om inligting te verskaf wat relevant, akkuraat en betroubaar is. In hierdie verband moet daarop gelet word dat Remgro n gekombineerde gerusstellingsmodel volg wat bestuur, interne oudit, en eksterne gerusstelling (bv. verifikasie van BBSEB-telkaart en koolstofopenbaar makingsprojek (CDP)), soos in die tabel hierbo uiteengesit, insluit. Ons glo dat hierdie metodes die nodige gerusstelling gee oor die gehalte en betroubaarheid van die inligting wat verskaf word. Die verskillende opsies en vlakke van eksterne gerusstelling wat beskikbaar is, word voortdurend herwaardeer om die pad vorentoe te bepaal sover dit eksterne gerusstelling betref. BESTUURSBENADERING TOT VOLHOUBAARHEID Remgro se direksie is in die finale instansie aanspreeklik vir die vertoning van die maatskappy, met inagneming daarvan dat strategie, risiko, prestasie en volhoubaarheid onafskeidelik is. In hierdie opsig het die direksie die algemene oorsig en rapportering oor volhoubaarheid aan die oudit-en-risikokomitee, ondersteun deur die maatskaplike-en-etiesekomitee, gedelegeer. Die rol en funksie van hierdie komitee word in meer besonderhede hanteer in die korporatiewe bestuursverslag en die verslag van die maatskaplike-en-etiesekomitee op bladsy 70 en 78 onderskeidelik. ETIEK EN NAKOMING Etiek Die direksie glo dat etiese gedrag uit die toepaslike waardesisteme van die mense in diens van die maatskappy spruit, asook uit die sigbare etiese leierskap en waardegedrewe korporatiewe kultuur wat dit rig en ondersteun. Leierskap wat op etiese beginsels gegrond is, lei tot n kultuur van etiese en morele gedrag en die nakoming van wette, reëls, kodes en standaarde. Die direksie beskou dit dus as sy verantwoordelikheid om n kultuur van eerlikheid, deursigtigheid, billikheid, verantwoordelikheid en aanspreeklikheid daar te stel en te handhaaf ten einde die maatskappy as n voorkeur beleggingsvennoot te posisioneer. Dit word gerugsteun deur etiese leierskap, aangesien etiek nie gereguleer kan word nie, maar uit persoonlike oortuiging spruit. In hierdie verband het die maatskappy n Etiese Kode (die kode) aanvaar wat die raamwerk vir etiese praktyke en sakegedrag verskaf wat op alle direkteure en werknemers van toepassing is. Die kode is aan alle werknemers op Remgro se intranet beskikbaar en afskrifte daarvan word aan alle nuwe werknemers gegee. Die kode, sowel as n formele geskenkbeleid, verskaf duidelike riglyne oor geskenke, uitnodigings of gunste wat van enige verskaffer of ander party ontvang word. Die aanbied van gunste om onregmatige kommersiële voordele te bekom, is ook streng verbode. Die oudit-en-risikokomitee hou toesig oor die nakoming van die kode en hanteer gevalle van bedrog of onreëlmatighede. Gedurende die rapporteringstydperk was daar geen voorvalle van bedrog of onreëlmatigheid nie. Die maatskappy het n Etiese lyn ingestel wat enige werknemer of belanghebbende in staat stel om inligting oor waargenome of vermeende onreëlmatige of onetiese gedrag in n vertroulike en beheerde omgewing te rapporteer. Die Etiese lyn word deur n onafhanklike derde party bestuur en is op n 24-uurgrondslag beskik baar. In die jaar onder oorsig het die Etiese lyn geen oproepe ontvang wat verband gehou het met beweerde bestuurskendings of etiese ongerymdhede by Remgro nie. Wanneer oproepe ontvang word wat verband hou met beweerde onreëlmatighede by maatskappye waarin belê is, word sulke oproepe deur Remgro se verteenwoordigers in die direksies van daardie maatskappye na die toepaslike bestuurstrukture verwys. Remgro Etiese Blitslyn of e-pos ethicsline@kpmg.co.za remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 81

84 VERKORTE VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG Mededinging Die groep ondersteun, en hou hom by, relevante mededingings- en antitrustreëls, soos dit van toepassing is in die onderskeie regsgebiede waar hy sake bedryf. Gedurende die jaar is geen navrae ontvang rakende onmededingende, antitrust- of soortgelyke gedrag wat daartoe gelei het dat boetes gehef is nie. Nakoming In die jaar onder oorsig was daar geen voorvalle van wesentlike nie-nakoming van enige wette, regulasies, aanvaarbare standaarde of kodes nie en geen noemenswaardige boetes is ook gehef nie. VERHOUDINGE MET BELANGHEBBENDES Ons verhouding met alle belanghebbendes is gegrond op die volgende waardes wat in Remgro se etiese kode verskans en daardeur ondersteun word: } Verantwoordelikheid vir die bates en bedrywighede van die maatskappy } Aanspreeklikheid om sy besluite en bedrywighede teenoor aandeelhouers en ander belanghebbendes te regverdig } Billikheid in die beoordeling van belang hebbendes se regmatige belange } Deursigtigheid in die verskaffing van inligting op n wyse wat belanghebbendes in staat stel om ingeligte besluite oor die maatskappy se vertoning en volhoubaarheid te maak. Remgro se direksie is die uiteindelike bewaarder van sy korporatiewe reputasie en verhoudinge met belanghebbendes. In hierdie verband spel n formele beleid Remgro se benadering en strategie ten opsigte van verhoudinge met belanghebbendes uit om te verseker dat n inklusiewe benadering tot korporatiewe bestuur gevolg word. Remgro gebruik n wye verskeidenheid kommunikasiemetodes om te verseker dat sy kommunikasie met belanghebbendes duidelik en verstaanbaar, sowel as deursigtig, ewewigtig en geloofwaardig is en alle relevante feite, hetsy positief of negatief, uiteensit. Sorg word gedra dat skakeling met belanghebbendes, waar moontlik, nie slegs eenrigtingkommunikasie behels nie, maar opbouende vennootskapsgegronde betrokkenheid verteenwoordig. Dit verseker dat die regmatige verwagtinge van alle belanghebbendes, sover moontlik, geïdentifiseer en hanteer word. Remgro, soos ander organisasies, het op verskeie maniere n ekonomiese impak op belangegroepe, onder andere deur die voortbring en verspreiding van waarde, die skep van werkgeleenthede, billike en mededingende vergoeding aan werknemers, asook korporatiewe maatskaplike besteding. Ons bestuur hierdie prosesse deurlopend en kommunikeer met belangegroepe oor kwessies wat hulle raak, soos elders in hierdie verslag berig word. Suid- Afrikaanse regering en beheerliggame Aandeelhouers en die beleggersgemeenskap Verantwoordelikheid Werknemers Deursigtigheid Aanspreeklikheid Diensverskaffers Billikheid Gemeenskap Maatskappye waarin belê word en ander aandeelhouers van hierdie maatskappye 82 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

85 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID VERKORTE VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG Aandeelhouers en die beleggersgemeenskap Remgro se hoofdoelwit is om waardeskepping en volhoubare groei te maksimeer en in hierdie verband word besondere moeite gedoen om te verseker dat alle aandeelhouers of aandeelhouersklasse regverdig behandel word. Spesiale sorg word gedra om minder heids aandeelhouers teen optrede deur, of in die belang van, die hoofaandeelhouer te beskerm wat tot hul nadeel mag wees. In hierdie verband is n hoof onafhanklike direkteur in die jaar onder oorsig heraangestel om as voorsitter van vergaderings op te tree in omstandighede waar die onafhanklikheid van die bestaande voorsitter potensieel teenstrydig mag wees. Kommunikasie met beleggers is op die beginsels van tydige, ewewigtige, duidelike en deursigtige inligting gegrond. In hierdie opsig het die beleggersgemeenskap toegang tot dieselfde inligting waaroor Remgro se aandeelhouers beskik. Duidelike protokolle bestaan wat die aard, omvang en frekwensie van kommunikasie met beleggers reël. Aandeelhouers en die beleggersgemeenskap word aangemoedig om Remgro se algemene vergaderings by te woon, waar aktuele sake openlik bespreek word. Verdere interaksie met institusionele beleggers vind twee keer per jaar by die inbel-aanbieding van tussen- en finale resultate plaas, waar vrae aan die hoofuitvoerende beampte en hoof finansiële beampte gestel kan word. Die beleggersgemeenskap is ook welkom om direk met senior bestuur te skakel. Die mees onlangse, asook historiese, finansiële en ander inligting word op die maatskappy se webwerf by gepubliseer. Werknemers Vir Remgro om sy hoofdoelwitte te bereik, is dit noodsaaklik om werknemers van gehalte te werf en te behou. Ons werknemers word billik behandel en mededingend vergoed en Remgro streef daarna om aan alle werknemers die geleentheid te bied om hul potensiaal te verwesenlik. Tydens korporatiewe aksies word spesiaal daarna omgesien dat werknemers wat aan die Remgro Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema deelneem, nie gunstiger as gewone aandeelhouers behandel word nie. Omdat Remgro n beleggingshouermaatskappy met n klein personeel op hoofkantoorvlak is, geskied kommunikasie met werknemers informeel by wyse van onder andere e-posboodskappe, die interne intranet, Remgro se webwerf, inligtingsessies en kennisgewingborde. Daar word seker gemaak dat alle kommunikasie met aandeel houers ook aan werknemers oorgedra word. Maatskappye waarin belê word en ander aandeelhouers van hierdie maatskappye Remgro se prestasie is direk gekoppel aan die vertonings van die onderliggende maatskappye waarin belê word en daarom word kommunikasie met hierdie ondernemings en mede-aandeelhouers as baie belangrik beskou. Verhoudinge met maatskappye waarin belê is, word hoofsaaklik deur direksieverteenwoor diging bestuur, met direkteure of senior bestuur van Remgro wat as nie-uitvoerende direkteure in die direksies van hierdie maatskappye dien. Hierdie verteenwoordigers het tydens direksievergaderings interaksie met die direkteure en senior bestuur van die maatskappye waarin belê word en, indien nodig, word verteenwoordigers van hierdie maatskappye aangemoedig om Remgro se senior bestuur te ontmoet vir besprekings oor hul besighede. Alle transaksies met mede-aandeelhouers in maatskappye waarin belê is, word op n billike wyse hanteer en in ooreenstemming met die onderliggende aandeelhouersooreenkomste. Remgro streef daarna om waarde tot hierdie beleggings toe te voeg. Gemeenskap Korporatiewe burgerskap, die verbintenis van n onderneming om tot volhoubare ekonomiese ontwik keling by te dra, onderskryf die beginsel dat geen besigheid in isolasie bestaan nie, maar onmiskenbaar deel is van die omgewing waarin sake gedoen word. In sy verhouding met die gemeenskap streef Remgro daarna om n waardevennoot te wees en daarom val die klem van sy gemeenskapsbetrokkenheid op armoedebekamping en investering in jongmense uit benadeelde gemeenskappe in die geloof dat sulke beleggings tot ver in die toekoms goeie dividende sal lewer. Remgro se korporatiewe maatskaplike beleggings inisiatiewe word in meer besonderhede in die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is, bespreek. Leweransiers en diensverskaffers Remgro glo daaraan om langtermyn-vennootskappe met diensverskaffers aan te gaan wat op onderlinge vertroue en respek gegrond is. Verskeie maatstawwe speel n rol in die keuse van geskikte diensverskaffers, waaronder voldoening aan gehaltestandaarde (indien van toepassing), bestendigheid en n bewese rekord van die organisasie en sy ondersteuningsnetwerk. Aangesien Remgro n beleggingshouermaatskappy is, word sy kostestruktuur deurgaans met dié van effektetrusts vergelyk om te verseker dat aandeelhouers nie benadeel word nie. As deel van die proses om korporatiewe koste te bestuur, word goeie verhoudinge met diensverskaffers gehandhaaf. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 83

86 VERKORTE VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG Suid-Afrikaanse regering en beheerliggame n Oop en eerlike verhouding word met die regering en relevante beheerliggame gehandhaaf. In hierdie verband geskied kommunikasie op n ad hoc-grondslag soos die behoefte ontstaan en dit vind gewoonlik in die vorm van formele vergaderings plaas. Beheerliggame, soos die Nasionale Tesourie, die Suid-Afrikaanse Reserwebank (SARB) en die JSE Beperk, word op hoogte gehou van korporatiewe aksies in ooreenstemming met alle toepaslike wette en regulasies. Vergaderings met die SARB vind jaarliks plaas om hulle in te lig oor Remgro se buitelandse bedrywighede. BREË-BASIS SWART EKONOMIESE BEMAGTIGING (BBSEB) Inleiding Die direksie glo dat BBSEB n maatskaplike, politieke en ekonomiese noodsaaklikheid is en daarom word die inisiatiewe van die maatskappy se filiale, geassosieerdes en gesamentlike ondernemings in hierdie verband ondersteun en aangemoedig. In die mate waarin Remgro se filiale, gesamentlike ondernemings en geassosieerdes BBSEB implementeer, het Remgro se aandeelhouers in effek deel aan hierdie BBSEB-inisiatiewe en die koste en voordele daaraan verbonde. Remgro meet sy BBSEB-status teen die generiese telkaartmaatstawwe van die Departement van Handel en Nywerheid. Volgens die jongste beoordeling van Remgro se BBSEB-status, wat in Augustus 2014 gedoen is, het Remgro n telling van behaal en daardeur sy vlak 5-bydraerstatus behou. Die besonderhede van die beoordeling word volledig in Figuur 1 uiteengesit. Daar moet gelet word daarop dat die beoordeling die BBSEB-inisiatiewe van Remgro se vernaamste onafhanklike bedryfsfiliale, RCL Foods (insluitende Foodcorp en TSB Sugar) en Wispeco, insluit. Ekwiteitseienaarskap Die verifiëring van BBSEB-eienaarskap word gereël deur die praktykkodes met betrekking tot BBSEB (die kode), wat op 9 Februarie 2007 ingevolge Artikel 9(1) van die Wet op Breë-Basis Swart Ekonomiese Bemagtiging (Nr. 53 van 2003) geproklameer is. Die metode wat vir die verifiëring en sertifisering van Remgro se bydraes tot BBSEB-eienaarskap gebruik word, is ingevolge die bepalings van Kodereeks 100, Standpunt 102 erkenning van die verkoop van bates, ontleen. Daar moet op gelet word dat, bykomend tot boge noemde, swart eienaarskap ook ingesluit is in die aandeelhoudings wat institusionele beleggers in Remgro hou (verwys na bladsy 120 van die geïntegreerde jaarverslag waar Remgro se belangrikste aandeelhouers aangedui word). Aangesien besonderhede oor die uiteindelike begunstigdes van hierdie aandeelhoudings nie geredelik volgens ras en geslag beskikbaar is nie, is dit nie gekwantifiseer nie. Hoewel Remgro se BBSEB-telkaart die inisiatiewe van RCL Foods en Wispeco insluit, verwys die bespreking hieronder oor die ander elemente van die generiese telkaartmaatstawwe slegs na die bedrywighede by Remgro se hoofkantoor op Stellenbosch. Vir meer besonderhede oor die BBSEB-inisiatiewe by maatskappye waarin belê is, verwys na die afdeling BBSEB by maatskappye waarin belê is op die volgende bladsy. Figuur 1 BBSEB-TELKAART Element Aanwyser Gewig Telling Ekwiteitseienaarskap Persentasie-aandeel in ekonomiese voordele Bestuurbeheer Persentasie swart persone in uitvoerende bestuur en/of uitvoerende direksiekomitees Gelyke indiensneming Geweegde gelyke indiensnemingsanalise Vaardigheids ontwikkeling Vaardigheidsontwikkelingspandering in verhouding tot die totale betaalstaat Voorkeurverkryging Verkryging vanaf bemagtigde ondernemings en dié in swart besit in verhouding tot totale bates Entiteitsontwikkeling Gemiddelde waarde van bydrae tot ondernemingsontwikkeling as n persentasie van die teiken van 3% van netto wins na belasting Sosio-ekonomiese ontwikkeling Korporatiewe maatskaplike belegging tot voordeel van swart persone Totale telling remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

