N á m s tæ k n i. Árangur. Stuðningur. Tímaskipulag. Upplýsingar. Gagnlegar upplýsingar sem geta hjálpað þér að hafa betri stjórn á náminu þínu.

Similar documents
Sykursýkisdagbók ÚTGEFANDI: LANDSPÍTALI JANÚAR 2014 (BYGGT Á DIABETES HEALTH RECORD FRÁ THE DIABETES COALTILATION OF CALIFORNIA.)

Kennaraglósur Excel Flóknari aðgerðir: Solver

Málsýni. Aðferð til að meta málþroska barna. Jóhanna Einarsdóttir, Ester Sighvatsdóttir og Álfhildur Þorsteinsdóttir

Hugbúnaður kemur ekki í stað fólks! Camilla Ósk Hákonardóttir

pige pólska já já 10 ár gaman vel hlutlaus ja pige ísl nei mjög leiðinlegt ekki vel ekki mikið þarf ekki á dönsku að halda nei

OFBELDI (HUGTAKALEIKUR)

Tryggð viðskiptavina við banka í kjölfar bankahrunsins. Þórhallur Guðlaugsson dósent Friðrik Eysteinsson aðjunkt

Jákvæð samskipti af hverju eru þau mikilvæg? Páll Ólafsson Félagsráðgjafi

Jákvæður agi Jákvæður agi kennir félagsfærni og lífsleikni

Reynsla hugbúnaðardeildar Símans við notkun Scrum og Kanban

Hvernig getum við uppfyllt þarfir kaupenda á netinu?

Uppsetning á Opus SMS Service

4) Þá ertu kominn inná routerinn og ætti valmyndin að líta út eins og sýnt er hér til hægri. 5) Því næst er smellt á Wizard setup

Þunglyndi og depurð. Leiðbeiningabæklingur

um lífi Si fræ i fyr ir ungt fólk Vinnublöð

Gagnasafnsfræði. Páll Melsted 16. sept

Jákvæð samskipti! Páll Ólafsson Félagsráðgjafi MSW Sviðstjóri ráðgjafar- og fræðslusviðs Barnaverndarstofu!

VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ. Nemendur vinna hópverkefni þar sem þau þurfa að kynna sér helstu markverðu staðina

Tölvupóstuppsetning á GSM síma

og æfingakennsla Ég sem kennari: Starfskenning mín

Eftirfarandi er reynsla þriggja einstaklinga sem eiga við þráhyggju-árátturöskun að stríða...

Kynning á CareLink hugbúnaði. Að finna mikilvægt púsl í sykurstjórnun og hjálpa þér við að bæta meðferðina þína

VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ

Þjónustukönnun Landspítala, maí 2012

Tölvupóstuppsetning á GSM síma

Hvað skiptir öllu máli -

Háskólinn á Akureyri Hug- og félagsvísindadeild Kennaraskor Leikskólabraut Lesum saman. Hvaða áhrif hefur lestur á börn?

Kennsluleiðbeiningar. Sólborg Jónsdóttir og Þorbjörg Halldórsdóttir.

spjaldtölvur í skólastarfi

KENNSLUAÐFERÐIR. Kennarmiðuð kennsla Nemendamiðuð kennsla Nemendasamfélagsmiðuð kennsla Tæknimiðuðu kennsla

VIÐSKIPTASVIÐ. Hvaða þættir skipta máli í innleiðingu CRM? Út frá reynslu stærstu fyrirtækja Íslands

1 Inngangur. Þetta kort sýnir hvernig uppbygging ritgerðarinnar er: Vellíðan. Hvað getur skólinn gert? Íslandi. Inngangur Sjálfsmynd

Claudia Hausfeld. neptún magazine #02. Myndlist Art

Ronald Postma: Kitchen appliance to grow mushrooms was the project. Plugin Neon for Rhino and downloaded Bongo.

SORG Leiðbeiningabæklingur

Hjálparhella Greinagerð með barnabók

Lokaverkefni til B.Ed. -prófs. Gagnvirkar töflur. Greinargerð með heimasíðu og kennslumyndböndum. Hólmfríður Ásmundsdóttir

Hafsteinn Karlsson. Að lesa og skrifa. Handbók fyrir kennara

ISO 9001:2015 Áhrif á vottuð fyrirtæki

Leiðsagnarmat í Menntaskóla Borgarfjarðar Hvernig hefur okkur miðað?

Samtök iðnaðarins. - Viðhorf félagsmanna til Evrópumála

Kynferðisofbeldi GEGN börnum á ekki að þurfa að eiga sér stað

Ingólfur Gíslason STÆRÐFRÆÐI 103

Handbók fyrir kennara við Háskóla Íslands

slæmur á taugum stresstýpa er að deyja úr stressi nær ekki að slaka á stressaður

Develop Implement a process, develop yourself is a personal thing. developed is something that has been worked on.

