Leiðbeinandi tilmæli

Size: px
Start display at page:

Download "Leiðbeinandi tilmæli"

Transcription

1 Leiðbeinandi tilmæli nr. 2/2014 um upplýsingakerfi eftirlitsskyldra aðila. Gefin út á grundvelli 2. mgr. 8. gr. laga nr. 87/1998 um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi 21. mars 2014

2 Inngangur Fjármálaeftirlitið hefur eftirlit með starfsháttum eftirlitsskyldra aðila, skv. lögum um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi nr. 87/1998 og að þeir starfi í samræmi við þau lög og reglur sem um starfsemi þeirra gilda. Það hefur samkvæmt 2. mgr. 8. gr. sömu lagaheimild til að gefa út og birta opinberlega almenn leiðbeinandi tilmæli um starfsemi eftirlitsskyldra aðila. Með leiðbeinandi tilmælum þessum er stefnt að því að samræmdar kröfur verði gerðar til allra eftirlitsskyldra aðila varðandi rekstur upplýsingakerfa og notkun upplýsingatækni. Megintilgangur tilmælanna er að lágmarka rekstraráhættu eftirlitsskyldra aðila og stuðla að eftirfylgni eftirlitsskyldra aðila við lög og reglur er lúta að rekstri upplýsingakerfa. Tekið skal fram að tilmælum þessum er á engan hátt ætlað að koma í stað ákvæða laga og reglugerða er lúta að vernd persónuupplýsinga. Lágmörkun áhættu við rekstur upplýsingakerfa er m.a. fólgin í því að gera ráðstafanir sem miða að því að stýra rekstraráhættu, koma í veg fyrir hagsmunaárekstra og tryggja gagnsæi á markaði. Einnig ber að tryggja öryggi upplýsinga, þ.e. að tryggja aðgengi aðeins þeirra sem hafa til þess heimild, þegar þeir þurfa slíkt aðgengi og að upplýsingarnar séu réttar og óspilltar. Umfang aðgerða til að tryggja öryggi upplýsingakerfa á að vera í samræmi við umfang rekstur eftirlitsskylds aðila og þá áhættu sem honum fylgir. Tilmælin gilda um alla eftirlitsskylda aðila. Hins vegar gerir Fjármálaeftirlitið ríkari kröfur um eftirfylgni til eftirlitsskyldra aðila með umsvifamikla og fjölþætta starfsemi en minni aðila með einfalda starfsemi, sbr. nánar í gr. 1.5 tilmælanna. Því er gert ráð fyrir að smærri aðilum 1 dugi einfalt utanumhald, þó þeim beri að hafa þau sjónarmið að leiðarljósi sem fram koma í tilmælunum. Samkvæmt 1. mgr. 8. gr. laga nr. 87/1998 um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi ber eftirlitsskyldum aðilum að haga starfsemi sinni í samræmi við heilbrigða og eðlilega viðskiptahætti. Jafnframt má af 2. mgr. 10. gr. laganna leiða skyldu sömu aðila til þess að halda hag og rekstri sínum heilbrigðum. Fjármálaeftirlitið telur að í framangreindu felist m.a. að eftirlitsskyldir aðilar framkvæmi sjálfsmat á upplýsingatækniumhverfi sínu, sem er mat á umfangi rekstrar og flækjustigi viðskiptakerfa. Á grundvelli 2. málsl. 1. mgr. 9. gr. laga um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi fer Fjármálaeftirlitið fram á að sjálfsmatið sé sent eftirlitinu í gegnum gagnaskilakerfi eftirlitsins. Hafi aðili einu sinni skilað sjálfsmati þarf ekki að skila nýju slíku mati nema breytingar á þeim þáttum sem greindir eru í sjálfsmati eigi sér stað. Alþjóðlegir staðlar gilda á þessu sviði og einnig er töluvert til af leiðbeiningum um rekstur upplýsingakerfa. Má þar nefna ISO/IEC , ISO 9000 gæðastaðalinn og CobiT. Í mörgum öðrum Evrópuríkjum hafa verið sett fram sambærileg tilmæli eða reglur og er tekið mið af þeim í tilmælum þessum 2. 1 Stærð aðila er ákvörðuð út frá fjölda starfsmanna, uppsetningu á rekstri upplýsingatæknikerfa og flækjustigi viðskiptahugbúnaðar. Sjálfsmatseyðublað er aðgengilegt í skýrsluskilakerfi Fjármálaeftirlitsins. 2 T.d. Noregur - Svíþjóð - Danmörk - Finnland - og England - 2

3 Efni leiðbeinandi tilmæla um rekstur upplýsingakerfa eftirlitsskyldra aðila 1. Gildissvið 1.1. Tilmælin taka til allra eftirlitskyldra aðila skv. 2. gr. laga nr. 87/1998 um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi. Í ofangreindu felst að þeir aðilar sem falla undir gildissvið tilmæla þessara geri viðeigandi ráðstafanir til þess að öll upplýsingakerfi sem hafa þýðingu fyrir eða áhrif á starfsemi fyrirtækisins séu starfrækt í samræmi við tilmælin Með upplýsingakerfi er átt við þau vélrænu kerfi sem koma að vinnslu upplýsinga ásamt öllum tengingum að, frá og milli þeirra Þegar eftirlitsskyldur aðili er hluti af samstæðu þá eiga tilmælin við um rekstur upplýsingakerfa hjá félögum sem eru í samstæðunni með eftirlitsskylda aðilanum, ef þau hafa áhrif á eða skipta máli fyrir rekstur eftirlitsskylda aðilans Ef utanaðkomandi aðila er veittur aðgangur að upplýsingakerfum skal vera tryggt með skriflegum samningum að kröfur tilmælanna til öryggis og skjalfestingar séu uppfylltar. Með utanaðkomandi aðila er t.d. átt við aðila sem ekki er starfsmaður eftirlitsskylda aðilans Við framkvæmd og eftirfylgni tilmæla þessara telur Fjármálaeftirlitið eðlilegt að tekið sé tillit til stærðar og umfangs reksturs upplýsingakerfa eftirlitsskylds aðila. 2. Áhættumat 2.1. Fjármálaeftirlitið beinir þeim tilmælum til eftirlitsskyldra aðila að þeir ákveði viðmið fyrir ásættanlega áhættu tengda notkun upplýsingatækni m.t.t. starfssviðs og flækjustigs viðkomandi aðila. Í því sambandi þarf jafnframt að endurskoða viðmiðin með reglubundnum hætti og greina áhættu af rekstri upplýsingakerfa Til þess að framangreint áhættumatsferli nái markmiði sínu telur Fjármálaeftirlitið að ábyrgð, m.a. að því er lýtur að eftirfylgni á ráðstöfunum sem grípa á til í kjölfar undangengis áhættumats, þurfi að vera skilgreind með skýrum hætti. Jafnframt telur Fjármálaeftirlitið að eftirlitsskyldur aðili þurfi í því sambandi a.m.k. einu sinni á ári og auk þess í tengslum við breytingar sem skipta máli fyrir upplýsingaöryggi, að fara í gegnum áhættumat til þess að tryggja að áhættan sé innan viðmiða sem sett hafa verið fram sbr. 1 mgr. þessarar greinar Á grundvelli 1. mgr. 9. gr. laga um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi fer Fjármálaeftirlitið fram á að framkvæmd og niðurstaða áhættumats sé skjalfest, ásamt tillögum til úrbóta þar sem þörf er á og eftirfylgni. 3. Ábyrgð 3.1. Það er afstaða Fjármálaeftirlitsins að eftirlitsskyldur aðili beri ábyrgð á að rekstur upplýsingakerfa uppfylli þær kröfur sem til hans eru gerðar í tilmælum þessum. Þetta á við hvort sem rekstri upplýsingakerfa er útvistað að hluta til eða í heild sinni. Ábyrgð á rekstri upplýsingakerfa og áhættustýring vegna útvistunar liggur ávallt hjá stjórn eftirlitsskylds aðila og verður henni ekki útvistað. 3

4 4. Skipulag og gæði 4.1. Mikilvægt er að eftirlitsskyldir aðilar setji sér stefnu þar sem ákveðin eru markmið og öryggiskröfur til reksturs upplýsingakerfa. Jafnframt, að fyrirliggjandi séu skriflegar lýsingar á öllum verkferlum mikilvægum fyrir rekstur og öryggi upplýsingakerfa Mikilvægt er að í slíkum lýsingum sé ábyrgðin á eftirfarandi atriðum, viðvíkjandi rekstri upplýsingatæknikerfa, ávallt tryggð: Stjórnun Öflun búnaðar Þróun Rekstri Kerfisviðhaldi Afritun Öryggi upplýsinga Innleiðingu Niðurlagningu kerfa og búnaðar 4.3. Skjalfest og uppfærð lýsing á einstökum upplýsingakerfum sem eru mikilvæg fyrir starfsemi eftirlitsskylds aðila ætti ávallt að liggja fyrir Eftirlitsskyldur aðili ætti einnig að setja sér gæðamarkmið á einstökum sviðum upplýsingatækni og hafa til staðar skrifleg ferli til að fylgja eftir gæðamarkmiðunum og skrá frávik niður. 5. Öryggi 5.1. Fjármálaeftirlitið beinir þeim tilmælum til eftirlitsskyldra aðila að þeir komi á verkferlum sem tryggja vernd búnaðar, lagna, kerfa og upplýsinga sem eru mikilvæg rekstri aðilans, sbr. lið 1.2., fyrir: Áföllum Misnotkun Óheimilum aðgangi Óheimilum breytingum og skemmdarverkum Verkferlar vegna ofangreinds skulu að mati Fjármálaeftirlitsins taka til stjórnunar, úthlutunar, endurskoðunar og afturköllunar aðgangsheimilda að upplýsingakerfum, þ.m.t. færanlegum miðlum og upplýsingavinnslubúnaði. Kröfur til upplýsingaöryggis og reksturs kerfa skulu að mati Fjármálaeftirlitsins vera mælanlegar og frávik skráð. Tryggja þarf að framkvæmdin sé rekjanleg. Eftirlitsskyldur aðili skal að mati Fjármálaeftirlitsins tryggja að starfsfólk hljóti fullnægjandi þjálfun og fræðslu varðandi upplýsingaöryggi og ábyrgð þeirra hvað varðar upplýsingaöryggi sé komið á framfæri með skipulögðum hætti Eftirlitsskyldur aðili þarf að mati Fjármálaeftirlitsins að tryggja að fullnægjandi stjórn og stýringar séu til staðar fyrir netkerfi til að tryggja vernd fyrir ógnum og halda uppi öryggi fyrir þau kerfi og hugbúnað sem notar netið, þ.á m. upplýsingar í flutningi. Í því sambandi telur Fjármálaeftirlitið að koma þurfi á stýringum fyrir almenningsnet og þráðlaus net til þess að vernda kerfi og notendahugbúnað. 4