87 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID VERKORTE VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG Bestuursbeheer Remgro se direksie is saamgestel op n wyse wat verseker dat die gesamentlike vaardighede en ervaring van direkteure geskik is om sy verantwoordelikhede na te kom en die groep se doelwitte te bereik. Die direksie het die afgelope paar jaar aansienlik getransformeer, met vier van die tien nie-uitvoerende direkteure (40%) wat tans swart is. Op bestuursraadvlak is een uit die vyf lede swart. Gelyke indiensneming Gelyke indiensneming is Remgro se grootste transformasieuitdaging. n Jaarlikse arbeidsplan waarin Remgro se transformasiedoelwitte uiteengesit word, word aan die Departement van Arbeid voorgelê. Hoewel pogings aangewend word om die maatskappy se swart verteenwoordiging op bestuursvlak te verbeter, bly die lae personeelomset en geringe organiese groei, beperkende faktore. Meer besonderhede oor gelyke indiensneming word op bladsy 86 aangebied. Remgro se opgesomde gelyke indiensnemingsverslag, soos op 31 Augustus 2013, word in Figuur 2 aangebied en sit die verspreiding van heeltydse werknemers volgens ras en per beroepsvlak uiteen. Vaardigheidsontwikkeling Remgro voldoen aan die vereistes van die Wet op Vaardigheidsontwikkeling ingevolge waarvan n vaste persentasie van die betaalstaat as n opleidingsheffing aan die Suid-Afrikaanse Inkomstediens betaal word. n Jaarlikse verslag van alle opleiding wat in die maat skappy plaasgevind het, word ook aan die relevante SETA voorgelê. Voorkeurverkryging Aangesien Remgro nie n bedryfsmaatskappy is nie, is die verkrygingsfunksie baie klein en word die verkrygingsprofiel deur n hoë dienskomponent geken merk eerder as deur materiaalaankope. Remgro koop meer as die helfte van sy goedere en dienste van BBSEB-geakkrediteerde handelaars. n Verbetering van die voorkeurverkrygingstelling bly n fokusgebied vir Remgro. Ondernemings- en sosio-ekonomiese ontwikkeling n Aansienlike hoeveelheid tyd en hulpbronne word intern gespandeer aan besigheidsontwikkeling en korporatiewe maatskaplike beleggingsinisiatiewe. Meer besonderhede oor die maatskappy se korporatiewe maatskaplike inisiatiewe word op bladsy 87 verskaf. BBSEB by maatskappye waarin belê is Remgro monitor en dra by tot die BBSEB-vertoning van die maat skap pye waarin belê is deur sy direksieverteenwoordiging en deelname en fasilitering van korporatiewe aksies by hierdie maatskappye. Die BBSEBstatus van Remgro se maatskappye waarin belê is, word in meer besonderhede behandel in die beleggingsoorsig - afdeling op bladsy 34. Verdere inligting rakende die BBSEB-status van Remgro se bedryfsfiliale word behandel in die afdeling wat handel oor volhoubaarheid by bedryfsfiliale in die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is. Figuur 2 OPGESOMDE GELYKE INDIENSNEMINGSVERSLAG (soos op 31 Augustus 2013) Buitelanders Mans Vroue Beroepsvlakke S B I W S B I W Mans Vroue Totaal Topbestuur Senior bestuur Professioneel gekwalifiseerde en ervare spesialiste, asook middelvlakbestuur Opgeleide tegniese en akademies gekwalifiseerde werkers, junior bestuur, toesighouers, voormanne en superintendente Halfgeskoold, met diskresionêre besluitneming Ongeskoold, met gespesifiseerde besluitneming Totaal heeltyds Deeltydse werknemers Groottotaal remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 85

88 VERKORTE VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG ONS MENSE Werknemersamestelling Remgro glo dat die gehalte van sy personeel n belangrike volhoubare voordeel bied. As n beleggings houermaatskappy het hy n klein personeelkorps, wat op 2014 uit 173 werknemers (2013: 175 werknemers) bestaan het. Verwys na Figuur 3 waar meer besonderhede oor die samestelling van ons personeel, volgens ras, geslag en ouderdom, aangebied word. In die jaar onder oorsig was Remgro se personeelomset 9.8% teenoor 8.0% in die vergelykende jaar tot Die omsetsyfers is bereken deur die totale aantal werknemers op jaareinde te gebruik. Deur slegs bedankings (dus vermybare werknemeromset) in aanmerking te neem, verminder bogenoemde syfers na 4.0% vir 2014 (2013: 2.9%). Werwing- en keuringbeleid Om te verseker dat Remgro n voorkeurbeleggingsvennoot bly, is dit belangrik dat werknemers van die hoogste gehalte gewerf, gekies en behou word. In hierdie verband sal die maatskappy te alle tye probeer om die beste kandidaat in n pos aan te stel. Remgro glo dat alle persone op gelyke indiensnemingsgeleenthede geregtig is en daarom word geen diskriminasie teenoor werknemers of aansoekers op grond van geslag, ras, geloof of ander redes toegelaat nie. Gelyke indiensneming Remgro onderskryf die beginsels van die Wet op Gelyke Indiensneming en in hierdie verband streef hy deur sy gelyke indiensnemingsbeleid daarna om gelyke geleenthede aan alle werknemers te bied en om geskikte individue te identifiseer, te ontwikkel en te vergoed in ooreenstemming met hul prestasie, toewyding en lojaliteit. Spesiale aandag word aan groepe gegee wat vanweë historiese redes hulself in n minder bevoorregte posisie mag bevind. Werknemersvergoeding Ons doelwit is om werknemers billik, mededingend en volgens hul vermoë, vaardighede, verantwoordelikheid en prestasievlakke te vergoed. Die vlak van salarisse wat betaal word, is een van verskeie aspekte van ons strategie om mense van gehalte te behou, te motiveer en, waar nodig, te werf. Daarby bied Remgro ook aan sy personeel n stimulerende werkomgewing. Remgro het n formele vergoedingsbeleid wat die vergoedingsbenadering met betrekking tot direkteure en bestuursraadslede uiteensit. Verwys na die vergoedingsverslag op bladsy 89 waar Remgro se vergoedingsbenadering volledig bespreek word. Remgro bied aan sy werknemers aftreevoordele in die vorm van n omskrewevoordeelfonds (geslote) en omskrewebydraefonds wat onafhanklik van die maatskappy se finansies geadministreer word. Daarby word ook mediese versekering en studiehulp aan werknemers gebied. Opleiding en vaardigheidsontwikkeling Die hoofdoel van opleiding is om werknemers sodanig toe te rus dat hulle hul volle potensiaal kan verwesenlik tot voordeel van die maatskappy en hulself. Aangesien Remgro, as beleggingshouermaatskappy, oor n hoogs gespesialiseerde arbeidsmag beskik, word geen voorgeskrewe opleidingsprogramme aanbeveel nie. Individue word egter aangemoedig om opleidingskursusse by te woon wat hulle beter kan toerus om hul werk te doen. Die afgelope Figuur 3 SAMESTELLING VAN WERKNEMERS (soos op 2014) Vroue 38% Swart, Bruin, Indiër 49% Mans 62% Wit 51% jaar oud 28% jaar oud 31% 30 jaar en jonger 3% 51 jaar en ouer 38% 86 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

89 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID VERKORTE VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG paar jaar is verskeie werkwinkels en opleidingsessies oor King III, die Maatskappywet en die Kompetisiewet gehou om te verseker dat direkteure en bestuur toegerus is om gesonde korpora tiewe bestuurspraktyke te implementeer en toe te pas op alle vlakke waar hulle betrokke is. Gesondheid en veiligheid Die maatskappy het n gesondheids-en-veiligheidskomitee wat saamgestel is ingevolge die Wet op Beroepsgesondheid en Veiligheid. Die komitee is n subkomitee van die risikoen-it-bestuurskomitee en verseker dat die maatskappy n veilige, gesonde en risikovrye omgewing vir sy personeel en besoekers bied en sien toe dat beheermaatreëls om risiko s te beperk doeltreffend is en toegepas word. MIV/vigs Uit n beleggingshouermaatskappy se perspektief bestaan die risiko verbonde aan MIV/vigs uit twee elemente, naamlik: Groeprisiko Gegewe die potensiële uitwerking van MIV/vigs op markte, menslike kapitaal, die koste van indiensneming en die bedryfsprosesse van ondernemings waarin belê is, word hierdie risiko bestuur binne die strukture van die onderskeie maatskappye waarin belê word. Die vordering van hierdie beleid en strategieë word aan die hand van bestepraktykstandaarde gemonitor. Meer inligting rakende die bestuur van MIV/vigs by Remgro se bedryfsfiliale word verskaf in die afdeling wat handel oor volhoubaarheid by bedryfsfiliale in die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is. Maatskappyrisiko Remgro het n formele MIV/vigs-beleid en is verbind tot daadwerklike stappe om die pandemie, en die besigheidsrisiko s daaraan verbonde, te bestuur. Die beleid maak onder andere vir die volgende voorsiening: } Dat alle wetlike verpligtinge met betrekking tot MIV/vigs nagekom word } Dat daar op geen wyse teen werknemers of potensiële werknemers gediskrimineer word op grond van hul MIVstatus nie } Dat inligting oor die MIV-status van werknemers streng vertroulik gehanteer word } Dat algemene maatreëls ingestel en bestuur word om toevallige besmetting te voorkom BELEGGING IN DIE GEMEENSKAP Remgro se korporatiewe maatskaplike bestedingsinisiatiewe en skenkingsprogram dek n breë spektrum van die gemeenskap en kan in die volgende kategorieë opgesom word: } Gemeenskapsontwikkeling } Kulturele ontwikkeling } Entrepreneurskap, opleiding en opvoeding } Omgewing } Gesondheidsorg } Sportontwikkeling Remgro probeer om n korporatiewe maatskaplike besteding van 2.5% van sy jaarlikse netto oorskot kontantvloei te handhaaf. In hierdie opsig is daar n amptelike donasiekomitee wat gereeld vergader om verdienstelike instansies te oorweeg en skenkings goed te keur. Skenkings aan kwalifiserende instansies word op n jaarlikse grondslag vir n spesifieke tydperk gemaak en hoewel bydraes oor n taamlike breë spektrum strek, is daar twee ooglopende uitsonderings: politieke partye en kerkgenootskappe. Hoewel die maatskappy sy werknemers se reg respekteer om volgens keuse by hierdie instansies betrokke te raak, oefen hyself nie n keuse uit nie. Gedurende die jaar onder oorsig het Remgro se korporatiewe maatskaplike besteding R23 miljoen bedra (2013: R14 miljoen), soos in die onderstaande tabel uiteengesit. Opsomming van korporatiewe maatskaplike besteding Jaar 2014 R miljoen Jaar 2013 R miljoen Gemeenskaps ontwikkeling 8 4 Kulturele ontwikkeling 3 2 Entrepreneurskap, opleiding en opvoeding 9 4 Omgewing 1 2 Gesondheidsorg 1 1 Sportontwikkeling Meer inligting rakende Remgro se korporatiewe maatskaplike besteding kan gevind word in die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is. Die Remedi Mediese Hulpskema, waaraan die meeste Remgro-personeel behoort, beskik oor n bestuursplan vir MIV/vigs waaraan werknemers volgens hul keuse deelneem. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 87

90 VERKORTE VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG VOLHOUBAARHEID VAN BEDRYFSFILIALE Remgro se twee vernaamste bedryfsfiliale, te wete RCL Foods en Wispeco, word op n gedesentraliseerde grond - slag as onafhanklike entiteite, met outonome direksies, bedryf en bestuur. Verwys asseblief na die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is vir verdere inligting rakende die maatskaplike en omgewingsprestasies van hierdie filiale. OMGEWING Remgro erken dat die bedrywighede van sy onderskeie filiale n impak op die omgewing het. Terselfdertyd is hierdie bedrywighede afhanklik van kritieke omgewingsdienste, soos drinkwater, vrugbare grond en skoon lug. Daar word ook toegegee dat klimaatsverandering en die agteruitgang van die omgewing n risiko inhou in gebiede waar Remgro bedrywig is, terwyl n groter bewussyn by verbruikers, en n verandering in die vraag na goedere wat n lae omgewingsimpak het, geleenthede bied om nuwe markte te ontgin. Dis hoekom Remgro voortdurend bedag is op sy impak op die omgewing, sy reaksie ten opsigte van veranderende omgewingswerklikhede en die ontginning van nuwe geleenthede wat uit verantwoordelike om gewingsbestuur mag voortspruit. n Prioriteit is die fokus by filiale op kwessies wat verband hou met koolstofuitlatings, energie, water en die bestuur van afvalstowwe. Ten einde sy impak op die omgewing te bestuur, het Remgro n omgewingsbestuursbeleid (die beleid) geïmplementeer, wat Remgro Bestuursdienste Beperk (RBD sy dienstemaatskappy), RCL Foods en Wispeco insluit. Die Remgro-direksie is in die finale instansie verantwoordelik vir die implementering van die beleid, maar het hierdie verantwoordelikheid aan die risiko-en- IT-bestuurskomitee gedelegeer, wat moet toesien dat die omgewingsprosedures wat RBD implementeer en handhaaf, hersien en vir goedkeuring aanbeveel word. Sover dit RCL Foods en Wispeco betref, is dit die verantwoordelikheid van Remgro se verteenwoordigers in daardie direksies om die nodige gerusstelling ten opsigte van die doeltreffendheid van die onderskeie maatskappye se omgewings prosesse te verkry. Meer inligting rakende Remgro se inisiatiewe om sy impak op die omgewing te minimaliseer, word in die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag verskaf, wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is. TERUGVOER Ons verwelkom enige terugvoer oor Remgro se volhoubare ontwikkelingspraktyke, asook oor hierdie verslag. Skakel asseblief in dié verband: Die maatskappysekretaris Mariza Lubbe Tel: +27 (0) , Faks: +27 (0) E-pos: ml@remgro.com Posadres: Posbus 456, Stellenbosch remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

91 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID VERGOEDINGSVERSLAG INLEIDING Die vergoedingsverslag verskaf n oorsig en begrip van Remgro se vergoedingsbeginsels, -beleid en -praktyke, met spesifieke verwysing na uitvoerende en nie-uitvoerende direkteure en lede van die bestuursraad. Die inligting wat in hierdie verslag voorkom, is op aanbeveling van die vergoedings-en-nominasiekomitee deur die direksie goedgekeur. VERGOEDINGS-EN-NOMINASIEKOMITEE Die funksie van hierdie direksiekomitee is goed gevestig binne Remgro se bedryfsomgewing. In wese is die rol van die komitee om te verseker dat direkteure en bestuur billik en verantwoordelik vergoed word en dat die openbaarmaking van direkteure se vergoeding akkuraat, volledig en deursigtig geskied. Die komitee word bestuur met n mandaat wat die aanbevelings van King III insluit en dien om lede van die komitee te help met die uitvoering van hul rol en verantwoordelikhede. Die lede van die komitee in die jaar onder oorsig was: } Mnr J P Rupert (voorsitter) } Mnr P K Harris } Mnr G T Ferreira } Mnr F Robertson Die direksie erken die beginsel in King III dat die voor sitter van die direksie nie die voorsitter van die vergoedingsen-nominasiekomitee behoort te wees nie. Vanweë die noodsaak om die maatskappy se vergoedingsbenadering in ooreenstemming met korporatiewe strategie te bring word die huidige reëling egter as toepaslik beskou. Die komitee het een keer gedurende die jaar vergader en besonderhede oor die bywoning van die vergadering word in die korporatiewe bestuursverslag op bladsy 71 uiteengesit. Die opdrag van die komitee, soos vervat in die mandaat, sluit die volgende in: Ten opsigte van die nominasiefunksie } Help die direksie met die proses om geskikte kandidate te vind om as direkteure aan te stel } Hou toesig oor die ontwikkeling van n formele induksieprogram vir nuwe direkteure } Verseker dat formele opvolgplanne vir die direksie, hoofuitvoerende beampte en ander bestuurs raadslede ontwikkel en geïmplementeer word Ten opsigte van die vergoedingsfunksie } Hou toesig oor die daarstelling en administrasie van vergoeding van alle direkteure, bestuursraadslede en ander werknemers } Hou toesig oor die daarstelling van n vergoedings beleid } Gee raad oor die vergoeding van nie-uitvoerende direkteure } Verseker dat die vergoeding in kontant, aandelegroeiregte (SARs) en ander vorme voldoen aan Remgro se behoeftes en strategiese doelwitte } Hou toesig oor die voorbereiding, en aanbeveling aan die direksie, van die vergoedingsverslag wat in die geïntegreerde jaarverslag ingesluit moet word Die komitee is tevrede dat hy sy verantwoordelikhede vir die jaar in ooreenstemming met sy mandaat uitgevoer het. VERGOEDINGSBENADERING Remgro het n vergoedingsbeleid vir direkteure en lede van die bestuursraad. Die vergoedingsbeleid is in ooreenstemming met die maatskappy se benadering om direkteure en senior bestuur billik en mededingend te vergoed volgens hul vermoëns, vaardighede, verantwoordelikhede en vlak van prestasie. Remgro streef daarna om die volgende vergoedingsbeginsels van die maatskappy te ondersteun: } Behoud van die dienste van bestaande direkteure en senior bestuur } Werwing van potensiële direkteure en senior bestuurders } Verskaffing van vergoeding wat billik en regverdig is aan direkteure en senior bestuur } Versekering dat geen diskriminasie plaasvind nie } Erkenning en aanmoediging van prestasie wat buitengewoon is en waarde toevoeg } Versekering dat vergoedingstrukture in ooreen stemming met die maatskappy se lang termyn behoeftes is } Beskerming van die maatskappy se regte deur middel van standaard indiensnemingskontrakte } Verseker die daarstelling van n formele en deursigtige proses vir die aanstel van direkteure remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 89

