TOM NEWBY SCHOOL EXAMINATION

Transcription

1 1 TOM NEWBY SCHOOL EXAMINATION Subject Afrikaans Examiner Mrs. Brits Date 8 June 2015 Total 100 marks Session 1 Duration 2 Hours Grade 7 Moderator Mrs. Pienaar Special Instructions/ equipment 1. Hierdie vraestel bestaan uit drie afdelings: AFDELING A: Begripstoets /30 AFDELING B: Taalwerk /60 AFDELING C: Poësie /10 2. Jy moet al drie afdelings doen. 3. Beantwoord die vrae op die lyntjiespapier. 4. Volg die instruksies noukeurig. 5. Jy man highlighters of gekleurde penne op jou vreastel gebruik. 6. Moenie vergeet om jou naam, van en klas op jou vraestel te skryf nie. 7. Baie sterkte! This Exam has been compiled using notes and information contained in the Tom Newby School book. The marking memorandum has been compiled accordingly. While alternative responses will be given due acknowledgement, the official memorandum will be considered a priority document to ensure uniformity of marking. Up to 10% of the total mark allocation may be deducted for spelling and grammatical errors, except in the case of Language papers, where deductions are made according to a memorandum. Time allocation on this examination includes provision for concession.

2 2 Baie belangrik: Lees die onderstaande kortverhaal Ses. Die vrae vir Afdeling A en Afdeling B is op die kortverhaal gebasseer. Ses n Kortverhaal deur Riana Scheepers Die meisiekind hol agter die tennisbal aan waar dit half teen die skouer van die pad afgerol het. Net bokant haar druis die verkeer in die pad verby. Sy kan die karre ruik waar hulle in n lang ry voor die robot staan en sputter, sy kan hulle hoor grom. Die bestuurders rev die karre van haastigheid. As die robot na groen oorslaan, brul die karre en storm vorentoe. Die bal het byna tot in die pad gerol. Dit lê in die dik gras net aan die onderkant waar die teer begin. n Vier vir Tollie. Of tel dit nou vir ses? Sy tel die bal op en gooi dit vir Rodney wat hande-in-die-sye-kwaad daarvoor wag. Hy moet boul. Jy moet wakker slaap, meisiekind! Skree hy vir haar, ons stuur jou huis toe as hy hier staat en niks doen nie! Aag, voesêk jy! Skree sy terug, ek maak jou team vol! Hei, hei jy. Maak oop jou oge! Skree Rodney vir haar. Sy het nie die bal sien kom nie. Sy het staan en kyk na die seemeeue wat skuins bokant hulle koppe draai en skreeu en vlerkklap. Die bal het reeds verby haar teen die skuinsste tussen die grasse ingeskiet. Loop kry daai bol voordat dit onner die lorries kom! As jy wil saamspeel hier, sal jy jou oge moet begin oopmaak! Skree James. James is aan haar kant. Hy is op die covers.

3 3 Nou kry dan jou pote bymekaar en vang die bol as hy jou kant toe kom! Die kinders speel. Die driehoek stuk wilde veld tussen die N2 en die afdraai Guguletu toe is krieketveld. Die karre jaag aan drie kante verby, al om die krieketveld. Tref die bal die pad of oor, is dit n ses. Aan die ander kant van die afdraai Gugs toe staan die woonstelblokke waar hulle bly. Vra iemand jou waar jy bly en jy sê by daai lelike flêtse, dan weet almal waar dit is. As dit reën, staan die krieketveld n dam vol water en dan kom die seemeeue daarin bad. Hulle vlieg sowaar reguit van Rocklands en Kampsbaai af Mitchells Plain toe om hier in die water te kom sit, dink sy. Sy staan weer en wag. Kyk hulle uit. Tollie se team is besig om te wen. Die ander twee van Tollie se team is uit en hulle score is al 31. En Tollie het nou die bat en hy s n bliksem met n bat, hy weet dit ok, simpel ding. Dis Eldrid se bat. Hy het dit een middag langs die skool se krieketbaan opgetel nadat Jan van Riebeeck-Laerskool teen hulle gespeel en nog verloor het ook. Hy het die die bat gevat en nie vir meneer daarvan gaan sê nie, optelgoed is vatgoed, dis syne fêr en skwêr. Rodney, James en n meisiekind, Eldrid, Selwyn en Tollie. Rodney se team gaan lose, so seker soos niks, sy weet dit sommer. Tollie slaan weer die bal, maar James is daar. Tol kry net een lopie by. Rodney loop terug vir die boul tot by die stuk plastiek wat hulle met n baksteen vasgepak het. Hy vee, vee die bol teen sy broekspyp, spin dit in die lug in met n draai van sy pols en vang dit weer.