5 5.4. Mikilvægt er að eftirlitsskyldur aðili tryggi öryggi sitt gagnvart óværum og spillikóða (e. Malicious Code) með viðeigandi vörnum og eftirlitskerfum Til þess að gætt sé öryggis gagna og tryggð sé þagnarskylda eftirlitsskyldra aðila telur Fjármálaeftirlitið að eftirlitsskyldir aðilar skuli koma á verkferlum til þess að vernda skjöl, gögn og gagnamiðla gegn óheimilli uppljóstrun, breytingum, brottflutningi og eyðileggingu. Meðal færanlegra gagnamiðla teljast m.a. snjallsímar, spjald- og fartölvur, segulbönd, seguldiskar, minnislyklar, minniskort, færanleg harðdisksdrif, geisladiskar, stafrænir mynddiskar, innbyggðar minniseiningar tækjabúnaðar og aðrir sambærilegir miðlar. 6. Rekstur kerfa 6.1. Fjármálaeftirlitið beinir þeim tilmælum til eftirlitsskyldra aðila að skriflegir verkferlar liggi til grundvallar rekstri upplýsingakerfa Verkferlarnir skulu tryggja fullnægjandi og rétta gagnavinnslu, meðhöndlun og geymslu á gögnum ásamt aðgengi að upplýsingakerfum, sbr. 9 lið tilmæla þessara um vörslu og meðhöndlun gagna Mikilvægt er að eftirlitsskyldur aðili tryggi viðhald og umsjón upplýsingakerfa þannig að rekstur þeirra sé stöðugur og í samræmi við áætlanir. Viðhald þarf að vera unnið eftir skriflegum verkferlum sem stuðla að traustum, skipulögðum og fyrirsjáanlegum rekstri upplýsingakerfa. 7. Þróun og viðhald kerfa 7.1. Mikilvægt er að eftirlitsskyldur aðili hafi skriflega verkferla fyrir öflun, þróun og prófanir á upplýsingakerfum Ábyrgðaraðili viðkomandi upplýsingatæknikerfis ætti að gefa samþykki sitt fyrir notkun og/eða fyrir innleiðingu breytinga á kerfinu áður en það er tekið í notkun eða breyting er framkvæmd Verkferlar sem fjalla um breytingar þurfa að taka til allra breytinga sem geta haft áhrif á upplýsingakerfi og þurfa að tryggja viðeigandi, formlega meðhöndlun ásamt skráningu. Jafnframt þurfa verkferlar að taka á úthlutun og afturköllun aðgangsheimilda að þeim tölvuumhverfum er innihalda raungögn sem notuð eru fyrir þróun eða í prófanir Skrá þarf öll þau frávik sem að upp koma þegar kerfi eru tekin í notkun eða breytingar framkvæmdar í raunumhverfi, sbr. lið Frávik 8.1. Mikilvægt er að eftirlitsskyldur aðili fylgi skriflegum ferlum sem taka til meðhöndlunar frávika Ferlarnir þurfa að taka til frávika sem verða í rekstri upplýsingakerfa. 5

6 8.3. Markmið meðhöndlunar frávikanna skal vera að koma aftur á eðlilegu rekstrarástandi, finna orsakir frávika og koma í veg fyrir að þau endurtaki sig Mikilvægt er að eftirlitsskyldur aðili viðhafi rafræna skráningu frávika Með vísan til 1. mgr. 9. gr. laga um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi fer Fjármálaeftirlitið fram á að öll alvarleg frávik sem fela í sér rof á varðveislu, leynd, réttleika og tiltækileika upplýsingakerfa og gagna séu tilkynnt til Fjármálaeftirlitsins Til alvarlegri frávika skv. lið 8.5 teljast m.a. innbrot í upplýsingakerfi, gagnaleki og gagnatap, óvænt rekstarstöðvun upplýsingakerfa (í heild eða að hluta) sem hefur áhrif á starfsemina og önnur sambærileg tilvik Tilkynna skal alvarleg frávik til Fjármálaeftirlitsins svo fljótt sem verða má, þó eigi síðar en 24 tímum eftir að frávik uppgötvast. Tilkynningar um frávik skulu gerðar á þar til gert eyðublað í skýrsluskilakerfi Fjármálaeftirlitsins. 9. Varðveisla og meðhöndlun gagna 9.1. Í 1. mgr. 9. gr. laga nr. 87/1998 um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi er kveðið á um að Fjármálaeftirlitið skuli athuga rekstur eftirlitsskyldra aðila svo oft sem þurfa þykir. Þeim er skylt að veita eftirlitinu aðgang að öllu bókhaldi sínu, fundargerðum, skjölum og öðrum gögnum í vörslu þeirra er varða starfsemina sem FME telur nauðsynlegan. Jafnframt getur Fjármálaeftirlitið skv. ákvæðinu óskað upplýsinga á þann hátt og svo oft sem það telur þörf á Til þess að markmið áðurgreinds ákvæðis um aðgang Fjármálaeftirlitsins að gögnum eftirlitsskyldra aðila náist er mikilvægt að þau gögn sem eftirlitið kann að óska eftir séu til staðar þá og þegar krafa um upplýsingar er sett fram. Þar af leiðandi og að teknu tilliti til megintilgangs tilmæla þessara um lágmörkun rekstraráhættu telur Fjármálaeftirlitið að varðveisla og meðhöndlun gagna af hálfu eftirlitsskyldra aðila þurfi að uppfylla eftirfarandi skilyrði: Gerð séu öryggisafrit af gögnum og upplýsingakerfum Fyrirkomulag og verklag afritunar þarf að mati Fjármálaeftirlitsins að vera með skipulögðum hætti og innihalda reglubundið eftirlit með því að afrit séu samkvæmt skjalfestu verklagi, nothæf og aðgengileg og innihaldi m.a. lýsingu á geymslutíma, staðsetningu afrita og búnaði nauðsynlegum til endurheimta Afrit af upplýsingakerfum sem innihalda viðskiptaupplýsingar séu tiltæk að lágmarki í tvö ár frá uppruna skráningar, þ.m.t. afritunarkerfi sem þarf til að endurheimta gögnin Afrit af upplýsingakerfum með samskiptum sem innihalda viðskiptafyrirmæli séu tiltæk að lágmarki í fimm ár frá uppruna skráningar, þ.m.t. afritunarkerfi sem þarf til að endurheimta gögnin Afrit af bókhaldskerfum séu tiltæk að lágmarki í sjö ár frá uppruna skráningar, samkvæmt 19. og 20. gr. laga nr. 145/1994 um bókhald, þ.m.t. afritunarkerfi sem þarf til að endurheimta gögnin Afrit séu tiltæk eftirlitsaðilum með skömmum fyrirvara og aðgengi að tilteknum gögnum sé fyrirhafnarlítið Undir ofangreind kerfi falla öll þau upplýsingakerfi eftirlitsskylds aðila sem innihalda skráningar og gögn er varða viðskiptaupplýsingar og/eða viðskiptafyrirmæli. Hér er 6

7 því átt við öll upplýsinga- og samskiptakerfi er tengjast viðskiptum, s.s. tölvupóstur, símkerfi, farsímar, föx, snarspjall eða annarskonar samskiptakerfi, auk annarra gagna sem innihalda viðskiptafyrirmæli Með viðskiptaupplýsingum er átt við allar upplýsingar og gögn um viðskiptavini og stöðu hans gagnvart viðkomandi eftirlitsskyldum aðila Með viðskiptafyrirmæli er átt við samskipti sem fela í sér bindandi ákvarðanir á milli aðila, s.s. fyrirmæli um framkvæmd ákveðinna viðskipta, staðfestingu á samningum, o.s.frv Fjármálaeftirlitið gerir ekki athugasemdir ef eftirlitsskyldur aðili kýs að takmarka móttöku viðskiptafyrirmæla við ákveðin kerfi, s.s. tölvupóst eða annan álíka sannanlegan máta Ofangreind afrit geta verið nauðsynleg Fjármálaeftirlitinu til að endurgera sérhvert mikilvægt stig í ferli tiltekinna viðskipta. Slík endurgerð er mikilvægur liður í eftirlitshlutverki Fjármálaeftirlitsins, jafnt skv. 1. mgr. 8. gr. laga um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi sem og eftirlitsákvæðum einstakra sérlaga. Í ljósi alls þess sem að ofan greinir og vegna þess að ekki er víst að fyrir liggi, þegar afrit eru gerð, hvort eða hvenær Fjármálaeftirlitið muni óska eftir tilteknum gögnum er mikilvægt að gögnin séu geymd um tiltekin tíma Til þess að tryggja öryggi og trúverðugleika þeirra viðskiptaupplýsinga og viðskiptafyrirmæla sem í öryggisafritum eru geymd er mikilvægt að öryggisafrit séu þannig úr garði gerð að: Notendur geti ekki endanlega eytt skjölum, færslum, skilaboðum eða samskiptasögu úr viðkomandi upplýsingakerfum á því tímabili sem um ræðir í gr Afrit sem tekin eru innihaldi allar færslur viðskiptakerfa, skjöl, skrá yfir símtöl, tölvupóst, skilaboð, eða sambærileg gögn, í samfelldri og rekjanlegri tímaröð, enda innihaldi framangreind gögn viðskiptaupplýsingar Afrit séu ritvarin með þeim hætti að ekki sé mögulegt að eyða eða breyta þeim fyrir mistök á nokkurn hátt Aðgengi að afritum sé takmarkað við samþykkta aðila Tryggt sé að afrit séu læsileg til loka geymslutímans Afrit séu vistuð á öruggum stað í hæfilegri fjarlægð frá frumgögnum. 10. Viðbúnaðarumgjörð Fjármálaeftirlitið telur það lið í eðlilegum viðskiptaháttum og heilbrigðum rekstri, sbr. 1. mgr. 8. gr. og 2. mgr. 10. gr. laga um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi að eftirlitskyldur aðili geri ráð fyrir mögulegum áföllum sem geta valdið rekstrarstöðvun með þeim afleiðingum að rekstur upplýsingakerfa geti ekki haldið áfram. Þar af leiðandi telur Fjármálaeftirlitið að eftirlitsskyldur aðili skuli koma á heildstæðri umgjörð um stjórnun varðandi samfelldan rekstur þar sem skilgreind eru hlutverk, ábyrgð, verkefni og áhættur Á grundvelli áhættumats, sbr. lið 2, telur FME mikilvægt að skilgreind séu þau upplýsingakerfi sem eru mikilvæg starfsemi aðilans og umgjörðin skal taka til Umgjörðin skal að mati Fjármálaeftirlitsins m.a. taka til eftirfarandi atriða: 7