92 VERGOEDINGSVERSLAG Daar moet gelet word daarop dat, soos in die verlede, die direksie nie by die alge mene jaarvergadering op 25 November 2014 die aandee lhouers om n nie-bindende goedkeuring van die maatskappy se vergoedingsbeleid sal vra nie. UITVOERENDE DIREKTEURE EN LEDE VAN DIE BESTUURSRAAD Hierdie werknemers word volgens n tweevlak-benadering tot Remgro se vergoedingstrukture vergoed, wat die volgende behels: Vaste betaling Hierdie element, waarna verwys word as die totale gewaarborgde pakket, bestaan uit komponente soos salaris, kontant- of motortoelae en die maatskappy se bydrae tot aftreebefondsing en die mediesehulpskema. As deel van die jaarlikse hersieningsproses deur die vergoedings-en-nominasiekomitee (die komitee) word gewaarborgde pakkette gemeet aan die boonste kwartiel van die mark vir vergelykende maatskappye, soos deur onafhanklike opnames bepaal. Die dienste van n onafhanklike vergoedingskonsultant word vir dié doel gekontrakteer. Die jaarlikse oorsig word gegrond op die bestuurder se verantwoordelikheidsvlak, sy/haar algehele prestasie en die bereiking van spesifieke ooreengekome doelwitte. Die hoofuitvoerende beampte, wat alle komiteevergaderings op uitnodiging bywoon, kan tydens sulke oorsigvergaderings verho gings in gewaar borgde pakkette voorstel, met uitsluiting van sy eie. Die gemiddelde salarisverhoging wat gedurende die jaar onder oorsig aan uitvoerende direkteure en lede van die bestuursraad betaal is, was 7.5% (2013: 21.0%), vergeleke met die gemiddelde salarisverhoging van 7.1% (2013: 7.1%) wat aan algemene werknemers betaal is. Die hoofrede vir die hoër gemiddelde verhogings wat aan uitvoerende direkteure en lede van die bestuursraad toegeken is, vergeleke met die algemene personeel, het betrekking op die eenmalige veranderinge in die gewaarborgde pakkette van mnre Jannie Durand en Leon Crouse wat sodoende dui op hul verhoogde verantwoordelikhede na mnr Durand se aanstelling as hoofuitvoerende beampte op 7 Mei Veranderlike betaling Dit is belangrik om daarop te let dat, vanweë die aard van die maatskappy se bedrywighede as n beleggingshouermaatskappy en om die belange van bestuur in ooreenstemming met dié van aandeelhouers te bring, geen korttermyn-aansporings aan bestuur betaal word nie. Remgro het tans n langtermyn-aansporingsplan, naamlik die Remgro Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema (die SAR-skema). Die SAR-skema is n ekwiteitsvereffende skema wat ten doel het om die dienste van uitvoerende amptenare te behou deur aan hulle n aansporing, gegrond op die langtermyngroei in die markkapitalisasie van die maatskappy, te bied. Hierdie benadering verseker dat persoonlike welvaartskepping in ooreenstemming met korporatiewe strategie is. Alle heeltydse werknemers van die maatskappy neem aan die SAR-skema deel. Deelnemers aan die SAR-skema word vergoed met Remgroaandele ter waarde van die groei van hulle regte op n spesifieke aantal Remgro gewone aandele en dit moet uitgeoefen word binne sewe jaar na die toekenningsdatum. Die vroegste intervalle waarbinne die aandelegroeiregte (SARs) uitgeoefen kan word, is soos volg: } Een-derde na drie jaar na die toekenningsdatum } Twee-derdes na vier jaar na die toekenningsdatum } Die oorblywende gedeelte na vyf jaar na die toe kenningsdatum Geen spesifieke prestasiekriteria is vasgestel nie. Toe kennings ingevolge die SAR-skema word van tyd tot tyd deur die komitee aan bestuur gemaak en sulke toekennings word gewoonlik op n veelvoud van die gewaarborgde pakket gegrond. Geen toekenning sal aan n enkele deelnemer gemaak word nie indien, ten tye van of as gevolg van sodanige toekenning, die totale aantal Remgro gewone aandele ten opsigte waarvan enige onuitgeoefende SARs deur die deelnemer uitgeoefen mag word, Remgro gewone aandele sal oorskry. Soortgelyk sal geen toekenning gemaak word nie indien, ten tye van sodanige toekenning of as gevolg daarvan, die totale aantal Remgro gewone aandele ten opsigte waarvan enige onuitgeoefende SARs uitgeoefen mag word, Remgro gewone aandele sal oorskry. Vir besonderhede van die huidige status van toe kennings wat ingevolge beide skemas aan uitvoerende direkteure en lede van die bestuursraad gemaak is, verwys na bladsy 94 tot 96. Indien dit aanvaar word dat al die deelnemers aan die SAR-skema al hul opsies, wat op 1 Julie 2014 aan hul aangebied is, uitoefen, sal Remgro 2.1 miljoen aandele moet lewer om sy verpligtinge te vereffen. Hierdie berekening is gebaseer op Remgro se sluitingsprys op 2014 van R n 10%-toename of -afname in die Remgroaandeelprys sal vereis dat die aantal aandele wat gelewer moet word, 2.3 miljoen aandele en 1.8 miljoen aandele onderskeidelik sal wees. Op 2014 het Remgro genoeg tesourie-aandele gehou om sy verpligting te delg om aandele aan die deelnemers van die SAR-skema te lewer. 90 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

93 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID VERGOEDINGSVERSLAG Die onderskeie komponente van die vergoeding betaalbaar, soos hierbo beskryf, word in die onderstaande tabel opgesom. Element Doel Prestasietydperk en metings Werking en lewering Totale gewaarborgde pakket Weerspieël markwaarde van rol en individuele prestasie Hersien jaarliks op grond van prestasie en markopnames Meet aan die boonste kwartiel van die mark vir vergelykbare maatskappye Langtermyn-veranderlike In ooreenstemming met aandeelhouersbelange Van tyd tot tyd, met n 3 5 jaar vestigingstydperk Soos bepaal deur die komitee Indiensnemingskontrakte Uitvoerende direkteure en lede van die bestuursraad het nie vastetermyn-kontrakte nie, maar word ingevolge die maatskappy se standaard indiensnemingskontrak in diens geneem. Die kennistydperk vir diensbeëindiging is een kalendermaand en die normale aftreeouderdom is 63. Uitvoerende direkteure en lede van die bestuursraad het ook nie buitengewone voordele wat geassosieer word met hul diensbeëindiging nie. NIE-UITVOERENDE DIREKTEURE SE VERGOEDING Onafhanklike nie-uitvoerende direkteure Onafhanklike nie-uitvoerende direkteure het nie werknemerkontrakte nie en ontvang nie enige voordele wat verband hou met permanente indiensneming nie. Hulle neem ook nie deel aan die maatskappy se langtermynaansporingsplan nie. Die raad, op aanbeveling van die vergoedings-ennominasiekomitee, het besluit dat onafhanklike nieuitvoerende direkteure nie vergoed moet word deur n basisfooi en n bywoningsfooi ten opsigte van hul direksie- en komiteeverpligtinge nie. Die fooi betaalbaar aan nie-uitvoerende direkteure sal dus, soos in die verlede, n vaste jaarlikse fooi wees. Die fooistruktuur word jaarliks op 1 Julie hersien, onderhewig aan voorafgoedkeuring deur aandeelhouers op die maatskappy se algemene jaarvergadering. Die fooie is markverwant en neem die aard van Remgro se bedrywighede in aanmerking. Remgro betaal ook vir alle reis- en verblyfuitgawes wat op billike en behoorlike wyse aan gegaan word om vergaderings by te woon. Die jaarlikse fooie betaalbaar aan onafhanklike nieuitvoerende direkteure vir die tydperk wat op 1 Julie 2013 begin het, is op 3 Desember 2013 deur aandeelhouers goedgekeur. Nie-onafhanklike nie-uitvoerende direkteure Remgro het voorheen vier nie-onafhanklike nie-uitvoerende direkteure, te wete mnr J P Rupert, dr E de la H Hertzog, asook mnre P E Beyers en J Malherbe, gehad. Met ingang van 31 Augustus 2012 het dr Hertzog in sy uitvoerende hoedanigheid by Mediclinic International Beperk (Mediclinic) uitgetree, terwyl mnr Beyers op 31 Januarie 2013 afgetree het. Tot sy aftrede is dr Hertzog se vergoeding deur beide Mediclinic (65%) en Remgro (35%) gedra. n Gedeelte van laasgenoemde, soos jaarliks deur aandeelhouers goedgekeur, word as direkteursfooi beskou. Soortgelyk het mnr Beyers n salaris ontvang waarvan n gedeelte as direkteursfooi beskou en jaarliks deur aandeelhouers goedgekeur is. Mnr Rupert ontvang geen vergoeding by Remgro nie, terwyl mnr Malherbe n jaarlikse direkteursfooi gelyk aan dit wat aan onafhanklike nie-uitvoerende direkteure betaal word, ontvang. Ingevolge King III en die noteringsvereistes van die JSE, sal n direkteur nie onafhanklik geag word indien hy gedurende die voorafgaande drie finansiële jare in enige uitvoerende hoedanigheid in diens van die maatskappy of die groep was nie. Dr Hertzog word dus steeds as n nie-onafhanklike, nie-uitvoerende direkteur beskou. Tot hul aftrede het dr Hertzog en mnr Beyers, bykomend tot hul pligte as nie-uitvoerende direkteure, die maatskappy verteenwoordig in die direksies van sekere maatskappye waarin belê word. Soos in die geval van onafhanklike, nie-uitvoerende direkteure, neem hierdie direkteure nie aan die maatskappy se langtermyn-aansporingsplan deel nie. Daar moet egter gelet word daarop dat na die ver kryging van VenFin Beperk in November 2009, Remgro SARs aan mnr J Malherbe toe geken is om hom vir die kansellering van die VenFin-aandelegroeiregskema te vergoed. Mnr Malherbe kwalifiseer nie vir enige verdere toekenning van SARs nie. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 91

94 VERGOEDINGSVERSLAG Besonderhede van die fooistruktuur betaalbaar aan nie-uitvoerende direkteure vir die jare geëindig 2014 en 2013 word in die onderstaande tabel verskaf. Tipe fooi (R) Fooi vir die jaar geëindig 2014 Fooi vir die jaar geëindig 2013 Raadslid Voorsitter van die oudit-en-risikokomitee Lid van die oudit-en-risikokomitee Lid van die vergoedings-en-nominasiekomitee Voorsitter van die maatskaplike-en-etiesekomitee Die voorgestelde fooistruktuur, betaalbaar aan nie-uitvoerende direkteure vir die jaar eindigende 2015, word in die onderstaande tabel verskaf. Voorgestelde fooi vir die jaar eindigende Tipe fooi (R) 2015 Raadslid Voorsitter van die oudit-en-risikokomitee Lid van die oudit-en-risikokomitee Lid van die vergoedings-en-nominasiekomitee Voorsitter van die maatskaplike-en-etiesekomitee Besonderhede van die vergoeding betaal aan uit voerende direkteure en die fooie betaal aan nie-uitvoerende direkteure vir die jaar onder oorsig, word op die volgende bladsy uiteengesit. Die huidige status van alle aanbiedinge wat aan bogenoemde groepe ingevolge die SAR-skema gemaak is, word ook aangebied. Die inligting van mnre N J Williams en P J Uys, wat lede is van die bestuursraad en ook voorgeskrewe beamptes ingevolge die Maatskappy wet, word afsonderlik aangebied. 92 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

95 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID VERGOEDINGSVERSLAG DIREKTEURSVERGOEDING (Die inligting op bladsy 93 tot 96 is geouditeer) Vaste betaling Aftree- Ander Aftree- Ander R 000 Fooie Salarisse fonds voordele (9) Totaal Fooie Salarisse fonds voordele Totaal Uitvoerend W E Bührmann L Crouse J W Dreyer (1) J J Durand J A Preller (2) Subtotaal Nie-uitvoerend (onafhanklik) G T Ferreira P K Harris N P Mageza (3) P J Moleketi M Morobe M A Ramphele (4) F Robertson H Wessels (5) Subtotaal Nie-uitvoerend (nie-onafhanklik) P E Beyers (6) E de la H Hertzog (7) J Malherbe J P Rupert (8) Subtotaal Totaal (1) Mnr J W Dreyer het as uitvoerende direkteur met ingang van 31 Desember 2013 uitgetree. (2) Mev J A Preller het as uitvoerende direkteur met ingang van 31 Maart 2013 afgetree. (3) Gedurende die jaar onder oorsig het mnr N P Mageza ook R (2013: R ) as direkteursfooie vanaf RCL Foods Beperk, n filiaalmaatskappy van Remgro Beperk, ontvang. (4) Mev M A Ramphele het as nie-uitvoerende direkteur met ingang van 31 Januarie 2013 bedank. (5) Bykomend tot sy direkteursfooi en vergoeding as voorsitter van die oudit-en-risikokomitee en voorsitter van die maatskaplike-en-etiesekomitee is n bedrag van R (2013: R90 000) in die jaar onder oorsig aan mnr H Wessels betaal vir sy bywoning van die vergaderings van die subkomitees van die oudit-en-risikokomitee. (6) Mnr P E Beyers het as nie-uitvoerende direkteur met ingang van 31 Januarie 2013 afgetree. (7) Met ingang van 31 Augustus 2012 het dr E de la H Hertzog in sy uitvoerende hoedanigheid by Mediclinic International Beperk (Mediclinic) uitgetree. Tot sy aftrede is dr Hertzog se vergoeding deur beide Mediclinic (65%) en Remgro (35%) gedra. Ingevolge King III en die noteringsvereistes van die JSE, sal n direkteur nie onafhanklik geag word indien hy gedurende die voorafgaande drie finansiële jare in enige uitvoerende hoedanigheid in diens van die maatskappy of die groep was nie. Dr Hertzog word dus steeds as n nie-onafhanklike, nie-uitvoerende direkteur beskou. (8) Mnr J P Rupert ontvang geen vergoeding nie. (9) Voordele sluit mediesefondsbydraes en motorvoordele in. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 93

96 VERGOEDINGSVERSLAG Remgro Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema Aandelegroeiregte (SARs) Deelnemer Balans van SARs aanvaar op 2013 SARs aanvaar gedurende die jaar (1) Billike waarde van SARs op aanboddatum (R 000) Aanbodprys (Rand) Aantal SARs uitgeoefen Aandeelprys op Datum van SARs datum van uitgeoefen uitoefening Waardetoename (3) (R 000) Balans van SARs aanvaar op 2014 Uitvoerend W E Bührmann /09/ L Crouse J J Durand J W Dreyer (2) /10/ Subtotaal Nie-uitvoerend J Malherbe Subtotaal Totaal (1) SARs is aangebied op 4 Desember (2) Mnr J W Dreyer het as uitvoerende direkteur met ingang van 31 Desember 2013 uitgetree. Ingevolge die reëls van die SAR-skema kan deelnemers wat aftree al die SARs aan hulle toegeken, uitoefen op enige tydstip binne twaalf maande na die datum van aftrede, of voor die vervaldatum van die SAR-tydperk (sewe jaar na die toekenningsdatum) wat ook al die vroegste is. (3) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met betaling en lewering daarvan. 94 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