Orðaforðanám barna Barnabók

Reiknað með hjartanu. Lífsleikni fyrir framhaldsskóla Kennarabók. Aldís Yngvadóttir

Könnunarverkefnið. Unnið var með Könnunaraðferðinni (The Project Approach). Stuðst var við bókina Young Investigators

Námsvefur um GeoGebra

Sjálfsmynd og sjálfstraust barna og unglinga

Tímarit íslenska Reggionetsins um leikskólastarf. Ritstjórn og ábyrgðarmenn: Guðrún Alda Harðardóttir og Kristín Dýrfjörð

Sjálfsskaðahegðun. Gagnleg viðbrögð foreldra

Stefna RIM um gagnaleynd

Action. Ready for KENNSLULEIÐBEININGAR

Samtal er sorgar læknir

Málþing um lestur og lestrarerfiðleika 6. júní 2000 Mrn. .. og hvað svo?

Skráning lýsigagna samkvæmt kröfum INSPIRE - Leiðbeiningar -

Gerð einstaklingsbundinna áætlana um stuðning, byggðar á niðurstöðum um mat á stuðningsþörf (SIS) Tryggvi Sigurðsson, sviðsstjóri

,,Af góðum hug koma góð verk

Scrum-aðferðafræðin. Eðvald Möller. Ritstjóri: Ingjaldur Hannibalsson Viðskiptafræðideild

The students sat in serried ranks, They wrote with all their might. But as they wrote it all by rote, They did not write it right.

Undirbúningur fyrir próf,- próftökutækni

Hvernig eflum við gæði náms og kennslu?

Elli. Ari Hlynur Guðmundsson. Lokaritgerð til BA-prófs Listaháskóli Íslands Hönnunar- og arkitektúrdeild

Val starfsmanna og starfa til fjarvinnu

Allir VINIR. Forvarnir gegn einelti. Höfundur: Vanda Sigurgeirsdóttir Lektor í tómstunda- og félagsmálafræði Menntavísindasvið Háskóla Íslands

Eins og ég sagði í byrjun, þegar ég var að leita að öfgadæmi, þá get ég ef til vill ekki leyft mér að

Um streitu. Algengar orsakir streitu

Action. Ready for KENNSLULEIÐBEININGAR

Handbók kennarans. Leiðarvísir í fjölmenningarlegu námssamfélagi 10/12/2015

Áhrif aldurs á skammtímaminni

Ný vídd í leiðtoga- og stjórnendafræðum: Meiri persónuleg hæfni, núvitund, hugarró, vellíðan, ánægja og árangur.

Máltaka barna. Hvernig fer hún fram og hvernig má örva hana? Elsa Hannesdóttir

fæðingu. Piaget segir að ekki sé hægt að skilja mál frá vitrænum þroska því málið komi fram á skynhreyfistiginu.

Hagir og líðan barna í Grunnskóla Seltjarnarness

Styrkleikar, leysa þeir líka loftslagsvandann? Fimmtudaginn, 23. nóvember 2017 hjá VIRK. Ágústa Sigrún Ágústsdóttir Ragnhildur Vigfúsdóttir

Gagnasafnsfræði. Páll Melsted. 18. nóv

OFSAKVÍÐI Leiðbeiningabæklingur

Útdráttur Efnisyfirlit Inngangur Hvers vegna varð þetta verkefni fyrir valinu? Framkvæmd...

Forritunarkeppni Framhaldsskólanna 2013

ÁNÆGJUVOGIN. Leiðarvísir um áherslur í íþróttastarfi barna og ungmenna

Stafræn borgaravitund

Starfendarannsóknir til valdeflingar kennara

Markþjálfun. Hvað er nú það? Signý Hlíf Árnadóttir. Lokaverkefni til BA-prófs Íþrótta-, tómstunda- og þroskaþjálfadeild

Í upphafi skyldi endinn skoða

Leiðsagnarmat. 1. Fræðslufundur. Edda Gíslrún Kjartansdóttir Nanna Kristín Christiansen

Vefskoðarinn Internet Explorer

Lokaverkefni til B.Ed. -prófs. Farsæl skólabyrjun

frítt eintak tónlist, kvikmyndir, sjónvarp, leikhús, listir, íþróttir, matur OG allt annað

FA EIGNAKERFIÐ. Notendahandbók. vegna biðskrá

Lean Cabin - Icelandair

Að efla félagshæfni leikskólabarna

Verkbeiðna- og verkáætlunarkerfi

Kennarar ígrunda og rannsaka eigið starf

Ásta Kristjana Sveinsdóttir. Fólkstegundir. Um veitingu félagslegra eiginleika

Þróunarverkefnið. Orð af orði, orðs ég leitaði

Kjósa íslensk fyrirtæki að blanda saman. ólíkum aðferðum við verkefnastjórnun. og þá hvers vegna?