8 Greiningu og mats á þá einstöku þætti sem geta brugðist og til hvaða viðeigandi ráðstafana skuli grípa Skýr viðmið skulu sett um hvenær grípa skuli til varalausna Endurheimtuferla Upplýsingagjöf til stjórnar, starfsmanna, viðskiptamanna og annarra aðila sem vitneskju þurfa að hafa um rekstrarstöðvun Mikilvægt er að umgjörðin sé í samræmi við stærð og umfang eftirlitsaðilans Endurskoða og uppfæra þarf umgjörðina reglulega Mikilvægt er að eftirlitskyldur aðili hafi skjalfesta viðbúnaðaráætlun eða neyðaráætlun, sem skal grípa til í kjölfar áfalls sem veldur rekstrarstöðvun upplýsingakerfa. Áföll teljast þeir atburðir sem valda því að afkastageta upplýsingakerfa skerðist Áætlunin skal að mati Fjármálaeftirlitsins m.a. innihalda eftirfarandi atriði: Yfirsýn yfir upplýsingakerfin sem tilheyra áætluninni Lýsingu á áfallalausnum Skýr viðmið um gangsetningu á áfallalausnum Ásættanleg tímamörk rekstrarstöðvunar áður en gripið er til áfallalausna Verkferlum til að koma rekstri upplýsingakerfa aftur í gang Yfirsýn yfir ábyrgðarsvið og gangsetningaferla áfallalausna Upplýsingagjöf til stjórnar, starfsmanna, birgja, viðskiptavina, opinberra stjórnvalda og fjölmiðla Mikilvægt er að áætluninni sé framfylgt með kennslu, æfingum og prófunum á varalausnum sem tryggja að þær virki eins og til er ætlast, eftir því sem við á. Jafnframt er mikilvægt að prófanir séu skjalfestar þannig að hægt sé að leggja mat á framkvæmd og árangur. 11. Útvistun Fjármálaeftirlitið beinir þeim tilmælum til eftirlitsskyldra aðila að hafa stefnu varðandi útvistun sem tekur á hvaða þáttum í rekstri upplýsingatæknikerfa megi útvista og hvert megi útvista þeim Sé valið að útvista hýsingu gagna til þriðja aðila beinir Fjármálaeftirlitið þeim tilmælum til eftirlitsskyldra aðila að þeir tryggi að Fjármálaeftirlitið geti ávallt leitað eftir upplýsingum sem eru hýstar hjá þriðja aðila með sama hætti og ef eftirlitið væri að leita eftir gögnum hýstum hjá eftirlitsskylda aðilanum sjálfum Kjósi eftirlitsskyldur aðili að útvista til erlends aðila fer Fjármálaeftirlitið fram á að vera upplýst fyrirfram um slíka útvistun, ásamt því að fá nauðsynlegar upplýsingar um hvert eftirlitið geti sótt gögn ef þörf krefur. Nauðsynlegar upplýsingar í þessu sambandi eru t.d. upplýsingar um útvistunaraðila, land hans og heimilisfang, hvar gögnin verða vistuð, upplýsingar um tengiliði hjá útvistunaraðila og staðfesting á því að útvistunaraðili sé upplýstur um að Fjármálaeftirlitinu sé heimill aðgangur að þeim gögnum sem um ræðir Með vísan til markmiðs 1. mgr. 9. gr. laga um opinbert eftirlit með Fjármálastarfsemi, sbr. einnig umfjöllun í lið 9.1 hér á undan beinir Fjármálaeftirlitið 8

9 þeim tilmælum til eftirlitsskyldra aðila að þeir keðjuútvisti ekki hýsingu á upplýsingakerfum og gögnum lengra en til þriðja aðila 3, hvorki að hluta né öllu leyti Með keðjuútvistun í er átt við þegar útvistun á upplýsingatæknikerfum eftirlitsskylds aðila til hýsingaraðila er áfram útvistað frá hýsingaraðila til þriðja aðila. Það telst ekki keðjuútvistun þegar um er að ræða útvistun innan samstæðu Fjármálaeftirlitið beinir þeim tilmælum til eftirlitsskyldra aðila að þeir keðjuútvisti ekki út fyrir evrópska efnahagssvæðið og þá aðeins að því tilskyldu að lagaumhverfi í því ríki sem keðjuútvistað er til standi ekki í vegi fyrir aðgengi Fjármálaeftirlitsins að gögnum Skriflegur samningur við útvistunaraðila skal að mati Fjármálaeftirlitsins innihalda að lágmarki: Ákvæði um hvaða þjónustu vistunaraðili skal inna af hendi (Service Level Agreement) Ákvæði um rétt eftirlitsskylds aðila til eftirlits með þeirri starfsemi vistunaraðilans sem samningurinn tekur til Ákvæði um þagnarskyldu vistunaraðila og starfsmanna hans til samræmis við þagnarskyldu þá sem hvílir á hinum eftirlitsskylda aðila Ákvæði um heimild Fjármálaeftirlitsins til aðgangs að gögnum og upplýsingum eftirlitsskylda aðilans hjá vistunaraðila Ákvæði um að athuganir, sem Fjármálaeftirlitið telur vera nauðsynlegan lið í eftirliti með eftirlitsskylda aðilanum, geti farið fram á vinnustöð vistunaraðila Ákvæði um hvort keðjuútvistun sé heimil og þá að hvaða leyti og hvaða takmarkanir eftirlitsskyldur aðili setur útvistunaraðila til keðjuútvistunar Í tengslum við ákvæði liðar 11.5 telur Fjármálaeftirlitið mikilvægt að eftirlitsskyldur aðili gæti þess, með eigin aðgerðum eða formlegu samstarfi við aðra aðila en vistunaraðilann, að hann búi yfir nægilegri þekkingu (tæknilegri og lagalegri) til að gera útvistunarsamninginn Mikilvægt er að í þjónustusamningi við útvistunaraðila tilnefni eftirlitsskyldur aðili ábyrgðaraðila innan síns fyrirtækis sem ber ábyrgð á kröfum þeim sem til eftirlitsskylda aðilans eru gerðar skv. liðum Jafnframt fylgist ábyrgðaraðilinn með að útvistunaraðili uppfylli þær kröfur sem gerðar eru til hans í þjónustusamningi Við tilgreiningu ábyrgðaraðila telur Fjármálaeftirlitið nægjanlegt að tilgreindur sé starfstitill eða staða starfsmanns í ábyrgðarstöðu innan viðkomandi fyrirtækis, þ.e. að ekki sé um nafngreindan einstakling að ræða Stjórnunarlegri ábyrgð, þ.á m. að því er lýtur að eftirfylgni við leiðbeinandi tilmæli þessi, verður að mati Fjármálaeftirlitsins ekki útvistað. 12. Skráning 3 Með keðjuútvistun til þriðja aðila er átt við að eftirlitsskyldur aðili útvisti til annars aðila og að sá aðili útvisti til þriðja aðila. Fjármálaeftirlitið gerir ekki athugasemdir við slíka útvistun en telur að keðjur ættu ekki að ná til fjórða aðila eða lengra. 9

10 12.1. Skjalfest, uppfærð lýsing á mikilvægum upplýsingakerfum, sem hafa þýðingu fyrir starfsemi eftirlitsskylds aðila skal ávallt liggja fyrir Fjármálaeftirlitið beinir þeim tilmælum til eftirlitsskyldra aðila að þeir feli innri endurskoðanda eða óháðum aðila, t.d. aðila sem tekur að sér endurskoðun upplýsingatæknikerfa, til að taka út hjá sér öll þau atriði sem tilmæli þessi tilgreina. Mikilvægt er að framkvæmd úttektaraðila sé með skipulögðum og markvissum hætti og fylgi almennt þekktri og viðurkenndri aðferðafræði Úttekt skv. lið 12.2 skal taka mið af stærð og umfangi reksturs Vottun eftirlitsskylds aðila skv. ISO staðli um upplýsingaöryggi jafngildir úttekt skv. lið 12.2, að því gefnu að vottun sé í gildi og umfang vottunar nái yfir þær kröfur sem settar eru fram í tilmælum þessum. Úttekt vottunar, eins árs gömul eða yngri, sem er framkvæmd af þar til bærum aðila jafngildir niðurstöðu úttektar skv. lið Á grundvelli 1. mgr. 9. gr. laga um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi fer Fjármálaeftirlitið fram á að framkvæmd og niðurstaða úttektar skv. lið 12.2, ásamt tillögum til úrbóta þar sem þörf er á, sé skjalfest og að henni verði skilað til Fjármálaeftirlitsins árlega í samræmi við fyrirmæli í gagnaskilakerfi eftirlitsins. Hið sama á við ef aðili kýs að nota úttekt vottunar skv. lið Reykjavík, 21. mars 2014 FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ Unnur Gunnarsdóttir Jón Andri Sigurðarson 10

FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ. THE FlNAKCIAL SUPERVISORY AUTHORITY, iceland. nr.5/2011. Leiðbeinandi tilmæli um stöðu og verksvið regluvörslu fjármálafyrirtækja

FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ. THE FlNAKCIAL SUPERVISORY AUTHORITY, iceland. nr.5/2011. Leiðbeinandi tilmæli um stöðu og verksvið regluvörslu fjármálafyrirtækja FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ THE FlNAKCIAL SUPERVISORY AUTHORITY, iceland Leiðbeinandi tilmæli nr.5/2011 Leiðbeinandi tilmæli um stöðu og verksvið regluvörslu fjármálafyrirtækja Gefin út samkvæmt 2. mgr. 8 gr. laga

More information

Kennaraglósur Excel Flóknari aðgerðir: Solver

Kennaraglósur Excel Flóknari aðgerðir: Solver Kennaraglósur Excel Flóknari aðgerðir: Solver 14 1 Excel Solver Excel Solver er viðbót (e. add-in) við Excel sem hjálpar til að finna bestu lausn á viðfangsefnum eins og þegar um er að ræða takmarkaðar

More information

Málsýni. Aðferð til að meta málþroska barna. Jóhanna Einarsdóttir, Ester Sighvatsdóttir og Álfhildur Þorsteinsdóttir

Málsýni. Aðferð til að meta málþroska barna. Jóhanna Einarsdóttir, Ester Sighvatsdóttir og Álfhildur Þorsteinsdóttir Málsýni Aðferð til að Jóhanna Einarsdóttir, Ester Sighvatsdóttir og Álfhildur Þorsteinsdóttir Málsýni hvað er það?? Málsýni þýðing á enska orðinu language sample Dæmi um málsýni Notað í rannsóknum um máltöku

More information

Hugbúnaður kemur ekki í stað fólks! Camilla Ósk Hákonardóttir

Hugbúnaður kemur ekki í stað fólks! Camilla Ósk Hákonardóttir Hugbúnaður kemur ekki í stað fólks! Camilla Ósk Hákonardóttir 1 Hvað er stjórnun viðskiptatengsla (CRM)? Stjórnun viðskiptatengsla er hugmyndafræði Stjórnun viðskiptatengsla er stefna Stjórnun viðskiptatengsla

More information

Endurskoðunarnefndir Áhættustýring og áhættueftirlit. Deloitte FAS Maí 2010

Endurskoðunarnefndir Áhættustýring og áhættueftirlit. Deloitte FAS Maí 2010 Endurskoðunarnefndir Áhættustýring og áhættueftirlit Deloitte FAS Maí 2010 Einingar tengdar almannahagsmunum og áhættustýring Kröfur um áhættustýringu eininga tendra almannahagsmunum er víða að finna í

More information

1*1 Minnisblað Dags

1*1 Minnisblað Dags Tilkynntir aðilar skv. VII. kafla reglugerðar EB nr. 305/2011. Forsaga og lagagrundvöllur Málsmeðferð. Alþingi Erindi nr. Þ 143/572 komudagur 9.12.2013 Lög um mannvirki nr. 160/2010 Samkvæmt gildandi lögum

More information

Reglur um bestu framkvæmd viðskipta Samþykkt í febrúar 2017/ Áætluð endurskoðun í febrúar 2018 / Ábyrgðaraðili: Regluvarsla

Reglur um bestu framkvæmd viðskipta Samþykkt í febrúar 2017/ Áætluð endurskoðun í febrúar 2018 / Ábyrgðaraðili: Regluvarsla Reglur um bestu framkvæmd viðskipta Samþykkt í febrúar 2017/ Áætluð endurskoðun í febrúar 2018 / Ábyrgðaraðili: Regluvarsla 1. Tilgangur og gildissvið 1.1. Reglur þessar eru settar á grundvelli laga nr.

More information

Sykursýkisdagbók ÚTGEFANDI: LANDSPÍTALI JANÚAR 2014 (BYGGT Á DIABETES HEALTH RECORD FRÁ THE DIABETES COALTILATION OF CALIFORNIA.)

Sykursýkisdagbók ÚTGEFANDI: LANDSPÍTALI JANÚAR 2014 (BYGGT Á DIABETES HEALTH RECORD FRÁ THE DIABETES COALTILATION OF CALIFORNIA.) Sykursýkisdagbók ÚTGEFANDI: LANDSPÍTALI JANÚAR 2014 (BYGGT Á DIABETES HEALTH RECORD FRÁ THE DIABETES COALTILATION OF CALIFORNIA.) www.landspitali.is Nafn Læknir Hjúkrunarfræðingur Símanúmer Ræddu eftirfarandi

More information

Leiðbeinandi tilmæli. Viðmiðunarreglur vegna álagsprófa, samþjöppunar- og vaxtaáhættu hjá fjármálafyrirtækjum. Ekki í gildi. nr.

Leiðbeinandi tilmæli. Viðmiðunarreglur vegna álagsprófa, samþjöppunar- og vaxtaáhættu hjá fjármálafyrirtækjum. Ekki í gildi. nr. Leiðbeinandi tilmæli Viðmiðunarreglur vegna álagsprófa, samþjöppunar- og vaxtaáhættu hjá fjármálafyrirtækjum nr. 2/2007 Gefið út skv. 2. mgr. 8. gr. laga nr. 87/1998 um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi.

More information

1. janúar 2015 Nýir skilmálar Facebook persónuverndarsjónarmið

1. janúar 2015 Nýir skilmálar Facebook persónuverndarsjónarmið 1. janúar 2015 Nýir skilmálar Facebook persónuverndarsjónarmið Ævar Einarsson 28. janúar 2014 Ævar Einarsson Liðstjóri í UT ráðgjöf Ævar er Senior Manager og ráðgjafi í Upplýsingarækni- ráðgjöf Deloitte

More information

Frumvarp til laga. um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga. Frá dómsmálaráðherra.

Frumvarp til laga. um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga. Frá dómsmálaráðherra. 148. löggjafarþing 2017 2018. Þingskjal 1029 622. mál. Stjórnarfrumvarp. Frumvarp til laga um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga. Frá dómsmálaráðherra. I. KAFLI Markmið, orðskýringar og gildissvið.

More information

Innra eftirlit 2. útgáfa september útgáfa október 2017

Innra eftirlit 2. útgáfa september útgáfa október 2017 Innra eftirlit 2. útgáfa október 2017 Efnisyfirlit 1 Inngangur...3 2 Skilgreining á innra eftirliti...4 2.1 Hugtakið innra eftirlit...4 2.2 Markmið innra eftirlits...5 2.3 Einkenni innra eftirlits...6

More information

Leiðbeinandi tilmæli

Leiðbeinandi tilmæli Leiðbeinandi tilmæli nr. 1/2014 um mat á tengslum aðila vegna reglna um stórar áhættuskuldbindingar Gefin út samkvæmt 2. mgr. 8 gr. laga nr. 87/1998 um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi 19. febrúar

More information

Samantekt umsagna vegna umræðuskjals nr. 13/2012

Samantekt umsagna vegna umræðuskjals nr. 13/2012 Samantekt umsagna vegna umræðuskjals nr. 13/2012 Umsagnir bárust frá eftirtöldum aðilum: 1. Arion banka hf. 2. Íslandsbanka 3. Lýsingu hf. 4. Samtök fjármálafyrirtækja 5. Seðlabanka Íslands 6. Straumi

More information

Tryggð viðskiptavina við banka í kjölfar bankahrunsins. Þórhallur Guðlaugsson dósent Friðrik Eysteinsson aðjunkt

Tryggð viðskiptavina við banka í kjölfar bankahrunsins. Þórhallur Guðlaugsson dósent Friðrik Eysteinsson aðjunkt Tryggð viðskiptavina við banka í kjölfar bankahrunsins Þórhallur Guðlaugsson dósent Friðrik Eysteinsson aðjunkt Rannsóknarspurningin Treystir fólk sínum viðskiptabanka betur en öðrum og gæti það verið

More information

VIÐAUKI VIÐ THE BLACKBERRY SOLUTION LEYFISSAMNINGINN FYRIR BLACKBERRY VIÐSKIPTALEGA SKÝJAÞJÓNUSTU FYRIR MICROSOFT OFFICE 365 ( VIÐAUKINN )

VIÐAUKI VIÐ THE BLACKBERRY SOLUTION LEYFISSAMNINGINN FYRIR BLACKBERRY VIÐSKIPTALEGA SKÝJAÞJÓNUSTU FYRIR MICROSOFT OFFICE 365 ( VIÐAUKINN ) VIÐAUKI VIÐ THE BLACKBERRY SOLUTION LEYFISSAMNINGINN FYRIR BLACKBERRY VIÐSKIPTALEGA SKÝJAÞJÓNUSTU FYRIR MICROSOFT OFFICE 365 ( VIÐAUKINN ) MIKILVÆGAR TILKYNNINGAR: Til þess að fá aðgang að og/eða nota

More information

Leiðbeinandi tilmæli

Leiðbeinandi tilmæli Leiðbeinandi tilmæli nr. 3/2014 um áhættustýringu og starfssvið tryggingastærðfræðings hjá vátryggingafélögum Gefin út á grundvelli 2. mgr. 8. gr. laga nr. 87/1998 um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi

More information

Hvað er heildstæð áhættustýring og hvernig má leggja mat á virkni hennar?

