Heimildir og tilvísanir Rétt notkun tilvísana og uppsetning heimildaskrár
Notkun heimilda Það þarf alltaf að vísa í heimildir þegar fjallað er um efni sem þið hafið lesið um annars staðar og notið hugmyndir þaðan. Ef ekki er vísað í heimild þar sem það á við er það kallað ritstuldur. Tilvísanakerfi er nauðsynlegt til að aðgreina hvort hugmyndir koma frá höfundi eða öðrum. Heimildavísun auðveldar lesanda að afla sér frekari upplýsinga um efnið. Fræðimenn fá að njóta verka sinna.
Hvenær þarf að vitna í aðra? Það þarf ekki að geta heimildarmanna ef fjallað er um almenna þekkingu. Þegar setningar eru teknar beint upp úr heimild verður að geta þess hvaðan efnið er fengið bein tilvitnun. Þegar texti er umorðaður verður að geta þess hvaðan efnið er fengið óbein tilvitnun. Kerfi frá American Psychological Association (APA) notað (höfundur/ar og útgáfuár).
Tilvísanir í texta: Bein tilvitnun Texti sem tekinn er orðrétt frá öðrum: Þegar um fáar setningar er að ræða þá er bein tilvitnun auðkennd innan gæsalappa. bla bla bla (höfundur, útgáfuár, blaðsíðutal). Hann komst svo að orði: Í fyrsta lagi virðist mér að meðvitund verði lykillinn að þeim leyndardómi sem okkur virðist erfiðastur (Jón Torfi Jónasson, 1992, bls. 51). Jón Torfi Jónasson (1992) sagði: Í fyrsta lagi virðist mér að meðvitund verði lykillinn að þeim leyndardómi sem okkur virðist erfiðastur (bls. 51). Jón Torfi Jónasson (1992) telur meðal annars:... að meðvitund verði lykillinn að þeim leyndardómi sem okkur virðist erfiðastur (bls. 51). Þegar tilvitnun er lengri en 40 til 50 orð þá er hún án gæsalappa og textinn inndreginn.
Óbein tilvitnun: Einn höfundur Þegar texti er umorðaður er tilvitnun óbein og þá er gæsalöppum sleppt en geta verður höfundar og útgáfuárs Rannsóknir hafa leitt í ljós að útlit er sá eiginleiki sem helst er tekið eftir við fyrstu kynni (Smith, 2005) Rannsókn Smith (2005) sýndi að útlit er sá eiginleiki sem helst er tekið eftir við fyrstu kynni Í rannsókn Smith frá árinu 2005 kom fram að útlit er sá eiginleiki sem helst er tekið eftir við fyrstu kynni
Óbein tilvitnun: Margir höfundar Þegar tveir höfundar standa að verki skal nefna nöfn beggja í öllum vísunum Þegar þrír, fjórir eða fimm höfundar standa að verki skal nefna öll nöfnin í fyrstu tilvísun. Síðan aðeins fyrsta nafnið og þess getið með skammstöfuninni o.fl. að fleiri standi að verkinu Þegar höfundar eru sex eða fleiri eiga tilvísanir í texta aðeins að geta fyrsta höfundar og þess getið með skammstöfun að fleiri standi að verkinu.
Tilvísanir í texta: Tveir höfundar Þegar tveir höfundar standa að verki skal nefna nöfn beggja í öllum vísunum. Rannsókn Hewstone og Stroebe (2001) sýndi að viðbrögð foreldra hafa áhrif á... Viðbrögð foreldra hafa áhrif á andfélagslega hegðun barna (Hewstone og Stroebe, 2001).
Tilvísanir í texta: Þrír til fimm höfundar 3-5 höfundar nefna öll nöfnin í fyrstu tilvísun. Síðan aðeins fyrsta nafnið. Dion, Bercheid og Walster (1972) rannsökuðu áhrif... (fyrsta vísun). Dion og félagar (1972) rannsökuðu... (næsta vísun). EÐA: Dion o.fl. (1972) rannsökuðu... (næsta vísun).
Tilvísanir í texta: Tilvitnun sem er ekki byggð á frumheimild Í rannsókn Petty árið 1975 kom fram að... (Fullman, 1990) Í rannsókn Petty kom fram að (Fullman, 1990). Reynið að hafa alltaf frumheimild, sérstaklega í stærri verkefnum.