97 BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID VERGOEDINGSVERSLAG Remgro Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema Aandelegroeiregte (SARs) Deelnemer Balans van SARs aanvaar op 2012 SARs aanvaar gedurende die jaar (1) Billike waarde van SARs op aanboddatum (R 000) Aanbodprys (Rand) Aantal SARs uitgeoefen Datum van SARs uitgeoefen Aandeelprys op datum van uitoefening Waardetoename (3) (R 000) Balans van SARs aanvaar op 2013 Uitvoerend W E Bührmann /03/ L Crouse J J Durand /04/ /04/ /04/ J A Preller /04/ /04/ /04/ /04/ M H Visser (2) /04/ /04/ J W Dreyer /04/ Subtotaal Nie-uitvoerend J Malherbe /10/ /10/ /10/ /10/ Subtotaal Totaal (1) SARs is aangebied op 29 November (2) Ingevolge die reëls van die Remgro Aandeleskema was die eksekuteur van wyle mnr M H Visser se boedel daarop geregtig om al die SARs aan hom toegeken, uit te oefen binne twaalf maande na die datum van afsterwe of voor die verstryking van die SAR-tydperk (sewe jaar na die toekenningsdatum), wat ook al die vroegste. Dié reg is gedurende die jaar onder oorsig uitgeoefen. (3) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met betaling en lewering daarvan. Die aandeelprys wat gebruik is om die waarde-toename vir wyle mnr M H Visser te bereken, was die Remgroaandeelprys op die datum van afsterwe. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 95

98 VERGOEDINGSVERSLAG VOORGESKREWE BEAMPTES Vaste betaling R 000 Salarisse Ander voordele (1) Totaal Salarisse Aftreefonds Aftreefonds Ander voordele (1) P J Uys (2) N J Williams Totaal (1) Voordele sluit mediesefondsbydraes en motorvoordele in. (2) Mnr P J Uys is op 1 April 2013 aangestel. (3) Beide mnre P J Uys en N J Williams is lede van die bestuursraad en maatskaplike-en-etiesekomitee. Totaal Veranderlike betaling langtermyn aansporingsplan Remgro Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema Aandelegroeiregte (SARs) Deelnemer Balans van SARs aanvaar op 2013 SARs aanvaar gedurende die jaar (1) Billike waarde van SARs op aanboddatum (R 000) Aanbodprys (Rand) Aantal SARs uitgeoefen Aandeelprys op Datum van SARs datum van uitgeoefen uitoefening Waardetoename (2) (R 000) Balans van SARs aanvaar op 2014 P J Uys N J Williams /10/ /12/ /10/ (1) SARs is aangebied op 4 Desember (2) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met die datum van betaling en lewering daarvan. Deelnemer Balans van SARs aanvaar op 2012 SARs aanvaar gedurende die jaar (1) Billike waarde van SARs op aanboddatum (R 000) Aanbodprys (Rand) Aantal SARs uitgeoefen Datum van SARs uitgeoefen Aandeelprys op datum van uitoefening Waardetoename (2) (R 000) Balans van SARs aanvaar op 2013 P J Uys N J Williams /10/ /03/ (1) SARs aan mnre P J Uys en N J Williams op 2 April 2013 en 29 November 2012 onderskeidelik, aangebied. (2) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met die datum van betaling en lewering daarvan. 96 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

99 2014 VERKORTE FINANSIËLE VERSLAG

100 INHOUD FINANSIËLE VERSLAG VERSLAG VAN DIE OUDIT-EN-RISIKOKOMITEE 99 VERSLAG VAN DIE RAAD VAN DIREKTEURE 101 VERSLAG VAN DIE ONAFHANKLIKE OUDITEUR 107 STAAT VAN FINANSIËLE STAND 108 INKOMSTESTAAT 109 STAAT VAN OMVATTENDE INKOMSTE 109 STAAT VAN VERANDERINGE IN EKWITEIT 110 STAAT VAN KONTANTVLOEI 110 AANTEKENINGE BY DIE FINANSIËLE JAARSTATE 111 BYLAAG A Belangrikste filiaalmaatskappye BYLAAG B Belangrikste beleggings AANDEELHOUERSINLIGTING 120 KENNISGEWING AAN AANDEELHOUERS 123 VERDUIDELIKENDE NOTAS BY DIE KENNISGEWING AAN AANDEELHOUERS 129 AKSIE VAN AANDEELHOUERS VEREIS VOLMAGVORM AANGEHEG 98 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

101 FINANSIËLE VERSLAG VERSLAG VAN DIE OUDIT-EN-RISIKOKOMITEE AAN DIE AANDEELHOUERS VAN REMGRO BEPERK Hierdie verslag deur die oudit-en-risikokomitee (die komitee), soos aangestel deur die aandeelhouers ten opsigte van die jaar onder oorsig, is voorberei in ooreenstemming met die aanbevelings van King III en die vereistes van die Maatskappywet (Nr. 71 van 2008), soos gewysig (Maatskappywet), en beskryf hoe die komitee sy statutêre verpligtinge ingevolge die Maatskappywet, asook die bykomende funksies deur die direksie daaraan toegeken ten opsigte van die finansiële jaar geëindig 2014, nagekom het. KOMITEELEDE EN BYWONING VAN VERGADERINGS Die komitee bestaan uit vier onafhanklike nie-uitvoerende direkteure (soos uiteengesit in die onder staande tabel) onder die voorsitterskap van mnr Herman Wessels, n geoktrooieerde rekenmeester. Alle komiteelede beskik oor die nodige vaardighede en ondervinding. Ingevolge die komitee se mandaat moet minstens vier vergaderings per jaar gehou word. Samestelling van die komitee Komiteelid* Aantal vergaderings gehou Aantal vergaderings bygewoon H Wessels (Voorsitter) 4 4 N P Mageza 4 4 P J Moleketi 4 4 F Robertson 4 3 * Verkorte curriculum vitae van alle direkteure van die maatskappy word op bladsy 14 en 15 van die geïntegreerde jaarverslag verskaf. Die hoofuitvoerende beampte, hoof finansiële beampte, hoof van interne oudit en verteenwoordigers van die eksterne ouditeure woon komiteevergaderings op uitnodiging by. Komitee-agendas maak voorsiening vir vertroulike vergaderings tussen komiteelede en die interne en eksterne ouditeure, asook bestuur. ROL EN VERANTWOORDELIKHEDE Die komitee se rol en verantwoordelikhede sluit sy statutêre verpligtinge ingevolge die Maatskappywet in, sowel as die verantwoordelikhede deur die direksie daaraan toegeken. Die komitee is tevrede dat hy alle verpligtinge in die finansiële jaar onder oorsig nagekom het, soos in meer besonderhede hieronder aangedui word. Sedert die verkoop van TSB aan RCL Foods in Januarie 2014 is Wispeco nou Remgro se vernaamste oorblywende volbedryfsfiliaal. Wispeco se oudit-en-risikokomitee funksioneer as n subkomitee van die komitee en rapporteer deur die notules van vergaderings wat gehou is by elke vergadering in die agenda van hierdie komitee in te sluit. Die komitee het homself ook vergewis dat daar doeltreffende ouditkomitees is wat binne die maatskappy se nie-volfiliale, geassosieerdes en gesamentlike ondernemings funksioneer, waarvan die notules van vergaderings ook in die komitee se agenda opgeneem word. Meer inligting oor die werking van die komitee en die sake wat in hierdie verslag hanteer word, is beskik baar in die korporatiewe bestuursverslag en die risiko-bestuursverslag. Statutêre pligte In die uitvoering van sy pligte het die komitee die volgende statutêre verpligtinge nagekom: } Benoem PricewaterhouseCoopers Geïnk. en mnr Hein Döman, wat na die mening van die komitee onafhanklik van die maatskappy is, om deur die aandeelhouers aangestel te word as eksterne ouditeur vir die finansiële jaar geëindig 2014 } Bepaal die fooie betaalbaar aan die eksterne ouditeur en die aanstellingsvoorwaardes } Verseker dat die aanstelling van die eksterne ouditeur voldoen aan die vereistes van die Maatskappywet en enige ander wetgewing wat met die aanstelling van ouditeure verband hou } Bepaal die aard en omvang van enige nie-oudit dienste wat die eksterne ouditeur aan die maatskappy en sy volfiliale, geadministreer deur Remgro Bestuursdienste Beperk (RBD), asook aan Wispeco, mag verskaf } Voorafgoedkeuring vir enige voorgestelde oor eenkoms met die eksterne ouditeur vir die verskaffing van nie-ouditdienste aan die maatskappy en sy volfiliale, geadministreer deur RBD, sowel as aan Wispeco. Eksterne oudit Die komitee is tevrede dat die maatskappy se eksterne ouditeur, PricewaterhouseCoopers Geïnk., onafhanklik van die maatskappy is en dus geskik is om sy oudit funksies sonder beïnvloeding te verrig. n Formele beleid bestuur die proses waarvolgens die eksterne ouditeur van die maatskappy vir nie-ouditdienste oorweeg word. Ingevolge die beleid is die komitee verantwoordelik om die aard en omvang te bepaal van enige nie-ouditdienste wat die eksterne ouditeur mag verskaf, asook vir voorafgoedkeuring van enige voorgestelde kontrak met die eksterne ouditeur vir die verskaffing van nie-ouditdienste. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 99

102 VERSLAG VAN DIE OUDIT-EN-RISIKOKOMITEE AAN DIE AANDEELHOUERS VAN REMGRO BEPERK Interne finansiële beheer en rekeningkundige stelsels Die komitee is verantwoordelik vir die beoordeling van die interne finansiële beheer- en rekeningkundige stelsels van die maatskappy en sy volfiliale. In hierdie verband het die komitee verslae oor die doeltreffendheid van die interne finansiële beheerstelsels wat deur die interne ouditfunksie opgestel is, beoordeel, inligting oorweeg wat deur bestuur verskaf is en samesprekings met die eksterne ouditeur gevoer oor die resultate van die oudit. Die komitee is van mening dat die interne finansiële beheerstelsels effektief is en die grondslag vir die voorbereiding van betroubare finansiële state vorm. Ter ondersteuning van die voorafgaande het die komitee ook verslae van die interne ouditfunksie ontvang rakende die doeltreffendheid van die gesamentlike gerusstellingsproses en bedrogvoorkoming, asook die maatreëls wat daarvoor in plek is. Die lede van Remgro se bestuur wat in die direksies dien van maatskappye waarin belê is (RCL Foods en ander geassosieerdes en gesamentlike ondernemings), is verantwoordelik vir die uitoefening van die maatskappy se beduidende invloed om te verseker dat effektiewe interne beheermaatreëls geïmplementeer en daaraan voldoen word. Kundigheid en ondervinding van die hoof finansiële beampte en die finansiële funksie Die komitee het die kundigheid en ondervinding van die hoof finansiële beampte, mnr Leon Crouse, oorweeg en dit toepaslik en bevredigend gevind. Laasgenoemde se curriculum vitae verskyn op bladsy 15 van die geïntegreerde jaarverslag. Daarbenewens het die komitee die toepaslike onder vinding en die geskiktheid van die hulpbronne van die maatskappy se finansiële funksie, en die ervaring van senior bestuurslede verantwoordelik vir die finansiële funksie, beoordeel sen dit bevredigend gevind. Finansiële state en lopende saak Die komitee het die alleenstaande en gekonsolideerde finansiële state van die maatskappy nagegaan en is tevrede dat dit aan Internasionale Finansiële Rapporteringstandaarde en die Maatskappywet voldoen en dat die rekeningkundige beleid wat gebruik word, toepaslik is. Die komitee het ook n gedokumenteerde evaluasie van bestuur oor die lopendesaak-status van die maatskappy oorweeg voordat n aanbeveling aan die direksie gemaak is dat die maatskappy in die afsienbare toekoms n lopende saak sal wees. Risikobestuur Die komitee het die oorsig van die risikobestuursfunksie aan die risiko-en-it-bestuurskomitee oorgedra, wat n subkomitee van die komitee is. Die mandaat van hier die komitee sluit in: die handhawing van die risikobestuursbeleid en -plan, die daarstelling van n bedryfsrisikoregister, inligtingsrisikobestuur, wetlike nakoming en bedryfsgesondheid en -veiligheid. Die hoof finansiële beampte is die voorsitter van die risiko-en-it-bestuurskomitee en die ander 14 lede is almal bestuurders van die maatskappy. Die voorsitter van die komitee woon die vergaderings van die risiko-en-it-bestuurskomitee as n ex officio-lid by om te verseker dat hierdie komitee doeltreffend funksioneer en toepaslike risiko-inligting met die komitee deel. Interne oudit Die maatskappy se interne ouditafdeling is n effektiewe, onafhanklike beoordelingsfunksie en vorm n integrale deel van die ondernemingwye risikobestuurstelsel, wat versekering oor die doeltreffendheid van die maatskappy se interne beheerstelsel verskaf. Die interne ouditafdeling van die maatskappy bestaan uit bekwame en ervare personeel wat diens verskaf aan al Remgro se volfiliale, geadministreer deur RBD, sowel as aan Wispeco. Daarby verrig die interne ouditafdeling ook onafhanklike interne ouditfunksies vir ander maatskappye waarin belê word, soos Dark Fibre Africa, Mediclinic, RMB Holdings, RMI Holdings, SEACOM en Business Partners. TSB het sy eie interne ouditafdeling, maar het Remgro se interne ouditfunksie gebruik om onafhanklike kwaliteitsoorsigte van sy werk te doen, tot sy verkoop aan RCL Foods gedurende Januarie In die jaar onder oorsig, het die komitee die interne oudithandves oorweeg en vir goedkeuring deur die direksie aanbeveel. Die komitee het ook die interne oudit-kwaliteitsgerusstellingsplan beoordeel, asook die nakoming van die interne ouditfunksie. Meer besonderhede oor die groep se interne oudit funksies verskyn in die risikobestuursverslag. Nakoming Die komitee is verantwoordelik vir die nagaan van enige belangrike skending van relevante wetlike en regulerende vereistes. Die komitee is tevrede dat daar geen wesentlike nie-nakoming van wette en regulasies was nie. Die komitee is ook tevrede dat dit in die jaar onder oorsig alle wetlike, regulerende en ander verantwoordelikhede nagekom het. Aanbeveling aan die direksie Die komitee het die geïntegreerde jaarverslag, insluitende die finansiële jaarstate en volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is, hersien en oorweeg en het dit aanbeveel vir goedkeuring deur die direksie. Herman Wessels Voorsitter van die oudit-en-risikokomitee Stellenbosch 17 September remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

