Tilfærsla á þjónustu við fatlað fólk frá ríki til sveitarfélaga Könnun meðal stjórnenda sveitarfélaga

Transcription

1 Tilfærsla á þjónustu við fatlað fólk frá ríki til sveitarfélaga Könnun meðal stjórnenda sveitarfélaga KPMG ráðgjafarsvið Júní 2014

2 KPMG ehf. Borgartúni Reykjavík Sími Fax Velferðarráðuneytið Einar Njálsson Innanríkisráðuneytið, Jöfnunarsjóður sveitarfélaga Lúðvík Geirsson 10. júní 2014 Tilfærsla á þjónustu við fatlað fólk frá ríki til sveitarfélaga. Þann 23. nóvember 2010 gerðu ríki og sveitarfélög samkomulag um tilfærslu þjónustu við fatlaða. Samkvæmt 11. gr. samkomulagsins skal á árinu 2014 fara fram sameiginlegt mat ríkis og sveitarfélaga á faglegum og fjárhagslegum árangri tilfærslunnar. KPMG, velferðarráðuneytið og innanríkisráðuneytið, f.h. Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga, gerðu með sér samning þann 9. apríl 2014 um að KPMG tæki að sér að afla gagna frá framkvæmdastjórum og fjármálastjórum sveitarfélaga vegna hins faglega mats. Var einkum horft til þess að ná fram sjónarmiðum sem tengjast stjórnsýslumarkmiðum sem fram koma í c-f liðum 2. gr. framangreinds samkomulags. Í samræmi við samninginn hefur KPMG unnið skýrslu þessa um mat á tilteknum þáttum þess hvernig til hefur tekist við tilfærslu á þjónustu við fatlað fólk frá ríki til sveitarfélaga. Fyrirvarar Þessi skýrsla inniheldur niðurstöður netkönnunar sem framkvæmd var í tengslum við verkefnið og mat á að hvaða leyti markmiðin hafi náðst. Netkönnunin var framkvæmd á tímabilinu 22. apríl til 3. júní Við gerð þessarar skýrslu höfum við stuðst við niðurstöður netkönnunarinnar en spurningalisti var saminn í samráði við verkkaupa. Skýrslu okkar ber ekki að skilja sem staðfestingu þess að ekki sé til að dreifa öðrum álitaefnum sem kunna að vera mikilvæg fyrir mat á tilfærslunni. KPMG ber ekki ábyrgð á að uppfæra efni og niðurstöður verkefnisins í tengslum við atburði eða upplýsingar sem kunna að koma síðar fram. KPMG ber enga ábyrgð á ákvörðunum sem teknar kunna að verða á grundvelli skýrslunnar. Öll ábyrgð vegna ákvarðana sem teknar verða á grundvelli verkefnisins eða niðurstaðna sem í skýrslunni eru, er hjá verkkaupa eða öðrum aðilum er að málinu kunna að koma. KPMG ehf. H. Ágúst Jóhannesson Partner á ráðgjafarsviði KPMG

3 Efnisyfirlit Í tengslum við þessa skýrslu má hafa samband við eftirtalda: Sesselja Árnadóttir Senior Manager, Reykjavík KPMG ehf. Oddur Gunnar Jónsson Síða Inngangur 3 Framkvæmd netkönnunar 7 Samantekt niðurstaðna netkönnunar 11 Mat á að hvaða leyti markmið hafi náðst 20 Svör þátttakenda í netkönnun 28 Senior Manager, Reykjavík KPMG ehf. ojonsson@kpmg.is H. Ágúst Jóhannesson Partner, Reykjavík KPMG ehf. ajohannesson@kpmg.is Sími: Fax:

4 Inngangur

5 Inngangur Þann 23. nóvember 2010 gerðu ríki og sveitarfélög samkomulag um tilfærslu þjónustu við fatlaða. Var þar gert ráð fyrir að þjónusta við fatlað fólk myndi flytjast til sveitarfélaga þann 1. janúar Markmið með tilfærslunni voru eftirfarandi samkvæmt 2. gr. samkomulagsins: a) Bæta þjónustu og auka möguleika til að laga hana að þörfum notenda með hliðsjón af ólíkum aðstæðum. b) Stuðla að samþættingu nærþjónustu við íbúa sveitarfélaga. c) Tryggja að eitt stjórnsýslustig beri ábyrgð á stærstum hluta almennrar félagsþjónustu, bæta samhæfingu og draga úr skörun ábyrgðarsviða stjórnsýslustiga. d) Tryggja góða nýtingu fjármuna. e) Styrkja sveitarstjórnarstigið. f) Einfalda verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga. Samkvæmt 11. gr. samkomulagsins skal á árinu 2014 fara fram sameiginlegt mat ríkis og sveitarfélaga á faglegum og fjárhagslegum árangri tilfærslunnar. Varðandi faglega árangurinn skal matið byggjast á þeim markmiðum sem fram koma í 2. gr. samkomulagsins. Sem innlegg inn í matið á faglega árangrinum samdi velferðarráðuneytið og innanríkisráðuneytið f.h. Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga við KPMG um að framkvæma könnun meðal framkvæmdastjóra, fjármálastjóra og forstöðumanna stjórnsýslu sveitarfélaga. Tilgangurinn var sá að ná fram sjónarmiðum sem tengjast stjórnsýslumarkmiðum sem fram koma í c-f liðum 2. gr. framangreinds samkomulags. Samband íslenskra sveitarfélaga framkvæmdi könnun meðal stjórnenda á þjónustusvæðum á tímabilinu maí til nóvember 2013, annars vegar með heimsóknum á þjónustusvæði og hins vegar með rafrænni spurningakönnun til stjórnenda á þjónustusvæðunum. Niðurstöður þeirrar könnunar er að finna í skýrslu sem aðgengileg er á heimasíðu sambandsins ( Tilgangurinn með verkefni KPMG var að ná fram sjónarmiðum helstu stjórnenda sveitarfélaga varðandi tilfærsluna og var markhópur svarenda því annar en í könnun Sambands íslenskra sveitarfélaga. 4

6 Inngangur Í 4. gr. samkomulags ríkis og sveitarfélaga um tilfærslu þjónustu við fatlaða er fjallað um þjónustusvæði sem koma skyldi á fót. Hljóðar ákvæði samkomulagsins svo: Á næstu síðu má sjá niðurstöðu um skiptingu landsins í þjónustusvæði. 5