Færni í ritun er góð skemmtun

Tjáskipti með aðstoð tölvutækninnar

Transcription:

N á m s tæ k n i Gagnlegar upplýsingar sem geta hjálpað þér að hafa betri stjórn á náminu þínu. Árangur Viðhorf Sjálfsþekking Hugmyndir Hjálpartækni Verkefnavinna Áætlunargerð Upplýsingar Tímaskipulag Stuðningur

Innihaldslýsing Síða Sjálfsþekking 3 Hvernig lærir þú best 4 Hugmyndir um að læra 5 TQ3L aðferðin 6 Glósugerð 7 Hefðbundin glósugerð 8 Hugarkort 8 Veldu þér gott skipulag vinnustaður 10 tímaplan 11 A-B-C aðferðin 12 Minnisaðferðir 13 Áætlunargerð 14 Hættu að kenna öðrum um! 15 Jákvætt viðhorf hjálpar að muna 18 Hvað á að gera ef... 19 Sjálfstraust og sjálfsmynd 21 Hjálpartæki 23 2

1. Sjálfsþekking Góð sjálfsþekking gerir þér kleift að finna heppilegustu leiðina til að læra. (og til að verða hamingjusöm/samur yfirleitt) Gerðu þér grein fyrir eiginleikum þínum og hverjir þeirra muni teljast til styrkleika og hverjir til veikleika. Svaraðu næstu tveimur spurningum, lestu svo yfir svörin þín og breyttu eða bættu við þegar þarf. Svaraðu síðan þriðju spurningunni. Sterkar hliðar mínar: (t.d. áhugasöm/samur, metnaðarfull/ur, stolt/ur)...................................................... Veikar hliðar mínar: (t.d. þrjósk/ur, óþólinmóð/ur, stríðin/n)....................................................... Ég er góð/ur í: (t.d. að einbeita mér, að lesa, að spila fótbolta, góður vinur).................................. 3

2. Hvernig lærir þú best Krossaðu við atriðin sem þú lærir best með því að heyra Almennt er sagt að við munum með því að gera 20% af því sem við heyrum, lesum eða sjáum. 75% af því sem við segjum sjálf og 90% af því sem við gerum Námsaðferðir þurfa þess vegna að tengja saman vinstra og hægra hvel heilans! með því að segja Reyndu að blanda saman með því að lesa með því að sjá að lesa, skrifa og reikna = lesskilningur og reikningskunnátta að teikna, föndra, leika og segja frá = hugmyndir og listsköpun 4

3. Hugmyndir um að læra Auktu móttöku þína á námsefninu. Í tímum Í einni kennslustund segir kennari, ef enginn grípur fram í honum, milli 2500 og 4500 orð. Þar af : reynir hann að kenna 3 aðalatriði námsefnisins. og kynna allt að 12 nýjar staðreyndir Kennarinn kann á þessa blöndun - hann þekkir skipulag kennslustunda og hann veit á hverjum tíma hvað eru aðalatriði og hvað eru aukaatriði. TQ3L aðferðin og glósur hjálpar þér að læra og muna sem mest (bls. 6 9) Lestur í skólanum og heima þú manst meira eftir lestrinum! lestu kaflann upphátt sjáðu fyrir þér á myndrænan hátt það sem þú heyrir eða lest notaðu hugarkort til að skrá mikilvægt efni merktu við allar setningar í textanum sem eru mikilvægar teiknaðu myndir eða líkön til frekari útskýringar notaðu fleiri liti til að draga athyglina að mikilvægum upplýsingum notaðu tákn og aðrar merkingar (sjá bls. 7) Skipuleggðu að lesa einungis 10-15 mínútur heima en á hverjum degi. Ef þú vilt ekki hætta í miðjum lestri, haltu áfram. 5