103 FINANSIËLE VERSLAG VERSLAG VAN DIE RAAD VAN DIREKTEURE VIR DIE JAAR GEËINDIG 30 JUNIE 2014 Geagte Aandeelhouer Die raad doen met genoeë verslag oor die bedrywighede en finansiële resultate vir die jaar onder oorsig. AARD VAN BEDRYWIGHEDE Die maatskappy is n beleggingshouermaatskappy. Kontantinkomste bestaan hoofsaaklik uit dividende en rente. Die gekonsolideerde finansiële jaarstate van die maatskappy en sy filiale inkorporeer ook die geëkwiteerde toeskryfbare inkomste van geassosieerde maatskappye en gesamentlike ondernemings. Die groep se belange bestaan hoofsaaklik uit beleggings in voedsel, drank en huishoudelike sorg; bankwese; gesondheidsorg; versekering; nywerheid; infrastruktuur asook media en sport. RESULTATE Jaar geëindig Hersaamgestel Wesensverdienste (R miljoen) per aandeel (sent) verwater (sent) Verdienste netto wins vir die jaar (R miljoen) per aandeel (sent) verwater (sent) Dividende (R miljoen) gewoon per aandeel (sent) n Finale dividend van 233 sent (2013: 201 sent) per aandeel is verklaar na jaareinde en is gevolglik nie in die finansiële jaarstate voorsien nie. Die finale dividend van 233 sent per aandeel wat na jaareinde verklaar is, is nie onderhewig aan dividendbelasting nie, aangesien Remgro voldoende SBM-krediete beskikbaar het om teen die dividend aan te wend. BELEGGINGSAKTIWITEITE Die belangrikste beleggingsaktiwiteite gedurende die jaar onder oorsig was soos volg: RCL Foods Beperk (RCL Foods) Gedurende die vorige finansiële jaar het RCL Foods n effektiewe belang van 64.2% in New Foodcorp Holdings Eiendoms Beperk (Foodcorp) verkry. Gedurende die jaar onder oorsig het RCL Foods die oorblywende 35.8%-belang in Foodcorp in twee afsonderlike tran - saksies vanaf Foodcorp bestuur en Capitau Investment Advisors Eiendoms Beperk vir n totale kontantbedrag van R520.7 miljoen verkry. Gedurende Januarie 2014 het RCL Foods ook 100% van die aandele in TSB Sugar RSA Eiendoms Beperk en TSB International Eiendoms Beperk (saam verwys na TSB) vanaf Remgro verkry. Die totale koopsom van R4.0 miljard is op 17 Januarie 2014 vereffen toe miljoen nuwe RCL Foods-aandele aan Remgro teen n prys van R17.32 per aandeel uitgereik is. As deel van die aankondiging waarna hierbo verwys word, het RCL Foods ook aangekondig dat hy van voorneme is om sy bestaande SEB veronderstelde handelaargefinansierde aandeelhouding te herstruktureer, sowel as TSB se SEB-skema by RCL Foods te implementeer. RCL Foods het verder ook voorgestel om kapitaal ten bedrae van R2.5 miljard te bekom deur n kombinasie van n pro rataaanbieding aan bestaande minderheidsaandeelhouers (uitgesluit Remgro en RCL Foods se bestaande SEB-partye) en n spesifieke uitreiking van nuwe aandele deur n plasing by kwalifiserende beleggers. RCL Foods se aandeelhouers het die SEB-transaksies en kapitaalverkryging waarna hierbo verwys is op 16 Januarie 2014 goedgekeur. Die resultate van die pro rataaanbieding, ingevolge waarvan R790 miljoen verkry is, is op 5 Februarie 2014 aangekondig. Op 19 Februarie 2014 het RCL Foods aangekondig dat die plasing van nuwe aandele ten einde die balans van die R2.5 miljard waarna hierbo verwys word te bekom, uitgestel is, onderhewig aan marktoestande, sy kontant/hefboomfinansieringsituasie en die verwagte tydsberekening van beleggingskontantvloeie. Die TSB SEB-transaksie en die herstrukturering van RCL Foods se bestaande SEB-aandeelhouding is op 3 April 2014 en 26 Mei 2014 onderskeidelik geïmplementeer. RCL Foods het as deel van hierdie transaksies n addisionele 19.6 miljoen nuwe RCL Foods-aandele uitgereik. Op 2014 was Remgro se effektiewe belang in RCL Foods 77.7% (2013: 75.9%). PG Groep van Maatskappye (PGSI) PGSI is die buitelandse beheermaatskappy van die Plate Glass-groep. In die jaar onder oorsig het Remgro aan twee regte-aanbiedinge deelgeneem en n bykomende R47.1 miljoen in PGSI belê. In Junie 2009 het Remgro R129.6 miljoen in PGSI se kumulatiewe, aflosbare voorkeuraandele, met n termyn van vyf jaar, belê. Saam met sy belegging in PGSI-voorkeuraandele het Remgro ook die reg bekom om die opbrengs by aflossing te gebruik om vir nuwe gewone aandele in PGSI in te teken. In Junie 2014 is die voorkeuraandele afgelos en Remgro het die opbrengs gebruik om vir 8.3 miljoen gewone aandele in PGSI in te teken. Bogenoemde transaksies het Remgro se belang in PGSI tot 37.7% (2013: 25.3%) verhoog. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 101

104 VERSLAG VAN DIE RAAD VAN DIREKTEURE VIR DIE JAAR GEËINDIG 30 JUNIE 2014 Grindrod Beperk (Grindrod) In Mei 2014 het Grindrod, deur n versnelde boekbouaanbieding, 96 miljoen nuwe Grindrod-aandele aan kwalifiserende beleggers uitgereik en sodoende R2.4 miljard se bykomende kapitaal verkry. As deel van hierdie proses het Remgro n verdere 26.1 miljoen aandele in Grindrod, vir n totale bedrag van R652 miljoen of R25.00 per aan - deel, verkry. Na afloop van die Grindrod-boekbou het Remgro en Grindrod Investments Eiendoms Beperk, aan wie ook Grindrod-aandele ingevolge die boekbouproses toegeken is, die geleentheid aan kwalifiserende Grindrodaandeelhouers gebied om aan n terugvorderingsaanbod deel te neem, ook teen R25.00 per Grindrod-aandeel. Ingevolge die terugvorderingsaanbod het Remgro 4.0 miljoen aandele vir n totale bedrag van R101.1 miljoen, wat deur middel van die boekbouproses verkry is, van die hand gesit. In Junie 2014 het Grindrod n verdere 64 miljoen aandele aan n konsortium, bestaande uit strategiese swart beleggers, uitgereik. Dié uitreiking, saam met die boekbouaanbod waarna hierbo verwys is, het Remgro se effektiewe belang in Grindrod tot 22.6% (2013: 25.0%) verminder. Die CIV groep Voorheen het Remgro se belang in die CIV groep uit sy beleggings in Dark Fibre Africa Eiendoms Beperk (Dark Fibre Africa), CIV Fibre Network Solutions Eiendoms Beperk (CIV FNS), CIE Telecommunications Eiendoms Beperk (CIE Telecommunications), CIV Power Eiendoms Beperk (CIV Power), asook Central Lake Trading No. 77 Eiendoms Beperk (Central Lake) bestaan. Op 1 April 2014 is die CIV groep herstruktureer om die beheerstruktuur te vereenvoudig, van veelvuldige toegangspunte tot n enkele toegangspunt, om sodoende die belange van alle aandeelhouers in ooreenstemming te bring. Gevolglik het Remgro sy belange in Dark Fibre Africa, CIV FNS, CIE Telecommunications, CIV Power en Central Lake geruil vir n direkte belegging in Community Investment Ventures Holdings Eiendoms Beperk (CIVH). Die herstrukturering het nie Remgro se belang in Dark Fibre Africa wesentlik verander nie en dus sal die verdienstebydrae van CIVH in die toekoms vergelykbaar wees met dié van die gesamentlike bydrae van die beleggings maatskappye voor die herstrukturering. As deel van die herstrukturering het Remgro R67.3 miljoen in CIVH belê en op 2014 was Remgro se effektiewe belang in CIVH 50.7% (2013: effektiewe belang in die CIV groep van 43.8%). Vir rekeningkundige doeleindes word die belegging in CIVH as n gesamentlike onderneming geklassifiseer. Distell Groep Beperk (Distell) As deel van die herstrukturering van sy SEB-transaksie, en om sy huidige SEB-gradering te behou, het Distell in Januarie miljoen nuwe gewone aandele aan SEBaandeelhouers uitgereik. Die uitreiking van aandele het Remgro se totale belang in Distell, wat die indirekte belang insluit wat deur Capevin Holdings gehou word, van 33.4% tot 31.0% verwater. ElementOne Beperk (ElementOne) Op 29 November 2013 het n konsortium gelei deur Rand Aksepbank en Remgro, deur n spesiale doelentiteit (Main Street 1132 Eiendoms Beperk, of Bidco), n aanbod gemaak om 100% van ElementOne te verkry. ElementOneaandeelhouers is n bedrag van R per aandeel vir hulle aandele in die maatskappy aangebied. Die aanbod was n kombinasie van kontant en aandele in Caxton and CTP Publishers and Printers Beperk (Caxton). Op 7 Februarie 2014 is aangekondig dat alle opskortende voorwaardes wat op die transaksie van toepassing was, nagekom is, en die transaksie is op 25 Februarie 2014 geïmplementeer. Remgro het geen befondsing vir die transaksie verskaf nie, maar sedert die implementering van die transaksie sowel as die breër herstrukturering van die Caxton-beheerstruktuur, het Remgro effektief sy 1.8% direkte belang vir n 6.1% indirekte belang in Caxton verruil. Milestone China Opportunities Fund III (Milestone III) Gedurende die jaar onder oorsig het Remgro n verdere $25.2 miljoen in Milestone III belê en daardeur sy kumulatiewe belegging tot $53.4 miljoen verhoog. Op 2014 het die oorblywende verpligting teenoor Milestone III $46.6 miljoen beloop. Ander kleiner beleggings wat gedurende die jaar onder oorsig gemaak is in onder andere die Milestone China Opportunities Fund II en Premier Team Holdings Limited, het R77 miljoen bedra. Daar was geen wesentlike transaksies sedert 2014 nie. KONTANTBRONNE BY DIE KERN Die maatskappy se kontantbronne op 2014 was soos volg: R miljoen 2014 Plaaslik Buiteland Totaal 2013 Hersaamgestel Per gekonsolideerde staat van finansiële stand Belegging in geldmarkfondse Min: Kontant van bedryfsfiliale (1 491) (73) (1 564) (2 595) Kontant by die kern remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

105 FINANSIËLE VERSLAG VERSLAG VAN DIE RAAD VAN DIREKTEURE VIR DIE JAAR GEËINDIG 30 JUNIE 2014 Op 2014 was ongeveer 40% (R425 miljoen) van die beskikbare buitelandse kontant by die kern in geldmarkfondse, wat nie as kontant en kontantekwivalente op die staat van finansiële stand geklassifiseer is nie, belê. Vir verdere inligting verwys na aantekening 14 van die finansiële jaarstate wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is. GROEP FINANSIËLE OORSIG Veranderinge in rekeningkundige beleid Met ingang van 1 Julie 2013 het Remgro IFRS 10: Gekonsolideerde Finansiële State, IFRS 11: Gesamentlike Reëlings en die gewysigde IAS 19: Werknemervoordele geïmplementeer. Hierdie rekeningkundige standpunte moet ingevolge hulle oorgangsbepalings terugwerkend toegepas word en gevolglik is die gerapporteerde resultate van die vergelykende jaar wat aangebied word, hersaamgestel, met die kumulatiewe uitwerking soos op 1 Julie 2012, wat as n aanpassing teen openingsekwiteit verantwoord is. IFRS 10 en IFRS 11 Hierdie nuwe rekeningkundige standpunte verbreed die definisie van beheer en dus gesamentlike beheer en gevolglik moet alle regte met betrekking tot beleggingsmaatskappye oorweeg word ten einde te bepaal of die belegging as n filiaal, geassosieerde of gesamentlike onderneming geklassifiseer moet word. Remgro het die beleggings in Distell en die CIV groep as gesamentlike ondernemings herklassifiseer, terwyl dit voorheen as geassosieerdes verantwoord is. Die verander ing in klassifikasie het geen uitwerking op die groep se meting van die beleggings gehad nie aangesien die ekwiteitsmetode gebruik word om beide geasso sieerdes en gesamentlike ondernemings te verantwoord. In die geval van TSB Sugar Holdings Eiendoms Beperk (TSB) is sekere van sy beleggingsmaatskappye, wat voor heen as gesamentlike ondernemings geklassifiseer is (en gevolglik geëkwiteer is), as filiale herklassifiseer. Kagiso Tiso Holdings Eiendoms Beperk het ook sekere van sy beleggings wat voorheen teen billike waarde verantwoord is, as geassosieerdes herklassifiseer. Dit sluit die beleg ging in MMI Holdings Beperk in, wat voorheen teen billike waarde deur wins en verlies verantwoord is. IAS 19 Die gewysigde IAS 19 het aansienlike veranderinge in die rekeningkundige hantering van omskrewevoordeel na-aftrede planne teweeggebring. Die belangrikste verandering van die gewysigde IAS 19 hou verband met die verwydering van die keuse om die erkenning van verstrekedienskoste en aktuariële winste en verliese uit te stel. Sodanige hermetings word nou onderskeidelik ten volle in die inkomstestaat en in ander omvattende inkomste verantwoord in die tydperk waarin hulle ontstaan. Die rekeningkundige standpunt het ook rentekoste en verwagte opbrengs op planbates met n netto rentebedrag vervang wat gelyk is aan die verdiskonteringskoers wat gebruik word om aftreevoordeelverpligtinge te bepaal. Die toepassing van die gewysigde IAS 19 het Remgro en sy filiale, RCL Foods en TSB, geaffekteer, sowel as sekere wesentlike geassosieerdes soos FirstRand Beperk, RMB Holdings Beperk en Mediclinic International Beperk (Mediclinic). Verwys na aantekening 11 vir verdere inligting rakende die hersamestelling van vergelykende syfers. Staat van finansiële stand Die ontleding van Ekwiteit aangewend en Bron van wesensverdienste hieronder dui die sektore aan waarin die groep se beleggings ingedeel is. Geen aansuiwering is gemaak vir gevalle waar n belegging hoofsaaklik in een sektor bedrywig is maar ook belange in n ander sektor het nie Hersaamgestel R miljoen R per aandeel R miljoen R per aandeel Ekwiteit aangewend Toeskryfbaar aan ekwiteithouers Aanwending van ekwiteit Voedsel, drank en huishoudelike sorg Bankwese Gesondheidsorg Versekering Nywerheid Infrastruktuur Media en sport Ander beleggings Sentrale tesourie kontant by die kern Ander netto korporatiewe bates remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 103

106 VERSLAG VAN DIE RAAD VAN DIREKTEURE VIR DIE JAAR GEËINDIG 30 JUNIE 2014 Inkomstestaat Hersaamgestel R miljoen % R miljoen % Bron van wesensverdienste Voedsel, drank en huishoudelike sorg Bankwese Gesondheidsorg (491) (12) Versekering Nywerheid Infrastruktuur Media en sport Ander beleggings Sentrale tesourie Ander netto korporatiewe koste (134) (2) (102) (2) R miljoen Hersaamgestel Samestelling van wesensverdienste Filiaalmaatskappye (4) 215 Winste Verliese (359) (162) Geassosieerde maatskappye en gesamentlike ondernemings Winste Verliese (86) (539) AANDELESKEMAS Remgro het tans een langtermynaansporingsplan, naamlik die Remgro Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema (die SAR-skema). Ingevolge die SAR-skema word Remgro gewone aandele ter waarde van die groei van hul reg tot n toegekende aantal Remgro gewone aandele aan deelnemers aangebied wat binne verskillende intervalle, maar voor die verstryking van sewe jaar na die regte toegeken is, uitgeoefen kan word. Die vroegste intervalle waarbinne aandelegroeiregte uitgeoefen kan word, is soos volg: } Een-derde na drie jaar na die toekenningsdatum } Twee-derdes na vier jaar na die toekenningsdatum } Die res na vyf jaar na die toekenningsdatum Verwys na aantekening 25 by die finansiële jaarstate wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is, vir volledige besonderhede. TESOURIE-AANDELE Op 2013 is Remgro gewone aandele (0.7%) as tesourie-aandele deur n volfiliaalmaatskappy van Remgro gehou. Soos voorheen gerapporteer is hierdie aandele aangekoop ten einde Remgro se aandele aansporingskema te verskans. Gedurende die jaar onder oorsig is geen Remgro gewone aandele aangekoop nie, terwyl Remgro gewone aandele aangewend is ten einde Remgro se verpligting teenoor skemadeelnemers, wat die regte wat aan hulle toegeken is uitgeoefen het, te vereffen. Op 2014 is Remgro gewone aandele (0.6%) as tesourie-aandele gehou. HOOFAANDEELHOUER Rembrandt Trust Eiendoms Beperk (Rembrandt Trust) hou al die uitgereikte ongenoteerde B-gewone aandele van die maatskappy en is geregtig op 42.61% (2013: 42.64%) van die totale stemreg. n Ontleding van die aandeelhouers verskyn op bladsy 120 en 121. FILIAALMAATSKAPPYE EN BELEGGINGS Besonderhede van filiaalmaatskappye, geëkwiteerde beleggings en ander beleggings word in Bylaag A en B uiteengesit. 104 remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