7 Inngangur Heimild: Vefsíða velferðarráðuneytisins 6

8 Framkvæmd netkönnunar

9 Framkvæmd netkönnunar Spurningalisti og svarendur KPMG samdi spurningalista í samráði við verkkaupa, þ.e. velferðarráðuneytið og Jöfnunarsjóð sveitarfélaga, og einnig kom fulltrúi Sambands íslenskra sveitarfélaga að þeim hluta verkefnisins að beiðni verkkaupa. Spurningarnar miðuðu að því að ná fram sjónarmiðum svarenda sem eins og áður hefur komið fram voru einkum framkvæmdastjórar, fjármálastjórar og forstöðumenn stjórnsýslu sveitarfélaga. Svarendur voru valdir af netfangalistum sem Samband íslenskra sveitarfélaga lét í té auk þess sem upplýsinga var aflað á heimasíðum sveitarfélaga. Viðtakendur netkönnunarinnar voru 124 hjá öllum sveitarfélögum og var netkönnunin framkvæmd á tímabilinu 22. apríl til 3. júní Alls svöruðu 55 einstaklingar könnuninni eða 44,3% viðtakenda. Svör bárust frá 48 sveitarfélögum af 74 eða 64,9%. Svör bárust frá öllum þjónustusvæðum nema Kópavogsbæ. 8

10 Framkvæmd netkönnunar Staða svarenda netkönnunarinnar hjá sveitarfélaginu: Önnur 9,09% Forstöðumaður stjórnsýslu sveitarfélagsins, t.d. bæjarritari 14,55% Framkvæmdastjóri 56,36% Fjármálastjóri 20,00% Önnur svör sem gefin voru: Í þremur tilvikum voru svarendur forstöðumenn félagsþjónustu sveitarfélags og í tveimur tilvikum oddviti. 9

11 Framkvæmd netkönnunar Sveitarfélög sem eiga svör í netkönnuninni eru eftirfarandi: Akraneskaupstaður Akureyrarkaupstaður Ásahreppur Blönduósbær Bolungarvíkurkaupstaður Borgarbyggð Dalabyggð Dalvíkurbyggð Djúpavogshreppur Fjallabyggð Fjarðabyggð Fljótsdalshérað Fljótsdalshreppur Garðabær Grindavíkurbær Grímsnes- og Grafningshreppur Hafnarfjarðarkaupstaður Helgafellssveit Hrunamannahreppur Hvalfjarðarsveit Hveragerðisbær Hörgársveit Ísafjarðarbær Kjósarhreppur Mosfellsbær Mýrdalshreppur Rangárþing eystra Rangárþing ytra Reykjanesbær Reykjavíkurborg Sandgerðisbær Seltjarnarnesbær Seyðisfjarðarkaupstaður Skaftárhreppur Skeiða- og Gnúpverjahreppur Skútustaðahreppur Snæfellsbær Strandabyggð Súðavíkurhreppur Svalbarðsstrandarhreppur Sveitarfélagið Árborg Sveitarfélagið Garður Sveitarfélagið Hornafjörður Sveitarfélagið Skagafjörður Sveitarfélagið Vogar Vestmannaeyjabær Vesturbyggð Vopnafjarðarhreppur 10

12 Samantekt niðurstaðna netkönnunar

13 Samantekt niðurstaðna netkönnunar Spurning Þjónustusvæði Telur þú skýrt hvað felst í hugtakinu þjónustusvæði samkvæmt lögum nr. 59/1992 og hvaða ábyrgð fylgir því? Þjónustusvæði Hvaða skoðun hefur þú á viðmiðun laganna um íbúa að lágmarki? Þjónustusvæði Telur þú að núverandi skipting í þjónustusvæði henti þínu sveitarfélagi varðandi þjónustu og skiptingu fjármuna? Þjónustusvæði Telur þú að þessi skipting í þjónustusvæði sé æskilegur rammi fyrir frekari tilfærslu verkefna frá ríki til sveitarfélaga, t.d. varðandi þjónustu við aldraða? Samantekt svara 65,4% svarenda telja nokkuð skýrt hvað felst í hugtakinu þjónustusvæði samkvæmt lögum nr. 59/1992 og hvaða ábyrgð fylgir því. 21,8% telja það mjög skýrt. 40% svarenda telja að viðmiðun laganna um íbúa að lágmarki sé hæfileg. Um 29% telja að íbúar sé of fjölmennt viðmið. Nokkrir nefndu að taka þyrfti meira tillit til landfræðilegra aðstæðna frekar en ákveðins íbúafjölda. 48% svarenda telja að núverandi skipting í þjónustusvæði henti sínu sveitarfélagi að flestu leyti varðandi þjónustu og skiptingu fjármuna. Um 33% telja að skiptingin henti að hluta. Tæplega 42% svarenda telja að þessi skipting í þjónustusvæði sé æskilegur rammi fyrir frekari tilfærslu verkefna frá ríki til sveitarfélaga, t.d. varðandi þjónustu við aldraða, þegar tekið er tillit til annarra svara sem gefin voru. 40% telja hins vegar að skipting henti ekki. Svör þátttakenda Bls. 32 Bls Bls. 35 Bls

14 Samantekt niðurstaðna netkönnunar Spurning Þjónustusvæði Telur þú að félagsþjónustusvæði ættu að vera þau sömu og þjónustusvæðin í málefnum fatlaðs fólks? Þjónustusvæði Telur þú vera í dag hnökra á samstarfi sveitarfélaganna í framkvæmd þjónustu við fatlað fólk? Þjónustusvæði Hvernig telur þú aðgengi sveitarfélagsins vera að upplýsingum hjá þjónustusvæðinu sem teljast nauðsynlegar vegna rekstrar sveitarfélagsins? Samantekt svara 54,5% svarenda telja að félagsþjónustusvæði ættu að vera þau sömu og þjónustusvæðin í málefnum fatlaðs fólks. 34,5% svarenda telja að svo ætti ekki að vera. 41,8% svarenda telja ekki vera í dag hnökra á samstarfi sveitarfélaganna. 41,8% telja hnökra vera á samstarfinu ýmist varðandi rekstrarform eða fjárhagslega þætti. 69% svarenda telja að aðgengi sveitarfélagsins að upplýsingum hjá þjónustusvæðinu vera nokkuð gott. 20% telja það mjög gott Svör þátttakenda Bls. 37 Bls Bls