4. TQ3L aðferð Vertu virk/ur og notaðu tímann í skólanum Þú sparar tíma heima og fyrir prófundirbúning. Tune-In: Ég stilli mig jákvætt inn á tímann sem er framundan. Question: Ég er forvitin/n og varpa fram spurningum varðandi viðfangsefnið til að örva áhuga minn. Look at the speaker: Ég horfi á kennarann, svo að ég missi ekki af áherslum í svipbrigðum og líkamstjáningu hans sem miðla mikilvægum aukaupplýsingum um viðfangsefnið eins og tilfinningum, metnaði og mikilvægi. Listen: Ég hlusta mjög vel til að ná mismunandi blæ og áherslu í rödd kennarans (t. d. hátt eða lágt, hægt eða hratt, þýðingarmikið, mjög greinilegt eða borið fram í frásagnarstíl). Þetta nýtist vel fyrir glósugerð. Look over: Af og til íhuga ég það sem ég heyri: Er ég enn með á nótunum eða skil ég ekki lengur það sem ég heyri Ég reyni að trufla hvorki sjálfa/n mig né aðra, svo að jafnvel þótt mér leiðist geti ég tekið eftir þegar eitthvað mikilvægt kemur fram. Markmiðið er að læra að greina mikilvægar upplýsingar frá fyllingum, aukaefni og útskýringum. Þú þarft að læra hvenær þú þarft fulla einbeitingu og hvenær ekki. 6!

5. Glósugerð Hvernig á að skrá Hvað á að skrá Til þess að þú lærir þarf heilinn endurtekningar sem hjálpa til að kóða upplýsingarnar. Þess vegna er nauðsynlegt að glósa á þann hátt að þú skiljir skrán-ingarnar þínar seinna, annars nýtast þær ekki t. d. fyrir prófundirbúning. Hafðu glósurnar skýrar og skipulagðar og bættu ýmsum táknum við (á spássíu t.d.) sem hjálpa þér að muna, annars lenda þær fljótlega í ruslakörfunni: Allt sem er mikilvægt í kennslutímum eða í heimalestri, ekki einungis þau orð eða setningar sem kennarinn sagði þér að glósa, líka það sem þér finnst mikilvægt og í þínum eigin orðum. Þú manst það langbest. Glósaðu jafnóðum úr textanum sem þú ert að lesa. Oftast er þörf á því að bæta einhverju við seinna, því er gott að nota ekki bundið hefti. skilg umr ég skil efnið Ég er búin að fatta þetta skilgreining var umræða um þetta efni dæmi ég skildi ekki, spyrja um mjög mikilvægt sam samantekt hei Heimaverkefni var gaman Skammstafanir Ath = athuga þetta betur NB (nota bene) = mikilvægt, taka vel eftir þessu, læra vel m.a. = meðal annars a.m.k. = að minnsta kosti þ.e.a.s = það er að segja o.s. frv. = og svo framvegis var leiðinlegt var erfitt, en mér tókst sbr. = samanber frh. = framhald e-u = einhverju e n = einhvern gat ekki gert verkefnið e-m = einhverjum e-ð = eitthvað s.s. = svo sem t.d. = til dæmis 7

6. Hefðbundin glósugerð Dæmi t.d. stærðfræði Grein og dagsetningar ÞEMA TÍMANS Málefni 1. efnisgrein/kafli 2. efnisgrein/kafli Lausnaferlar A B dæmi dæmi skref 1 skref 1 skref 2 skref 2 skref 3 Heimaverkefni skil og samfélagsfræði Grein og dagsetningar ÞEMA TÍMANS Málefni 1. efnisgrein/kafli 2. efnisgrein/kafli pláss f. viðauka og viðbætur Skýringar skil Heimaverkefni 7. Hugarkort pláss f. viðauka og viðbætur Hér á eftir er kynnt glósuaðferðin hugarkort (hugtakakort). Nýttu þér sömu aðferð til að undirbúa ritgerðir og önnur verkefni. Skráðu niður hugmyndir þínar um efnið og skipuleggðu svo uppbyggingu verksins. Auk þess getur þú notað aðferðina til að finna lausn á málum. 8

7. Hugarkort Hvernig á ég að glósa Þú teiknar hring/kassa í miðju blaðsins ogskrifar titil og dagsetningu inn í og merkir námsgreininni. Síðan raðar þú öllum upplýsingum sem þú færð að heyra í kennslustund eða lest heima inn á kortið, eins og dæmið hér að neðan sýnir. Mögulegt er að merkja sum atriðin með litum eða setja dæmi, tákn, teikningar og líkön með svo að þú skiljir skráningarnar seinna. Algebra Gerðir korta: Samlagning Engir svigar eða margföldunarmerki 2x + 3x = 5x 3x + 3 - x = 2x - 3 Taka saman liði sem hafa eins breytur Skrifaðu þemað í miðjuna og bættu eins mörgum leggjum tengdum viðfangsefninu við og þú þarft þangað til þú ert sátt/ur við útkomuna. Margfalda innan sviga Margföldun Hefur margöldunarmerki eða sviga. 2x * 3 = 6x (2x) ( -3) = -6x Margfalda saman tvo sviga Margfalda veldi 2(x+3) = 2x + 6 Muna að margf. báðar tölur (x + 2) (x + 3) = x2 + 3x + 2x + 6 = x2 + 5x + 6 2x * x2 * 3x4 = 6x7 9