4 4 Jonty Rhodes, ek sê. Ek wil ok n slag boul! Skree sy vir Rodney net voordat hy wil wegspring. Ek moet net hier staan en hol vir julle! Sy moet hard skreeu sodat hy haar bo die lawaai van n groot lorrie kan hoor. Jy moet eers wys dat jy n bol kan vang! Vang jy maar net die bol en hou op moun! Skree Tollie agter die bat. Sy vervies haar. Ek loop nou! Ek willie meer speel nie, ek gaan hys toe. Sy trek haar rok, wat sy in haar pentie ingedruk het, vir die hardloop, weer uit. Sy loop. Hulle kan maar hulle ou krieket hou, hulle dink sy is stjupit net omdat sy n meisiekind is. Wat hulle nie weet nie is dat n meisiemens veel beter is met dinge, selfs om n bol te vang, antie Mary het self so gesê, party vroue is soos blits op n bol. En meisies is slimmer op skool en gouer groot en hulle weet van allerhande dinge nog voordat seuns daarvan weet omdat hulle hul oge kan oophou en dinge sien wat seuns nie eens van weet om na te kyk nie, wê! Sy loop en hoor hulle ewe skielik hard en opgewonde agter haar skrou. Sy draai om en kyk op, sien die bol met n helse boog na haar kant toe aankom. Sy hoor hulle stemme, sien vaagweg hoe hulle almal in verskillende rigtings hol. Tollie na die baksteen en plastiek toe, Rodney en James na haar se kant toe, maar hulle sal dit nooit maak nie, dis n ses all right, al het sy nog nooit een gesien nie. Tensy sy dit gevang kan kry. Catchers. Whap! Klaar met Tol en sy blêrrie bek. Sy begin hardloop. Onder die bal in. Daar waar die bal sal val, daarheen hol sy. Sy voel nie die grond en die grasse onder haar kaal voete nie, en sy kyk

5 5 nie vir die glasstukke en die ysters en die goete wat hier rondlê en wag om haar te sny nie. Haar oë bly op die groengeel bal wat soos n son en n klip en n engel na haar toe aankom. Sy gaan hom vang sy weet dit. Sy hol na die bol toe wat kom, sy steek haar maer arms uit, maak haar benerige vingers bak. Sy is onder die bal AFDELING A: Begripstoets Beantwoord die volgende vrae in volledige sinne. Geen Engels. 1. Hoeveel karakters is in die kortverhaal? Maak n lys met hulle name, dui aan watter een die hoofkarakter is. (5) 2. Kwoteer twee feite uit die leesstuk wat aandui dat die plek waar die kinders krieket speel nie veilig is nie. (2) 3. Waar het Eldrid die kolf gekry? Dink jy hy moes dit gehou het? Gee n rede vir jou antwoord. (3) 4. Waar of Onwaar: (indien die antwoord onwaar is, maak dit reg.) a) Sy het haar rok in haar kouse ingedruk. (1) b) Tollie se team verloor. (1) c) In n profesionele krieketspan is daar elf spelers. (1) 5. Die skrywer gebruik sleng woorde in die leesstuk. Gee die sleng woord, uit die leesstuk, vir die volgende: a) Fair and Square (1) b) Dom/simpel (1) c) Woonstelle (1) 6. Daar is baie spelfoute in die gedig. Skryf drie neer. (3) 7. Dink jy krieket moet deur seuns of meisies gespeel word? (1) 8. Wie is op die covers? (1) 9. Wat moet sy eers kan doen voordat die seuns haar sal laat boul? (1) 10. Volgens die hoofkarakter is meisies beter as seuns, watter redes gee sy hoekom sy so sê? (3) Stem jy met haar saam? (1)

6 6 11. Die kortverhaal eindig met dit beteken die kortverhaal is nie klaar nie. Wat dink jy het aan die einde gebeur? (1) 12. Met watter bekende krieketspeler vergelyk die hoofkarakter vir Rodney? (1) 13. Waar speel die kinders krieket, in watter provinsie in Suid-Afrika is dit? (2) TOTAAL: 30 AFDELING B: Taalwerk Gebruik die leesstuk ses om die volgende vrae te beantwoord. Skryf asseblief netjies en leesbaar. Spelling tel. Vraag 1 Herskryf die volgende sinne in die verlede tyd: 1. Hy kry sy pote bymekaar en vang die bol 2. Vandag is Tollie se team besig om te wen. 3. Die bestuurders rev die karre omdat hulle ongeduldig is. 4. Van hierdie jaar af speel die kinders krieket op die stuk oop veld. 5. Sy vervies haar. Vraag 2 Verdeel die volgende woorde in lettergrepe en daarna in klankgrepe. Skryf jou antwoord in tabelvorm. Onthou jou opskrifte. 1. Grasse 2. Verskillende 3. Allerhande 4. Tennisbal