15 Samantekt niðurstaðna netkönnunar Spurning Samstarf ríkis og sveitarfélaga Telur þú að tilfærslan hafi einfaldað verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga? Samstarf ríkis og sveitarfélaga Telur þú hnökra vera á samskiptum ríkis og sveitarfélaga vegna tilfærslu málefna fatlaðra? Samstarf ríkis og sveitarfélaga Telur þú að tilfærslan hafi dregið úr skörun ábyrgðarsviða stjórnsýslustiga, þ.e. ríkis og sveitarfélaga? Samstarf ríkis og sveitarfélaga Telur þú að fyrir hendi séu svið sem tengjast þjónustu við fatlað fólk þar sem ábyrgð stjórnsýslustiga, þ.e. ríkis og sveitarfélaga, er óljós? Samantekt svara 51,8% svarenda telja að tilfærslan hafi að hluta einfaldað verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga. 18,5% telja það að flestu leyti. 20,4% telja svo ekki vera. 40% svarenda telja hnökra vera á samskiptum ríkis og sveitarfélaga vegna tilfærslu málefna fatlaðra varðandi bæði fjárhagslega og faglega þætti. 27,3% telja slíkra hnökra vera fyrir hendi varðandi fjárhagslega þætti. 61,8% telja að tilfærslan hafi að hluta dregið úr skörun ábyrgðarsviða stjórnsýslustiga, þ.e. ríkis og sveitarfélaga. 18,2% vita ekki svarið við þeirri spurningu. 45,4% svarenda vita ekki hvort fyrir hendi séu svið sem tengjast þjónustu við fatlað fólk þar sem ábyrgð stjórnsýslustiga, þ.e. ríkis og sveitarfélaga, er óljós. 41,8% svara þeirri spurningu játandi og telja að fyrir hendi séu svið þar sem ábyrgð stjórnsýslustiga er óljós. Svör þátttakenda Bls. 41 Bls. 42 Bls. 43 Bls

16 Samantekt niðurstaðna netkönnunar Spurning Félagsþjónusta Telur þú að breyting hafi orðið á því innan sveitarfélagsins/þjónustusv æðisins eftir tilfærslu hvernig skilin eru dregin milli almennrar félagsþjónustu skv. lögum nr. 40/1991 og sértækrar félagsþjónustu skv. lögum nr. 59/1992? Félagsþjónusta Telur þú mikilvægt að settar verði samræmdar reglur um skil milli almennrar og sértækrar félagsþjónustu? Félagsþjónusta Telur þú að tilfærslan hafi stuðlað að samhæfingu nærþjónustu við íbúa sveitarfélagsins? Félagsþjónusta Telur þú að tilfærslan hafi stuðlað að samþættingu nærþjónustu við íbúa sveitarfélagsins? Samantekt svara 34,5% svarenda telja að ekki hafi orðið breyting á því innan sveitarfélagsins/þjónustusvæðisins eftir tilfærslu hvernig skilin eru dregin milli almennrar félagsþjónustu samkvæmt lögum nr. 40/1991 og sértækrar félagsþjónustu samkvæmt lögum nr. 59/ ,1% telja að svo hafi verið fyrir svæðið í heild. 14,5% telja að svo hafi verið fyrir svæðið að hluta. 49,1% svarenda telja mikilvægt að settar verði samræmdar reglur um skil milli almennrar og sértækrar félagsþjónustu. 16,4% telja það ekki mikilvægt. 30,9% telja sig ekki vita svarið við spurningunni. 49,1% svarenda telja að tilfærslan hafi að hluta stuðlað að samhæfingu nærþjónustu við íbúa sveitarfélagsins. 36,4% telja svo vera að flestu leyti. 52,7% svarenda telja að tilfærslan hafi að hluta stuðlað að samþættingu nærþjónustu við íbúa sveitarfélagsins. 34,5% telja svo vera að flestu leyti. Svör þátttakenda Bls. 45 Bls. 46 Bls. 47 Bls

17 Samantekt niðurstaðna netkönnunar Spurning Félagsþjónusta Telur þú að tilfærslan hafi aukið þrýsting af hálfu íbúa/notenda á að veitt verði meiri nærþjónusta (hærra þjónustustig)? Félagsþjónusta Telur þú skýrt hver ber ábyrgð á almennri þjónustu gagnvart notendum hennar innan þíns sveitarfélags? (Er skýrt hvert notandinn á að leita?) Félagsþjónusta Telur þú skýrt hver ber ábyrgð á sértækri þjónustu gagnvart notendum hennar innan þíns sveitarfélags? (Er skýrt hvert notandinn á að leita?) Samantekt svara 38,9% svarenda telja að tilfærslan hafi að hluta aukið þrýsting af hálfu íbúa/notenda á að veitt verði meiri nærþjónustu (hærra þjónustustig). 35,2% telja svo vera að flestu leyti. 83% svarenda telja það vera skýrt hver beri ábyrgð á almennri þjónustu gagnvart notendum hennar innan síns sveitarfélags, þ.e. að skýrt sé hvert notandinn á að leita. 11,3% telja það ekki skýrt. 81,8% svarenda telja það vera skýrt hver ber ábyrgð á sértækri þjónustu gagnvart notendum hennar innan síns sveitarfélags, þ.e. að skýrt sé hvert notandinn á að leita. 7,3% telja það ekki skýrt. Svör þátttakenda Bls. 49 Bls. 50 Bls

18 Samantekt niðurstaðna netkönnunar Spurning Þjónustuþættir Hvaða þjónustuþætti í málefnum fatlaðs fólks verður þú mest var/vör við í þínu starfi í samskiptum við íbúa og notendur (1 mest áberandi, 2 næstmest áberandi, o.s.frv.)? Samantekt svara Svarendur verða mest varir við mál tengd húsnæðisúrræðum og næstmest varir við atvinnumál. Aðrir valmöguleikar í könnuninni voru aðgengismál, akstursþjónusta/ferðaþjónusta, þjónusta á heimilum og þjónusta við fötluð börn, þ.m.t. lengd viðvera. Svarendum var gefinn kostur á að nefna aðra þjónustuþætti og var þar m.a. nefnd skammtímavistun. Svör þátttakenda Bls

19 Samantekt niðurstaðna netkönnunar Spurning Stjórnsýsla og skipting fjármuna Telur þú að tilfærslan hafi tryggt að eitt stjórnsýslustig beri ábyrgð á stærstum hluta almennrar félagsþjónustu? Stjórnsýsla og skipting fjármuna Telur þú að tilfærslan hafi styrkt sveitarstjórnarstigið? Stjórnsýsla og skipting fjármuna Telur þú að tilfærslan hafi aukið líkur á eða skapað aukinn hvata til að sveitarfélög verði sameinuð? Samantekt svara 56,4% svarenda telja að tilfærslan hafi að hluta tryggt að eitt stjórnsýslustig beri ábyrgð á stærstum hluta almennrar félagsþjónustu. 27,3% telja svo vera að flestu leyti. 60% svarenda telja að tilfærslan hafi að hluta styrkt sveitarstjórnarstigið. 25,4% telja svo vera að flestu leyti. 50,9% svarenda telja að tilfærslan hafi ekki aukið líkur á eða skapað aukið hvata til að sveitarfélög verði sameinuð. 23,6% telja svo hins vegar vera. Svör þátttakenda Bls. 59 Bls. 60 Bls