Hvað er heildstæð áhættustýring og hvernig má leggja mat á virkni hennar? VIÐSKIPTASVIÐ Hvað er heildstæð áhættustýring og hvernig má leggja mat á virkni hennar? Áhersla lögð á umhverfi fjármálafyrirtækja Ritgerð til BS-gráðu Nemandi: Jóhanna K. Svavarsdóttir Leiðbeinandi: Guðmundur

More information

I. Erindi Atlassíma ehf.

I. Erindi Atlassíma ehf. Málefni: Bráðabirgðaákvörðun um númeraflutning I. Erindi Atlassíma ehf. Með tölvupósti, dags. 24. apríl 2006, barst Póst- og fjarskiptastofnun (PFS) kvörtun frá Atlassíma ehf. um að Síminn hf. hefði synjað

More information

Öryggisstefna Heilbrigðisstofnunar Suðurnesja í upplýsingatækni

Öryggisstefna Heilbrigðisstofnunar Suðurnesja í upplýsingatækni Öryggisstefna Heilbrigðisstofnunar Suðurnesja í upplýsingatækni Samþykkt í framkvæmdastjórn HSS 18. apríl 2007 Unnið af nefnd um öryggi í upplýsingatækni skipaðri af framkvæmdastjórn HSS í febrúar 2007

More information

Alþjóðlegir staðlar og siðareglur um innri endurskoðun. Janúar 2013

Alþjóðlegir staðlar og siðareglur um innri endurskoðun. Janúar 2013 Alþjóðlegir staðlar og siðareglur um innri endurskoðun Janúar 2013 Copyright 2013 by The Institute of Internal Auditors, 247 Maitland Avenue, Altamonte Springs, Florida, 32701-4201 USA. All rights reserved.

More information

Tíðniheimild Yellow Mobile B.V.

Tíðniheimild Yellow Mobile B.V. Tíðniheimild Yellow Mobile B.V. til notkunar fyrir farnetsþjónustu á 2600 MHz tíðnisviðinu (Tíðniheimild L 2600) 7. júlí 2017 Með vísan til IV. kafla laga, nr. 81/2003, um fjarskipti, ákvæða reglugerðar,

More information

Innri endurskoðun Október 1999

Innri endurskoðun Október 1999 Innri endurskoðun Október 1999 Efnisyfirlit INNGANGUR...5 1. SKILGREINING Á INNRI ENDURSKOÐUN...7 1.1 HVAÐ ER INNRI ENDURSKOÐUN...7 1.2 HLUTVERK...7 1.3 EINKENNI...8 1.4 ÁRANGURSRÍK INNRI ENDURSKOÐUN...9

More information

Alþjóðlegir staðlar um innri endurskoðun (Staðlarnir)

Alþjóðlegir staðlar um innri endurskoðun (Staðlarnir) Inngangur að stöðlunum Innri endurskoðun fer fram í margvíslegu lagaumhverfi og menningarheimum, hjá fyrirtækjum sem hafa mismunandi tilgang og eru breytileg að stærð, uppbyggingu og flækjustigi, og hún

More information

Vörumerki. Auðkenni markaðarins. Vörumerkjaréttur í stuttu máli Skráning vörumerkja Me höndlun umsókna Alþjó leg skráning vörumerkja

Vörumerki. Auðkenni markaðarins. Vörumerkjaréttur í stuttu máli Skráning vörumerkja Me höndlun umsókna Alþjó leg skráning vörumerkja Vörumerki Auðkenni markaðarins Vörumerkjaréttur í stuttu máli Skráning vörumerkja Me höndlun umsókna Alþjó leg skráning vörumerkja 2 EFNISYFIRLIT 4 Hvað er vörumerki? - Orðmerki - Bókstafir og tölustafir

More information

Málsástæður og lagarök Greinargerð andmælanda

Málsástæður og lagarök Greinargerð andmælanda Úrskurður nr. 11/2017 23. nóvember 2017 Andmæli gegn skráningu merkisins North Rock nr. V0102054 IIC-Intersport International Corporation GmbH, Sviss gegn Umboðssölunni Art Málavextir Þann 26. september

More information

Úrskurður Einkaleyfastofunnar. í andmælamáli. nr. 2/2012. Rolex SA, Sviss. gegn. Prolex ehf, Íslandi

Úrskurður Einkaleyfastofunnar. í andmælamáli. nr. 2/2012. Rolex SA, Sviss. gegn. Prolex ehf, Íslandi Úrskurður Einkaleyfastofunnar í andmælamáli nr. 2/2012 Rolex SA, Sviss gegn Prolex ehf, Íslandi Málsatvik: Þann 8. febrúar 2011 lagði Unnar Steinn Bjarndal, f.h Prolex ehf., Hafnargötu 51-55, 230 Reykjanesbæ,

More information

Nefndasvið Alþingis b.t. umhverfis- og samgöngunefndar Austurstræti Reykjavík. Reykjavík, 11. febrúar 2014

Nefndasvið Alþingis b.t. umhverfis- og samgöngunefndar Austurstræti Reykjavík. Reykjavík, 11. febrúar 2014 Nefndasvið Alþingis b.t. umhverfis- og samgöngunefndar Austurstræti 8-10 150 Reykjavík Reykjavík, 11. febrúar 2014 Tilv.: 1401030 Efni: Umsögn Samkeppniseftirlitsins um frumvarp til laga um breytingu á

More information

Stefna RIM um gagnaleynd

Stefna RIM um gagnaleynd Stefna RIM um gagnaleynd Research In Motion Limited, dótturfyrirtæki þess og samstarfsfyrirtæki ( RIM ) skuldbinda sig til að viðhalda langtímastefnu um gagnaleynd og öryggi persónuupplýsinga þinna, þ.e.

More information

Skráning lýsigagna samkvæmt kröfum INSPIRE - Leiðbeiningar -

Skráning lýsigagna samkvæmt kröfum INSPIRE - Leiðbeiningar - Skráning lýsigagna samkvæmt kröfum INSPIRE - Leiðbeiningar - V201111072 Anna Guðrún Ahlbrecht Saulius Prizginas Landmælingar Íslands Akranesi 29.01.2013 Efnisyfirlit Inngangur...3 Lýsigögn skráð frá grunni

More information

Tengdir aðilar á markaði

Tengdir aðilar á markaði BS ritgerð í viðskiptafræði Tengdir aðilar á markaði Samanburður á skilgreiningum og lagaákvæðum er þá varðar Kateryna Hlynsdóttir Tengdir aðilar á markaði Samanburður á skilgreiningum og lagaákvæðum er

More information

Fimmtudagurinn 27. september fundur samkeppnisráðs. Kvörtun Mallands ehf. vegna misnotkunar Hörpu hf. á markaðsráðandi stöðu. I.

Fimmtudagurinn 27. september fundur samkeppnisráðs. Kvörtun Mallands ehf. vegna misnotkunar Hörpu hf. á markaðsráðandi stöðu. I. Fimmtudagurinn 27. september 2001 170. fundur samkeppnisráðs Ákvörðun nr. 28/2001 Kvörtun Mallands ehf. vegna misnotkunar Hörpu hf. á markaðsráðandi stöðu I. Erindið Með erindi, dags. 2. mars 2001, óskaði

More information

Varðveisla gagna í stjórnsýslunni

Varðveisla gagna í stjórnsýslunni n Fræðigreinar STJÓRNMÁL Varðveisla gagna í stjórnsýslunni Kristín Benediktsdóttir, dósent við Lagadeild Háskóla Íslands Trausti Fannar Valsson, dósent við Lagadeild Háskóla Íslands Útdráttur Mikið af

More information

Sameiginleg yfirráð Arion banka og Búvalla yfir Högum hf.

Sameiginleg yfirráð Arion banka og Búvalla yfir Högum hf. Miðvikudagur, 11. maí, 2011 Ákvörðun nr. 20/2011 Sameiginleg yfirráð Arion banka og Búvalla yfir Högum hf. I. Málavextir og málsmeðferð Með bréfi dags. 18. febrúar 2011 tilkynntu Búvellir slhf. (hér eftir

More information

Fimmtudagur, 1. apríl fundur samkeppnisráðs

Fimmtudagur, 1. apríl fundur samkeppnisráðs Fimmtudagur, 1. apríl 2004 217. fundur samkeppnisráðs Ákvörðun nr. 6/2004 Erindi Samtaka verslunar og þjónustu og Samtaka verslunarinnar vegna breytinga Kreditkorts hf. á gjaldskrá fyrirtækisins I. Málavextir

More information

MINNISBLAÐ. Verði framangreind breytingatillaga samþykkt þarf að skipta hugtakinu millibankaviðskipti í frumvarpinu sbr.

MINNISBLAÐ. Verði framangreind breytingatillaga samþykkt þarf að skipta hugtakinu millibankaviðskipti í frumvarpinu sbr. MINNISBLAÐ Til: Frá: Efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis Dómsmálaráðuneytinu Dags: 4. desember 2018 Efni: Umsagnir um frumvarp til nýrra heildarlaga um aðgerðir gegn peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka,

More information

Landsamtök lífeyrissjóða Bt. stjórnar og framkvæmdastjóra Guðrúnartúni Reykjavík 25. september 2016

Landsamtök lífeyrissjóða Bt. stjórnar og framkvæmdastjóra Guðrúnartúni Reykjavík 25. september 2016 Landsamtök lífeyrissjóða Bt. stjórnar og framkvæmdastjóra Guðrúnartúni 1 105 Reykjavík 25. september 2016 Efni: Fjárfestingarheimildir lífeyrissjóða Þann 20. september s.l. lagði efnahags- og viðskiptanefnd

More information

Gagnasafnsfræði. Páll Melsted 16. sept

Gagnasafnsfræði. Páll Melsted 16. sept Gagnasafnsfræði Páll Melsted 16. sept Endurtekin gildi Ef við viljum losna við endurtekin gildi er hægt að nota DISTINCT SELECT DISTINCT name FROM MovieExec, Movie, StarsIn WHERE cert = producerc AND title

More information

Ósk Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands um undanþágu vegna fagráðs um styrkflokkað timbur

Ósk Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands um undanþágu vegna fagráðs um styrkflokkað timbur Miðvikudagur, 4. júlí 2012 Ákvörðun nr. 15/2012 Ósk Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands um undanþágu vegna fagráðs um styrkflokkað timbur I. MÁLAVEXTIR OG MÁLSMEÐFERÐ Samkeppniseftirlitinu barst erindi þann 30.