8. Veldu þér Vinnustaður Mikilvægt er að skapa aðstæður þar sem þú getur auðveldlega komið þér af stað og getur einbeitt þér sem best. Svaraðu fjórum spurningum fyrst og framkvæmdu svo! 2. Hvar vinnur þú best Við eigið skrifborð Við eldhúsborðið...... 3. Hvernig skipulag þarftu Þarf allt að vera á sínum stað bækur, skriffæri og fleira Á borðið helst að vera autt svo að þú getir unnið...... 4. Hvernig eiga kringumstæðurnar að vera Þarftu ró og næði Þarftu að hlusta á tónlist á meðan þú vinnur Viltu vera algjörlega ein/n... 1. Hvenær er besti tíminn til að vinna fyrir eða eftir kvöldmat Strax eftir skóla... 10 Skapaðu þér góðar venjur, því þær geta bjargað þér! gera alltaf sömu hluti á sama tíma og geyma alltaf hlutina á sama stað!

8. Veldu þér gott skipulag Tímaplan Haltu dagbók og skráðu nákvæmlega hvað þú ætlar þér að gera allan daginn Þú verður að þróa gerð tímaskipulagsins áfram þangað til það hentar þér best. Gott að gera þetta skipulag eina viku fyrirfram. Inni í því getur allt rúmast sem þú þarft að gera á daginn: á morgnana til að þú komir vel undirbúin/n í skólann, allir tímar stundatöflunnar og eyður og hvað þú ætlar þér að gera þá hvenær þú ætlar að vinna heimanámið og hvað og hvernig hvenær þú ætlar að þjálfa þig í lestri og hve lengi (10-15 mín) hvenær þú átt að mæta í tónlistartímum, íþróttum og öðru 8-9 9-10 Má Þri Mið Fim Fös Lau Sun 10-11 Gerðu planið í tölvunni eða á blaði. Notaðu Kalender í Outlook. Settu þér það markmið að ljúka öllum þeim verkefnum sem þú tekur þér fyrir hendur! 11

8. Veldu þér gott skipulag A-B-C aðferðin fyrir allt sem þú tekur þér fyrir hendur sem þú þarft að hafa yfirsýn yfir. Merktu við A Merktu við B Merktu við C Forgangsröð verkefna það sem á að gera strax (það sem er mikilvægast og á að skila á morgun) það sem má bíða 1-2 daga. En tímasettu! það sem má bíða eina viku eða meira Þegar þú ert orðin/n fullorðin/n þarftu fjórða hólfið merkt D; það sem má gleymast eða fara strax í ruslakörfuna. B tímasetning A gera strax C Skipuleggjum ekki meira en 60% tímans. Hinn tíminn fer bara í allskonar ófyrirsjáanlega hluti. Þess vegna getum við engan veginn staðið við áætlun okkar þegar við skipuleggjum 100% af tímanum. Til að vinna stór verkefni reynist vel að gera sér tímaplan fyrir markmið, samstarf og skrefin (sjá áætlunargerð kafla 10). Mundu, við þurfum 20 mínútur til að koma okkur inn í verkefni sem krefst mikillar umhugsunar. Hafðu þess vegna vinnutímann ekki of knappan. 12

9. Minnisaðferðir Ég man ekkert! Vendu þig á að vilja skilja og um leið tengirðu nýja efnið við það sem þú veist nú þegar og við eigin reynslu og þannig byrjarðu að geta fest hluti í minninu. Endurtekningar (upprifjun) valda því að upplýsingar geta farið úr skammtímaminni yfir í langtímaminni. Þess vegna: Endurtaktu mikilvægar upplýs-ingar eins og tölur, dagsetningar, formúlur o.fl. upphátt. Æfðu þig í að segja frá því sem þú ert búin/n að lesa með eigin orðum og notaðu til þess skráningarnar þínar. Segðu fjölskyldunni frá því sem þú þarft að læra um. Vendu þig á áreiðanleika gagnvart öðrum og sjálfum/ri þér. Ákveddu að gera það sem þú átt að gera og gerðu það þá, góðar tilfinningar árangur Þú hittir í mark! Notaðu sjón-, heyrnar og skriftarminnið þitt. Skrifaðu skilaboð til sjálfs þín um það sem þú ætlar að muna. Notaðu límmiða og límdu þá upp þar sem þú sérð til þeirra. Lærðu á meðan þú gengur t. d. kringum borð (hreyfing hjálpar til við flutning gagna í heilanum). svo að þú getir treyst á sjálfa/n þig. Stattu við það sem þú lofar öðrum, svo að aðrir geti treyst þér. Hvernig mun þér líða þá... 13