20 Samantekt niðurstaðna netkönnunar Spurning Stjórnsýsla og skipting fjármuna Við tilfærslu þjónustunnar var tekin ákvörðun um að hækka hámark álagningarhlutfalls útsvars um 1,2% af útsvarsstofni. Skipting þessarar útsvarsaukningar var þannig að 0,95% af útsvarsstofni skyldu renna til Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga og 0,25% af útsvarsstofni skyldu renna til sveitarfélaganna. Gerð var smávægileg breyting á skiptingunni um síðustu áramót. Telur þú að þessi reikniregla/aðferðafræði sé skynsamleg leið til að skipta þessum fjármunum? Stjórnsýsla og skipting fjármuna Telur þú að nýting fjármuna í málaflokknum hafi tekið breytingum frá tilfærslunni? Samantekt svara 40% svarenda telja að reikniregla/aðferðafræði við skiptingu útsvars sé skynsamleg leið til að skipta þessum fjármunum. 34,5% vissu ekki svarið við þeirri spurningu. 34,5% svarenda telja að nýting fjármuna í málaflokknum hafi batnað að stórum hluta frá tilfærslunni. 23,6% vissu ekki svarið við spurningunni. 21,8% telja að nýtingin sé óbreytt. Svör þátttakenda Bls Bls

21 Mat á að hvaða leyti markmið hafi náðst

22 Mat á að hvaða leyti markmið hafi náðst Markmið Í samningi verkkaupa við KPMG er gert ráð fyrir að í skýrslu þessari verði lagt mat á að hvaða leyti markmiðin í samkomulagi ríkis og sveitarfélaga hafi náðst. Það mat sem sett er fram í þessum kafla byggir einkum á svörum þátttakenda í netkönnuninni. Einnig er eftir atvikum greint frá mati KPMG byggt á reynslu sérfræðinga KPMG í gegnum verkefni fyrir sveitarfélög sem unnin hafa verið á undanförnum árum. Markmið með tilfærslunni voru eftirfarandi samkvæmt 2. gr. samkomulags ríkis og sveitarfélaga: a) Bæta þjónustu og auka möguleika til að laga hana að þörfum notenda með hliðsjón af ólíkum aðstæðum. b) Stuðla að samþættingu nærþjónustu við íbúa sveitarfélaga. c) Tryggja að eitt stjórnsýslustig beri ábyrgð á stærstum hluta almennrar félagsþjónustu, bæta samhæfingu og draga úr skörun ábyrgðarsviða stjórnsýslustiga. d) Tryggja góða nýtingu fjármuna. e) Styrkja sveitarstjórnarstigið. f) Einfalda verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga. Tilgangurinn með þessu verkefni KPMG fyrir verkkaupa var einkum að ná fram sjónarmiðum sem tengjast stjórnsýslumarkmiðum sem fram koma í c-f liðum 2. gr. samkomulagsins. 21

23 Mat á að hvaða leyti markmið hafi náðst Markmið samkvæmt c-lið Tryggja að eitt stjórnsýslustig beri ábyrgð á stærstum hluta almennrar félagsþjónustu, bæta samhæfingu og draga úr skörun ábyrgðarsviða stjórnsýslustiga. Í netkönnuninni voru settar fram þó nokkrar spurningar sem snerta þennan c-lið með einum eða öðrum hætti. Svör við þeim spurningum voru ekki einsleit og má því segja að komið hafi fram skiptar skoðanir um hvort þetta markmið hafi náðst. Stjórnsýslu í þessum málaflokki hefur verið komið þannig fyrir að landinu er skipt í þjónustusvæði þannig að á hverju þjónustusvæði séu að lágmarki íbúar, sbr. 4. gr. laga um málefni fatlaðs fólks nr. 59/1992, með síðari breytingum. Fámennari sveitarfélögum er gert skylt að hafa samvinnu við önnur sveitarfélög um skipulag og framkvæmd þjónustunnar og skal það annað hvort gert með þeim hætti að einu sveitarfélagi á þjónustusvæðinu er falið að annast skipulag og framkvæmd eða að verkefnið er falið lögaðila sem sveitarfélögin eiga aðild að, svo sem byggðasamlagi. Hvað varðar viðmiðun laganna um íbúa að lágmarki telja 40% svarenda að hún sé hæfileg. Um 29% telja að hins vegar að það sé of fjölmennt viðmið. Einnig nefndu nokkrir svarenda að taka þyrfti meira tillit til landfræðilegra aðstæðna frekar en ákveðins íbúafjölda. Skýrt er samkvæmt lögunum um málefni fatlaðs fólks að sveitarfélögin bera ábyrgð á skipulagi og framkvæmd þjónustu við fatlað fólk og þó sveitarfélög hafi samvinnu um framkvæmd verkefnisins er ábyrgðin áfram á sama stjórnsýslustigi. Ekki er því unnt að líta svo á að þjónustusvæði í málefnum fatlaðs fólks teljist nokkurs konar þriðja stjórnsýslustig hvað þetta varðar. Benda má þó á að með því að búa til þjónustusvæði þar sem nokkrum sveitarfélögum er skylt að hafa samstarf hefur stjórnun í málaflokknum að einhverju leyti færst fjær kjörnum fulltrúum í viðkomandi sveitarfélögum í samanburði við sveitarfélög sem sjálf geta sinnt málaflokknum. Yfirgnæfandi meirihluti svarenda telur það vera skýrt hver beri ábyrgð á almennri og sértækri þjónustu gagnvart notendum hennar innan viðkomandi sveitarfélags. Jafnframt kom fram í netkönnuninni að um 56% svarenda telja að tilfærslan hafi að hluta tryggt að eitt stjórnsýslustig beri ábyrgð á stærstum hluta almennrar félagsþjónustu. Um 27% svarenda telja svo vera að flestu leyti. Af framangreindu verður að ætla að það markmið að tryggja að eitt stjórnsýslustig beri ábyrgð á stærstum hluta almennrar félagsþjónustu hafi að mestu leyti náðst. 22