More information

Point-and-click -samningur CABAS

Point-and-click -samningur CABAS 2018-05-30 1 af 5 Point-and-click -samningur CABAS Bakgrunnur CAB Group AB, 556131-2223 ( CAB ), hefur þróað reiknikerfi með gagnagrunni til útreikninga á tjónaviðgerðum á fólksbílum, flutningabifreiðum,

More information

ENDURSKOÐUN LAGA UM OPINBERT EFTIRLIT MEÐ FJÁRMÁLASTARFSEMI O.FL. Skýrsla og tillögur starfshóps fjármála- og efnahagsráðherra

ENDURSKOÐUN LAGA UM OPINBERT EFTIRLIT MEÐ FJÁRMÁLASTARFSEMI O.FL. Skýrsla og tillögur starfshóps fjármála- og efnahagsráðherra ENDURSKOÐUN LAGA UM OPINBERT EFTIRLIT MEÐ FJÁRMÁLASTARFSEMI O.FL. Skýrsla og tillögur starfshóps fjármála- og efnahagsráðherra Fjármála og efnahagsráðuneytið FJR / 11.6.2018-2 - Efnisyfirlit Inngangur...

More information

Hamraborg Kópavogí - sími bréfsími S

Hamraborg Kópavogí - sími bréfsími S Erindi nr. Þ H é r a ð s s k j a l a s a f n K ó p a v o g s ^ t m t d a g u r I S. 3. 2 o I I Hamraborg 1-200 Kópavogí - sími 544 4750 - bréfsími S44 2110 Nefhdasvið Alþingis Austurstræti 8-10 150 Reykjavík

More information

1. gr. 2. gr. 3. gr. 4. gr.

1. gr. 2. gr. 3. gr. 4. gr. Parísarsamningurinn Aðilar að þessum Parísarsamningi, sem eru aðilar að rammasamningi Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar, hér á eftir nefndur samningurinn, samkvæmt Durban-vettvanginum fyrir auknar

More information

Áhrif upplýsingatækni á vinnuumhverfi og persónuvernd. - Lögfræðileg úttekt -

Áhrif upplýsingatækni á vinnuumhverfi og persónuvernd. - Lögfræðileg úttekt - Áhrif upplýsingatækni á vinnuumhverfi og persónuvernd - Lögfræðileg úttekt - Höfundur úttektar: Sigrún Henriette Kristjánsdóttir Reykjavík júní 2003 1 Efnisyfirlit...1 Formáli...3 Inngangur...4 I. HLUTI

More information

ISO 9001:2015 Áhrif á vottuð fyrirtæki

ISO 9001:2015 Áhrif á vottuð fyrirtæki ISO 9001:2015 Áhrif á vottuð fyrirtæki Árni H. Kristinsson arni.kristinsson@bsigroup.com Framkvæmdastjóri BSI á Íslandi 1 Dagskrá Breyttur heimur Forsendur breytinga Af hverju ISO 9001 er mikilvægur Hverjar

More information

Inngangur að upplýsingagjöf Hlutabréf

Inngangur að upplýsingagjöf Hlutabréf Inngangur að upplýsingagjöf Hlutabréf Þetta upplýsingarit var unnið af NASDAQ OMX Iceland hf. Ritið fjallar um lög og reglur sem gilda á verðbréfamarkaði um upplýsingagjöf útgefenda hlutabréfa. Efnið er

More information

KPMG ehf. Skýrsla um gagnsæi

KPMG ehf. Skýrsla um gagnsæi KPMG ehf. Skýrsla um gagnsæi Desember 2015 Efnisyfirlit 1 Félagsform og eignarhald 1.1 Almennt 1.2 Rekstrarform og eignarhald 1.3 Stjórnskipulag 1.4 Gildi 1.5 Fjárhagslegar upplýsingar 2 Gæðaeftirlit 2.1

More information

Nr nóvember 2017 REGLUGERÐ. um varnir gegn hættu á stórslysum af völdum hættulegra efna.

Nr nóvember 2017 REGLUGERÐ. um varnir gegn hættu á stórslysum af völdum hættulegra efna. REGLUGERÐ um varnir gegn hættu á stórslysum af völdum hættulegra efna. I. KAFLI Gildissvið, markmið og orðskýringar. 1. gr. Gildissvið. Reglugerð þessi gildir um starfsstöðvar þar sem hættuleg efni er

More information

Reynsla hugbúnaðardeildar Símans við notkun Scrum og Kanban

Reynsla hugbúnaðardeildar Símans við notkun Scrum og Kanban Reynsla hugbúnaðardeildar Símans við notkun Scrum og Kanban 8. febrúar 2013 Eiríkur Gestsson Um mig Eiríkur Gestsson Tölvunarfræðingur frá Háskólanum í Reykjavík 2004 Hugur hf. og HugurAx frá 2004 til

More information

Inngangur. Web ADI skjöl. Október, 2018 [WEB ADI - NOTENDALEIÐBEININGAR]

Inngangur. Web ADI skjöl. Október, 2018 [WEB ADI - NOTENDALEIÐBEININGAR] Inngangur Nokkrar stofnanir nota Web ADI (Web Oracle Applications Desktop Integrator) til að skrá fylgiskjöl í Excel og flytja síðan færslurnar í fjárhag Orra (GL). Með útgáfu 12.2.7 af Orra breytist virknin

More information

Leiðbeiningar um gerð grisjunaráætlana

Leiðbeiningar um gerð grisjunaráætlana Leiðbeiningar um gerð grisjunaráætlana Þjóðminjasafn Íslands Júní 2017 Inngangur Söfn byggja starfsemi sína á safnkosti, sem hin margvíslegu hlutverk safnastarfsins hverfast um. Mikilvægt er að standa

More information

Undanþága frá banni við samráði vegna samstarfs tæknimanna sem starfa að net- og upplýsingaöryggismálum fjármálafyrirtækja

Undanþága frá banni við samráði vegna samstarfs tæknimanna sem starfa að net- og upplýsingaöryggismálum fjármálafyrirtækja Fimmtudagur, 24. nóvember 2016 Ákvörðun nr. 34/2016 Undanþága frá banni við samráði vegna samstarfs tæknimanna sem starfa að net- og upplýsingaöryggismálum fjármálafyrirtækja Samantekt Í máli þessu er

More information

ÚTBOÐ NR. XXXXX. Heiti útboðs

ÚTBOÐ NR. XXXXX. Heiti útboðs Höfundarréttur Ríkiskaup ÚTBOÐ NR. XXXXX Heiti útboðs mán. ár SÁ HLUTI ÞESSA TEXTA SEM MÁLAÐUR ER GULUR ER EINGÖNGU TIL LEIÐBEININGAR FYRIR VERKEFNASTJÓRA OG ÞARF AÐ SKOÐA HANN SÉRSTAKLEGA VIÐ HVERJA EINSTAKA

More information

Neyðarlögin og stjórnsýsluréttur

Neyðarlögin og stjórnsýsluréttur Neyðarlögin og stjórnsýsluréttur Margrét Vala Kristjánsdóttir lektor við lagadeild Háskólans í Reykjavík 2. tbl. 5. árg. 2009 Fræðigreinar Stofnun stjórnsýslufræða og stjórnmála, Odda v/sturlugötu 101

More information

Úrdráttur úr kynningu Morgunverðarfundur 19. maí 2011 Nanna Huld Aradóttir, Cand. Oecon, CIA

Úrdráttur úr kynningu Morgunverðarfundur 19. maí 2011 Nanna Huld Aradóttir, Cand. Oecon, CIA Endurskoðunarnefndir Fyrirmyndarfyrirtæki í góðum stjórnarháttum Úrdráttur úr kynningu Morgunverðarfundur 19. maí 2011 Nanna Huld Aradóttir, Cand. Oecon, CIA Fyrirmyndarfyrirtæki í góðum stjórnarháttum

More information

VIÐSKIPTASVIÐ. Hvaða þættir skipta máli í innleiðingu CRM? Út frá reynslu stærstu fyrirtækja Íslands

VIÐSKIPTASVIÐ. Hvaða þættir skipta máli í innleiðingu CRM? Út frá reynslu stærstu fyrirtækja Íslands VIÐSKIPTASVIÐ Hvaða þættir skipta máli í innleiðingu CRM? Út frá reynslu stærstu fyrirtækja Íslands Ritgerð til BS gráðu Nafn nemanda: Guðrún Erna Hafsteinsdóttir Leiðbeinandi: Haraldur Daði Ragnarsson

More information

Áhættur í rekstri sveitarfélaga

Áhættur í rekstri sveitarfélaga Áhættur í rekstri sveitarfélaga hverjar eru þær og hvað er til ráða? Bergur Elías Ágústsson. Bergur@internet.is. 896-4701 Efnistök. Nálgun viðfangsefnisins. Nokkur orð um áhættu. Hugtök og skilgreiningar.

More information

FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ THE FINANCIAL SUPERVISORY AUTHORITY, ICELAND. jármál. Vefrit Fjármálaeftirlitsins. Efni:

FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ THE FINANCIAL SUPERVISORY AUTHORITY, ICELAND. jármál. Vefrit Fjármálaeftirlitsins. Efni: FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ THE FINANCIAL SUPERVISORY AUTHORITY, ICELAND jármál Vefrit Fjármálaeftirlitsins Efni: Breytingar á eiginfjárreglum með samevrópsku regluverki eiginfjáraukar Arnar Þór Sæþórsson, lögfræðingur

More information

Uppsetning á Opus SMS Service

Uppsetning á Opus SMS Service Uppsetning á Opus SMS Service Undirbúningur Þetta þarf að vera til staðar: Opus SMS Service á að vera sett upp móðurtölvunni sem hýsir gagnagrunninn. Notandinn sem er innskráður á tölvunni þarf að vera

More information

Umsögn um frumvarp til laga um gagnagrunn á heilbrigðissviði

Umsögn um frumvarp til laga um gagnagrunn á heilbrigðissviði Samkeppnisstofnun 12. nóvember 1998 Umsögn um frumvarp til laga um gagnagrunn á heilbrigðissviði I. Inngangur Þann 29. júní sl. sendi Samkeppnisstofnun frá sér umsögn um upphaflegt frumvarp til laga um

More information

BLACKBERRY LAUSNAR LEYFISSAMNINGUR

BLACKBERRY LAUSNAR LEYFISSAMNINGUR BLACKBERRY LAUSNAR LEYFISSAMNINGUR VINSAMLEGAST LESTU ÞETTA SKJAL VANDLEGA ÁÐUR EN ÞÚ SETUR UPP EÐA NOTAR HUGBÚNAÐINN. ÞESSI SAMNINGUR INNIHELDUR ÁKVÆÐI SEM TAKMARKA EÐA ÚTILOKA ÁBYRGÐ RIM GAGNVART ÞÉR