107 FINANSIËLE VERSLAG VERSLAG VAN DIE RAAD VAN DIREKTEURE VIR DIE JAAR GEËINDIG 30 JUNIE 2014 DIREKTEURE Die name van die direkteure verskyn op bladsy 14 en 15. Met ingang van 31 Desember 2013 het mnr J W Dreyer as uitvoerende direkteur van die raad van Remgro uitgetree. Die raad bedank hom vir sy waardevolle bydrae oor baie jare. Kragtens die bepalings van die akte van oprigting tree mnre L Crouse, P K Harris, N P Mageza, P J Moleketi en dr E de la H Hertzog volgens rooster as direkteure af. Hierdie direkteure is en stel hulself herkiesbaar. BELANGE VAN DIREKTEURE Die direkte en indirekte belange van direkteure en hul verwantes in die uitgereikte gewone aandelekapitaal van die maatskappy, het in totaal op 2014, 2.52% (2013: 2.56%) bedra. Mnr J P Rupert is n direkteur van Rembrandt Trust wat die houer is van al die uitgereikte ongenoteerde B-gewone aandele. n Ontleding van die belange van direkteure in die uitgereikte kapitaal van die maatskappy verskyn op bladsy 122. DIREKTEURSVERGOEDING Die totale direkteursvergoeding betaalbaar vir dienste as direkteure die afgelope finansiële jaar gelewer, het R3.5 miljoen (2013: R3.8 miljoen) beloop. AANKOOP VAN AANDELE VAN DIE MAATSKAPPY Daar word aanbeveel dat n algemene magtiging aan die raad toegestaan word om, indien omstandighede dit regverdig, die maatskappy se eie aandele te verkry en om goedkeuring aan enige filiaalmaatskappy van die maatskappy te gee om aandele in die maatskappy te verkry, onderhewig aan die bepalings van die Maatskappywet (Nr. 71 van 2008), soos gewysig, en die noteringsvereistes van die JSE Beperk. n Spesiale besluit om hierdie algemene magtiging aan die raad te verleen is ingesluit in die kennisgewing van die algemene jaarvergadering wat op bladsy 123 verskyn. SPESIALE BESLUITE Geen spesiale besluite is deur die maatskappy se belangrikste filiale geneem waarvan die aard wesentlik mag wees met betrekking tot die stand van sake van die groep nie. DIVIDENDE Die finale gewone dividend per aandeel is op 233 sent (2013: 201 sent) vasgestel. Totale gewone dividende per aandeel ten opsigte van die jaar tot 2014 bedra gevolglik 389 sent (2013: 346 sent). VERKLARING VAN KONTANTDIVIDEND Sekondêre belasting op maatskappye (SBM) en dividendbelasting Met ingang van 1 April 2012 is SBM vervang met n dividendbelasting. Ingevolge die nuwe wetgewing, sal maatskappye toegelaat word om hul beskikbare SBMkrediete, vir n tydperk van drie jaar vanaf die effektiewe datum van dividendbelasting, teen toekomstige dividende aan te wend. Verklaring van Dividend Nr. 28 Hiermee word kennis gegee dat n finale bruto dividend van 233 sent (2013: 201 sent) per aandeel uit inkomstereserwes verklaar is ten opsigte van beide die gewone aandele sonder pariwaarde en die ongenoteerde B-gewone aandele sonder pariwaarde, vir die jaar geëindig Die totale dividend per aandeel vir die jaar geëindig 2014 bedra dus 389 sent teenoor 346 sent vir die vergelykende jaar geëindig Die maatskappy sal SBM-krediete, van 233 sent per gewone aandeel en 233 sent per ongenoteerde B-gewone aandeel aanwend. Daar sal gevolglik geen dividendbelasting afgetrek word op die finale bruto dividend vir enige Remgro-aandeelhouer nie. Die uitgereikte aandelekapitaal op die verklaringsdatum is gewone aandele en B-gewone aandele. Die inkomstebelastingnommer van die maatskappy is Betaling Die finale dividend is betaalbaar op Maandag, 17 November 2014, aan aandeelhouers van die maat - skappy wat op Vrydag, 14 November 2014, geregistreer is. Aandeelhouers mag nie tussen Maandag, 10 November 2014, en Vrydag, 14 November 2014, beide datums ingesluit, hulle aandeelsertifikate dematerialiseer of rematerialiseer nie. remgro beperk geïntegreerde jaarverslag 105

108 VERSLAG VAN DIE RAAD VAN DIREKTEURE VIR DIE JAAR GEËINDIG 30 JUNIE 2014 Ingevolge die bepalings van die maatskappy se akte van oprigting sal dividende slegs elektronies oorgeplaas word in die bankrekeninge van aandeelhouers, terwyl dividendtjeks nie meer gepos sal word nie. Indien u in die verlede dividendtjeks ontvang het, kontak asseblief die oordragsekretaris om hulle van bevestiging van u bankrekening te voorsien. Indien aandeelhouers nie die oordragsekretaris van hulle bankbesonderhede voorsien nie, sal die dividend nie verbeur word nie, maar in die aandeleregister as onopgeëis gemerk word totdat die aandeelhouer die bankbesonderhede vir die uitbetaling daarvan aan die oordragsekretaris voorsien het. SEKRETARIS Die naam en adres van die maatskappysekretaris verskyn op bladsy 17. GOEDKEURING Die volledige finansiële jaarstate wat op die maatskappy se webwerf by beskikbaar is, asook die verkorte finansiële jaarstate op bladsy 108 tot 122 uiteengesit, is deur die raad goedgekeur. Geteken namens die raad van direkteure. Johann Rupert Voorsitter Jannie Durand Hoofuitvoerende beampte Stellenbosch 17 September remgro beperk geïntegreerde jaarverslag

INHOUD BESIGHEIDSOORSIG VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID FINANSIËLE VERSLAG AKSIE VAN AANDEELHOUERS VEREIS VOLMAGVORM

INHOUD BESIGHEIDSOORSIG VERSLAE AAN AANDEELHOUERS BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID FINANSIËLE VERSLAG AKSIE VAN AANDEELHOUERS VEREIS VOLMAGVORM REMGRO BEPERK GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG 2011 INHOUD BESIGHEIDSOORSIG 3 FINANSIËLE HOOFTREKKE 4 GROEPPROFIEL Opsomming van die maatskappy se besigheid, benadering tot verslagdoening, omvang en grense van

More information

finansiële resultate 2017

finansiële resultate 2017 finansiële resultate Omset Omset (: R2.7 miljard) tot R2.9 miljard p 11% Netto wins Netto wins uit normale bedrywighede (: R104.2 miljoen) tot R143.4 miljoen p 38% Wesensverdienste Wesensverdienste (:

More information

OOREENKOMS AANGEGAAN DEUR EN TUSSEN:

OOREENKOMS AANGEGAAN DEUR EN TUSSEN: OOREENKOMS AANGEGAAN DEUR EN TUSSEN: IRONEL LOTTER Identiteitsnommer 630407 0028 08 9 wie handel dryf as AVANTGARDE KENNELS Grootfontein WILLOWMORE Tel: 044 956 1011 Sel: 084 516 8317 Epos: ironel@vodamail.co.za

More information

Elektriese stroombane: Weerstand (Graad 11) *

Elektriese stroombane: Weerstand (Graad 11) * OpenStax-CNX module: m39203 Elektriese stroombane: Weerstand (Graad * Free High School Science Texts Project Based on Electric Circuits: Resistance (Grade by Free High School Science Texts Project This

More information

Inkomstestaat en balansstaat *

Inkomstestaat en balansstaat * OpenStax-CNX module: m31781 1 Inkomstestaat en balansstaat * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 EKONOMIESE EN BESTUURSWETENSKAPPE

More information

2015 FINANSIËLE JAARSTATE

2015 FINANSIËLE JAARSTATE 2015 FINANSIËLE JAARSTATE FINANSIËLE JAARSTATE 2 VERKLARING VAN VERANTWOORDELIKHEID DEUR DIE RAAD VAN DIREKTEURE 2 VERKLARING DEUR DIE MAATSKAPPYSEKRETARIS 3 VERSLAG VAN DIE OUDIT-EN-RISIKOKOMITEE 5 VERSLAG

More information

BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID

BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID Korporatiewe bestuursverslag 80 BESTUURSRAAMWERK 81 DIREKSIE 86 RISIKOBESTUUR EN INTERNE BEHEER 86 EKSTERNE OUDIT 86 BELEGGERSVERHOUDINGE EN AANDEELHOUERSKOMMUNIKASIE

More information

INHOUD VOLMAGVORM 131 VERKLARING VAN VERANTWOORDELIKHEID DEUR DIE RAAD VAN DIREKTEURE 131 VERKLARING DEUR DIE MAATSKAPPYSEKRETARIS

INHOUD VOLMAGVORM 131 VERKLARING VAN VERANTWOORDELIKHEID DEUR DIE RAAD VAN DIREKTEURE 131 VERKLARING DEUR DIE MAATSKAPPYSEKRETARIS R E M G R O b e p E R k f i n a n s i Ë l e v e r s l a g 2 0 1 1 INHOUD 131 VERKLARING VAN VERANTWOORDELIKHEID DEUR DIE RAAD VAN DIREKTEURE 131 VERKLARING DEUR DIE MAATSKAPPYSEKRETARIS 132 VERSLAG VAN

More information

4-PROVINSIES WILDSBOEREDAG 20 APRIL 2018

4-PROVINSIES WILDSBOEREDAG 20 APRIL 2018 4-PROVINSIES WILDSBOEREDAG 20 APRIL 2018 WILDBEDRYF SUID-AFRIKA (WRSA) Adri Kitshoff-Botha, WRSA WIE / WAT IS WRSA? n Geregistreerde, Lidmaatskapgedrewe, nie-winsgewende maatskappy, = gesentraliseerde

More information

PROVINCIAL GAZETTE / PROVINSIALE KOERANT, 04 JUNE 2010 / 04 JUNIE [NO. 33 OF 2010] PROVINCIAL NOTICE MUNICIPAL DEMARCATION BOARD DELIMITATION O

PROVINCIAL GAZETTE / PROVINSIALE KOERANT, 04 JUNE 2010 / 04 JUNIE [NO. 33 OF 2010] PROVINCIAL NOTICE MUNICIPAL DEMARCATION BOARD DELIMITATION O Provincial Gazette Free State Province Provinsiale Koerant Provinsie Vrystaat Published by Authority Uitgegee op Gesag NO. 31 FRIDAY, 04 JUNE 2010 NO. 31 VRYDAG, 04 JUNIE 2010 PROVINCIAL NOTICE PROVINSIALE

More information

INGENIEURSTATISTIEK BES 210 ENGINEERING STATISTICS BES 210

INGENIEURSTATISTIEK BES 210 ENGINEERING STATISTICS BES 210 UNIVERSITEIT VAN PRETORIA UNIVERSITY OF PRETORIA Departement Bedryfs- en Sisteemingenieurswese Department of Industrial and Systems Engineering INGENIEURSTATISTIEK BES 210 ENGINEERING STATISTICS BES 210

More information

MAINTENANCE TECHNOLOGY TRANSFER IN THE SOUTH AFRICAN AVIATION INDUSTRY

MAINTENANCE TECHNOLOGY TRANSFER IN THE SOUTH AFRICAN AVIATION INDUSTRY MAINTENANCE TECHNOLOGY TRANSFER IN THE SOUTH AFRICAN AVIATION INDUSTRY by Leon Ian Ie Grange Submitted in partial fulfilment of the requirements for the degree M.Eng. (Technology Management) in the Faculty

More information

Maak 'n waterwiel * Siyavula Uploaders. 1 TEGNOLOGIE 2 Graad 7 3 STELSELS EN BEHEER: WATER 4 Module 8 5 MAAK `N WATERWIEL 6 Opdrag 1: 7 8 Opdrag 2:

Maak 'n waterwiel * Siyavula Uploaders. 1 TEGNOLOGIE 2 Graad 7 3 STELSELS EN BEHEER: WATER 4 Module 8 5 MAAK `N WATERWIEL 6 Opdrag 1: 7 8 Opdrag 2: OpenStax-CNX module: m24741 1 Maak 'n waterwiel * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 TEGNOLOGIE 2 Graad 7 3 STELSELS

More information

Kennisgewing van die ALGEMENE JAARVERGADERING. Suidwes Beherend (RF) Eiendoms Beperk 21 September 2016

Kennisgewing van die ALGEMENE JAARVERGADERING. Suidwes Beherend (RF) Eiendoms Beperk 21 September 2016 Kennisgewing van die ALGEMENE JAARVERGADERING Suidwes Beherend (RF) Eiendoms Beperk 21 September 2016 INHOUDSOPGAWE: SUIDWES BEHEREND (RF) EIENDOMS BEPERK Posbus 5 Leeudoringstad 2640 Tel: 018 581 1000

More information

Aandeelhouer- en korporatiewe inligting

Aandeelhouer- en korporatiewe inligting Heading heading vervolg vir die jaar geëindig 31 Maart 2012 korporatiewe inligting NASPERS- GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG 2012 141 KORPORATIEWE Administratiewe- en korporatiewe inligting Groepsekretaris G

More information

Barinor Holdings (Pty) Ltd. Algemene Jaarvergadering Jaarlikse Verslag 2017

Barinor Holdings (Pty) Ltd. Algemene Jaarvergadering Jaarlikse Verslag 2017 Barinor Holdings (Pty) Ltd Algemene Jaarvergadering Jaarlikse Verslag 2017 INHOUDSOPGAWE Brief van die Uitvoerende Voorsitter 1 Omsendbrief aan Aandeelhouers 4 Korporatiewe inligting en adviseurs 5 Belangrike

More information

Hoe kom ek op die webwerf? Besoek die Sanlam Aftreefondsweb by https://www.retirementfundweb.co.za/.

Hoe kom ek op die webwerf? Besoek die Sanlam Aftreefondsweb by https://www.retirementfundweb.co.za/. Alles met die druk van n knoppie Het jy geweet dat jy, op enige tyd en op enige plek, op die Sanlam Aftreefondsweb kan sien hoeveel jou aftreefondsbelegging werd is? As n lid van die Universiteit Stellenbosch

More information

bestuur en volhoubaarheid

bestuur en volhoubaarheid bestuur en volhoubaarheid Volhoubare ontwikkelingsverslag 96 INLEIDING 97 OMVANG EN GRENSE VAN VERSLAG 97 Rapporteringsbeginsels EN GERUSSTELLING 98 ORGANISAsieSTRUKTUUR 98 BESTUURSBENADERING Tot VOLHOUBAARHEID

More information

GRAAD 12 SEPTEMBER 2012 REKENINGKUNDE ANTWOORDEBOEK

GRAAD 12 SEPTEMBER 2012 REKENINGKUNDE ANTWOORDEBOEK Province of the EASTERN CAPE EDUCATION Naam van Kandidaat: NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 SEPTEMBER 2012 REKENINGKUNDE ANTWOORDEBOEK VRAAG MAKSIMUM PUNTE 1 45 2 55 65 4 60 5 40 6 5 TOTAAL 00 PUNTE

More information

Om veld- en atletiekbaantegnieke aan te leer *

Om veld- en atletiekbaantegnieke aan te leer * OpenStax-CNX module: m25751 1 Om veld- en atletiekbaantegnieke aan te leer * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 LEWENSORIËNTERING

More information

Die wonder van water *

Die wonder van water * OpenStax-CNX module: m21133 1 Die wonder van water * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 NATUURWETENSKAPPE 2 Graad

More information

Die Senwes Etiese Kode is n hoëvlak dokument wat Senwes se toewyding tot die

Die Senwes Etiese Kode is n hoëvlak dokument wat Senwes se toewyding tot die 1. WAT IS DIE Die Senwes Etiese Kode is n hoëvlak dokument wat Senwes se toewyding tot die bedryf van besigheid op n wyse wat wetlik en eties aanvaarbaar is vir elke direkteur en werknemer in die groep,

More information

GRADE 7 - FINAL ROUND QUESTIONS GRAAD 7 - FINALE RONDTE VRAE

GRADE 7 - FINAL ROUND QUESTIONS GRAAD 7 - FINALE RONDTE VRAE GRADE 7 - FINAL ROUND QUESTIONS - 2007 GRAAD 7 - FINALE RONDTE VRAE - 2007 1 QUESTION/ VRAAG 1 John can dig the garden in 30 minutes while Jack takes 20 minutes. How long should it take if they work together?