24 Mat á að hvaða leyti markmið hafi náðst Markmið samkvæmt c-lið, framhald Annað markmið í c-lið var að bæta samhæfingu og draga úr skörun ábyrgðarsviða stjórnsýslustiga. Fram kom í svörum við netkönnun að tæplega 44% svarenda telja að breyting hafi orðið á því innan sveitarfélagsins eða þjónustusvæðisins í heild eða að hluta eftir tilfærslu hvernig skilin eru dregin milli almennrar félagsþjónustu samkvæmt lögum nr. 40/1991 og sértækrar félagsþjónustu samkvæmt lögum nr. 59/1992. Rúmlega þriðjungur svarenda telja hins vegar að ekki hafi orðið breyting á þessu. Tæplega helmingur svarenda telja mikilvægt að settar verði samræmdar reglur um skil milli almennrar og sértækrar félagsþjónustu. Yfirgnæfandi meirihluti svarenda telur að tilfærslan hafi að hluta eða flestu leyti stuðlað að samhæfingu og samþættingu nærþjónustu við íbúa sveitarfélagsins og yfirgnæfandi meirihluti svarenda telur mjög eða nokkuð skýrt hvað felst í hugtakinu þjónustusvæði samkvæmt lögum nr. 59/1992 og hvaða ábyrgð fylgir því. Tæplega 62% svarenda eru þeirrar skoðunar að dregið hafi að hluta úr skörun ábyrgðarsviða stjórnsýslustiga, þ.e. ríkis og sveitarfélaga. Jafnframt kemur fram að um 45% svarenda vita ekki hvort fyrir hendi séu svið sem tengjast þjónustu við fatlað fólk þar sem ábyrgð stjórnsýslustiga er óljós. Tæplega 42% svara þeirri spurningu játandi og telja að fyrir hendi séu svið þar sem ábyrgð stjórnsýslustiga er óljós. Eru í því sambandi nefnd atvinnumál fatlaðs fólks og málefni geðfatlaðra. Í ljósi framangreindra svara verður að ætla að markmið um að bæta samhæfingu hafi náðst að miklu leyti. Dregið hefur úr skörun ábyrgðarsviða stjórnsýslustiga, en enn eru fyrir hendi svið þar sem ábyrgðin er óljós eða óskýr. 23

25 Mat á að hvaða leyti markmið hafi náðst Markmið samkvæmt c-lið, framhald Í þessu sambandi er rétt að vekja athygli á ákvæðum IX. kafla sveitarstjórnarlaga nr. 138/2011 varðandi samvinnu sveitarfélaga og samninga um starfrækslu verkefna. Með þessum ákvæðum voru gerðar miklar breytingar frá ákvæðum fyrri sveitarstjórnarlaga nr. 45/1998 um samvinnu sveitarfélaga. Mikilvægasta breytingin kemur fram í 93. gr. laganna en ákvæðið hljóðar svo: Ef í samningi um samvinnu sveitarfélaga felst framsal á valdi til töku ákvarðana um rétt eða skyldu manna í skilningi stjórnsýslulaga, nr. 37/1993, getur hún aðeins farið fram á vegum byggðasamlags eða á þann hátt að eitt sveitarfélag tekur að sér verkefni fyrir annað eða önnur sveitarfélög nema lög veiti sérstaka heimild fyrir öðru formi samstarfs. Samningar samkvæmt þessari grein öðlast ekki gildi fyrr en að fenginni staðfestingu ráðuneytisins. Í 6. tölulið ákvæðis I til bráðabirgða í sveitarstjórnarlögunum segir að frá gildistöku laganna megi ekki gera samninga um samvinnu sveitarfélaga eða við einkaaðila sem ganga gegn ákvæðum laga þessara. Slíkir samningar sem þegar eru í gildi halda hins vegar gildi sínu, að því leyti sem þeir eru í samræmi við ákvæði sveitarstjórnarlaga nr. 45/1998 og ákvæði annarra laga, en tryggja skal að þeir fullnægi ákvæðum laga nr. 138/2011 ekki síðar en 15. október Að því er varðar framkvæmd þjónustu við fatlað fólk er ljóst að samningar um samvinnu sveitarfélaga í þeim efnum eru þess eðlis að þeir falla undir skilgreiningu 93. gr. sveitarstjórnarlaga og þurfa því að uppfylla skilyrði greinarinnar eigi síðar en 15. október Í einhverjum tilvikum á eftir að ljúka endurskoðun samninga varðandi framkvæmd þjónustu við fatlað fólk og koma formi samvinnu þeirra sveitarfélaga í horf sem uppfyllir kröfur sveitarstjórnarlaga. 24

26 Mat á að hvaða leyti markmið hafi náðst Markmið samkvæmt d-lið Tryggja góða nýtingu fjármuna. Um 74% svarenda telja að tilfærslan hafi að hluta eða flestu leyti aukið þrýsting af hálfu íbúa/notenda á að veitt verði meiri nærþjónusta, sem þýðir í raun að gerð er krafa um hærra þjónustustig. Í netkönnuninni kom ekki fram afgerandi afstaða um hvort þessu markmiði d-liðar hafi verið náð. Rúmlega 34% svarenda telja að nýtingin hafi batnað að stórum hluta, tæplega 24% töldu sig ekki hafa forsendur til að svara spurningunni og tæplega 22% töldu að nýtingin væri óbreytt. Í ljósi þessara svara er ekki óyggjandi unnt að fullyrða að góð nýting fjármuna hafi verið tryggð þó hún hafi batnað. Bent er jafnframt á að sum sveitarfélög telja að nægjanlegt fjármagn hafi ekki fylgt með málaflokknum, hvort sem er í upphafi eða síðar eftir að málaflokkurinn hefur þróast og nákvæmara mat hefur farið fram á þjónustuþörf einstaklinga. 25

27 Mat á að hvaða leyti markmið hafi náðst Markmið samkvæmt e-lið Styrkja sveitarstjórnarstigið. Í netkönnuninni kom fram að tæplega 42% svarenda telja ekki vera í dag hnökra á samstarfi sveitarfélaganna í málefnum fatlaðs fólks. Jafnframt telja tæplega 42% hnökra vera til staðar á samstarfinu ýmist varðandi rekstrarform eða fjárhagslega þætti. Um jafn stóra hópa svarenda er því að ræða hvað þetta varðar. Um 85% svarenda telja að tilfærslan hafi að hluta eða flestu leyti styrkt sveitarstjórnarstigið. Tæplega 51% telja hins vegar að tilfærslan hafi ekki aukið líkur eða skapað hvata til sameiningar sveitarfélaga en tæplega 24% telja svo vera. Af þessum svörum verður að draga þá ályktun að það markmið að styrkja sveitarstjórnarstigið hafi náðst að þó nokkru leyti. 26