Tilvísanir í texta: Erlendir og íslenskir höfundar Birta eftirnafn erlendra höfunda fullt nafn íslenskra höfunda Rannsókn Cacioppo (1993) gaf til kynna að útlit hefur áhrif á frammistöðu en samkvæmt Helga Guðmundssyni (1995) hefur útlit ekki áhrif á frammistöðu. Rannsóknir hafa bæði sýnt fram á að útlit hefur áhrif á frammistöðu (Cacioppo, 1993) og að útlit virðist ekki hafa áhrif á frammistöðu (Helgi Guðmundsson, 1995). Í rannsókn Cacioppo árið 1993 kom fram að...
Tilvísanir í texta: Fleiri en eitt verk eftir sama höfund frá sama útgáfuári Rannsóknir hafa sýnt að útlit hefur áhrif á frammistöðu (Cacioppo, 1993a, 1993b).
Tilvísanir í texta: Sex höfundar eða fleiri Alltaf bara að tilgreina fyrsta höfund. Baldwin og fleiri (1984) athuguðu... (allar vísanir). Í heimildaskrá er fyrstu sex höfunda getið og táknað að höfundar séu fleiri með skammstöfuninni o.fl. OG ÞÓ... Í APA manual segir að geta skuli allra höfunda
Tilvísanir í texta: Sama eftirnafn höfunda Þegar höfundar heita sama eftirnafni skulu upphafsstafir þeirra fylgja til að fyrirbyggja misskilning. J. K. Miller (1994) og R. S. Miller (1992) rannsökuðu áhrif... J. K. Miller o.fl. (1994) og R. S. Miller (1992) rannsökuðu...
Tilvísanir í texta: Tvær eða fleiri tilvísanir innan sama sviga Ef um sama höfund er að ræða er heimildum raðað eftir útgáfuári og byrja á elsta verkinu. Heimildir eru aðgreindar með kommu. Eysenck (1977, 1981) taldi að tengsl milli... Ef um mismunandi höfunda er að ræða er heimildum raðað í stafrófsröð og þær aðgreindar með semíkommu. Margar rannsóknir hafa sýnt að fuglar virðast laðast að léttri tónlist (Eiser og Powell, 1998; Khan, 1976; Travis, 1987).
Heimildaskrá Í heimildaskrá eru aðeins þau rit sem vísað hefur verið til í texta ritgerðar eða skýrslu. Heimildum er raðað í stafrófsröð. Ef sami höfundur er með mörg verk tímaröð verka, byrjað á elstu. Ef vísað er til fleiri en eins verks sama höfundar frá sama útgáfuári auðkenna með bókstöfum (2000a, 2000b, 2000c). Heimildir ALDREI tölusettar (skv. APA)!
Heimildaskrá Heimildum er raðað eftir nafni höfunda í stafrófsröð. Kim, L. S. (1991)... Letterman, D. (1993)... Ef sami höfundur er með mörg verk tímaröð verka, byrja á elstu. Kim, L. S. (1991)... Kim, L. S. (1994)... Ef sami höfundur er með mörg verk og meðhöfundur á sumum verkum byrja á verkum þar sem hann er einn Kaufman, J. R. (1991)... Kaufman, J. R., & Cochran, D. F. (1987)... Ef sami höfundur er meðhöfundur á mörgum verkum raða heimildum eftir nafni annars höfundar í stafrófsröð Kaufman, J. R., Jones, K., & Cochran, D. F. (1992)... Kaufman, J. R., & Wong, D. F. (1989)... Ef vísað er til fleiri en eins verks sama höfundar frá sama útgáfuári auðkenna með bókstöfum eftir stafrófsröð greinarheitis Kaufman, J. R. (1990a). Control... Kaufman, J. R. (1990b). Roles... Ef tveir höfundar hafa sama eftirnafn raða eftir upphafsstöðum í stafrófsröð Eliot, A. L., & Wallston, J. (1983)... Eliot, G. E., & Ahlers, R. J. (1980)...
Heimildaskrá Almenn regla Nafn höfundar Íslenskir höfundar fullt nafn. Erlendir höfundar eftirnafn fyrst síðan upphafsstafir þeirra Útgáfuár verks (innan sviga) = (1992) Síðan breytilegt eftir því hvort um er að ræða tímaritsgrein, bókakafla, vísun í netið o.fl.
Heimildaskrá Uppsetning á heimildaskrá: Fyrsta lína í hverri heimild ekki inndregin, næstu línur inndregnar (um 0,5-1 sentimeter). Svertið textann, farið í Format/Paragraph á tækjastiku.