More information

Personeelontwikkeling Akademiese personeel Januarie 2018 BA, BTh, NGOS KWALITEITSVERSEKERING

Personeelontwikkeling Akademiese personeel Januarie 2018 BA, BTh, NGOS KWALITEITSVERSEKERING Personeelontwikkeling Akademiese personeel Januarie 2018 BA, BTh, NGOS KWALITEITSVERSEKERING Wat is kwaliteit-onderrig? Begronding van kwaliteit-onderrig As instelling op Bybelse grondslag kan ons nie

More information

Speel met battery elektrisiteit *

Speel met battery elektrisiteit * OpenStax-CNX module: m24199 1 Speel met battery elektrisiteit * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 TEGNOLOGIE 2 Graad

More information

ontwikkelingsverslag (Dr Anton Rupert 1990) Volhoubaarheidshoogtepunte

ontwikkelingsverslag (Dr Anton Rupert 1990) Volhoubaarheidshoogtepunte Volhoubare ontwikkelingsverslag Vooruitgang is aansteeklik en wanneer welvaart gedeel word, lei dit tot groter welvaart. Ondervinding het ons geleer dat as jy geleenthede vir ander skep om na hul eie belange

More information

INTEGRATED ENVIRONMENTAL AUTHORISATION AND WATER USE LICENSE APPLICATION. (DEA Ref No 14/12/16/3/3/3/63) (NEAS Ref: DEA/EIA/ /2012)

INTEGRATED ENVIRONMENTAL AUTHORISATION AND WATER USE LICENSE APPLICATION. (DEA Ref No 14/12/16/3/3/3/63) (NEAS Ref: DEA/EIA/ /2012) INTEGRATED ENVIRONMENTAL AUTHORISATION AND WATER USE LICENSE APPLICATION (DEA Ref No 14/12/16/3/3/3/63) (NEAS Ref: DEA/EIA/00001508/2012) PROPOSED ASH DISPOSAL AT KENDAL POWER STATION Notice is hereby

More information

Sanlam Werknemervoordele

Sanlam Werknemervoordele Sanlam Werknemervoordele Sanlam Plus Pensioen & Voorsorg Bewaringsfonds maandelikse beleggingsflitsfeit Individuele Beleggingskeuselys Lede van die Sanlam Plus Pensioen & Voorsorg Bewaringsfonds kan uit

More information

Wat is elektrisiteit? *

Wat is elektrisiteit? * OpenStax-CNX module: m24760 1 Wat is elektrisiteit? * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 TEGNOLOGIE 2 Graad 7 3 STELSELS

More information

BELEID OOR KONFLIK VAN BELANGE

BELEID OOR KONFLIK VAN BELANGE BELEID OOR KONFLIK VAN BELANGE Beleidsverklaring Doel Tipe dokument Openbaarmaking, bestuur en mitigasie van konflik van belange Beleid Aanvangsdatum 29/04/2013 Datum van volgende hersiening 01/01/2016

More information

GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG

GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG 214 GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG OOR HIERDIE VERSLAG Omvang Dit is vir ons aangenaam om Overberg Agri se tweede geïntegreerde jaarverslag aan te bied. Hierdie verslag het betrekking op Overberg Agri Beperk

More information

2017/08/15 DIE OPTIMALE SAMESTELLING EN BENUTTING VAN N SKOOLBESTUURSPAN DIE OPTIMALE SAMESTELLING EN BENUTTING VAN SKOOLBESTUUR

2017/08/15 DIE OPTIMALE SAMESTELLING EN BENUTTING VAN N SKOOLBESTUURSPAN DIE OPTIMALE SAMESTELLING EN BENUTTING VAN SKOOLBESTUUR Lei, leer en inspireer Lead, learn and inspire DIE OPTIMALE SAMESTELLING EN BENUTTING VAN SKOOLBESTUUR WERKSWINKEL VIR SKOOLBESTURE NMU 24 AUGUSTUS 2017 L.H. SWANEPOEL MANUAL FOR SCHOOL MANAGEMENT (www.msmonline.co.za)

More information

Ontwikkel 'n besigheidsplan en begroting *

Ontwikkel 'n besigheidsplan en begroting * OpenStax-CNX module: m25236 1 Ontwikkel 'n besigheidsplan en begroting * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 EKONOMIESE

More information

1. PRAISE EN WORSHIP 2. BATTLES: 3. DIE LEUENS VAN SATAN 4. WIE KAN DAN GERED WORD?

1. PRAISE EN WORSHIP 2. BATTLES: 3. DIE LEUENS VAN SATAN 4. WIE KAN DAN GERED WORD? JEUGLES Battle Wie kan gered word? 1. PRAISE EN WORSHIP 2. BATTLES: Die doel van die battles is dat n span of meer as een moet wen. Daar moet ook n prys sak lekkers vir die wenspan wees. As jy die battle

More information

Wat is vaskulêre demensie?

Wat is vaskulêre demensie? PBO 930022142 NPO 049-191 Wat is vaskulêre demensie? Hierdie inligtingsblad sit n paar oorsake en simptome uiteen van vaskulêre demensie en gee n paar voorstelle oor hoe om die risiko daarvan om die toestand

More information

LAERSKOOL HELDERKRUIN

LAERSKOOL HELDERKRUIN LAERSKOOL HELDERKRUIN JUNIE EKSAMEN 2016 (AFBAKENINGS) - GRAAD 4 AFBAKENING: 7 JUNIE 2016 Afdeling A: Begripstoets Afdeling B: Taalstruktuur Woordsoorte (Werkkaarte is in kwartaal 1 lêer en kwartaal 2

More information

Die atmosfeer * Siyavula Uploaders. 1 NATUURWETENSKAPPE 2 Graad 5 3 DIE AARDE EN DIE HEELAL 4 Module 25 5 DIE ATMOSFEER

Die atmosfeer * Siyavula Uploaders. 1 NATUURWETENSKAPPE 2 Graad 5 3 DIE AARDE EN DIE HEELAL 4 Module 25 5 DIE ATMOSFEER OpenStax-CNX module: m21096 1 Die atmosfeer * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 NATUURWETENSKAPPE 2 Graad 5 3 DIE

More information

Daniël en die Leeukuil

Daniël en die Leeukuil Bybel vir Kinders bied aan Daniël en die Leeukuil Geskryf deur: Edward Hughes Ge-illustreer: Jonathan Hay Aangepas deur: Mary-Anne S. Vertaal deur: Gert Badenhorst Vervaardig deur: Bible for Children www.m1914.org

More information

SPORTVERSLAG. Derde Kwartaal 2017 LAERSKOOL DE HOOP PRIMARY SCHOOL

SPORTVERSLAG. Derde Kwartaal 2017 LAERSKOOL DE HOOP PRIMARY SCHOOL SPORTVERSLAG Derde Kwartaal 2017 LAERSKOOL DE HOOP PRIMARY SCHOOL Netbal Die derde kwartaal was weer propvol hoogtepunte. Ons netbalspelers het week na week uitmuntend gepresteer met pragtige uitslae.

More information

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde GRADES 8 AND 9 GRADE 8 EN 9 30 July 3 Aug 2018 30 Julie 3 Aug 2018 TIME: 2 HOURS TYD: 2 URE 2012 OUTEURSREG

More information

Dissipline en positiewe leerderdeelname. 23 Januarie 2016 SAOU Martin Botha

Dissipline en positiewe leerderdeelname. 23 Januarie 2016 SAOU Martin Botha Dissipline en positiewe leerderdeelname 23 Januarie 2016 SAOU Martin Botha Daaglikse siening oor dissipline? Formele strukture om dissipline te hanteer: Gedragskode/ Merietestelsel HOËRSKOOL GERRIT MARITZ

More information

LAERSKOOL SAAMTREK. GRONDWET VAN DIE BEHEERLIGGAAM VAN DIE PRIMêRE SKOOL LAERSKOOL SAAMTREK

LAERSKOOL SAAMTREK. GRONDWET VAN DIE BEHEERLIGGAAM VAN DIE PRIMêRE SKOOL LAERSKOOL SAAMTREK LAERSKOOL SAAMTREK GRONDWET VAN DIE BEHEERLIGGAAM VAN DIE PRIMêRE SKOOL LAERSKOOL SAAMTREK 1. NAAM: Die naam van die Beheerliggaam is die Beheerliggaam van LAERSKOOL SAAMTREK (hierna genoem die beheerliggaam

More information

Whispers from the Past Kopiereg: Helen Shrimpton, 2016.

Whispers from the Past Kopiereg: Helen Shrimpton, 2016. Whispers from the Past Kopiereg: Helen Shrimpton, 2016. Alle regte voorbehou. Deur: Helen by www.crystalsandcrochet.com Deel 3 VS terme reg deur gebruik. Afkortings St, ste Steek, steke Kb Kortbeen Vierslb

More information

Die buitelandse sektor in die ekonomiese siklus *

Die buitelandse sektor in die ekonomiese siklus * OpenStax-CNX module: m25203 1 Die buitelandse sektor in die ekonomiese siklus * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0

More information

SAOU. Posbus Hadisonpark 8306 E-pos: Faks Desember 2015 No: 28 van 2015

SAOU. Posbus Hadisonpark 8306 E-pos: Faks Desember 2015 No: 28 van 2015 SAOU Noord-Kaap Northern Cape Posbus 110156 Hadisonpark 8306 E-pos: saounk@saou.co.za 053 832 2727 Faks 053 832 2460 8 Desember 2015 No: 28 van 2015 SEMINAAR VIR SKOOLHOOFDE 2016 Skoolhoofde word versoek

More information

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde GRADES 6 AND 7 GRADE 6 EN 7 31 July 5 Aug 2017 31 July 5 Aug 2017 TIME: 2 HOURS TYD: 2 URE 2012 OUTEURSREG

More information

User perceptions related to identification through biometrics within electronic business

User perceptions related to identification through biometrics within electronic business iversity of Pretoria etd Giesing, I (2003) iversity of Pretoria etd Giesing, I (2003) User perceptions related to identification through biometrics within electronic business By Ilse Giesing 2003 Submitted

More information

VERANTWOORDELIKHEID Vir elke aksie van onverantwoordelikheid moet iemand verantwoordelik my rekening betaal. Die WET van SAAI en MAAI

VERANTWOORDELIKHEID Vir elke aksie van onverantwoordelikheid moet iemand verantwoordelik my rekening betaal. Die WET van SAAI en MAAI VERANTWOORDELIKHEID Vir elke aksie van onverantwoordelikheid moet iemand verantwoordelik my rekening betaal Die WET van SAAI en MAAI Lukas 6:46 46 En wat noem julle My: Here, Here! en doen nie wat Ek sê

More information

Bankkosteverslag. Solidariteit. Solidariteit Navorsingsinstituut. * NAVORSINGSVERSLAG

Bankkosteverslag. Solidariteit. Solidariteit Navorsingsinstituut.  * NAVORSINGSVERSLAG Solidariteit Navorsingsinstituut NAVORSINGSVERSLAG Solidariteit Bankkosteverslag 2015 n Vergelykende ontleding van die koste van 'n seleksie van persoonlike transaksierekeninge by vyf banke in Suid-Afrika

More information

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde GRADES 6 AND 7 GRADE 6 EN 7 30 July 3 Aug 2018 30 Julie 3 Aug 2018 TIME: 2 HOURS TYD: 2 URE 2012 OUTEURSREG

More information

Watter veranderinge kan die volgende tien jaar in die aartappelbedryf plaasvind?

Watter veranderinge kan die volgende tien jaar in die aartappelbedryf plaasvind? Watter veranderinge kan die volgende tien jaar in die aartappelbedryf plaasvind? Marion Delport, Ferdi Meyer en Divan van der Westhuizen, Buro vir Voedsel en Landboubeleid (BFAP) en Pieter van Zyl, Aartappels

More information

DIE ARBEIDSREGTELIKE POSISIE VAN DIE NAKOMINGSBEAMPTE IN DIE REPUBLIEK VAN SUID-AFRIKA

DIE ARBEIDSREGTELIKE POSISIE VAN DIE NAKOMINGSBEAMPTE IN DIE REPUBLIEK VAN SUID-AFRIKA University of Pretoria etd Koen, G J (2002) DIE ARBEIDSREGTELIKE POSISIE VAN DIE NAKOMINGSBEAMPTE IN DIE REPUBLIEK VAN SUID-AFRIKA VERHANDELING TER VOLDOENING AAN DIE GRAAD LLM AAN DIE UNIVERSITEIT VAN

More information

SPELERS MET GESTREMDHEDE PLAYERS WITH DISSABILITIES

SPELERS MET GESTREMDHEDE PLAYERS WITH DISSABILITIES 2010 2015/16 2010 REGLEMENT D REGULATIONS D 2010 SPELERS MET GESTREMDHEDE PLAYERS WITH DISSABILITIES INHOUD / INDEX NR ARTIKELBESKRYWING / ARTICLE DESCRIPTION P 1 VOORWOORD PREAMBLE 3 2 ROLSTOEL GEBONDE

More information

Handleiding vir die gebruik van SAEF Registrasie Stelsel

Handleiding vir die gebruik van SAEF Registrasie Stelsel Handleiding vir die gebruik van SAEF Registrasie Stelsel 1 P a g e (Kliek op een van die inhouds opgawe items om daarna te spring) INHOUDS OPGAWE Handleiding vir die... 1 gebruik van... 1 SAEF Registrasies

More information

When foxes guard the hen house, chickens get eaten (Frank 2002). HOOFSTUK 5

When foxes guard the hen house, chickens get eaten (Frank 2002). HOOFSTUK 5 In the past, the [auditing] profession has asked the public to rely on self-regulation to ensure its independence [eie byvoeging]. Quite frankly, this is nothing more than permitting the fox to guard the

More information

UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS

UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS WTW 218 - CALCULUS EKSAMEN / EXAM PUNTE MARKS 2013-06-13 TYD / TIME:

More information

SUKSES POSISIONEER JOUSELF VIR

SUKSES POSISIONEER JOUSELF VIR 360 Nuusbrief van The Core Group Uitgawe 16 3 de Kwartaal September 2017 Newsletter of The Core Group Issue 16 3 rd Quarter September 2017 POSISIONEER JOUSELF VIR SUKSES INDEX Leerkontrakte: Watter pad

More information

AGRI VOEDSEL. AGRI VOEDSEL BEPERK (In die Republiek van Suid-Afrika geïnkorporeer) (Registrasienommer 2007/015880/06) ("AVL" of "die Maatskappy")

AGRI VOEDSEL. AGRI VOEDSEL BEPERK (In die Republiek van Suid-Afrika geïnkorporeer) (Registrasienommer 2007/015880/06) (AVL of die Maatskappy) AGRI VOEDSEL AGRI VOEDSEL BEPERK (In die Republiek van Suid-Afrika geïnkorporeer) (Registrasienommer 2007/015880/06) ("AVL" of "die Maatskappy") OORGAWE-, OORDRAGS- EN AANVAARDINGSVORM Die omskrywings

More information

TrumpetNet, 31 May 2007

TrumpetNet, 31 May 2007 Subject: Seminar: Dreams & Visions. ----- Original Message ----- From: Trumpet Call To: Trumpet Call Network Sent: Thursday, May 31, 2007 3:20 PM Subject: Seminar: Dreams & Visions. Hearing God through

More information

Hoërskool Swartland GODSDIENS BELEID ALDUS AANVAAR EN GETEKEN TE OP HIERDIE DAG VAN. Beheerliggaamvoorsitter. Skoolhoof

Hoërskool Swartland GODSDIENS BELEID ALDUS AANVAAR EN GETEKEN TE OP HIERDIE DAG VAN. Beheerliggaamvoorsitter. Skoolhoof Hoërskool Swartland GODSDIENS BELEID ALDUS AANVAAR EN GETEKEN TE OP HIERDIE DAG VAN Beheerliggaamvoorsitter Skoolhoof Hoërskool Swartland Godsdiensbeleid Inleiding Hierdie dokument is die godsdiensbeleid

More information

4 Operasies Op Data 4.1. Foundations of Computer Science Cengage Learning

4 Operasies Op Data 4.1. Foundations of Computer Science Cengage Learning 4 Operasies Op Data 4.1 Foundations of Computer Science Cengage Learning Doelwitte: Nadat hierdie hoofstuk bestudeer is sal jy kan: Lys die 3 kategorieë van operasies wat op data uitgevoer word. Voer unêre

More information

AFRIKAANS AS A SECOND LANGUAGE 0548/3, 0556/3

AFRIKAANS AS A SECOND LANGUAGE 0548/3, 0556/3 Centre Number Candidate Number Candidate Name International General Certificate of Secondary Education UNIVERSITY OF CAMBRIDGE LOCAL EXAMINATIONS SYNDICATE in collaboration with MINISTRY OF BASIC EDUCATION,

More information

Finansiële VERSLAG UNIVERSITEITSRAAD SE VERANTWOORDELIKHEID VIR FINANSIËLE VERSLAGDOENING 104

Finansiële VERSLAG UNIVERSITEITSRAAD SE VERANTWOORDELIKHEID VIR FINANSIËLE VERSLAGDOENING 104 UNIVERSITEITSRAAD SE VERANTWOORDELIKHEID VIR FINANSIËLE VERSLAGDOENING 104 ONAFHANKLIKE OUDITEURSVERSLAG AAN DIE RAAD VAN DIE UNIVERSITEIT STELLENBOSCH 105 REKENINGKUNDIGE BELEID 108 Finansiële VERSLAG

More information

Kennisgewing aan Aandeelhouers. Sakelys van n Algemene Jaarvergadering gehou te word te Kimberley op 09 November Program