10. Áætlunargerð Kemur að góðum notum við öll stór (og líka lítil) verkefni! Gerðu hana skriflega og notaðu MindManager, hugarkort eða hefðbundnar aðferðir til að gera útdrátt. 1. Byrjaðu á því að skrifa niður helstu atriði sem tengjast verkefninu: Hvert er verkefnið og hvað gildir það mikið Dagsetning þar sem verkefninu á að vera lokið (tíminn til umráða) 2. Hversu langan tíma tekur það í heild Settu þér raunhæf markmið, sem þú getur örugglega náð! 3. Gerðu áætlun um það hvernig þú ætlar að ná markmiðinu. 4. Settu þér tímamörk fyrir hvert þrep. Skýrðu hversu mikinn tíma þú þarft fyrir heimildaöflun, lestur og úrvinnslu Hvernig verðlauna ég mig fyrir að hafa lokið skrefinu eða lokið öllu verkefninu samkvæmt áætlunum mínum 5. Ákveddu skrefin og skiptu verkefninu upp í minni þætti eða áfanga. Hvenær (t.d. á hverjum degi í 15-30 mín.) ætlar þú að gera hvað og skráðu inn í dagatalið þitt. 6. Hvaða aðferð getur þú nýtt þér til að auðvelda þér vinnuna og/eða til að lýsa niðurstöðum betur fyrir lesandanum (teikningar, hugtakakort, líkön o.s.frv.) Mikilvægt er að venja sig af því að fresta! 14

11. Hættu að kenna öðrum um! Ef námsefnið væri skemmtilegra, hefði ég... Ef þú hefðir leyft mér að gera þetta, þá.... Ef kennarinn hefði ekki sagt að..., þá..... Það er þér að kenna að ég tapaði! slíkar setningar Hver þekkir ekki Ef þú ætlar að hætta að kenna öðrum um og ætlar að taka framtíðina í þínar eigin hendur, gerðu verkefnið hér á eftir. Þú komst í veg fyrir að ég gæti klárað! Þetta verkefni er erfitt því breytingar krefjast mikillar umhugsunar og ekki síst hugrekkis. Þess vegna þarft þú að meta það vel og vega til að geta ákveðið þig. Viltu byrja Á næstu síðu getur þú tekið 1. skrefið. Bestu árin eru þau þegar þú ákveður að vandamálin séu virkilega þín eigin. Þú hættir að kenna móður þinni, umhverfinu, stjórnmálamönnum (eða kennurum) um. Þú tekur eftir að þú ræður bókstaflega örlögum þínum. Albert Ellis 15

11. Hættu að kenna öðrum um! Gallar og kostir 1. skref Gerðu þér grein fyrir því hvernig þú hugsar og hverjar námsvenjur þínar eru og áttaðu þig á hverjar þeirra geti talist til styrkleika og hverjar til veikleika. Staða mín núna: Kostir (t.d. hef áhuga á stærðfræði, set alltaf dótið mitt í töskuna, get unnið ein/n, gaman af að læra)................................... Gallar (gleymi oft bókum heima, tala í tímum, sætti mig illa við eittvað, nenni ekki hef að læra, segist ætla að gera en geri ekki)..................................................................................... 16

11. Hættu að kenna öðrum um! Láttu mig í friði, ég er að hugsa! 2. skref Sestu á huggulegan/notalegan stað og komdu þér vel fyrir. Taktu þér dágóðan tíma til að leggja hugann í bleyti, veltu atriðunum á listanum fyrir þér og leiktu þér með valkostina. En reyndu að forðast að dæma eða þrýsta á þig vertu laus við alla skömmina. Láttu hugarflugið koma nýjum hugmyndum af stað. 3. skref Gerðu núna t-spaldið með einungis 5 atriðum hvert. Kannski getur þú sameinað eða tengt áætlanir þínar saman T.d. ertu góð /ur í hugarkortagerð en hefur ekkert gaman af ritgerðum. Kostir Ég ætla: Gallar (t.d. þér finnst ritgerðir leiðinlegar en hugarkort skemmtileg aðferð nýttu þér það saman)...................................................... 17