28 Mat á að hvaða leyti markmið hafi náðst Markmið samkvæmt f-lið Einfalda verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga. Í netkönnuninni kom fram að tæplega 42% svarenda telja að skipting í þjónustusvæði samkvæmt lögum nr. 59/1992 sé æskilegur rammi fyrir frekari tilfærslu verkefna frá ríki til sveitarfélaga, t.d. varðandi þjónustu við aldraða, þegar tekið er tillit til allra svara sem gefin voru. Tæplega 40% telja hins vegar að skiptingin henti ekki. Um tvo svipað stóra hópa er því að ræða. Um 40% svarenda telja hnökra vera á samskiptum ríkis og sveitarfélaga vegna tilfærslu málefna fatlaðra varðandi bæði fjárhagslega og faglega þætti. Rúmlega 27% telja slíkra hnökra vera fyrir hendi varðandi fjárhagslega þætti. Fram kom að um 70% svarenda telja að tilfærslan hafi að hluta eða flestu leyti einfaldað verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga og um 20% telja svo ekki vera. Í ljósi framangreindra svara er unnt að draga þá ályktun að það markmið að einfalda verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga hafi náðst að þó nokkru leyti þrátt fyrir að enn séu fyrir hendi hnökrar á samskiptum ríkis og sveitarfélaga. 27

29

30 Um birtingu svara við netkönnuninni Svör þátttakenda í netkönnuninni eru birt hér á eftir. Svörin voru ekki greind niður á einstaka svarendur, sveitarfélög eða þjónustusvæði. Við flestar spurningarnar var svarendum gefinn kostur á að gefa nánari skýringar, dæmi eða koma á framfæri athugasemdum. Þau svör eru birt og gefa í einhverjum tilvikum til kynna frá hvaða sveitarfélagi eða þjónustusvæðið svarandi er. 29

31 Annað 22,22% Sveitarfélagið annast sjálft skipulag og framkvæmd þjónustunnar 14,81% Skipulag og framkvæmd þjónustunnar er í höndum landshlutasamtaka sveitarfélaga 5,56% Sveitarfélagið hefur samvinnu við annað eða önnur sveitarfélög um skipulag og framkvæmd þjónustunnar með samningi þar sem einu sveitarfélagi er falið að annast skipulag og framkvæmd þjónustunnar 33,33% Skipulag og framkvæmd þjónustunnar er í höndum byggðasamlags 24,07% Önnur svör sem gefin voru: Sjá næstu bls. 30

32 Önnur svör sem gefin voru: Fyrst landshlutassamtök og nú byggðasamlag. Sveitarfélagið annast framkvæmdina en skipulag í höndum þjónusturáðs á vegum landshlutasamtaka. Samningur og sameiginleg yfirstjórn sveitarfélaga á Suðurlandi. Sameiginlegt þjónustusvæði. Þó annast hvert sveitarfélag sjálft skipulag og framkvæmd þjónustunnar. Starfandi byggðasamlag en sveitarfélögin annast og skipuleggja þjónustu við sína íbúa. Einnig eru þjónustuþættir sem einungis eru veittir á einu svæði en hin svæðin nýta sér einnig þjónustuna. Skipulag og framkvæmd þjónustunnar er í höndum byggðasamlag en tvö sveitarfélög annast framkvæmd þjónustunnar með samningi. Reykjavíkurborg annast þjónustu samkvæmt samningi og Seltjarnarnesbær fer með ákveðin verkefni í þjónustunni samkvæmt samningi sveitarfélaganna. Samningur 13 sveitarfélaga á Suðurlandi um hluta þjónustunnar, annað annast félagsþjónusturnar þrjár á svæðinu. Þrettán sveitarfélög standa saman að þjónustusvæði Suðurlands en Sveitarfélagið Árborg sinnir ákveðnum verkefnum út frá samningi allra sveitarfélaganna. Þjónustusamningur með dreifða þjónustu/ábyrgð. 31

33 Annað 1,82% Veit ekki 5,45% Já, mjög skýrt 21,82% Nei 5,45% Já, nokkur skýrt 65,45% Önnur svör sem gefin voru: Þjónustusvæðið er Strandir og Reykhólahreppur en við erum hluti af Byggðasamlagi Vestfjarða um málefni fatlaðra sem eru Vestfirðir í heild. 32

34 Annað 16,36% Of fjölmennt 29,09% Veit ekki 10,91% Of fámennt 3,64% Hæfilegt 40,00% Önnur svör sem gefin voru: Sjá næstu bls. 33

35 Önnur svör sem gefin voru: Veit ekki - landfræðilega stærð vantar. Akranes er manna sveitarfélag og ætti að geta sinnt málaflokknum án sérstaks þjónusturáðs. Flækir málin óþarflega að hafa sérstakt þjónusturáð fyrir svæðið. Enginn faglegur ávinningur. Svæðið í heild sinni er mjög stórt en um leið fámennt og strjálbýlt. Þjónustulega séð er mikilvægt að við sjáum sjálf um þessi málefni en bagginn er þungur vegna fæðar fólks og landflæmis (fjarlægðir eru miklar). Við erum of fámenn en við þurfum að sjá um þetta sjálf - ef aukið fjármagn væri lagt til væri róðurinn léttari. Hentar ekki alls staðar, t.d. þar sem mikill mismunur er á stærðum sveitarfélaganna. Fer eftir landfræðilegri stöðu. Ekki rétt að binda við ákveðinn íbúafjölda. Hef aldrei skilið þetta viðmið. Tel að sveitarfélög hefðu sjálf fundið sínum málum mun betri farveg ef þetta hefði aldrei komið til. Þá hefði jafnvel komið til sameininga sem ekki er nú vanþörf á. Aðstæður valda því að á sumum landsvæðum er erfitt að uppfylla þetta ákvæði íbúa lágmarkið getur verið í lagi í þéttbýli, en í dreifbýli getur horft öðruvísi við. Við útdeilingu fjármagns þyrfti að taka tillit til víðfeðmis og fjarlægða. 34

36 Nei 16,67% Annað 1,85% Veit ekki 0% Já, að flestu leyti 48,15% Já, að hluta 33,33% Önnur svör sem gefin voru: Nei, óljósar úthlutunarreglur. 35