More information

Val starfsmanna og starfa til fjarvinnu

Val starfsmanna og starfa til fjarvinnu Háskóli Íslands 3.4.2006 Viðskipta- og hagfræðideild Vinnusálfræði Vor 2006 Val starfsmanna og starfa til fjarvinnu Tryggvi R. Jónsson Kennari: Hafsteinn Bragason og Ægir Már Þórisson Fjarvinna 2 Val starfa

More information

Reykjavík, 7. desember Úrskurður nr. 22/2017. Í dag var hjá embætti Tollstjóra kveðinn upp svofelldur Ú R S K U R Ð U R

Reykjavík, 7. desember Úrskurður nr. 22/2017. Í dag var hjá embætti Tollstjóra kveðinn upp svofelldur Ú R S K U R Ð U R Reykjavík, 7. desember 2017 Úrskurður nr. 22/2017 Í dag var hjá embætti Tollstjóra kveðinn upp svofelldur Ú R S K U R Ð U R Kærandi: A Kæruefni: Tollflokkun 20 ökutækja I. Kæra Með bréfi, dags. 21. júní

More information

Nýmæli á verðbréfamarkaði Kynning á EMIR

Nýmæli á verðbréfamarkaði Kynning á EMIR Nýmæli á verðbréfamarkaði Kynning á EMIR Morgunverðarfundur Fjármálaeftirlitsins 21. ágúst 2015 Yfirlit Hvað er EMIR? Helstu kröfur Áhrif á íslenskan fjármálamarkað Staða innleiðingar European Market Infrastructure

More information

1 Inngangur Hvað er frammistöðumat og hvernig á að mæla það? gráðu mat/endurgjöf Gagnrýni á 360 gráðu mat...

1 Inngangur Hvað er frammistöðumat og hvernig á að mæla það? gráðu mat/endurgjöf Gagnrýni á 360 gráðu mat... Efnisyfirlit 1 Inngangur... 1 2 Hvað er frammistöðumat og hvernig á að mæla það?... 2 2.1 Ávinningur frammistöðumats... 4 2.2 Framkvæmd frammistöðumatsins... 5 2.3 Hver á að meta hvern?... 5 3 360 gráðu

More information

Hvernig getum við uppfyllt þarfir kaupenda á netinu?

Hvernig getum við uppfyllt þarfir kaupenda á netinu? Hvernig getum við uppfyllt þarfir kaupenda á netinu? 8 janúar 2015 Áður en kaupferlið hefst Í kaupferlinu Eftir að kaupferlinu lýkur Í kaupferlinu Áður en kaupferlið hefst Vörulýsing og myndir Neytendur

More information

Fimmtudagur, 17. október Ákvörðun nr. 24/2013

Fimmtudagur, 17. október Ákvörðun nr. 24/2013 Fimmtudagur, 17. október 2013 Ákvörðun nr. 24/2013 Ósk umhverfis- og auðlindaráðuneytisins um undanþágu frá 10. gr. samkeppnislaga nr. 44/2005 vegna samstarfs seljenda smurolíu um söfnun og förgun úrgangsolíu

More information

Frumvarp til laga. Frá fjármála- og efnahagsráðherra.

Frumvarp til laga. Frá fjármála- og efnahagsráðherra. 146. löggjafarþing 2016 2017. Þingskjal 710 505. mál. Stjórnarfrumvarp. Frumvarp til laga um breytingu á lögum um meðferð krónueigna sem háðar eru sérstökum takmörkunum, nr. 37/2016, með síðari breytingum

More information

Fjánnála- og efnahagsráðuneytisins. Efni: Upptaka reglugerðar ESB nr. 236/2012 um skortsölu og skuldatryggingar í íslenskan rétt.

Fjánnála- og efnahagsráðuneytisins. Efni: Upptaka reglugerðar ESB nr. 236/2012 um skortsölu og skuldatryggingar í íslenskan rétt. r ALITSGERÐ Til: Frá: Dagsetning: Fjánnála- og efnahagsráðuneytisins Dr. Andra Fannari Bergþórssyni 12. m aí2017 Efni: Upptaka reglugerðar ESB nr. 236/2012 um skortsölu og skuldatryggingar í íslenskan

More information

Agi í umgjörð og starfsháttum

Agi í umgjörð og starfsháttum Greiðslu- og uppgjörskerfi Agi í umgjörð og starfsháttum Virk og traust greiðslukerfi eru forsenda öruggrar greiðslumiðlunar, en hún er ein af forsendum fjármálastöðugleika. Greiðslukerfi eru því einn

More information

Auðkenni Super Jeep Drive. I. Erindið

Auðkenni Super Jeep Drive. I. Erindið Ákvörðun nr. 54/2016 Auðkenni Super Jeep Drive I. Erindið Með bréfi Superjeep ehf. til Neytendastofu, dags. 16. desember 2015, var kvartað yfir notkun Super Jeep Drive ehf. á orðunum Super Jeep. Í bréfinu

More information

RÍKISLÖGREGLUSTJÓRINN MANSAL. Upplýsingar og leiðbeiningar um verklag fyrir lögreglu

RÍKISLÖGREGLUSTJÓRINN MANSAL. Upplýsingar og leiðbeiningar um verklag fyrir lögreglu RÍKISLÖGREGLUSTJÓRINN MANSAL Upplýsingar og leiðbeiningar um verklag fyrir lögreglu Ágúst 2010 Inngangur Meðfylgjandi upplýsingar eru teknar saman af greiningardeild ríkislögreglustjóra um mansal og hvernig

More information

Samruni Securitas hf. og Geymslna ehf.

Samruni Securitas hf. og Geymslna ehf. Reykjavík, 30. júní 2015 Ákvörðun nr. 19/2015 Samruni Securitas hf. og Geymslna ehf. I. Málavextir og málsmeðferð Með bréfi, dags. 17. febrúar sl. var Samkeppniseftirlitinu tilkynnt um samruna Geymslna

More information

Yfirtaka síðari hluti. Aðalsteinn E. Jónasson hæstaréttarlögmaður á LEX lögmannsstofu

Yfirtaka síðari hluti. Aðalsteinn E. Jónasson hæstaréttarlögmaður á LEX lögmannsstofu 9 Yfirtaka síðari hluti Aðalsteinn E. Jónasson hæstaréttarlögmaður á LEX lögmannsstofu 10 Inngangur 11 1. Yfirtökutilboð 11 1.1. Skilmálar tilboðs 11 1.1.1. Almennt 11 1.1.2. Lágmarksverð 12 1.1.3. Leiðrétting

More information

Yfirtaka Seðlabanka Íslands á Fjölgreiðslumiðlun hf. (nú Greiðsluveitunni hf.)

Yfirtaka Seðlabanka Íslands á Fjölgreiðslumiðlun hf. (nú Greiðsluveitunni hf.) Föstudagur, 28. janúar 2011 Ákvörðun nr. 2/2011 Yfirtaka Seðlabanka Íslands á Fjölgreiðslumiðlun hf. (nú Greiðsluveitunni hf.) I. Tilkynning um samruna og forsaga málsins Með bréfi, dags. 18. nóvember

More information

SKÝRSLA UMBOÐSMANNS BARNA 2016

SKÝRSLA UMBOÐSMANNS BARNA 2016 SKÝRSLA UMBOÐSMANNS BARNA 2016 Skýrsla umboðsmanns barna 1. janúar 2016 31. desember 2016 Útgefandi: Umboðsmaður barna Kringlunni 1, 5. h. 103 Reykjavík Heimasíða: www.barn.is Netfang: ub@barn.is 2017

More information

Fríverslunarsamningur við Kína Upprunareglur. Jóhann Freyr Aðalsteinsson sérfræðingur á tollasviði

Fríverslunarsamningur við Kína Upprunareglur. Jóhann Freyr Aðalsteinsson sérfræðingur á tollasviði Fríverslunarsamningur við Kína Upprunareglur Jóhann Freyr Aðalsteinsson sérfræðingur á tollasviði johann.adalsteinsson@tollur.is Efnisatriði Samningurinn Almennt um upprunareglur Uppruni vöru skilyrði

More information

Tillaga til þingsályktunar

Tillaga til þingsályktunar Þingskjal 1625 858. mál. Tillaga til þingsályktunar um fullgildingu Parísarsamningsins. (Lögð fyrir Alþingi á 145. löggjafarþingi 2016.) Alþingi ályktar að heimila ríkisstjórninni að fullgilda fyrir Íslands

More information

Fjárhagslegur aðskilnaður á grundvelli 14. gr. samkeppnislaga

Fjárhagslegur aðskilnaður á grundvelli 14. gr. samkeppnislaga Fjárhagslegur aðskilnaður á grundvelli 14. gr. samkeppnislaga - Meistararitgerð til Mag. jur. prófs í lögfræði - Georg Andri Guðlaugsson Lagadeild Félagsvísindasvið Umsjónarkennari: Hörður Felix Harðarson

More information

Gagnsæisskýrsla KPMG kpmg.is

Gagnsæisskýrsla KPMG kpmg.is Gagnsæisskýrsla KPMG 2017 kpmg.is Efnisyfirlit 1. Ávarp framkvæmdastjóra 2. Um okkur 3. Rekstrarform, stjórnun og eignarhald 4. Gæðastjórnunarkerfi 5. Fjárhagslegar upplýsingar 6. Greiðslur til hluthafa

More information

SKOÐUNARHANDBÓK HEILBRIGÐISEFTIRLITS SVEITARFÉLAGA

SKOÐUNARHANDBÓK HEILBRIGÐISEFTIRLITS SVEITARFÉLAGA Leiðbeiningar SKOÐUNARHANDBÓK HEILBRIGÐISEFTIRLITS SVEITARFÉLAGA Skoðun almennra matvælafyrirtækja Útgáfa 1. 17.04.2015 0 Efnisyfirlit 1. Skoðunarkerfið / eftirlitskerfið... 3 1.1. Inngangur... 3 1.2.