12. Jákvætt viðhorf hjálpar að muna Hvernig get ég skemmt mér Reynum að hafa sem mest gaman af öllu sem við tökum okkur fyrir hendur, til að okkur líði betur. Veljum þess vegna aðferðir sem okkur finnst gaman að nota. Það er sérlega mikilvægt þegar efnið er erfitt og/eða leiðinlegt. Mundu, allar upplýsingar eru skráðar í heilanum með tilheyrandi tilfinningum Við lærum langbest þegar innkomandi upplýsingar fá jákvæðan tilfinningablæ. Þá koma boðefni í taugakerfinu skilaboðunum áfram. Upplýsingar með neikvæðum blæ komast ekki áfram. NEI, ekki ÞÚ! Allar upplýsingar sem tengjast öðrum upplýsingum í heilanum sem hafa verið þar í nokkurn tíma, komast inn í langtímaminni. 18

13. Hvað á að gera ef eða að þróa góðar venjur Hvernig kemst þú í réttan gír Finndu út hvað þér líkar best til að byrja að vinna. Veldu kringumstæður þar sem þér líður vel t. d. við skrifborð, kerti, tónlist o. fl.. Veldu skemmtilega aðferð til að læra, sérstaklega þegar þér finnst efnið ekki nógu áhugavert. Taktu gaman fram yfir erfiði! Hvernig á að losna við frestunaráráttu Veistu ekki hvernig á að byrja verkefni Biddu um hjálp. Fáðu útskýringar hjá kennara. Finnst þér verkefnið of stórt og yfirþyrmandi Skiptu því upp í litla búta (sjá áætlunargerð kafla 10). Finnst þér verkefnið ekki nógu áhugavert Reyndu að auka áhugann (sjá kaflar 11 og 12). Vinnur þú betur þegar þú verðlaunar þig fyrir að vinna,,leiðinleg verkefni Komdu þér upp ákveðnu umbunarkerfi. Hvernig getur þú róað þig niður, þegar þú ert eirðarlaus Skynsamlegt er að brjóta upp og gera eitthvað allt annað í 5 mínútur. Hugsanlegt er að klára verkefnið með því að breyta vinnuaðferðinni t. d. frá lestri í hljóði upp í að lesa upphátt ef þú ætlar þér ekki að fara frá verkefninu. Eða stattu upp og lærðu á meðan þú gengur um gólfið. Hugsaðu um eitthvað sem þér líkar vel dans, hjólatúr, tónlist o. fl. Hvað á að gera þegar þú missir einbeitingu Brjóttu upp námsaðferðina. Stattu upp og hresstu þig við t.d. með því að gera nokkrar líkamsæfingar, hlauptu í 5 mín. eða teygðu vel úr þér, farðu fram í eldhús og fáðu þér glas með vatni. Hafðu pásuna ekki lengri en 5 mínútur! 19

13. Hvað á að gera ef eða að þróa góðar venjur Hvað á að gera þegar þú missir þolinmæðina Hafa alltaf stuðningsmenn til taks (vini, foreldra, kennara, námsráðgjafa) sem hvetja þig áfram. Safnaðu saman hugmyndum um það sem þú getur gert til að byggja upp sjálfstraustið (íþróttir, yoga, náttúra, listir, félagsskapur..). Hvað á að gera þegar þú gleymir oft einhverju heima Temdu þér gott skipulag í skólatöskunni, hvað á að vera hvar í henni. Skrifaðu minnismiða. Taktu frá í tímaskipulagi þínu tíma (helst daginn áður) þar sem þú setur í töskuna það sem þú þarft að hafa næsta dag. Búðu til lista yfir hluti sem þú vilt ekki gleyma heima. Hvað á að gera ef þú ert pirruð/pirraður Ef eitthvað fer í taugarnar á þér verkefni eða annað fólk vertu klár og komdu þér ekki í vandræði. Láttu það ekki hafa áhrif á líðan þína. Þú átt val og þarft ekki að verða reið/ur ef þú vilt það ekki. Færðu þig úr aðstæðunum. hugsaðu: Hvað get ég gert Biðja um aðstoð Semja um að mega gera öðruvísi Láta það ekki skemma fyrir þér Þarft þú að losa sig við reiðitilfinningum (sparka í bolta) Þarftu að tala um það Finndu bestu leiðina! Afsakanir Ásakanir Skammir Tuð Uppgjöf Leitaðu eftir nýjum aðferðum! 20 Fimm vonlaus viðbrögð