Kennisgewing aan Aandeelhouers. Sakelys van n Algemene Jaarvergadering gehou te word te Kimberley op 09 November Program Kennisgewing 2017 Kennisgewing aan Aandeelhouers Algemene Jaarvergadering van Aandeelhouers 09 November 2017 Geliewe kennis te neem dat die Negentiende Algemene Jaarvergadering van aandeelhouers van GWK

More information

Plekwaardes van heelgetalle *

Plekwaardes van heelgetalle * OpenStax-CNX module: m30621 1 Plekwaardes van heelgetalle * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 WISKUNDE 2 Graad 4

More information

Investec Emerging Markets Digital Plus. Brosjure

Investec Emerging Markets Digital Plus. Brosjure Investec Emerging Markets Digital Plus Brosjure Inhoudsopgawe Die bekendstelling van die Investec Emerging Markets Digital Plus ekwiteitsstruktuurproduk 3 Opsomming van belegging 3 Wat gebeur as die markwaarde

More information

Die Entrepreneur * Siyavula Uploaders

Die Entrepreneur * Siyavula Uploaders OpenStax-CNX module: m25941 1 Die Entrepreneur * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 EKONOMIESE EN BESTUURSWETENSKAPPE

More information

DEPARTEMENT REKENINGKUNDE FINALE ASSESSERINGSGELEENTHEID NOVEMBER 2015 BELASTING 300/BCTA

DEPARTEMENT REKENINGKUNDE FINALE ASSESSERINGSGELEENTHEID NOVEMBER 2015 BELASTING 300/BCTA DEPARTEMENT REKENINGKUNDE FINALE ASSESSERINGSGELEENTHEID NOVEMBER 2015 BELASTING 300/BCTA ASSESSORS: Mnr J Olivier CA(SA) PUNTE : 150 Me L Barnard CA(SA) TYD : 225 Minute INTERNE MODERATOR: Me Michelle

More information

VERSLAG OOR DIE GEKONSOLIDEERDE FINANSIËLE JAARSTATE 2013

VERSLAG OOR DIE GEKONSOLIDEERDE FINANSIËLE JAARSTATE 2013 VERSLAG OOR DIE GEKONSOLIDEERDE FINANSIËLE JAARSTATE 2013 UNIVERSITEITSRAAD SE VERKLARING OOR KORPORATIEWE BESTUUR UNIVERSITEITSRAAD SE VERANTWOORDELIKHEID VIR FINANSIËLE VERSLAGDOENING 64 68 ONAFHANKLIKE

More information

4. B E D R Y F S - EN B E ST U U R SR E K E N IN G K U N D IG E W IN S B E P A L IN G 1. Bedryfs- en bestuursrekeningkunde, PU vir CHO

4. B E D R Y F S - EN B E ST U U R SR E K E N IN G K U N D IG E W IN S B E P A L IN G 1. Bedryfs- en bestuursrekeningkunde, PU vir CHO 4. B E D R Y F S - EN B E ST U U R SR E K E N IN G K U N D IG E W IN S B E P A L IN G 1 T Eloff Bedryfs- en bestuursrekeningkunde, PU vir CHO A B S T R A C T This article, originally an inaugural lecture

More information

SASOLBURG NEWSFLASH. Voorsitter se kommentaar / Chairman s. In This Issue / In Hierdie Uitgawe

SASOLBURG NEWSFLASH. Voorsitter se kommentaar / Chairman s. In This Issue / In Hierdie Uitgawe SASOLBURG NEWSFLASH Sasolburg Chamber Newsletter/Sakekamer Nuusbrief Aug/Sep 2015 Voorsitter se kommentaar / Chairman s comments. Ek glo dat dit sommer baie goed gaan met al ons wonderlike lede! Somer

More information

SPELERS MET GESTREMDHEDE

SPELERS MET GESTREMDHEDE 2010 2017/18 REGLEMENT D REGULATION D JUKSKEI SA SPELERS MET GESTREMDHEDE PLAYERS WITH DISSABILITIES INHOUD / INDEX NR ARTIKELBESKRYWING ARTICLE DESCRIPTION P 1 VOORWOORD PREAMBLE 3 2 ROLSTOEL GEBONDE

More information

UMZUMBE CHALETS AANDELEBLOK (EDMS) BPK

UMZUMBE CHALETS AANDELEBLOK (EDMS) BPK 1 REPUBLIEK VAN SUID AFRIKA MAATSKAPPY WET, 2008 AKTE VAN OPRIGTING van n Privaat Aandeelblok Maatskappy Naam van Maatskappy: UMZUMBE CHALETS AANDELEBLOK (EDMS) BPK Registrasienommer: 1968/011196/07 ("die

More information

Nuusbrief Junie / Julie 2017

Nuusbrief Junie / Julie 2017 Nuusbrief Junie / Julie 2017 Ons wil graag dankie sê aan Toy Adventures, die trotse borg van die Kamcare Nuusbrief. Ondersteun hulle gerus by Byls Bridge Promenade in Highveld Centurion en The Grove winkelsentrum.

More information

Government Gazette Staatskoerant

Government Gazette Staatskoerant Government Gazette Staatskoerant REPUBLIC OF SOUTH AFRICA REPUBLIEK VAN SUID-AFRIKA Regulation Gazette 10023 Regulasiekoerant Vol. 579 Pretoria, 27 September 2013 36866 N.B. The Government Printing Works

More information

Sterk Persoonlike- en Swak Persoonlike Eienskappe

Sterk Persoonlike- en Swak Persoonlike Eienskappe 1 Sterk Persoonlike- en Swak Persoonlike Eienskappe Vraag 1: Verbind die woorde aan die linkerkant met die korrekte beskrywings aan die regterkant: (5) Vaardighede Swakheid Sterk eienskap Persoonlikheid

More information

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde GRADES 8 AND 9 GRADE 8 EN 9 31 July 5 Aug 017 31 July 5 Aug 017 TIME: HOURS TYD: URE 01 OUTEURSREG VOORBEHOU,

More information

Die wind as bron van energie *

Die wind as bron van energie * OpenStax-CNX module: m20986 1 Die wind as bron van energie * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 NATUURWETENSKAPPE

More information

UNIVERSITY OF PRETORIA Department of Mechanical and Aeronautical Engineering MACHINE DESIGN MOW323

UNIVERSITY OF PRETORIA Department of Mechanical and Aeronautical Engineering MACHINE DESIGN MOW323 Copyright reserved UNIVERSITY OF PRETORIA Department of Mechanical and Aeronautical Engineering MACHINE DESIGN MOW323 November 2003 External Examiner: Dr E Terblanche Time: 2h30 Internal Examiners: P.R.

More information

FINANSIËLE JAARSTATE 100

FINANSIËLE JAARSTATE 100 FINANSIËLE JAARSTATE 100 INHOUD Universiteitsraad se verantwoordelikheid vir finansiële verslagdoening 102 Onafhanklike ouditeursverslag aan die Raad van die Universiteit Stellenbosch 103 104 Rekeningkundige

More information

HOOFSTUK 1 AGTERGROND EN DEFINISIE VAN DIE PROBLEEM

HOOFSTUK 1 AGTERGROND EN DEFINISIE VAN DIE PROBLEEM HOOFSTUK 1 AGTERGROND EN DEFINISIE VAN DIE PROBLEEM To know when one s self is interested, is the first condition of interesting other people. (Walter Pater, 1885) 1.1 INLEIDING Ontwikkelde lande soos

More information

GESONDE KOS * Siyavula Uploaders. 1 LEWENSVAARDIGHEDE 2 Graad 1 3 EK IS GESOND! 4 Module 5 5 GESONDE KOS 6 VOEDSELPIRAMIDE

GESONDE KOS * Siyavula Uploaders. 1 LEWENSVAARDIGHEDE 2 Graad 1 3 EK IS GESOND! 4 Module 5 5 GESONDE KOS 6 VOEDSELPIRAMIDE OpenStax-CNX module: m26630 1 GESONDE KOS * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 LEWENSVAARDIGHEDE 2 Graad 1 3 EK IS

More information

FAKULTEIT INGENIEURSWESE FACULTY OF ENGINEERING. Volpunte: Full marks: Instruksies / Instructions

FAKULTEIT INGENIEURSWESE FACULTY OF ENGINEERING. Volpunte: Full marks: Instruksies / Instructions FAKULTEIT INGENIEURSWESE FACULTY OF ENGINEERING Elektrotegniek 143 Electrotechniques 143 Tydsduur: Duration Eksaminatore: Prof H C Reader Prof J B de Swardt Mnr AD le Roux 1.5 h 1 Beantwoord al die vrae.

More information

STAAFGOUD FASILITEIT VIR ROTSVASTE BELEGGERS

STAAFGOUD FASILITEIT VIR ROTSVASTE BELEGGERS STAAFGOUD FASILITEIT VIR ROTSVASTE BELEGGERS BELÊ IN N ROTSVASTE FONDASIE By SA Bullion glo ons aan n fondasie van Rotsvaste Belegging waar mense hul huise besit en n gedeelte van hul bates aan fisiese

More information

LAERSKOOL SAAMTREK GEDRAGSKODE VIR LEDE VAN BEHEERLIGGAME

LAERSKOOL SAAMTREK GEDRAGSKODE VIR LEDE VAN BEHEERLIGGAME LAERSKOOL SAAMTREK GEDRAGSKODE VIR LEDE VAN BEHEERLIGGAME Alle beheerliggaamlede staan in ʼn vertrouensverhouding teenoor hulle skool sowel as teenoor die mense wat hulle verkies het, en het daarom ʼn vertrouensplig

More information

Agentskap-aansoekvorm. Afdeling 1

Agentskap-aansoekvorm. Afdeling 1 Agentskap-aansoekvorm Hierdie vorm word vir alle nuwe agentskap-aansoeke vereis en moet volledig ingevul word. Indien u reeds n agentskap het, kan hierdie vorm vir addisionele agentskap-aansoeke aangevra

More information

Die Skrum Gids. Die Definitiewe Gids tot Skrum: Die Reëls van die Spel. Julie Ontwikkel en volhou deur Ken Schwaber and Jeff Sutherland

Die Skrum Gids. Die Definitiewe Gids tot Skrum: Die Reëls van die Spel. Julie Ontwikkel en volhou deur Ken Schwaber and Jeff Sutherland Die Skrum Gids Die Definitiewe Gids tot Skrum: Die Reëls van die Spel Julie 2016 Ontwikkel en volhou deur Ken Schwaber and Jeff Sutherland Inhoudsopgawe Doelwit van die Skrum Gids... 3 Definisie van Skrum...

More information

Graphical Communication MGC 110 Grafiese Kommunikasie MGC 110

Graphical Communication MGC 110 Grafiese Kommunikasie MGC 110 UNIVERSITY OF PRETORIA UNIVERSITEIT VAN PRETORIA Copright reserved Kopiereg voorbehou Department of Mechanical and Aeronautical Engineering Departement Meganiese en Lugvaartkundige Ingenieurswese Graphical

More information

PRIMARY SCHOOL GRADE 4 MATHEMATICS FORMAL ASSESSMENT TASK (FAT) 3. 3 JUNE 2016 EXAMINATIONS NAME & SURNAME GRADE 4 INSTRUCTIONS

PRIMARY SCHOOL GRADE 4 MATHEMATICS FORMAL ASSESSMENT TASK (FAT) 3. 3 JUNE 2016 EXAMINATIONS NAME & SURNAME GRADE 4 INSTRUCTIONS PRIMARY SCHOOL GRADE 4 MATHEMATICS FORMAL ASSESSMENT TASK (FAT) 3. 3 Marks: 30 JUNE 2016 EXAMINATIONS Time: 1 hour NAME & SURNAME GRADE 4 INSTRUCTIONS 1. Write your name, surname and class in the spaces

More information

IS 2015/16 SE DROOGTE DIE ERGSTE NOG? DEUR DR PHILIP THEUNISSEN

IS 2015/16 SE DROOGTE DIE ERGSTE NOG? DEUR DR PHILIP THEUNISSEN IS 2015/16 SE DROOGTE DIE ERGSTE NOG? DEUR DR PHILIP THEUNISSEN Die Suid-Afrikaanse Weerdiens het op 13 Januarie n verklaring uitgereik en aangedui dat die kalenderjaar van 2015 die jaar met die laagste

More information

Digitale Produkte. Katalogus

Digitale Produkte. Katalogus ... leer speel-speel! Digitale Produkte Katalogus www.lomi.co.za info@lomi.co.za Afrikaanse Produkte Die Somme(r) Pret reeks is propvol opwindende aktiwiteite om basiese wiskundevaardighede op n prettige

More information

Om die werking van steenkool-aangedrewe kragstasies as sisteme te kan demonstreer

Om die werking van steenkool-aangedrewe kragstasies as sisteme te kan demonstreer OpenStax-CNX module: m20785 1 Om die werking van steenkool-aangedrewe kragstasies as sisteme te kan demonstreer Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative

More information

EKURHULENI NOORD DISTRIK NOVEMBER EKSAMEN TEGNOLOGIE GRAAD 8 AFDELING MOONTLIKE PUNT PUNTE BEHAAL GEMODEREERDE PUNT A 30 B 50 C 20 TOTAAL 100

EKURHULENI NOORD DISTRIK NOVEMBER EKSAMEN TEGNOLOGIE GRAAD 8 AFDELING MOONTLIKE PUNT PUNTE BEHAAL GEMODEREERDE PUNT A 30 B 50 C 20 TOTAAL 100 EKURHULENI NOORD DISTRIK NOVEMBER EKSAMEN TEGNOLOGIE GRAAD 8 PUNTE : 100 TYD : 1 uur 30 min SPESIFIEKE DOELWITTE TEGNOLOGIESE PROSES EN VAARDIGHEDE 50% TEGNOLOGIESE KENNIS 30% TEGNOLOGIESE IMPAK OP DIE

More information

Bosveld Jagters- en Wildbewaringsvereniging * Bushveld Hunters and Game Conservation Association NOTULE * MINUTES

Bosveld Jagters- en Wildbewaringsvereniging * Bushveld Hunters and Game Conservation Association NOTULE * MINUTES Bosveld Jagters- en Wildbewaringsvereniging * Bushveld Hunters and Game Conservation Association NOTULE * MINUTES LEDEVERGADERING GEHOU TE IMPALA KLUBHUIS PIETERSBURG MEETING HELD AT IMPALA CLUB HOUSE

More information

Media24 Beherend (Eiendoms) Beperk GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG AAN AANDEELHOUERS VAN

Media24 Beherend (Eiendoms) Beperk GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG AAN AANDEELHOUERS VAN Media24 Beherend (Eiendoms) Beperk 2012- GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG AAN AANDEELHOUERS VAN welkom yizani Inhoud 2 Omvang van verslag en gerusstelling 3 Verklaring deur direksie oor die geïntegreerde jaarverslag

More information

Voorsittersoorsig. Koerante en tydskrifte. Resultate. Paarl Media

Voorsittersoorsig. Koerante en tydskrifte. Resultate. Paarl Media Bladsy 1 Missie Om gedrukte media, mobiele media en die internet te gebruik om n persoonlike verwysingswêreld van voortreflike inligting, vermaak en opvoedkundige waarde te skep wat 24 uur per dag op enige

More information

Optimal Investment Growth Basket

Optimal Investment Growth Basket Investment Growth Basket Brosjure (Buitelandse Beskermde Aandeel) Hierdie document is SLEGS ter inligting dit is nie n prospektus nie. Die inligting hierin vervat is onderhewig aan alle regulatoriese goedkeurings

More information

n gids vir gemeenskappe

n gids vir gemeenskappe Beskerming en bevordering van inheemse volke se regte in akademiese navorsingsprosesse n gids vir gemeenskappe in Suid-Afrika BEDANKINGS AFKORTINGS Ons wil graag ons dankbaarheid uitspreek teenoor die

More information

MIV/VIGS: Die gevreesde siekte van Afrika *

MIV/VIGS: Die gevreesde siekte van Afrika * OpenStax-CNX module: m24217 1 MIV/VIGS: Die gevreesde siekte van Afrika * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 SOSIALE

More information

17. Emeritaatsversorging

17. Emeritaatsversorging 17. Emeritaatsversorging 17.1 RAPPORT: TRUSTEES GKSA PREDIKANTE PENSIOENFONDS Die Trustees lê die volgende Rapport aan die Sinode voor. 1. Oproep Aan alle lede van die GKSA Predikante Pensioenfonds asook

More information