37 Annað 5,45% Veit ekki 16,36% Já 38,18% Nei 40,00% Önnur svör sem gefin voru: Já í ljósi þess að Sveitarfélagið Hornafjörður er sérstakt þjónustusvæði og hefur rekið heilbrigðis- og öldrunarþjónustu frá Miðað við samstarf sveitarfélaga í Eyjafirði þá ætti Eyjafjörður að vera eitt þjónustusvæði. Ég tel að það fyrirkomulag sem er á Vesturlandi henti vel ef til frekari verkefnaflutninga kemur. 36

38 Veit ekki 7,27% Annað 3,64% Nei 34,55% Já 54,55% Önnur svör sem gefin voru: Sömu rök og í síðust spurningu. Það er hentugt að skipta Vesturlandi í þrjú svæði. Akranes/Hvalfjörður, Borgarbyggð/Dalir og Snæfellsnes. 37

39 Annað 7,27% Já, varðandi rekstrarform 7,27% Veit ekki 9,09% Já, varðandi fjárhagslega þætti 34,55% Nei 41,82% Önnur svör sem gefin voru: Sjá næstu bls. 38

40 Önnur svör sem gefin voru: manna lágmarkið heftir t.a.m. ýmsa mögulega samþættingu á þjónustu við fatlað fólk við almenna félagslega þjónustu. Ef sveitarfélög eru ekki nægilega öflug til að veita lögbundna þjónustu almennt, þá eru þau einfaldlega of lítil eða vanmáttug. Erum ekki í samstarfi. Sumar reglur mættu vera skýrari s.s. með flutning milli sveitarfélaga. Frá mínum bæjardyrum séð er þetta of flókið fyrirkomulag, of mörg sveitarfélög og stjórnsýslan seinvirkari. 39

41 Frekar slæmt 3,64% Veit ekki 1,82% Annað 5,45% Mjög gott 20,00% Nokkuð gott 69,09% Önnur svör sem gefin voru: Á ekki við, sveitarfélagið er eitt þjónustusvæði. Of takmarkað. Ekki nógu gott þar sem allar upplýsingar um fjármál og rekstur liggja hjá sveitarfélögunum þrettán og erfitt er að hafa heildarsýn allt árið um kring. 40

42 Veit ekki 9,26% Já, að flestu leyti 18,52% Nei 20,37% Já, að hluta 51,85% 41

43 Veit ekki 12,73% Annað 3,64% Já, varðandi fjárhagslega þætti 27,27% Nei 12,73% Já, varðandi faglega þætti 3,64% Já, varðandi bæði fjárhagslega og faglega þætti 40,00% Önnur svör sem gefin voru: Ekki nógu vel staðið að þessu í upphafi, mjög óskýrt og fljótfærnislega gert. Hnökrar hafa komið fram aðallega vegna NPA þjónustunnar. 42

44 Veit ekki 18,18% Já, að flestu leyti 9,09% Nei 10,91% Já, að hluta 61,82% 43

45 Annað 3,64% Já 41,82% Veit ekki 45,45% Nei 9,09% Önnur svör sem gefin voru: T.d. geðfatlaðir, hvenær er það ábyrgð heilbrigðisfagaðila og hins vegar félagsþjónustu. Ekki er búið að taka ákvörðun um hvar atvinnumál fatlaðs fólks eiga heima. 44

46 Hafi breyting orðið, í hverju fólst hún? 3,64% Upplýsingar liggja ekki fyrir 18,18% Já, fyrir svæðið í heild 29,09% Já, fyrir hluta svæðisins 14,55% Nei 34,55% Önnur svör sem gefin voru: Það urðu breytingar 1997 þegar sveitarfélagið varð reynslusveitarfélag í málefnum fatlaðra. Úrræði sérstakrar félagsþjónustu þegar úrræði almennrar þjónustu duga ekki. Hér er komin svo mikil reynsla á þetta samstarf þ.s. Akureyrarbær hefur sinnt verkefninu í svo mörg ár. Fundum því ekki mikið fyrir tilfærslunni. 45

47 Annað 3,64% Veit ekki 30,91% Já 49,09% Nei 16,36% Önnur svör sem gefin voru: Taka til athugunar. Höfum ekki sinnt sértækum verkefnum. 46

48 Veit ekki 9,09% Annað 5,45% Já, að flestu leyti 36,36% Nei 0% Já, að hluta 49,09% Önnur svör sem gefin voru: Verkefnið verið svo lengi hjá sveitarfélaginu. Vorum með þjónustusamning áður en tilfærslan átti sér stað. Lítil breyting. Óljós spurning. 47

49 Veit ekki 9,09% Annað 3,64% Já, að flestu leyti 34,55% Nei 0% Já, að hluta 52,73% Önnur svör sem gefin voru: Verkefnið verið svo lengi hjá sveitarfélaginu. Vorum með þjónustusamning áður en tilfærslan átti sér stað. Lítil breyting. 48

50 Veit ekki 12,96% Annað 1,85% Já, að flestu leyti 35,19% Nei 11,11% Já, að hluta 38,89% Önnur svör sem gefin voru: Verkefnið verið svo lengi hjá sveitarfélaginu. 49

51 Veit ekki 3,77% Annað 1,89% Nei 11,32% Já 83,02% Önnur svör sem gefin voru: Fólk veit ekki alltaf hvort þjónusta er á vegum sveitarfélags eða ríkis sbr. heimahjúkrun. 50

52 Veit ekki 7,27% Annað 3,64% Nei 7,27% Já 81,82% Önnur svör sem gefin voru: Mætti gera betur. Ákveðnir þættir óljósir eins og t.d. mál er varða börn. 51

53 5 Ekkert var við 14,29% 1 Mest áberandi 10,20% 4 Minnst áberandi 18,37% 2 Næstmest áberandi 24,49% 3 Lítið áberandi 32,65% 52

54 5 Ekkert var við 14,00% 1 Mest áberandi 24,00% 4 Minnst áberandi 10,00% 3 Lítið áberandi 26,00% 2 Næstmest áberandi 26,00% 53

55 5 Ekkert var við 12,77% 1 Mest áberandi 8,51% 4 Minnst áberandi 8,51% 2 Næstmest áberandi 44,68% 3 Lítið áberandi 25,53% 54

56 5 Ekkert var við 15,38% 1 Mest áberandi 32,69% 4 Minnst áberandi 7,69% 3 Lítið áberandi 15,38% 2 Næstmest áberandi 28,85% 55