14. Sjálfstraust og sjálfsmynd Sjálfstraust - í hverju þarftu að þjálfa þig Krossaðu við það sem á við þig: seigla er sá eiginleiki að gefast ekki upp þrátt fyrir mótlæti félagsleg hæfni auðveldara er að komast í gegnum erfiðleika og yfir hindranir. Auðveldar að leita eftir aðstoð þegar þarf. samskiptahæfni góð færni í að tengjast öðrum og gefa af sér og eiga auðvelt með að viðhalda góðum samböndum lífsleikni auðveldar ákvarðanatöku og að leysa vandamál, að vera úrræðagóð/ur og kunna að aðlaga sig aðstæðum. Að þekkja sjálfan sig og nýta sínar sterku hliðar hjálpar til að ná markmiðum. jákvætt viðhorf aðstoðar við að komast yfir erfiðleika og hindranir, eflir sjálfsöryggi til að gefast ekki upp þótt móti blási. Trú á að mistök og hindranir séu einungis tæki til að ná árangri. sjálfstjórn og frumkvæði færni til að hvetja sjálfan sig til afreka þrátt fyrir útlitið sé ekki bjart og verkefnin ekki skemmtileg. Færni til að koma hlutunum í verk. sækjast eftir stuðningi frá umhverfinu mikilvægt til að viðhalda seiglu svo hægt sé að sigrast á hindrunum og að gefast ekki upp. 21

14. Sjálfstraust og sjálfsmynd Sjálfsmynd - í hverju þarftu að þjálfa þig Krossaðu við það sem þér finnst þú þurfa að bæta þig í: 22 jákvætt sjálfstal hengdu upp jákvæðar staðhæfingar, hvettu þig með góðum setningum í gegnum daginn (þetta verður frábær dagur, ég mun standa mig vel í dag). Segðu við sjálfa/n þig í speglinum hvað þú ert frábær. veldu vini þína - láttu þér líða vel í samskiptum þínum. Lærðu að meta þá hluti sem þér finnst vera sjálfsagðir húsaskjól, matur, föt, skólinn, náttúran hlustaðu á jákvæða tónlist tónlist er hugbreytandi tæki. sjálfsstyrkingar til að auka sjálfstraust og bæta sjálfsmyndina. Vinna á feimni, kvíða og félagsfælni með því að iðka íþróttir, dans, söng, tónlist, líkamsþjálfun, glímu o. fl.. mistök eru ekki mælikvarði á það hversu misheppnaður þú ert! Þau sýna hugrekki þitt að taka áhættuna. Án getur þú ekki náð árangri. Mistökin hjálpa til að finna betri leið. áskoranir - veldu áskoranir og þér líður vel þegar vel tekst til en án áhættu missir þú af þeim góðu og uppbyggilegu tilfinningum sem því fylgja. biðja um hjálp - það er engin skömm að því að biðja um aðstoð. Þú sýnir þvert á móti eigin ábyrgð og þroska þinn. mistaka

15. Hjálpartæki Hafðu í huga að allt krefst mikils sjálfsaga og gott er að nota stuðningsmenn til að byggja upp sjálfstraust og halda þig við áformin. Nota lesa gera Hugarkort sem glósu- og skipulagsaðferð. Hægt er að nálgast lítið ókeypis forrit http://www.namstaekni/raf.is/hugarkort/ Outlook sem minnisaðferð fyrir verkefnin eða sem dagbók Lesa bókina: Hámarksárangur í námi með ADHD, Sigrún Harðardóttir og Tinna Halldórsdóttir; ISBN: 978-9979-70-482-9 Hagnýt skrif (upplýsingar um að hvernig er best að setja upp rituð verk) Að biðja um hjálp: foreldra, kennarann, námsráðgjafa, vini o.fl. Upplýsingar um ADHD, lesblindu (dyslexía), stærðfræðiblindu (dyskalkulía), þunglyndi og sorgir: www.adhd.is www.landlæknir.is www.lydheilsustod.is www.hexia.net www.hugbrot.is www.persona.is www.lesblind.is www.gedhjalp.is/ www.redcross.is/efbara www.rasmus.is Nokkrar hugmyndir eru teknar úr bókinni Hámarksárangur í námi með ADHD. Ég þakka Herdísi Hübner fyrir að leirátta bókina. 23

GRUNNSKÓLINN Á ÍSAFIRÐI við Austurveg - 400 Ísafjörður sími: 450 3100 fax: 450 3108 Netfang: grisa@isafjordur.is - Heimasíða: http://www.skolatorg.is/kerfi/grsk_a_isafirdi/skoli/ Námstæknibókin Helga Ingeborg Hausner Félagsráðgjafi með diplóma í félagsuppeldisfræðum, grunnskólakennari og náms og starfsráðgjafi sími: 450 8331 vefpóstur: helgaha@isafjordur.is Ísafjörður apríl 2009 Öll ljósritun bönnuð!