Heimildaskrá Tímaritsgreinar Feingold, A. (1992). Good-looking people are not what we think. Psychological Bulletin, 110, 109-128. Tímarit almenns eðlis Ágúst Jónsson. (1997, júní). Hef gengið í gegnum helvíti. Mannlíf, bls. 38-43.
Heimildaskrá Bækur Skinner, B. F. (1974). About behaviorism. New York: Knopf. Fleiri en ein útgáfa af sömu bók Anastasi, A. og Urbina, S. (1997). Psychological testing (7. útgáfa). New Jersey: Prentice Hall.
Heimildaskrá Ritstýrð bók Russell, J. A. og Fernandez-Dols, J. M. (Ritstj.). (1997). The psychology of facial expression. Cambridge: Cambridge University Press.
Heimildaskrá Grein eða kafli í ritstýrðri bók Hamilton, D. L. og Trolier, T. K. (1986). Stereotypes and stereotyping: An overview of the cognitive approach. Í J. F. Dovidio og S. L. Gaertner (Ritstj.), Prejudice, discrimination and racism (bls. 127-163). London: Academic Press.
Heimildaskrá Þýdd bók Anderson, G. H. og Gunder, S. (1993). Meðferð og inngrip (Haraldur Ásgeirsson, þýddi). Reykjavík: Mál og menning. (Upphaflega gefið út 1986). Vísun í texta: (Anderson og Gunder, 1986/1993).
Heimildaskrá: Netið Tímaritsgrein sem hefur áður komið út á prenti. Jónsson, F.H., Njarðvík, U., Ólafsdóttir, G., & Grétarsson, S. J. (2000). Parental divorce: Long-term effects on mental health family relations and adult sexual behavior [Rafræn útgáfa]. Scandinavian Journal of Psychology, 41, 101-105. Ef rafræn útgáfa greinar er ekki eins og upphafleg prentun. Jónsson, F. H., Njarðvík, U., Ólafsdóttir, G., & Grétarsson, S. J. (2000). Parental divorce: Long-term effects on mental health, family relations and adult sexual behavior. Scandinavian Journal of Psychology, 41, 101-105. Sótt 15. júlí, 2002 af http://www... Tímaritsgrein úr riti sem aðeins kemur út á netinu. Zukerman, D. (2001). Linking research to policy to people s lives. Analysis of Social Issues and Public Policy, 1, grein 006. Sótt 10. júlí 2002 af http://www.asap-spssi.org/pdf/asap006.pdf.
American Pcychiatric Association (2000). Diagnostic and Statistical Manual for Mental Disorders, 4th edition, Text Revision (DSM-IV-TR). Washington, D.C.: Author. Bentler, P. M. (1995). EQS: Structural equations program manual. Encino, CA: Multivariate Software Inc. D'Astous, A., Maltais, J. & Roberge, C. (1990). Compulsive buying tendencies of adolescent consumers. Advances in Consumer Research, 17, 306-313. Dittmar, H. (2004). Understanding and diagnosing compulsive buying. In R. Coombs (Ed.), Handbook of Addictive Disorders: A Practical Guide to Diagnosis and Treatment (pp. 411-450). New York: Wiley. Dittmar, H. (2007). Consumer culture, identity, and well-being. European Monographs in Social Psychology (Editor: Rupert Brown). London: Psychology Press. Dittmar, H., Long, K. & Meek, R. (2004). Buying on the internet: Gender differences in online and conventional buying motivations. Sex Roles, 50(5/6), 423-444 Elliot, A. (2005). Not waning but drowning: Over-indebtedness by misjudgement. London and New York: Centre for the Study on Financial Innovation (CSFI). Faber, R. J. (2004). Self-control and compulsive buying. In T. Kasser & A. D. Kanner (Eds.). Psychology and consumer culture: The struggle for a good life in a materialistic world (pp. 169-188). Washington, DC: American Psychological Association. Garðarsdóttir, R. B. (2006). Materialism, money-making motives and income as influences on subjective well-being in the UK and in Iceland. Unpublished D.Phil. thesis, University of Sussex, UK. Garðarsdóttir, R. B., Jankovic, J., & Dittmar, H. (2007) Is This as Good as it Gets? Materialistic Values and Well-Being. Consumer culture, identity, and well-being, Chapter 4. European Monographs in Social Psychology (Ed. Helga Dittmar). London: Psychology Press.