More information

Uppsetning á biðlarahugbúnaði (ALEPH GUI client): útg í Windows 7, 8 og 10.

Uppsetning á biðlarahugbúnaði (ALEPH GUI client): útg í Windows 7, 8 og 10. Uppsetning á biðlarahugbúnaði (ALEPH GUI client): útg. 22.1.7 í Windows 7, 8 og 10. Landskerfi bókasafna - Dögg Hringsdóttir síðast breytt mars 2017 ÁRÍÐANDI: Innskráður Windows notandi við uppsetningu

More information

Ólöf Heiða Guðmundsdóttir. Vel þekkt vörumerki. -Meistararitgerð til Mag. jur. prófs í lögfræði - Umsjónarkennari: Hafdís Ólafsdóttir aðjúnkt

Ólöf Heiða Guðmundsdóttir. Vel þekkt vörumerki. -Meistararitgerð til Mag. jur. prófs í lögfræði - Umsjónarkennari: Hafdís Ólafsdóttir aðjúnkt Ólöf Heiða Guðmundsdóttir Vel þekkt vörumerki -Meistararitgerð til Mag. jur. prófs í lögfræði - Umsjónarkennari: Hafdís Ólafsdóttir aðjúnkt Lagadeild Háskóla Íslands Júní 2009 EFNISYFIRLIT FORMÁLI...

More information

Ný Evrópulöggjöf um markaði fyrir fjármálagerninga

Ný Evrópulöggjöf um markaði fyrir fjármálagerninga Ný Evrópulöggjöf um markaði fyrir fjármálagerninga FJÁRMÁLA- OG EFNAHAGSRÁÐUNEYTIÐ Ný Evrópulöggjöf um markaði fyrir fjármálagerninga ISBN 978-9979-820-74-1 2016 Fjármála- og efnahagsráðuneytið Umbrot:

More information

B.Sc. í viðskiptafræði

B.Sc. í viðskiptafræði Innra eftirlit og verkferlar bókhaldsdeildar Fjármálaskrifstofu Reykjavíkurborgar Sonja Björg Guðbjörnsd. Blandon B.Sc. í viðskiptafræði Vor 2016 Sonja Björg Guðbjörnsd. Blandon Leiðbeinandi: Kt. 260977-3269

More information

Ákvörðun Flugmálastjórnar Íslands nr. 69/2012 vegna kvörtunar um aflýsingu á flugi FI543 þann 23. júlí 2011

Ákvörðun Flugmálastjórnar Íslands nr. 69/2012 vegna kvörtunar um aflýsingu á flugi FI543 þann 23. júlí 2011 Ákvörðun Flugmálastjórnar Íslands nr. 69/2012 vegna kvörtunar um aflýsingu á flugi FI543 þann 23. júlí 2011 I. Erindi Þann 26. október 2011 sl. barst Flugmálastjórn Íslands (FMS) kvörtun frá A. Kvartandi

More information

Málavextir Þann 4. ágúst 2015 barst Einkaleyfastofunni tilkynning frá Alþjóðahugverkastofnuninni (WIPO)

Málavextir Þann 4. ágúst 2015 barst Einkaleyfastofunni tilkynning frá Alþjóðahugverkastofnuninni (WIPO) Úrskurður nr. 6/2017 12. september 2017 Andmæli gegn skráningu merkisins LUNDEYNA nr. 1 257 591 H. Lundbeck A/S, Danmörku gegn DAIICHI SANKYO COMPANY, LIMITED, Japan. Málavextir Þann 4. ágúst 2015 barst

More information

Kaup Sands ehf. á ISS Íslandi ehf.

Kaup Sands ehf. á ISS Íslandi ehf. Reykjavík, 6. apríl 2017 Ákvörðun nr. 14/2017 Kaup Sands ehf. á ISS Íslandi ehf. I. Málavextir og málsmeðferð Þann 28. febrúar 2017 barst eftirlitinu kaupsamningur varðandi kaup Sands ehf. á öllu hlutafé

More information

INSPIRE Infrastructure for Spatial Information in Europe. Member State Report: INSPIRE skýrsla Ísland, 2013

INSPIRE Infrastructure for Spatial Information in Europe. Member State Report: INSPIRE skýrsla Ísland, 2013 INSPIRE Infrastructure for Spatial Information in Europe Member State Report: INSPIRE skýrsla Ísland, 2013 Title Creator Error! No text of specified style in document. Anna Guðrún Ahlbrecht Date 14. maí

More information

3. Sameiginlega EES-þingmannanefndin. Orðsending frá Eftirlitsstofnun EFTA Tilkynning Leiðbeiningar um beitingu 3. mgr. 53. gr. EES-samningsins...

3. Sameiginlega EES-þingmannanefndin. Orðsending frá Eftirlitsstofnun EFTA Tilkynning Leiðbeiningar um beitingu 3. mgr. 53. gr. EES-samningsins... ÍSLENSK útgáfa EES-viðbætir við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins I EES-STOFNANIR 1. EES-ráðið 2. Sameiginlega EES-nefndin 3. Sameiginlega EES-þingmannanefndin 4. Ráðgjafarnefnd EES ISSN 1022-9337 Nr.

More information

Fimmtudagur, 13. desember, Ákvörðun nr. 31/2012

Fimmtudagur, 13. desember, Ákvörðun nr. 31/2012 Fimmtudagur, 13. desember, 2012 Ákvörðun nr. 31/2012 Ósk leigubílastöðvarinnar Hreyfils um undanþágu frá bannákvæðum samkeppnislaga til að gefa út sameiginlegan ökutaxta fyrir leigubifreiðar sem aka undir

More information

spjaldtölvur í skólastarfi

spjaldtölvur í skólastarfi spjaldtölvur í skólastarfi Á tímabilinu október 2012 til febrúar 2013 hef ég, Ómar Örn Magnússon aðstoðarskólastjóri í Hagaskóla, unnið að verkefni fyrir SFS sem miðar að því að skoða kosti, möguleika

More information

Umhverfi og starfsemi endurskoðunarnefnda bakgrunnur nefndarmanna og traust á fjárhagsupplýsingum

Umhverfi og starfsemi endurskoðunarnefnda bakgrunnur nefndarmanna og traust á fjárhagsupplýsingum Tímarit um viðskipti og efnahagsmál, 14. árgangur, 1. tölublað, 2017 Umhverfi og starfsemi endurskoðunarnefnda bakgrunnur nefndarmanna og traust á fjárhagsupplýsingum Einar Guðbjartsson og Jón Snorri Snorrason

More information

Ed Frumvarp til laga [286. mál]

Ed Frumvarp til laga [286. mál] Ed. 588. Frumvarp til laga [286. mál] um ávana- og fíkniefni. (Lagt fyrir Alþingi á 94. löggjafarþingi, 1973-1974.) 1. gr. Rikisstjórninni er heimilt fyrir íslands hönd að gerast aðili að alþjóðasamningum

More information

Kynning á viðmiðunarreglum EIOPA sem fylgja Solvency II fyrri hluti

Kynning á viðmiðunarreglum EIOPA sem fylgja Solvency II fyrri hluti Kynning á viðmiðunarreglum EIOPA sem fylgja Solvency II fyrri hluti 5. október 2017 Ásdís Nordal Snævarr, Hrafnhildur S. Mooney, Pálmi Reyr Ísólfsson og Jón Ævar Pálmason Efni kynningarinnar 1. Breytt

More information

4) Þá ertu kominn inná routerinn og ætti valmyndin að líta út eins og sýnt er hér til hægri. 5) Því næst er smellt á Wizard setup

4) Þá ertu kominn inná routerinn og ætti valmyndin að líta út eins og sýnt er hér til hægri. 5) Því næst er smellt á Wizard setup Hægt er að tengjast við Zyxel 660W beininn bæði þráðlaust eða með netkapli í netkort tölvunnar. Stilla þarf tölvuna þannig að hún sæki sjálfkrafa IP tölu (Optain an IP Address Automatically). Mismunandi

More information

MS ritgerð í markaðsfræði og alþjóðaviðskiptum. Hvaða áhrif hefur innri markaðssetning á fyrirtækjamenningu og frammistöðu fyrirtækja

MS ritgerð í markaðsfræði og alþjóðaviðskiptum. Hvaða áhrif hefur innri markaðssetning á fyrirtækjamenningu og frammistöðu fyrirtækja MS ritgerð í markaðsfræði og alþjóðaviðskiptum Hvaða áhrif hefur innri markaðssetning á fyrirtækjamenningu og frammistöðu fyrirtækja Sara Þórunn Óladóttir Houe Viðskiptafræðideild Háskóla Íslands Leiðbeinandi:

More information

Ákvörðun nr. 10/2017

Ákvörðun nr. 10/2017 Ákvörðun nr. 10/2017 Viðmiðunartilboð Mílu fyrir bitastraumsaðgang í heildsölu I Inngangur Mál þetta varðar nýtt viðmiðunartilboð Mílu ehf. (Míla) fyrir bitastraumsaðgang í heildsölu, sem leysir af hólmi

More information

VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ. Nemendur vinna hópverkefni þar sem þau þurfa að kynna sér helstu markverðu staðina

VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ. Nemendur vinna hópverkefni þar sem þau þurfa að kynna sér helstu markverðu staðina Kennsluáætlun haust 2018 Enska 9. bekkur Kennsluáætlun þessi tekur mið af hæfniviðmiðum sem fram koma í Aðalnámskrá Grunnskóla og skólanámskrá Grunnskóla Grindavíkur VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI

More information

Háskólinn á Bifröst Viðskiptafræðisvið. Vorönn Hvetur Social Business Software til nýsköpunar í íslenskum fyrirtækjum?

Háskólinn á Bifröst Viðskiptafræðisvið. Vorönn Hvetur Social Business Software til nýsköpunar í íslenskum fyrirtækjum? Háskólinn á Bifröst Viðskiptafræðisvið Vorönn 2014 Hvetur Social Business Software til nýsköpunar í íslenskum fyrirtækjum? Georg Kristinsson BS ritgerð Leiðbeinandi: dr. Gunnar Óskarsson Háskólinn á Bifröst

More information