57 5 Ekkert var við 19,61% 1 Mest áberandi 19,61% 4 Minnst áberandi 13,73% 2 Næstmest áberandi 25,49% 3 Lítið áberandi 21,57% 56

58 5 Ekkert var við 18,75% 1 Mest áberandi 18,75% 4 Minnst áberandi 0% 3 Lítið áberandi 31,25% 2 Næstmest áberandi 31,25% 57

59 Önnur svör sem gefin voru: Skammtímavistun. Vöntun á hæfingarúrræðum. Taka skal fram að áhersla á lengda viðveru var fyrir hendi en búið er að bregðast við og skapa ný úrræði. Ósk um skammtímavistun hefur verið áberandi og er til staðar mikil þörf þar. Enginn einstaklingur með skilgreinda fötlun býr í mínu sveitarfélagi. Búsetuþjónusta við fatlaða er áberandi verkefni. Á ekki við. Samningar við sjálfstæða þjónustuaðila. 58

60 Veit ekki 5,45% Annað 3,64% Nei 7,27% Já, að flestu leyti 27,27% Já, að hluta 56,36% Önnur svör sem gefin voru: Jöfnunarsjóður hefur orðið mjög ráðandi við útfærslu þjónustunnar. Já að hluta til en erfitt að axla ábyrgð á allri þjónustunni þegar ríkið úthlutar fjármagninu. 59

61 Veit ekki 3,64% Nei 10,91% Já, að flestu leyti 25,45% Já, að hluta 60,00% 60

62 Veit ekki 25,45% Já 23,64% Nei 50,91% 61

63 Ef nei, hvernig ætti skiptingin að vera 10,91% Já 40,00% Veit ekki 34,55% Ef nei, hvernig ætti skiptingin að vera: Sjá næstu bls. Nei 14,55% 62

64 Ef nei, hvernig ætti skiptingin að vera: Jöfnunarsjóður er of stór. Hærra hlutfall verði eftir hjá sveitarfélögunum. Reglur Jöfnunarsjóðs eru óskýrar. Engin leið er að skilja hvað liggur til grundvallar veittu framlagi. Svör eru óljós - óskýr og erfitt að fá svör. Jöfnunarsjóður er apparat sem þyrfti að taka til gagngerrar endurskoðunar og jafnframt að reglur (ef til eru) sem unnið er eftir þar séu skýrar og gegnsæjar. Ætti spurningin ekki að vera orðuð miðað við nýja skiptiprósentu en ekki gamla? 100% um Jöfnunarsjóð. Ætti að lúta reglubundinni skoðun. Hærra hlutfall þyrfti að renna beint til sveitarfélaga. 63

65 Annað 10,91% Nýtingin hefur batnað að stórum hluta 34,55% Veit ekki 23,64% Nýtingin hefur ekki batnað 1,82% Nýtingin hefur batnað að litlum hluta 7,27% Nýtingin er óbreytt 21,82% Önnur svör sem gefin voru: Sjá næstu bls. 64

66 Önnur svör sem gefin voru: Þjónustan hefur breyst og stuðningsþjónusta aukist mikið. Má þar nefna frekari liðveislu og stuðningsfjölskyldur. NPA kom inn sem viðbótarþjónusta. Fjármunir fluttir frá landsbyggð til höfuðborgar og sveitarfélögin út á landi sitja uppi með kerfi sem ríkið skapaði en breyttar reglur veita ekki fjármunum til þess nú. Verkefnið búið að vera lengi hjá sveitarfélaginu. Of opin spurning. Ætti að kvarða og mæla. Nýting hefur batnað en á sama tíma hafa þjónustukröfur aukist og málaflokkurinn vanfjármagnaður eða aðferðarfræði skiptingar fjármagns gengur ekki upp og því röng. 65

67 Endurskoða þarf íbúa markið þar sem Jöfnunarsjóður virkar á landsvísu og þar með ekki þörf fyrir jafn stór þjónustusvæði. Þar sem Skútustaðahreppur er með samning við Norðurþing um félagsþjónustu eru ekki forsendur til að svara öllum spurningum þar sem samskiptin um málefni fatlaðra eru á milli Norðurþings og ríkisins. Stórt framfaraskref sem verður fullkomnað þegar tilraunartímabilinu er lokið. Mikilvægt fyrir fatlaða íbúa sem og aðra íbúa að fá alla félagslega þjónustu frá sínu sveitarfélagi. Taka þarf sérstakt tillit til svæða sem eru erfið yfirferðar stóran hluta árs vegna ömurlegra samgangna sem helgast af óboðlegum samgöngumannvirkjum. Eða þá að fallið sé frá þessari undarlegu reglu um manna lágmarksfjölda þar sem ekkert tillit virðist tekið til landfræðilegra staðhátta. Sveitarfélagið Hornafjörður hefur verið með þjónustusamning við ríkið frá 1997 um rekstur málefna fatlaðra, stærsta breytingin hjá okkur var að taka við einkareknu sambýli á svæðinu. Það þarf að skoða sólarlagsákvæði varðandi núverandi þjónustu sem menn telja í dag að veita ætti öðruvísi og breyttar reglur leggja meiri byrðar á sveitarfélögin sem málum er þannig háttað hjá. Ekki sanngjarnt að svo sé. Hugtök sem ég kannast ekki við eða pössuðu illa saman, geta skekkt niðurstöðuna. Okkar þjónustusvæði hefur verið verulega vanhaldið af fjármagni frá Jöfnunarsjóði til þess að mögulegt hafi verið að standa undir þeirri þjónustu sem vera ber. Framlögin byggðu í upphafi á þjónustustigi sem var fyrir yfirfærslu, en þó hefur þokast í rétta átt sl. tvö ár en þjónustusvæðið verður að fá frekari leiðréttingar á framlögum til þess að mögulegt verði að standa að fullu undir lagaskyldum um þjónustuna. Fjármagn í málaflokkunum er of lítið til að mæta brýnum þörfum fyrir þjónustu. Þá hefur útsvarsstofn sveitarfélaga hækkað á tilraunatímabilinu m.a. vegna útgreiðslu séreignarsparnaðar og þarf að taka sérstakt tillit til þess við endurskoðun á hlutfalli fjárframlaga í málaflokkinn. 66

68 2014 KPMG ehf. á Íslandi er aðili að alþjóðlegu neti KPMG, samtökum sjálfstæðra fyrirtækja sem aðild eiga að KPMG International Cooperative ( KPMG International ), svissnesku samvinnufélagi. Allur réttur áskilinn. Nafn, kennimark og cutting through complexity eru skráð vörumerki KPMG International Cooperative ( KPMG International ).