7 7 5. Opgewonde Vraag 3 Skryf die korrekte trappe van vergelyking neer: Tollie is die 1.(goed) krieketspeler in die span. Die kinders speel op n veld waar die karre gedurig raas. Die motoriste ry te 2.(vinnig). Die kinders hou 3.(baie) daarvan om krieket te speel as om skool toe te gaan. Die seuns hou nie baie daarvan wanneer meisies saam met hulle krieket speel nie. Hulle sê meisies hardloop stadig en kan nie n bal vang nie. Tog dink seuns dat meisies baie 4.(mooi) is, al sal hulle dit nooit erken nie. Krieket is n baie goeie sport om te speel en om te kyk. Dit is baie opwindend wanneer jou span wen. Om n krieketspeler te wees moet jy 5.(fiks) as die gewone mens op straat wees. Hulle oefen lang ure en spandeer ook baie tyd in die gimnasium. Vraag 4 Gebruik die voegwoord tussen hakkies om die sinne te kombineer. 1. Meisies kan nie n bal vang nie. Seuns wil nie hê dat meisies saam met hulle moet krieket speel nie. (daarom) 2. Meisies speel netbal. Seuns speel krieket. (en) 3. Die seuns maak die meisies baie kwaad. Die meisies en seuns speel krieket. (nogtans) 4. Die anties raas met die seuns. Hulle het met die meisies baklei. (omdat) 5. Die meisies eet roomys. Die seuns speel krieket. (terwyl) Vraag 5

8 8 Soek die volgende woorde se Engelse vertaling in die leesstuk. 1. Kla 2. Telling 3. Woonstelle 4. Verloor 5. Span Vraag 6 Identifiseer telkens die sinsoort: 1. Vang jy maar net die bol en hou op moan! 2. Ek loop nou! 3. Kyk hulle uit. 4. Of tel dit nou vir ses? 5. Sy begin hardloop, onder die bal in. Vraag 7 vang Tollie hardloop Span krieketspelers Vervies broekspyp Gou-gou tennisbal Kyk na die woorde in die woordblok. Identifiseer die selfstandige naamwoorde in die blok. Skryf jou antwoord in n breinkaart onder die opskrifte: Eienaam Soortnaam

9 9 Versamelnaam Abstrakte selfstandige naamwoord Vraag 8 Verander die volgende sinne in die ontkennende vorm: 1. Dit is altyd lekker om krieket te speel. 2. Meisies is baie goed met netbal en seuns is baie goed met krieket. 3. Ons skool het n baie goeie krieketspan, hulle wen al hulle wedstryde. 4. Wanneer daar n krieketwedstryd plaasvind moet iemand die telling hou. 5. Krieket is n bekende sport, mense speel dit regoor die wêreld. Vraag 9 Gee teenoorgestelde vir die volgende woorde uit die leesstuk: 1. Bo-op 2. Toemaak 3. Verloor 4. Dun 5. Eindig Vraag 10 Dui aan of die volgende lettergrepe oop of geslote is: 1. See-meeu-e 2. Groen-geel 3. Be-ne-ri-ge 4. By-me-kaar

10 10 5. Krie-ket Vraag 11 Pas kolom A by kolom B. Skryf slegs die nommer met die korrekte letter. Byvoorbeeld: 1. C A B 1. Verlede tyd A) Hartseer 2. Klankgrepe B) Eina! 3. Uitroepsin C) Los my uit! 4. Toekomende tyd D) Gister was Sondag. 5. Abstrakte selfstandige Naamwoord E) Volgende jaar sal ek in graad 8 wees. 6. Ontkenning F) Dit is nie my liniaal nie. 7. Lettergrepe G) On-der-wy-ser 8. Voegwoord H) Ek moet ashton College toe gaan omdat ek die toelating eksamen moet skryf. 9. Eienaam I) Tom Newby School 10. Bevelsin J) O-ner-wy-ser Totaal: 10 2=5

11 11 AFDELING C: Poësie Susarah kla Ek dink nie dis fair en square Ja, Susarah, vra Ma, en wat is dit wat dié keer pla? Ek het g n soos álmal n au pair! Dis hoekom ek tuis bly, Susarah. Ek dink Ma moet nou n regte job kry en minder met my en die molle stry. Maar dis glad nie al wat pla Ek het ook g n chauffeur wat my rondry in n cute karretjie met n afslaankap. Ek het nog nie in Parys of Milaan rondgestap óf n outfit van Errol of Gert gekry. En hoekom is my naam Su-sa-rah en nie Jacqui, Ruby of Shelainne? My naam is lame, dit gee my n pyn, ek gaan dadelik n nuwe ID vra! Ma weet, PG13 is so passé en my baby fat maak my genuine stress, Ek móét net aansluit by Weigh-Less en n sel met kamera en internet kry! Wat van die maan? Of Tom Cruise op Robbeneiland? Jy kyk fliek, jy t Cell C en Bloubergstrand! Wanneer sal Susarah ophou bla-bla kla? Sjoe, Ma! Relax Ma! Ek t maar net gevra! ~Adri Troskie-Vivier

12 12 Vrae: Beantwoord die vrae oor die gedig Susarah kla. Jy hoef nie in volledige sinne te beantwoord nie. 1. Identifiseer die rympatroon in die gedig. Gee n rede vir jou antwoord. (2) 2. Uit hoeveel strofes bestaan die gedig? (1) 3. Noem een ding, uit die gedig, waaroor Susarah kla. (1) 4. Wie is die digter? (1) 5. Susarah is ongelukkig oor n klomp goed in haar lewe. Haar ma herinner haar aan die dinge wat sy wel het. Noem een. (1) 6. Uit hoeveel reëls bestaan die gedig? (1) 7. Identifiseer die karakters in die gedig. (2) 8. Gee jou opinie oor Susarah. (1) Totaal: 10